Σοβαρές αλλαγές στους όρους της νέας 25ετούς σύμβασης παραχώρησης της Αττικής οδού προαναγγέλλει ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Αχ. Καραμανλής με συνέντευξή του στο «b.s.».
Μία εβδομάδα μετά την εικόνα διάλυσης που εμφάνισε η Αττική οδός από την έντονη χιονόπτωση, εγκλωβίζοντας χιλιάδες οδηγούς, ο κ. Καραμανλής δηλώνει ξεκάθαρα ότι θα υπάρξουν κυρώσεις για τη διαχείριση του χιονιά και ότι ο νέος διαγωνισμός θα μπει σε ένα αυστηρό νέο πλαίσιο, με συνεχή έλεγχο και συγκεκριμένες προβλέψεις. Οπως λέει χαρακτηριστικά, η σύμβαση της Αττικής οδού του 1996 ήταν μια κλασική «σύμβαση αλά ΠΑΣΟΚ», δηλαδή κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των τεχνικών εταιρειών. «Μας δέσμευε, χωρίς να είναι δική μας. Η νέα σύμβαση για την Αττική οδό θα κατοχυρώνει το συμφέρον των πολιτών, όχι των εργολάβων και με εποπτικό -και όχι διακοσμητικό- ρόλο του κράτους».
Παραδέχεται ότι το μοντέλο δημοπράτησης του νέου διαγωνισμού χωρίς κατασκευαστικό αντικείμενο ανεβάζει τον πήχη του τιμήματος, κάτι που δυσκολεύει την ανάληψη του έργου από ένα αμιγώς ελληνικό σχήμα. Σε ό,τι αφορά το μοντέλο δημοπράτησης για τα νέα έργα των επεκτάσεων, τονίζει ότι ο σχεδιασμός προχωρεί προκειμένου να γίνουν οι τρεις πολύ σημαντικές παρεμβάσεις την επόμενη πενταετία (επεκτάσεις λεωφόρου Κύμης, Ραφήνας-Λαυρίου, δυτικής περιφερειακής Λεωφόρου Υμηττού προς Ηλιούπολη) και να υψωθεί ένα τείχος ασφαλείας. Διαφορετικά η πρωτεύουσα θα «πνιγεί» από το κυκλοφοριακό.
Ο κ. Καραμανλής σχολιάζοντας την απόφαση του υπουργείου να μην επιτρέψει τη συμμετοχή της ΕΥΔΑΠ στη ΣΔΙΤ (σύμπραξη ιδιωτικού – δημόσιου τομέα) για το εξωτερικό υδροδοτικό σύστημα της Αττικής, πετάει το γάντι στη διοίκηση της εταιρείας και ξεκαθαρίζει ότι ουδέποτε υπήρξε «μέλημα» του υπουργείου να κατέβει στον διαγωνισμό η ΕΥΔΑΠ, αφήνοντας σαφείς αιχμές για τους χειρισμούς της.
Οπως λέει, με τον ανταγωνισμό που αναπτύσσεται στο έργο διασφαλίζεται μια διαφανής διαγωνιστική διαδικασία και με το χαμηλότερο δυνατό κόστος για τους πολίτες.
Στον τομέα των μεταφορών, ο υπουργός Υποδομών εκτιμά ότι μέσα στο καλοκαίρι θα υπογράψει τη σύμβαση με τον ανάδοχο για την προμήθεια των 770 νέων λεωφορείων ώστε τα πρώτα οχήματα να ξεκινήσουν να έρχονται το α’՚τρίμηνο του 2023. Σε ό,τι αφορά την ανανέωση του στόλου της ΤΡΑΙΝΟΣΕ με τα νέα γρήγορα ιταλικά βαγόνια, λέει ότι τα τεχνικά προβλήματα αντιμετωπίστηκαν και ότι τα δύο πρώτα τρένα θα βρίσκονται στο δίκτυο μέχρι τα τέλη Μαρτίου.
– Ας έρθουμε στα γεγονότα της πρόσφατης κακοκαιρίας. Η συγγνώμη του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη από τους πολίτες για την παράλυση που εμφάνισε το οδικό δίκτυο στην Αττική πιστεύετε ότι αφορά και το δικό σας υπουργείο;
Η «συγγνώμη» του πρωθυπουργού, η οποία μας αφορά και μας εκφράζει όλους, δεν ήταν μόνο μια πράξη πολιτικής γενναιότητας -που, ας μην τα μηδενίζουμε όλα, δεν έχει ειπωθεί σε άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν. Η «συγγνώμη» του πρωθυπουργού άμεσα πέρασε από το επίπεδο των λόγων στο πεδίο των έργων και των πράξεων. Ναι! Δυστυχώς, είναι αρκετά αυτά που δεν πήγαν όπως έπρεπε και δεν διστάσαμε να τα παραδεχτούμε – σε αντίθεση με την προηγούμενη κυβέρνηση κι εκείνους που μετά από μία τραγωδία έλεγαν ότι όσο κι αν ψάχνουν δεν βρίσκουν κάτι που να έκαναν λάθος… Και, ξέρετε, σημασία δεν έχει μόνο η συγγνώμη, αλλά και πώς αμέσως ξεκίνησε να μετουσιώνεται σε πράξεις. Αρχικά με μία αποτελεσματική επιχείρηση απεγκλωβισμού χιλιάδων πολιτών, χωρίς ευτυχώς να συμβούν τα χειρότερα. Και στη συνέχεια, με την απόδοση ευθυνών, με τις διαδικασίες αποζημίωσης -για πρώτη φορά- όσων ταλαιπωρήθηκαν, αλλά και με τις σημαντικές αλλαγές που θα ακολουθήσουν, για τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ κεντρικού κράτους και τοπικής αυτοδιοίκησης και την αποτελεσματικότερη λειτουργία επιτροπών διαχείρισης κρίσης. Ολοι οφείλουμε να διδαχτούμε από τα λάθη που έγιναν.
– Τι πιστεύετε ότι έφταιξε και οδήγησε στη χαοτική κατάσταση στην Αττική οδό;
Νομίζω ότι το θέμα έχει συζητηθεί αρκετά και οι πολίτες έχουν σχηματίσει γνώμη. Θα επικαλεστώ και πάλι τον ίδιο τον πρωθυπουργό, που είπε ότι η Αττική οδός θα έπρεπε να είχε κλείσει νωρίτερα. Ομως οι ευθύνες του παραχωρησιούχου είναι προφανείς. Και το πιο σημαντικό είναι ότι επιτέλους και για πρώτη φορά αυτές οι ευθύνες μπορούν να του αποδοθούν. Οπως ξέρετε, η σύμβαση της Αττικής οδού του 1996 ήταν μια κλασική «σύμβαση αλά ΠΑΣΟΚ», δηλαδή κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του εργολάβου. Μας δέσμευε, χωρίς να είναι δική μας. Ομως η δική μας κυβέρνηση, το 2020, δημιούργησε το νομικό πλαίσιο για απόδοση ευθυνών στους παραχωρησιούχους όταν κλείνουν οι αυτοκινητόδρομοι. Θεσπίσαμε το άρθρο 65 του νόμου 4663, ώστε να μπει ένα τέλος στο φαινόμενο να δημιουργούνται προβλήματα στο οδικό δίκτυο και μετά να μην πληρώνει κανένας… Πρέπει, λοιπόν, να αποδοθούν ευθύνες. Πρέπει να επιβληθούν κυρώσεις. Και έτσι θα γίνει. Συγκροτήσαμε ήδη την Επιτροπή Διερεύνησης και σύντομα περιμένουμε το πόρισμά της. «Ναι στην ιδιωτική πρωτοβουλία», «ναι στη συνεργασία με ιδιώτες», αλλά υπό μία σαφή και αυστηρή προϋπόθεση: με εποπτικό -και όχι διακοσμητικό- ρόλο του κράτους, με διαφανείς όρους, όρια, υποχρεώσεις και δικαιώματα.
– Κάνοντας έναν απολογισμό από την πρόσφατη πρόταση μομφής του ΣΥΡΙΖΑ προς την κυβέρνηση. Πόσο ικανοποιημένος είστε από το επίπεδο της συζήτησης που έγινε στη Βουλή, ποια είναι τα μηνύματα αυτής της πολιτικής αναμέτρησης;
Με μία φράση η συζήτηση στη Βουλή: Με στρακαστρούκες και τοξικό λαϊκισμό ο ΣΥΡΙΖΑ, με στοιχεία, αντικειμενικά δεδομένα και σύγκριση πολιτικής η Ν.Δ.
Ο κ. Τσίπρας προσπαθεί να ξεφύγει από τα εσωκομματικά του αδιέξοδα και από τη στρατηγική του ένδεια. Αλλά αυτά είναι δικά του ζητήματα, δεν μας ενδιαφέρουν… Εκείνο που ενδιαφέρει τους πολίτες είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν έχει βάλει πλάτη σε καμία από τις δύσκολες καταστάσεις που αντιμετωπίζουμε, αλλά ούτε καν συζητά πολιτικά. Επενδύει στην όξυνση και συστηματικά επιχειρεί να μετατρέψει κάθε κρίση σε μικροκομματική ευκαιρία. Είναι η πιο τυχοδιωκτική αντιπολίτευση που γνώρισε ποτέ ο τόπος! Κάνει αντιπολίτευση με σημαίες ευκαιρίας.
Και δεν είναι μόνο η συνεχής παραγωγή fake news από την πλευρά του και η σταθερή διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Στο κάτω-κάτω αυτή την τακτική επέλεξε, ας την ακολουθήσει και θα κριθεί όταν στηθούν οι κάλπες. Το σημαντικό, κατά την άποψή μου, είναι ότι στερείται παντελώς προτάσεων, εναλλακτικών λύσεων. Δεν έχει τίποτε να προσφέρει στον δημόσιο διάλογο εκτός από τοξικό πολιτικό λόγο και διχασμό.
Ομως οι πολίτες δεν παρασύρονται τόσο εύκολα. Η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια τραυματική εμπειρία για τους Ελληνες.
– Ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι θα εξαντλήσει την τετραετία. Ωστόσο το τελευταίο διάστημα βιώνουμε ένα κλίμα μεγάλης πόλωσης, που το είδαμε να κορυφώνεται με την πρόταση μομφής. Μήπως τελικά έχουμε μπει σε μια άτυπη προεκλογική περίοδο;
Οπως είπατε, ο πρωθυπουργός έχει ξεκαθαρίσει ότι οι εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας, συνεπώς κάθε άλλο σχόλιο από εμένα είναι περιττό.
Από εκεί και πέρα, μπορεί ο κ. Τσίπρας να επιδιώκει την πόλωση, αλλά εμείς είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τη δουλειά μας. Εχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε.
Χωρίς τις επεκτάσεις το κυκλοφοριακό θα πνίξει την Αθήνα
– Επιστρέφοντας στην Αττική οδό, τι διεθνές ενδιαφέρον εκτιμάτε ότι θα προσελκύσει ο διαγωνισμός; Ποιες αλλαγές θεωρείτε αναγκαίες ότι πρέπει να συνοδεύουν τη νέα παραχώρηση με αφορμή και τα πρόσφατα γεγονότα με τα καιρικά φαινόμενα στην Αττική;
Εχετε δίκιο. Η εμπειρία στη διαχείριση των υφιστάμενων συμβάσεων παραχώρησης θα μας βοηθήσει να κάνουμε τις κατάλληλες προσαρμογές και καλύτερο σχεδιασμό σε μελλοντικά έργα. Σας είπα και προηγουμένως ότι ορισμένες παλαιότερες συμβάσεις είχαν σοβαρά προβλήματα. Τα νέα έργα που βγάζουμε, θα εντάσσονται στη λογική του μοντέλου που σας περιέγραψα πιο πριν. Είναι η δική μας παράταξη που πιστεύει πραγματικά στη συνεργασία με τους ιδιώτες και στη λογική των συμβάσεων παραχώρησης. Πώς όμως; Με αυστηρό πλαίσιο, συνεχή έλεγχο και συγκεκριμένες προβλέψεις. Ειδικότερα η νέα σύμβαση για την Αττική οδό θα κατοχυρώνει το συμφέρον των πολιτών, όχι των εργολάβων.
– Υπάρχει, πιστεύετε, χώρος για ελληνικές εταιρείες στον νέο διαγωνισμό με τις προβλεπόμενες υψηλές αποτιμήσεις;
Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός είναι μία από τις πιο εμβληματικές επενδύσεις που θα γίνουν στην Ελλάδα και εκτιμάται ότι θα προσελκύσει μεγάλο αριθμό ξένων επενδυτών. Διενεργείται από το ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο καλείται να κάνει τις αναγκαίες προσαρμογές στο τεύχος δημοπράτησης, σύμφωνα με τη λογική που σας ανέπτυξα. Δεν προχωράμε σε διαγωνισμούς για να αποκλείσουμε ή να προωθήσουμε κάποιους. Ο σχεδιασμός κάνει τον διαγωνισμό μια πολύ απλή επενδυτική άσκηση: αυτός είναι ο δρόμος, αυτά τα έσοδα έχει, αυτά τα EBITDA, αυτό το Return On Equity (RΟE). Υπό αυτή την έννοια ο πήχης του τιμήματος μπαίνει πολύ ψηλά και επομένως η σύμβαση παραχώρησης, για να απαντήσω και στο ερώτημά σας, δεν μπορεί να πάει εύκολα σε κάποιο αμιγώς ελληνικό σχήμα, ακόμη και αν έκαναν κοινοπραξία όλοι μαζί. Αν κρίνω και από τα μηνύματα που εισπράττουμε μιλώντας με κορυφαίους τραπεζικούς οργανισμούς του εξωτερικού, το ενδιαφέρον ισχυρών διεθνών επενδυτών είναι πολύ μεγάλο.
– Ποιος είναι ο σχεδιασμός του υπουργείου σας για τα υπόλοιπα έργα των επεκτάσεων; Βλέπετε πιθανό έναν νέο διαγωνισμό με τα χαρακτηριστικά μιας νέας Αττικής οδού ή θα πάμε σε ξεχωριστές διαγωνιστικές διαδικασίες;
Αυτό είναι κάτι για το οποίο εργαζόμαστε εντατικά. Ομως όλα αυτά τα έργα δεν είναι αποσπασματικά. Βλέποντας μπροστά μπορούμε να υποθέσουμε ότι σε λίγα χρόνια η Αθήνα θα έχει την «τύχη»-ατυχία πολλών μεγάλων πόλεων του εξωτερικού: το κέντρο της θα είναι απροσπέλαστο. Γι’ αυτό λοιπόν επιχειρούμε από τώρα να συνθέσουμε ένα πλέγμα έργων, «τα έργα Αττικής», με τρεις πολύ σημαντικές παρεμβάσεις -επέκταση λεωφόρου Κύμης, επέκταση Ραφήνας-Λαυρίου, επέκταση δυτικής περιφερειακής λεωφόρου Υμηττού προς Ηλιούπολη- το οποίο θα υψώσει τείχος ασφαλείας για να μην πνιγεί η πρωτεύουσα από την κίνηση.
– Ποιες είναι οι μεγάλες προκλήσεις του σχεδιασμού σας για το 2022; Σε ποια έργα πιστεύετε ότι θα στηθούν εργοτάξια;
Για να μπορούν οι πολίτες να κάνουν τις συγκρίσεις τους, να σας πω ότι εμείς συμβασιοποιήσαμε έργα 3,2 δισ. σε 2,5 χρόνια, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ 800 εκατ. σε 4,5 χρόνια. Τετραπλάσιο αποτέλεσμα στον μισό χρόνο.
Η αλήθεια είναι, λοιπόν, πως έχω πει αρκετές φορές ότι το 2022 είναι το έτος των μεγάλων έργων υποδομών. Ηδη έχουμε τις πρώτες μεγάλες ειδήσεις της χρονιάς: τον προσωρινό ανάδοχο πρώτα για το FlyOver της Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια για το οδικό έργο Καλαμάτας-Ριζόμυλου-Πύλου-Μεθώνης. Εργα σπουδαίας σημασίας, που τα προχωρήσαμε πολύ γρήγορα με ΣΔΙΤ. Τους επόμενους μήνες υπογράφονται οι συμβάσεις και στήνονται τα πρώτα εργοτάξια στα τμήματα Χερσονήσου-Νεάπολης και Νεάπολης-Αγίου Νικολάου του ΒΟΑΚ, του τελευταίου μεγάλου αυτοκινητόδρομου της χώρας και του μεγαλύτερου οδικού έργου στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή. Δώσαμε λύση και ξεκινάμε το Πάτρα-Πύργος και σχεδιάζουμε το μεγαλύτερο πρόγραμμα σιδηροδρομικών έργων που έχει γίνει ποτέ στη χώρα.
Μέσα στο καλοκαίρι η υπογραφή της σύμβασης για τα νέα λεωφορεία
– Στον τομέα των μεταφορών, πιστεύετε ότι τα γρήγορα ιταλικά βαγόνια της ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα μπορούν να διασχίσουν σύντομα τον ελληνικό σιδηρόδρομο;
Το σχέδιό μας για τον σιδηρόδρομο περιλαμβάνει συγκεκριμένα βήματα: το γιγαντιαίο πρόγραμμα έργων που αναφέρατε, την εκτεταμένη συντήρησή του μέσω του έργου ΣΔΙΤ που προγραμματίζουμε, την ενίσχυση του προσωπικού του ΟΣΕ και τον εκσυγχρονισμό του τροχαίου υλικού. Ετσι θα κάνουμε το τρένο στην Ελλάδα ένα πραγματικά ανταγωνιστικό μέσο, τόσο για τις επιβατικές όσο και για τις εμπορευματικές μεταφορές.
Τώρα, σχετικά με τα νέα τρένα: για το τεχνικό ζήτημα που είχε προκύψει με τη συσκευή της αμμοδιασποράς έχει ήδη βρεθεί η λύση, η οποία υλοποιείται. Εχουν εγκατασταθεί στα δύο πρώτα τρένα οι απαραίτητες συσκευές και είναι σε φάση δοκιμαστικής λειτουργίας από τη ΡΑΣ, ώστε να γίνει η πιστοποίησή τους και να μπορούν να κυκλοφορούν ασφαλώς στο δίκτυο. Εκτιμώ ότι γύρω στα τέλη Μαρτίου θα κυκλοφορούν τα νέα τρένα στο δίκτυο.
– Το 2021 κλείσατε μια μεγάλη εκκρεμότητα με την ΕΥΔΑΠ που αφορούσε την επέκταση της 20ετούς σύμβασης με το Ελληνικό Δημόσιο για το κόστος του αδιύλιστου νερού. Ωστόσο πρόσφατα αποφασίσατε να μη δώσετε την ευκαιρία στην εταιρεία να συμμετάσχει στον διαγωνισμό ΣΔΙΤ για τη διαχείριση του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος, μια σύμβαση που η εταιρεία θα χάσει την επόμενη τριετία. Τι υπηρετεί αυτή σας η απόφαση;
Με τη συμφωνία που πολύ σωστά επισημαίνετε ότι κλείσαμε, ταυτοχρόνως εξασφαλίσαμε την είσπραξη για πρώτη φορά ενός σημαντικού ποσού για το Ελληνικό Δημόσιο, δώσαμε νέα προοπτική στην εταιρεία, αλλά διασφαλίσαμε και ότι δεν θα ακριβύνει το νερό και δεν θα επιβαρυνθούν οι πολίτες. Τώρα, για τη διαχείριση του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος να ξεκαθαρίσουμε το εξής: ποτέ δεν είπαμε ότι το μέλημά μας θα ήταν η συμμετοχή της ΕΥΔΑΠ στον διαγωνισμό. Εμάς μας ενδιαφέρει ο υγιής ανταγωνισμός και το συμφέρον του πολίτη. Είχαμε δηλώσει εξαρχής ότι μόνο μία διαφανής διαγωνιστική διαδικασία μπορεί να εγγυηθεί για τα επόμενα χρόνια πως οι εργασίες θα παρέχονται στο καλύτερο δυνατό επίπεδο με το χαμηλότερο δυνατό κόστος. Και από τη συμμετοχή στον διαγωνισμό είδατε ότι ο στόχος του ανταγωνισμού επετεύχθη.
Δεν μου αρέσουν οι μισές κουβέντες. Και στο θέμα της ΕΥΔΑΠ δεν είχαμε και δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε μόνο τις παθογένειες ετών. Θα έπρεπε όλοι, τόσο εμείς όσο και η διοίκηση της εταιρείας, να μοιραζόμαστε το ίδιο όραμα για εκσυγχρονισμό της εταιρείας και να προχωρούμε στις απαραίτητες αλλαγές χωρίς να μπαίνουν εμπόδια.
– Πώς θα αντιμετωπίσει το υπουργείο τις απανωτές καθυστερήσεις και τις προσφυγές από τους συμμετέχοντες για την προμήθεια των 770 νέων λεωφορείων;
Μετά από πάνω από μία δεκαετία αποεπένδυσης, οι αστικές συγκοινωνίες κινούνται ξανά μπροστά. Ξέρετε πόσα χρόνια είχε να γίνει ανάλογος διαγωνισμός; 15 χρόνια! Είναι εύλογο λοιπόν να έχει προκαλέσει τον ανταγωνισμό των εταιρειών που θέλουν ένα κομμάτι από την πίτα. Θέλουμε και ελπίζουμε να μην υπάρξουν άλλες προσφυγές, αλλά ο νόμος είναι νόμος. Πάντως ο στόχος μας είναι να υπογράψουμε με τον ανάδοχο το καλοκαίρι, ώστε τα πρώτα λεωφορεία να αρχίσουν να έρχονται το πρώτο τρίμηνο του 2023. Δεν μπορεί να χαθεί άλλος χρόνος, το αντιλαμβανόμαστε όλοι νομίζω.
Μέχρι τότε, βέβαια, υπενθυμίζω ότι είμαστε από τις ελάχιστες χώρες στον κόσμο που αύξησαν τους στόλους λεωφορείων τους εν μέσω πανδημίας: Στην Αθήνα παραλάβαμε 850 λεωφορεία στο δρόμο, σήμερα έχουμε 1320 και συνεχίζουμε την προσπάθεια ώστε στο επόμενο εξάμηνο να φτάσουμε τα 1500. Στη Θεσσαλονίκη, παραλάβαμε 235 λεωφορεία στο δρόμο, πλέον βγάζουμε κατά μέσο όρο σχεδόν τα διπλάσια -460- και συνεχίζουμε την προσπάθεια ώστε να ξεπεράσουμε τα 500. Ετοιμάζουμε επίσης το διαγωνισμό για την προμήθεια επτά νέων συρμών, που θα δρομολογηθούν στη Γραμμή 3 του Μετρό και θα μπορούν να κινούνται και στο δίκτυο του Προαστιακού και να φτάνουν στο αεροδρόμιο. Εντωμεταξύ, στις γραμμές 2 και 3 αυξήσαμε τους διαθέσιμους συρμούς από 32 σε 38, ενώ στο τραμ βάζουμε στο δίκτυο 25 νέους, σύγχρονους συρμούς.
Διαβάστε ακόμη
Με κατασχέσεις κινδυνεύουν 2 εκατομμύρια οφειλέτες του Δημοσίου
ΑΒ Βασιλόπουλος: Η επόμενη μέρα μετά την αποχώρηση του Βασίλη Σταύρου