Υπουργικό Συμβούλιο: Τι συζητήθηκε για Ταμείο Ανάκαμψης και Αττική Οδός – Ποια νομοσχέδια έρχονται

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη για την σημερινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου συζητήθηκαν τα ακόλουθα θέματα:

1. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Νικόλαος Παπαθανάσης παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο την πορεία υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», όπου στο σκέλος των επιδοτήσεων έχουν ενταχθεί πλέον 794 έργα και δέσμες έργων, ενώ στο σκέλος των δανείων έχουν συναφθεί 339 δανειακές συμβάσεις που αντιστοιχούν σε ιδιωτικές επενδύσεις συνολικού ύψους 12,4 δισ. ευρώ από τις οποίες το 50% προέρχεται από μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Με την εκταμίευση του 4ου αιτήματος πληρωμής για τις επιδοτήσεις ύψους 1 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο, η Ελλάδα θα έχει λάβει πάνω από το 50% των πόρων που της αναλογούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενώ το ίδιο χρονικό διάστημα δρομολογείται και η υποβολή του 5ου αιτήματος πληρωμής ύψους 1,3 δισ. ευρώ.

2. Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κωνσταντίνος Χατζηδάκης, ο Υπουργός Ανάπτυξης κ. Παναγιώτης Θεοδωρικάκος και ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αρμόδιος για ζητήματα φορολογικής πολιτικής κ. Χρίστος Δήμας παρουσίασαν στο Υπουργικό Συμβούλιο το νομοσχέδιο για τα κίνητρα καινοτομίας και συγχωνεύσεων επιχειρήσεων.

Στόχος των προτεινόμενων παρεμβάσεων είναι η ενίσχυση του οικοσυστήματος καινοτομίας της χώρας και η γεφύρωση του κενού που χωρίζει την Ελλάδα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο όσον αφορά στην Έρευνα και Ανάπτυξη (R&D). Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, παρά την πρόοδο των τελευταίων ετών, στη χώρα μας, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, οι δαπάνες των επιχειρήσεων για Έρευνα και Ανάπτυξη ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι στο μισό του ευρωπαϊκού μέσου όρου (0,73% έναντι 1,48%). Παράλληλα, σύμφωνα με το EuropeanInnovation Scoreboard 2024, οι επιδόσεις της Ελλάδας στον τομέα «Direct and indirect government support of businessR&D» είναι στο 62% σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ, γεγονός που συμβάλλει στην κατάταξη της χώρας στην 20ηθέση όσον αφορά συνολικά το Innovation Performance.

Α. Τα φορολογικά κίνητρα για Έρευνα και Ανάπτυξη που περιλαμβάνονται σε αυτό το νομοσχέδιο έρχονται να χτίσουν πάνω στο υπάρχον κίνητρο της οριζόντιας συνολικής έκπτωσης 200% για τις δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας. Με τις παρεμβάσεις που εισάγονται, οι εκπτώσεις μπορούν να φτάσουν από το 250% έως και 315% στις εξής περιπτώσεις:

• Έργα συνεργασιών με startups

• Έργα συνεργασιών με ερευνητικά κέντρα

• Μικρομεσαίες επιχειρήσεις «έντασης γνώσης», δηλαδή με δαπάνες R&D > 20% των συνολικών δαπανών

Μεταξύ άλλων, επιδίωξη είναι η ενίσχυση της σύνδεσης μεταξύ αγοράς και ακαδημαϊκής κοινότητας, αλλά και η καλλιέργεια συνεργασιών μεγαλύτερων επιχειρήσεων με το startupοικοσύστημα της χώρας.

Β. Παράλληλα, επεκτείνεται το πλαίσιο των κινήτρων για την εμπορική εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας (πατέντας), με στόχο να είναι πιο ελκυστική η ανάληψη του ρίσκου της επένδυσης σε έρευνα και ανάπτυξη. Συγκεκριμένα, μέχρι σήμερα προβλέπεται τριετής απαλλαγή των σχετικών κερδών από φόρο, αρχής γενομένης από τη χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά τα κέρδη αυτά.

Με τις παρεμβάσεις που εισάγονται προβλέπεται μείωση του αντίστοιχου συντελεστή κατά 10% για τα επόμενα επτά έτη.

Γ. Διευρύνονται τα φορολογικά κίνητρα για τους angelinvestors, με αύξηση του ανώτατου ορίου της επένδυσης σε startups επί του οποίου υπολογίζεται η έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα.

Επιπλέον, επεκτείνεται η δυνατότητα αξιοποίησης του κινήτρου αυτού για επενδύσεις σε αμοιβαία κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών.

Δ. Εξορθολογίζεται και εναρμονίζεται με τις ευρωπαϊκές πρακτικές -αλλά και τον τρόπο λειτουργίας των λοιπών σχημάτων αμοιβαίων κεφαλαίων- το φορολογικό καθεστώς των αμοιβαίων κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών, ώστε να υπάρχει κίνητρο για δημιουργία επενδυτικών σχημάτων βασισμένων εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα.

Επιπλέον, παρουσιάστηκαν κίνητρα για τους μετασχηματισμούς επιχειρήσεων και συγκεκριμένα:

α) Θέσπιση δυνατότητας μεταφοράς φορολογικής ζημίας των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων.

β) Μείωση του ελάχιστου ορίου εταιρικού κεφαλαίου της νέας εταιρείας που προκύπτει από συνεργασία/μετασχηματισμό (σε 100.000Euro από 125.000Euro) και απαιτείται για την εξασφάλιση φοροαπαλλαγής 30% για τα κέρδη των συνεργαζόμενων (έως 125.000Euro σε 9 έτη) και των μετασχηματιζόμενων (έως 500.000 σε 9 έτη) επιχειρήσεων, με στόχο την προώθηση συνεργειών μικρότερης κλίμακας.

γ) Κλιμάκωση του συντελεστή φόρου εισοδήματος σε συνάρτηση με διατήρηση θέσεων εργασίας για το διάστημα που παρέχονται τα ευεργετήματα του νόμου.

δ) Επέκταση της απαλλαγής του φόρου στην υπεραξία από το επίπεδο της εταιρείας στο επίπεδο των μετόχων μετά τη μεταβίβαση ή διάλυση της επιχείρησης.

3. Ο Υπουργός Ανάπτυξης κ. Παναγιώτης Θεοδωρικάκος παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο τις νομοθετικές πρωτοβουλίες του Υπουργείου Ανάπτυξης α) για την ενσωμάτωση στην ελληνική έννομη τάξη της οδηγίας 2022/2464 για την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας και β) το ερανιστικό νομοσχέδιο του Υπουργείου.

Η πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία ενσωματώνει τις διατάξεις της οδηγίας 2022/2464 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2022 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 537/2014, της οδηγίας 2004/109/ΕΚ, της οδηγίας 2006/43/ΕΚ και της οδηγίας 2013/34/ΕΕ, όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από τις εταιρείες. Η εν λόγω δημοσιοποίηση των εκθέσεων βιωσιμότητας μέσω του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (Γ.Ε.ΜΗ.) θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη διαφάνεια μέσω συγκεκριμένου μορφότυπουαναφοράς (πρότυπα υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας). Η δημόσια υποβολή μορφότυπου αναφοράς για τις εκθέσεις βιωσιμότητας θα πραγματοποιείται σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. με ενιαίο και αδιαίρετο τρόπο και ως εκ τούτου πέραν της αύξησης της εταιρικής διαφάνειας ενισχύεται περαιτέρω ο δημόσιος έλεγχος. Περαιτέρω πραγματοποιείται και ενσωμάτωση της οδηγίας (ΕΕ) 2023/2775 η οποία τροποποιεί προς τα πάνω τα λογιστικά όρια κατάταξης τόσο των οντοτήτων όσο και των ομίλων επιχειρήσεων.

Το ερανιστικό νομοσχέδιο αφορά στα ακόλουθα πεδία δημόσιας πολιτικής:

α) Την ενσωμάτωση των τροποποιήσεων της Οδηγίας 2000/31/ΕΚ, που επήλθαν ενόψει της εφαρμογής του Κανονισμού (EE) 2022/2065 σχετικά με την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών (Digital Services Act), που αφορούν σε τροποποιήσεις της λειτουργίας του ηλεκτρονικού εμπορίου,

β) Τη ρύθμιση της αγοράς υπηρεσιών μέσω της ρύθμισης της επιχειρηματικής δραστηριότητας «εργαστηρίων ψυχαγωγικών χορών». Η δραστηριότητα αυτή είναι παντελώς αρρύθμιστη με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ζητήματα σχετικά με τη σύννομη λειτουργία της, την ασφάλεια του κοινού, την καταγραφή της δραστηριότητας αλλά και την υποβοήθησή της σε περιόδους κρίσης.

γ) τη ρύθμιση ζητημάτων που αφορούν στη λειτουργία των λαϊκών αγορών,

δ) τη ρύθμιση λοιπών θεμάτων για την καλύτερη και πιο εύρυθμη λειτουργία της ελληνικής αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών όπως η επέκταση της λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές, από τον Μάιο έως και τον Οκτώβριο, σε περιοχές αυξημένου επενδυτικού και τουριστικού ενδιαφέροντος στον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού – Αγίου Κοσμά και τις μαρίνες.

4. Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Μιχαήλ Χρυσοχοΐδης παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο το νομοσχέδιο για την αναδιοργάνωση του Αρχηγείου και των Επιτελικών Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας και την αναβάθμιση της Αστυνομικής Ακαδημίας.

Εισαγωγικά σημειώθηκε ότι μέσα στο 2023, οι αστυνομικοί συνέδραμαν σε 11.845 περιστατικά ακούσιας νοσηλείας, 141.202 διατέθηκαν για συνδρομή σε φυσικές καταστροφές, 84.093 διατέθηκαν σε μέτρα ασφάλειας σε αθλητικούς αγώνες, διαχειρίστηκαν 11.589 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, βεβαίωσαν 1.240.717 τροχαίες παραβάσεις και απέτρεψαν την παράνομη είσοδο στη χώρα σε 122.961 μετανάστες. Ακόμα, διαχειρίστηκαν 1.235.000 σήματα μέσω του 100 και εξάρθρωσαν 365 εγκληματικές οργανώσεις.

Το αντικείμενο της προτεινόμενης νομοθετικής ρύθμισης είναι:

1. Η αναδιοργάνωση του Αρχηγείου και των Επιτελικών Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας.

2. Η αναβάθμιση της Αστυνομικής Ακαδημίας – Νέα εκπαιδευτική πολιτική.

3. Το νέο πλαίσιο για την αξιοποίηση και την υποστήριξη του ανθρωπίνου δυναμικού της Ελληνικής Αστυνομίας.

Η αλλαγή των δομών είναι η μεταρρύθμιση που θα αναβαθμίσει ριζικά τον τρόπο που σχεδιάζεται, εκπονείται και υλοποιείται μία σύγχρονη πολιτική εσωτερικής ασφάλειας, με βασικό άξονα την Αστυνομία του 21ου αιώνα.

Η Αστυνομία του 21ου αιώνα, δεν ακολουθεί τις εξελίξεις, αλλά σχεδιάζει προβλέποντας το μέλλον και την εξέλιξη του εγκλήματος. Το Αρχηγείο της Αστυνομίας αποκτά μία σύγχρονη και ευέλικτη δομή, που ενισχύει την ορθή διακυβέρνηση και τη λήψη αποφάσεων.

Δίνουμε έμφαση στη συνολική αντιμετώπιση και κυρίως στην πρόληψη των μορφών βίας με έντονη κοινωνική διάσταση (ενδοοικογενειακή, έμφυλη, ρατσιστική, βία ανηλίκων κ.λπ.).

Επιπλέον, με το προτεινόμενο νομοσχέδιο αναδιαρθρώνονται ριζικά η δομή, η λειτουργία, η φιλοσοφία και οι μέθοδοιδιδασκαλίας της Αστυνομικής Ακαδημίας και της εκπαίδευσης των αστυνομικών συνολικά.

Η Ελληνική Αστυνομία γίνεται «έξυπνη» και αποτελεσματική αξιοποιώντας την έρευνα, τα εργαλεία της τεχνολογίας και την ανάλυση των δεδομένων.

Δίνεται έμφαση στη διαχείριση κρίσεων, στην προστασία των κρίσιμων οντοτήτων, στην αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών και στη Στρατηγική Επικοινωνία.

Αναβαθμίζονται τα προγράμματα σπουδών, με έμφαση στην ποιότητα και στις διαδικασίες εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης. Υιοθετούνται διαδικασίες λογοδοσίας, αξιολόγησης και αξιοποίησης ανθρωπίνου δυναμικού.

5. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης κ. Γεώργιος Φλωρίδης παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο το νομοσχέδιο για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας.

Με το παρόν σχέδιο νόμου για την ενδοοικογενειακή βία, σε συνέχεια προηγούμενων νομοθετικών πρωτοβουλιών της παρούσας Κυβέρνησης που έχουν ήδη εφαρμοστεί,επιδιώκονται η πολυεπίπεδη αντιμετώπιση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας και η ουσιαστική συμβολή στην εξάλειψή της.

Προτείνεται αρχικώς ο επανακαθορισμός της έννοιας του «συντρόφου» κατά την υπαγωγή στον ν. 3500/2006, ενώ εντάσσεται στο ρυθμιστικό πεδίο του νόμου η απειλή μέσω επίμονης καταδίωξης ή αθέμιτης παρακολούθησης μέλους οικογένειας. Επίσης, επιδιώκεται η αντιμετώπιση του άμεσου κινδύνου με πρόβλεψη ρυθμίσεων σχετικά με την προδικασία, τη λήψη προληπτικών μέτρων και μέτρων δικονομικού καταναγκασμού, την αρμοδιότητα, την παραπομπή, την εκδίκαση και την εκτέλεση της ποινής επί αδικημάτων ενδοοικογενειακής βίας.

Εισάγονται αναγκαίες ρυθμίσεις αναφορικά με τη διαδικασία της ποινικής διαμεσολάβησης. Ειδικότερα εντάσσονται στις προϋποθέσεις της ποινικής διαμεσολάβησης η προσθήκη της αναγνώρισης των βασικών περιστατικών της υπόθεσης, καθώς και η υποχρέωση κάλυψης των άμεσων οικονομικών αναγκών του θύματος . Προστίθεται ακόμη η δυνατότητα απόρριψης συμφωνίας διαμεσολάβησης με αιτιολογημένη διάταξη του εισαγγελέα, ενώ προβλέπεται νέα περίπτωση διακοπής της διαμεσολάβησης και καταστροφής υλικού διαμεσολάβησης σε περίπτωση μη ολοκλήρωσής της.

Προβλέπεται μέριμνα για την αντιμετώπιση άμεσων κινδύνων μέσω της πρόβλεψης έκδοσης διάταξης επιβολής περιοριστικών όρων πριν από την άσκηση ποινικής δίωξης, ενώ τέλος επεκτείνεται ο κατάλογος των επαγγελματιών που έχουν υποχρέωση αναφοράς εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας με την ένταξη των φαρμακοποιών και των φυσιοθεραπευτών.

6. Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Δημήτριος Παπαστεργίου παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο την ενσωμάτωση της οδηγίας 2022/2555 για την επίτευξη υψηλού επιπέδου Κυβερνοασφάλειας.

Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης ενσωματώνεται στο εθνικό δίκαιο η Οδηγία 2022/2555 (NIS2) για την επίτευξη υψηλού επιπέδου κυβερνοασφάλειας. Θεσπίζονται ένα συνεκτικό πλαίσιο κυβερνοασφάλειας και μηχανισμοί αποτελεσματικής συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων αρχών. Επίσης διευρύνονται σημαντικά οι τομείς και δραστηριότητες που υπόκεινται σε υποχρεώσεις στον τομέα της κυβερνοασφάλειας και προβλέπονται κυρώσεις για τη διασφάλιση της τήρησής τους. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις ενδυναμώνονται οι δυνατότητες των αρμόδιων Εθνικών Αρχών Κυβερνοασφάλειας, ενισχύονται τα μέτρα κυβερνοασφάλειας και η υποχρέωση αναφοράς περιστατικών από πλευράς υπόχρεων οντοτήτων και ενδυναμώνεται η αποτρεπτική δύναμη του κυρωτικού πλαισίου και των μηχανισμών εφαρμογής, καθώς και η περαιτέρω εμβάθυνση της διευρωπαϊκής συνεργασίας. Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου έρχεται να καλύψει κενά, τα οποία διαπιστώθηκαν κατά την προηγούμενη περίοδο εφαρμογής της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/1148 (Οδηγία NIS 1), τόσο στον καθορισμό μέτρων διαχείρισης κινδύνων κυβερνοασφάλειας και υποχρεώσεων αναφοράς περιστατικών σε όλους τους τομείς τους οποίους καλύπτει, όπως π.χ. η ενέργεια, οι μεταφορές, η υγεία, η δημόσια διοίκηση, η εφοδιαστική αλυσίδα, η παραγωγή τροφίμων, οι τηλεπικοινωνίες και οι ψηφιακές υποδομές, αλλά και στην ομοιόμορφη αντιμετώπιση των σχετικών ζητημάτων στο σύνολο των κρατών μελών της Ένωσης. Πρόκειται για μια απαραίτητη εξέλιξη δεδομένης της εντατικοποίησης και της αυξημένης πολυπλοκότητας των απειλών και των κυβερνοεπιθέσεων, του αυξανόμενου κόστους του κυβερνοεγκλήματος και των νέων απειλών για τα ατομικά δικαιώματα.

7. Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κωνσταντίνος Χατζηδάκης και ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Χρήστος Σταϊκούρας εισηγήθηκαν στο Υπουργικό Συμβούλιο την παροχή εξουσιοδότησης για την υπογραφή σύμβασης παραχώρησης υπηρεσιών χρηματοδότησης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης της Αττικής Οδού.

Τον Ιανουάριο του 2022 το ΤΑΙΠΕΔ εκκίνησε τη διενέργεια διαγωνισμού για τη νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού για περίοδο 25 ετών ενόψει της λήξης της υφιστάμενης σύμβασης στις 6 Οκτωβρίου 2024.

Τον Ιούλιο του 2023, το Ταμείο έλαβε προσφορές από έξι επενδυτικά σχήματα και τον Οκτώβριο του 2023 ανακηρύχθηκε ο ανάδοχος του έργου έναντι τιμήματος 3.270.000.000 ευρώ. Εκτός από το εφάπαξ τίμημα, το Ελληνικό Δημόσιο μέσω του ΤΑΙΠΕΔ θα εισπράττει σε ετήσια βάση το 7,5% των ακαθάριστων εσόδων της Αττικής Οδού για όλη τη διάρκεια της σύμβασης παραχώρησης.

Τον Ιούλιο του 2024 η σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού υποβλήθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο το οποίο την εξέτασε και έκρινε ότι η διαγωνιστική διαδικασία διενεργήθηκε με σύννομο και διαφανή τρόπο.

Από τις 6 Οκτωβρίου 2024 και για τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά τη θέση σε ισχύ της νέας σύμβασης παραχώρησης, μειώνεται το αντίτιμο των διοδίων σε 2,5 ευρώ ανά διέλευση από 2,8 ευρώ που είναι τώρα.

Η σύμβαση παραχώρησης θα υπογραφεί εντός του Σεπτεμβρίου 2024 και αμέσως μετά πρόκειται να κυρωθεί από τη Βουλή.