Καθώς οι startups παράγουν πρωτεΐνη γάλακτος χωρίς τη συνδρομή των αγελάδων και φοινικέλαιο χωρίς φοίνικες, οι ερευνητές σε ένα εργαστήριο στο Σαν Φρανσίσκο, εργάζονται στην επόμενη πρόκληση: την παραγωγή μελιού, πανομοιότυπο με το παραδοσιακό φυσικό προΪόν, το οποίο όμως δε χρειάζεται υπερωρίες από τις… μέλισσες.
Οι ιδρυτές της MeliBio κατέληξαν σε αυτήν την απόφαση προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις που προκύπτουν από την παραγωγή μελιού – τον αντίκτυπο της ανθρώπινης κατανάλωσης στη βιοποικιλότητα. «Υπάρχουν 20.000 άλλα είδη μελισσών που είναι άγρια», λέει ο Ντάρκο Μάντιτς, Διευθύνων Σύμβουλος τηε εταιρείας με έδρα το Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια. «Και αυτά τα είδη κινδυνεύουν με την τρέχουσα παραγωγή μελιού, η οποία βασίζεται πλήρως στην εμπορική μελισσοκομία».
Ενώ η βιοποικιλότητα των μελισσών και της κατάρρευσης των αποικιών τους έχει λάβει τεράστια προσοχή από την επιστημονική κοινότητα, οι άγριες μέλισσες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, εν μέρει επειδή οι ανταγωνίζονται με τις μέλισσες-παραγωγούς μελιού για τροφή. Όσο αυξάνεται η παραγωγή μελιού, τόσο αυξάνεται η πίεση. Αυτό είναι μία από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν ήδη οι άγριες μέλισσες από τα φυτοφάρμακα, την κλιματική αλλαγή και την απώλεια ενδιαιτημάτων, με εκατοντάδες άγρια είδη μελισσών στις ΗΠΑ να κινδυνεύουν με εξαφάνιση.
«Αποφασίσαμε, δια της επιστημονικής γνώσης, να παράγουμε μέλι όπως το κάνουν οι μέλισσες αλλά βγάζοντάς τις από τη «γραμμή παραγωγής», ώστε να μπορούμε να βοηθήσουμε τις άγριες μέλισσες να επιβιώσουν», λέει ο Μάντιτς.
Με βάση τη συνθετική βιολογία, η εταιρεία μπορεί να αναπαράγει τις ενώσεις που βρίσκονται στο μέλι, συμπεριλαμβανομένων των παραλλαγών με βάση τα λουλούδια που συνήθως επισκέπτονται οι μέλισσες, τα οποία συντελούν στην τελική γεύση του προϊόντος.
Παρά το γεγονός πως οι υποδομές της εταιρείας σε τεχνολογικό επίπεδο διατηρούνται μυστικές, η βασική διαδικασία είναι πιθανότατα παρόμοια με τον τρόπο με τον οποίο η εταιρεία γαλακτοκομικών προϊόντων Perfect Day κατασκευάζει τις πρωτεΐνες του γάλακτος χωρίς αγελάδες: απομονώνοντας το DNA και στη συνέχεια χορηγώντας το γενετικό αυτό σχεδιάγραμμα σε μικροοργανισμούς σε έναν βιοαντιδραστήρα προκειμένου να ξεκινήσουν το χημικό μετασχηματισμό.
Ενώ η εταιρεία βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, πρόσφατα δημιούργησε ένα πρωτότυπο που «μοιάζει με τη γεύση, την υφή και τις ιξώδες ιδιότητες του φυσικού μελιού», λέει ο Μάντιτς. Σε μια τυφλή δοκιμή γεύσεων, λέει, οι δοκιμαστές το βρήκαν πανομοιότυπο από το παραδοσιακό προϊόν, ενώ ήδη 14 εταιρείες έχουν υπογράψει επιστολές πρόθεσης να αρχίσουν να το αγοράζουν για χρήση ως συστατικό στα προϊόντα τους.
Με την εκκίνηση της παραγωγής η εταιρεία σχεδιάζει να επικεντρωθεί στις πωλήσεις σε άλλες επιχειρήσεις – από εταιρείες τροφίμων έως βιομηχανίες παραγωγής σαπουνιών ή σαμπουπάν από μέλι – με μια πρώτη μορφή του προϊόντος να κυκλοφορεί στην αγορά το επόμενο έτος.
Η πρωτότυπη αυτή επένδυση δεν μπορεί από μόνη της να λύσει το πρόβλημα της βιοποικιλότητας που αντιμετωπίζουν οι άγριες μέλισσες, καθώς το είδος τους χρησιμοποιείται επίσης για τη γονιμοποίηση των καλλιεργειών. Εν τω μεταξύ, η τεχνητή παραγωγή μελιού μπορεί να συνδράμει στην ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά προϊόντων για vegan, η οποία αναμένεται να αυξηθεί στα 31 δισ. δολάρια έως το 2026.