της Ρούλας Πράσινου
“Η αλλαγή του κλίματος είναι κάτι που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν σε κάθε ανάλυση, σε κάθε επένδυση”, σύμφωνα με τον διάσημο γκουρού-επενδυτή, Robert Gibbins, που γυρίζει όλον τον πλανήτη για να συμμετάσχει σε επιστημονικά συνέδρια, ταξιδεύοντας από το σπίτι του στη Γενεύη της Ελβετίας έως την Αριζόνα, την Ισπανία και στην Αυστρία.
Οι εκδηλώσεις στις οποίες συμμετέχει έχουν ένα κοινό θέμα -την κλιματική αλλαγή- και προσελκύουν ακαδημαϊκούς, γραφειοκράτες και πολιτικούς, αλλά όχι αρκετούς επενδυτές, σύμφωνα με τον Gibbins.
Οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται – ή ελπίζουν – ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι κάτι για το οποίο πρέπει να προετοιμαστούν τα παιδιά ή τα εγγόνια τους. Ο Gibbins διαφωνεί. Ο 49χρονος ιδρυτής της Autonomy Capital με περιουσιακά στοιχεία που αγγίζουν τα 5,5 δισ. δολάρια πιστεύει ότι η κλιματική αλλαγή συμβαίνει ξαφνικά και γρήγορα.
Όλα τα στοιχήματα στο hedge fund του είναι διαρθρωμένα με βάση την πεποίθηση ότι ο κόσμος οδεύει προς ένα μέλλον που θα είναι πολύ θερμό και υποβρύχιο και ότι ο άνθρακας θα αντιμετωπίζεται ως ένα δαπανηρό απόβλητο που πρέπει να μαζευτεί και να αποθηκευτεί. Ο Gibbins έχει ήδη κερδίσει χρήματα από ευρωπαϊκά futures άνθρακα και αναμένει ακόμη πιο προσοδοφόρα στοιχήματα στο μέλλον.
Ο Gibbins έχει ένα εντυπωσιακό ιστορικό στα μεγάλα calls. Το fund του, το οποίο ποντάρει μεγάλα ποσά στις σαρωτικές οικονομικές και πολιτικές τάσεις, έχει ξεχωρίσει στον κλάδο, καταγράφοντας απόδοση 12,85% εξαιρουμένων των προμηθειών από τον Νοέμβριο του 2003 που ξεκίνησε, σε σύγκριση με 8,9% του ευρύτερου δείκτη S&P 500.
Η Autonomy, η κλιματική αλλαγή και… ο Ερντογάν
Γιος ενός κτηματομεσίτη από το Βανκούβερ και λάτρης του σκι και των δραστηριοτήτων στη φύση, ο Gibbins έκανε στάσεις στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας και στα trading desks των JPMorgan και Lehman Brothers προτού ξεκινήσει την Autonomy. Πιστεύει ότι για πολλές χώρες, η κλιματική αλλαγή θα έχει μεγάλη επίδραση στην οικονομική τους σταθερότητα. Εάν μια χώρα αντιμετωπίζει ήδη προβλήματα, τότε η κατάσταση μόνο θα επιδεινωθεί καθώς η στάθμη των θαλασσών εξακολουθεί να ανεβαίνει και συμβαίνουν και άλλες γρήγορες αλλαγές. “Δεν αρκεί πλέον να φτιάχνεις απλά ένα φθηνό μακό, αυτοκίνητο ή τσιπ “, λέει. Για το σκοπό αυτό, ο Gibbins απέκτησε θέσεις short στο χρέος και τα νομίσματα της Τουρκίας και της Νότιας Αφρικής. Θεωρεί τις κυβερνήσεις των δύο χωρών – υπό την ηγεσία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Τουρκία και του κόμματος ANC στη Νότια Αφρική – ως εντελώς ανίκανες. “Μπορείτε να επιλέξετε να κυβερνιέστε από το ANC ή τον Ερντογάν ή μπορείτε να είστε μια σύγχρονη βιομηχανική οικονομία”, λέει. “Δεν μπορείτε να έχετε και τα δύο.”
Αντίθετα, αποκτά θέσεις long στην Αργεντινή. Σε πρόσφατα ταξίδια του εκεί, ο Gibbins διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι εξαντλήθηκαν έπειτα από μια δεκαετία οικονομικών δυσχερειών και αποτυχημένων πολιτικών, γεγονός που τον πείθει ότι η χώρα δεν θα επαναφέρει στην εξουσία την λαϊκίστρια Cristina Fernández de Kirchner (τελευταία φορά που ανέλαβε την προεδρία ήταν τον Δεκέμβριο του 2015). Το χρέος της χώρας τιμολογείται ήδη για ένα σενάριο καταστροφής. “Η άποψή μου είναι ότι στην Αργεντινή η κοινωνία έχει μπουχτήσει. Δεν θέλει άλλες πολιτικές που έχουν σχεδιαστεί με ορίζοντα τριών ημερών “, λέει ο Gibbins.
Προτάσεις προς… αποφυγή
Τι γίνεται με μεμονωμένες μετοχές; Μια προφανής σκέψη είναι να αποφύγει κανείς τις εταιρείες ασφάλισης ακινήτων όπως η AllState και η Travelers, οι οποίες πιθανότατα θα πληγούν από το αυξανόμενο κόστος, καταβάλλοντας περισσότερα για ζημιές που προκαλούνται από τις καιρικές συνθήκες. Ο Gibbins δεν πείθεται. Πιστεύει ότι οι ασφαλιστικές θα τα καταφέρουν μια χαρά, επειδή μεγάλο μέρος της επιχείρησής τους αφορά κάλυψη για σύντομες περιόδους, δίνοντάς τους την ευκαιρία να αναπροσαρμόσουν τα προϊόντα τους. Ο Gibbins λέει ότι τα REITs διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο.
Θέλετε περισσότερη αντισυμβατική σκέψη; Παρά την απόφαση του Προέδρου Trump να αποσυρθεί από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, ο Gibbins αναμένει ότι οι ΗΠΑ θα ηγηθούν τελικά μαζί με την Ευρώπη μιας παγκόσμιας συμφωνίας για τον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και την τιμωρία των χωρών που δεν συμμορφώνονται. Έτσι, ο Gibbins σκέφτεται ότι οι μεγάλες πετρελαϊκές μετοχές, όπως η Exxon, ή τα νομίσματα των εξαρτημένων από το πετρέλαιο χωρών, όπως της Νιγηρίας, είναι ευάλωτα.
Η αντίπερα όχθη
Στο «αντίπαλον δέος» βεβαίως υπάρχουν και εκείνοι που έχουν εντελώς την αντίθετη άποψη…
Πως η κλιματική αλλαγή δεν συνδέεται με τις ανθρώπινες δραστηριότητες και πως ο δείκτης του διοξειδίου του άνθρακα δεν συνδέεται με την κλιματική αλλαγή και κατ επέκταση με τις επενδύσεις και την οικονομία.
Οι πηγές αυτές αναφέρουν μάλιστα πως κλιματικές αλλαγές είχαν συμβεί δεκάδες φορές και στο παρελθόν.
Έχουν υπάρξει περιπτώσεις στο παρελθόν όπου οι τιμές του διοξειδίου του άνθρακα βρίσκονταν σε τρομερά υψηλά ποσοστά, κι όμως, η θερμοκρασία του πλανήτη ήταν χαμηλή (ή και το αντίθετο). Παρομοίως, οι πάγοι έχουν λιώσει αρκετές φορές στο παρελθόν. Όπως και έχουν ξαναδημιουργηθεί αρκετές φορές, αναφέρουν.
Πρόσφατα δε, ορισμένοι επιστήμονες υπέδειξαν μία νέα θεωρία: ότι υπάρχει πιθανότητα αντί για υπερθέρμανση του πλανήτη να περάσουμε σιγά-σιγά σε μία νέα μεγάλη περίοδο υπερψύξης του πλανήτη.
Κατά την άποψη πολλών, το μοντέλο της κλιματικής αλλαγής, στο οποίο στηρίχθηκε η Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, δεν είναι παρά ένα θεωρητικό επιστημονικό μοντέλο και γι΄αυτόν ακριβώς τον λόγο έχει πιθανότητα αποτυχίας.
Ο προβληματισμός και η αμφισβήτησή τους έγκειται στο γεγονός ότι χρησιμοποιείται ένα απόλυτα φυσιολογικό φαινόμενο (οι αλλαγές του κλίματος) το οποίο συνέβαινε διαρκώς εδώ και εκατομμύρια χρόνια, ώστε να επιβληθούν οι λεγόμενοι «πράσινοι φόροι».
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της εναντίωσης στη χρήση του φόβου για τις αλλαγές στο περιβάλλον για τις μελλοντικές γενιές, είναι το Κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων με βασικό διακύβευμα τη μη-επιβολή των πράσινων φόρων καθώς και οι εκλογές στην Αυστραλία, το αποτέλεσμα των οποίων επέφερε ένα σοβαρό – παγκόσμιο – πλήγμα στoυς θρησκόληπτους της κλιματικής αλλαγής.