Νέο πακέτο με στοχευμένα μέτρα στήριξης επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία και ενεργοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων με μοχλό τα 5,5 δισ. ευρώ από Ταμείο Ανάκαμψης για ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη προαναγγέλλει ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στο newmoney.gr
Ο υπουργός Οικονομικών αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μείωσης των φορολογικών συντελεστών το 2021, μιλά για ψηφιακή αναβάθμιση των φορολογικών και ελεγκτικών υπηρεσιών με στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και επισημαίνει ότι βασική προτεραιότητα είναι η ενίσχυση της απασχόλησης με περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Παράλληλα, τονίζει ότι με το εμβόλιο ξεκινά η αντίστροφη μέτρηση για την έξοδο από την υγειονομική κρίση και την επιστροφή στην κανονικότητα, εμμένει στη πρόβλεψη για ανάπτυξη 4,8% το 2021, εκφράζει αισιοδοξία ότι το τουρισμός θα ανακτήσει φέτος ένα σημαντικό μέρος των απωλειών, υπογραμμίζει ότι παρά την αναπόφευκτη διόγκωση το δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο και δίνει μεγάλη βαρύτητα στην αποτροπή μιας νέας γενιάς «κόκκινων δανείων». Ο υπουργός και βουλευτής Φθιώτιδας της ΝΔ χαρακτηρίζει, τέλος, αυθαίρετη και εκτός πραγματικότητας την πρόβλεψη της αξιωματικής αντιπολίτευσης για επιστροφή σε μνημονιακές πολιτικές και επισημαίνει ότι η κυβέρνηση διαχειρίζεται το δημόσιο χρήμα με σύνεση και σεβασμό στις θυσίες των πολιτών.
Κύριε Υπουργέ, στην αρχή της νέας χρονιάς και ενώ αντέχει το δεύτερο κύμα της πανδημίας, η εικόνα που έχετε για το ποσοστό της ύφεσης τα επόμενα τρίμηνα, κατά πόσο συμβαδίζει με τις προβλέψεις σας;
-Είναι γεγονός ότι το δεύτερο κύμα της πανδημίας βρίσκεται σε εξέλιξη, με όλο και περισσότερο όμως ελεγχόμενες καταστάσεις. Η κρίσιμη διαφορά συγκριτικά με την περίοδο του πρώτου κύματος, είναι ότι πλέον έχουμε στη φαρέτρα μας και το «όπλο» για την αντιμετώπισή του. Το εμβόλιο παρέχει τη δυνατότητα να ατενίζουμε το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία και να μετράμε αντίστροφα για το τέλος αυτής της παγκόσμιας, πρωτοφανούς και πολυεπίπεδης δοκιμασίας. Ωστόσο, η αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και η αποκατάσταση της κανονικότητας, σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, θα γίνει σταδιακά. Όπερ σημαίνει ότι η οικονομία εξακολουθεί να λειτουργεί υπό περιορισμούς, ενώ η αβεβαιότητα της υγειονομικής κρίσης, θα χρειαστεί, παγκοσμίως, χρόνο για να αρθεί πλήρως.
Αβεβαιότητα που αποτυπώνεται στις συνεχείς αλλαγές οι οποίες πραγματοποιούνται, διεθνώς, στις προβλέψεις για την πορεία των οικονομικών μεγεθών.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, με τα σημερινά δεδομένα, οι εκτιμήσεις μας για ύφεση 10,5% το 2020 και ανάπτυξη 4,8% εφέτος, εξακολουθούν να είναι σε ισχύ. Άλλωστε, δεν έχει αποκρυσταλλωθεί ακόμα η εικόνα για το 2020, καθότι δεν γνωρίζουμε, μέχρι στιγμής, το ύψος στο οποίο διαμορφώθηκε το ΑΕΠ της χώρας το περυσινό 4ο τρίμηνο. Πάντως, οι εκτιμήσεις της Κυβέρνησης ευθυγραμμίζονται με τη συνισταμένη των εκτιμήσεων διεθνών και εγχώριων θεσμών, οίκων αξιολόγησης, τραπεζών και φορέων, που τοποθετούν τον ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας στο 4,2% για το τρέχον έτος.
Πώς η Κυβέρνηση θα μπορέσει να συνεχίσει να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία, όντας δε σταθερά προσηλωμένη στη βελτίωση των δεικτών βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους; Το 2010 το χρέος έφτασε το 127% και χάθηκε η δυνατότητα πρόσβασης στις αγορές, τώρα που φτάνει το 210%, τι;
-Η αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας ανάγκασε τόσο την Ελλάδα όσο και συνολικά την Ευρωπαϊκή Ένωση, να προχωρήσουν σε αύξηση δημοσίων δαπανών. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και οι Υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης έλαβαν σημαντικές και γρήγορες αποφάσεις, ενεργοποιώντας μέτρα, τόσο στο δημοσιονομικό πεδίο όσο και για την ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
Δημοσιονομικοί στόχοι και περιορισμοί ήρθησαν, ώστε οι Κυβερνήσεις – μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας – να έχουν την αναγκαία ευελιξία για τη λήψη μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας και των επιπτώσεών της. Εντούτοις, οι αυξημένες κρατικές δαπάνες σε συνδυασμό με τη μείωση των δημοσίων εσόδων, οδήγησαν, αναπόφευκτα, σε αύξηση του δημοσίου χρέους σε όλες τις χώρες. Αύξηση η οποία όμως, στην περίπτωση της Ελλάδας, δεν θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του χρέους, όπως πιστοποιούν ευρωπαϊκοί θεσμοί, οίκοι αξιολόγησης, επενδυτές και αγορές. Ως γνωστόν, η βιωσιμότητα του χρέους συνδέεται τόσο με το ύψος, όσο και με το προφίλ του. Το προφίλ του ελληνικού δημοσίου χρέους, από το 2012 και μετά, έχει βελτιωθεί σημαντικά. Έχει χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης, μία από τις μεγαλύτερες – διεθνώς – μεσοσταθμικές διάρκειες και ευνοϊκό χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής.
Επιπρόσθετα, ως Κυβέρνηση ασκούμε λελογισμένη επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για ισχυρή ανάκαμψη και βιώσιμη ανάπτυξη. Με αυτόν τον τρόπο, θα επιτύχουμε σταδιακή αποκλιμάκωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ, αυξάνοντας τον παρονομαστή του κλάσματος χρέος/ΑΕΠ.
Και πώς θα διαμορφώσετε συνθήκες για τη διατήρηση ασφαλούς ύψους κρατικών διαθεσίμων;
-Με μειωμένα έσοδα λόγω φορολογικών και ασφαλιστικών αναστολών και περιορισμών στη λειτουργία της οικονομίας, καταφέραμε να προστατεύσουμε – στον μέγιστο δυνατό βαθμό – την κοινωνία και την οικονομία, αξιοποιώντας με ορθολογισμό και σύνεση τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας. Ταυτόχρονα, όμως, μεριμνούμε για την αναπλήρωση των εκροών με εισροές, κυρίως από επιτυχημένες εξόδους στις αγορές, με παρά πολύ χαμηλό κόστος δανεισμού. Διαχειριζόμαστε, και θα συνεχίσουμε να διαχειριζόμαστε, τα δημόσια οικονομικά με σεβασμό στις μεγάλες και πολύχρονες θυσίες των πολιτών.
Σήμερα, τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας μας ανέρχονται σε 34,5 δισ. ευρώ. Στόχος της δανειακής στρατηγικής της Κυβέρνησης για το 2021, είναι η διασφάλιση της συνεχούς εκδοτικής παρουσίας του Ελληνικού Δημοσίου στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων με σταθερές εκδόσεις χρέους (έντοκα γραμμάτια και ομόλογα). Ενδεικτικά, ήδη από την αρχή του έτους αντλήσαμε 2 δισ. ευρώ μέσω πράξεων επαναγοράς και επανέκδοσης υφιστάμενων ομολογιακών εκδόσεων του Ελληνικού Δημοσίου με τις ελληνικές συστημικές τράπεζες-μέλη της ομάδας των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς του Ελληνικού Δημοσίου.
Οι τράπεζες υπολογίζουν ότι για τα νέα «κόκκινα» δάνεια, λόγω πανδημίας, απαιτούνται 5 δισ. ευρώ, ενώ η Τράπεζα της Ελλάδος περίπου 10 δισ. ευρώ. Η δική σας εκτίμηση ποια είναι;
-Πράγματι, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο κίνδυνος δημιουργίας νέων «κόκκινων» δανείων είναι υπαρκτός. Αυτό ισχύει και για την Ελλάδα, χωρίς αυτή τη στιγμή να μπορούμε ως Κυβέρνηση να προβούμε σε εκτιμήσεις, καθότι πρόκειται για ένα θέμα που αφορά πρωτίστως το τραπεζικό σύστημα. Ωστόσο, επειδή το ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι μεγίστης σημασίας, με προεκτάσεις στην εύρυθμη λειτουργία ολόκληρης της οικονομίας, ως Κυβέρνηση υλοποιούμε πολιτικές που θα περιορίσουν μια νέα γενιά «κόκκινων» δανείων. Ενδεικτικά, μεταξύ άλλων, σχεδιάσαμε και θέσαμε σε εφαρμογή το πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ» για τη στήριξη, μέσω κρατικής επιδότησης, δανειοληπτών οι οποίοι πλήττονται από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού και έχουν δάνειο με προσημείωση/υποθήκη στην 1η κατοικία. Μάλιστα για πρώτη φορά επιβραβεύονται με το πρόγραμμα αυτό και συνεπείς δανειολήπτες.
Το συνολικό ποσό της κρατικής επιδότησης που έχει καταβληθεί, μέχρι σήμερα, στους δικαιούχους του προγράμματος ανέρχεται στα 23,2 εκατ. ευρώ, ενώ υπάρχει πρόβλεψη για επιπλέον κόστος 280 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2021. Παράλληλα, εξετάζουμε και συζητάμε με τους θεσμούς την εφαρμογή αντίστοιχου προγράμματος επιδότησης δανείων και για τις επιχειρήσεις.
Τελικά, οι τράπεζες δανείζουν μόνο τις μεγάλες επιχειρήσεις;
-Κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, οι πολύ μικρές και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είχαν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό, όχι βέβαια στον βαθμό και την έκταση που επιθυμούμε ή είναι εφικτό. Τόσο μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙ, από το οποίο δόθηκαν 1,9 δισ. ευρώ, κυρίως σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όσο και μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας, από το οποίο 2,5 δισ. ευρώ – από τα συνολικά 4,6 δισ. ευρώ – κατευθύνθηκαν προς αυτές τις επιχειρήσεις. Μάλιστα, στο τελευταίο υποπρόγραμμα του ΤΕΠΙΧ ΙΙ ο μέσος όρος της χρηματοδότησης κυμαίνεται στις 60.000 ευρώ – απόδειξη ότι τα ποσά κατευθύνονται σε μικρότερες επιχειρήσεις – ενώ στον 2ο κύκλο του Ταμείου Εγγυοδοσίας το χαρτοφυλάκιο είναι συγκριτικά μεγαλύτερο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και το ποσοστό εγκρίσεων των αιτήσεών τους αγγίζει το 82%. Σύντομα, μάλιστα, θα ενεργοποιηθεί από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα ένα μικρό εγγυοδοτικό πρόγραμμα για πολύ μικρές επιχειρήσεις, με μέγιστο δάνειο 50.000 ευρώ ανά επιχείρηση.
Ενισχυτικά στα παραπάνω, σημειώνεται ότι το 91% των ωφελούμενων από τους 4 κύκλους της Επιστρεπτέας Προκαταβολής – ένα άκρως επιτυχημένο χρηματοδοτικό εργαλείο απευθείας ενίσχυσης των επιχειρήσεων από το Κράτος – έλαβε συνολικό ποσό έως 20.000 ευρώ ο καθένας, δηλαδή ήταν, κυρίως, μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Επιπρόσθετα, και για την καλύτερη εξυπηρέτηση των δανειακών τους υποχρεώσεων, η Κυβέρνηση, σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, προχώρησε στην εφαρμογή της αναστολής πληρωμής δόσεων τραπεζικών δανείων, μεταξύ των οποίων και επιχειρηματικών, έως τον Μάρτιο του 2021. Συνολικά, έχουν λάβει αναστολή 405.473 δάνεια, ύψους 28,4 δισ. ευρώ. Επιπλέον, από τον Ιούλιο του 2019 έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2020, ρυθμίστηκαν επιτυχώς 396.621 στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια, ύψους 21,2 δισ. ευρώ. Ενώ, τέλος εφαρμόστηκε και η επιδότηση τόκων υφιστάμενων δανείων επιχειρήσεων οι οποίες ανήκουν σε πληττόμενους κλάδους, με την ένταξη 22.998 επιχειρήσεων σε αυτή τη δράση, με ποσό ενίσχυσης 312,2 εκατ. ευρώ, για την επιδότηση 54.686 δανείων.
Όλα αυτά τα μέτρα και τα εργαλεία αποδεικνύουν ότι η Κυβέρνηση στηρίζει – με ουσιαστικό τρόπο – την επιχειρηματική κοινότητα, ώστε να ξεπεράσει την παρούσα δοκιμασία με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες.
Με τον νέο πτωχευτικό νόμο υποστηρίζετε ότι μπορούν να δοθούν λύσεις. Με ποιες όμως συνοδευτικές αποφάσεις; Καθυστερούν; Γιατί;
-Καταρχάς, δεν πρόκειται για «πτωχευτικό νόμο». Το νέο ενιαίο θεσμικό πλαίσιο, στο οποίο αναφέρεστε, έχει ως στόχο την αποφυγή της πτώχευσης, γι’ αυτό και περιέχει δύο άξονες: την πρόληψή της, μέσω της δημιουργίας του μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης, και την αντιμετώπιση αυτής, μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών. Εφόσον ο οφειλέτης ρυθμίσει όλες τις οφειλές του, σε έως 240 δόσεις, τότε διασώζει ολόκληρη την περιουσία του.
Εάν, ωστόσο, ένας οφειλέτης αδυνατεί να εξοφλήσει τα χρέη του, ακόμη και με ευνοϊκή ρύθμιση, σε έως 20 έτη, τότε στην πράξη έχει ήδη πτωχεύσει. Το σημαντικό είναι ότι, σε αυτή την περίπτωση, ο νόμος προβλέπει την απαλλαγή του από όλες τις οφειλές, εφόσον δεν είναι δόλιος, έτσι ώστε να λάβει μια δεύτερη ευκαιρία. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το βάρος των οφειλών παύει να μετακυλίεται στις επόμενες γενιές, οι οποίες μέχρι σήμερα οδηγούνταν στην αποποίηση κληρονομίας, και ο οφειλέτης αποκτά μια πραγματική δεύτερη ευκαιρία, για να κάνει ένα νέο ξεκίνημα, χωρίς χρέη. Παράλληλα, προβλέπονται και συγκεκριμένα μέτρα κοινωνικής πρόνοιας για τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Όσον αφορά στις – αναγκαίες για την εφαρμογή του νόμου – αποφάσεις, δεν υπάρχει καθυστέρηση. Ήταν εξαρχής δεδομένο ότι, λόγω του όγκου και των σύνθετων τεχνικών ζητημάτων που ρυθμίζουν οι αποφάσεις αυτές, θα απαιτηθεί χρόνος για την ολοκλήρωσή τους. Ωστόσο, το Υπουργείο Οικονομικών βρίσκεται σε στενή συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και υπηρεσίες και ήδη ένας σημαντικός αριθμός είναι έτοιμος, ενώ η κατάρτιση των υπολοίπων προχωρά με εντατικούς ρυθμούς.
Το κλείσιμο της αγοράς σημαίνει «χασούρα» 3 δισ. ευρώ κάθε μήνα. Από εδώ και στο εξής, τα μέτρα στήριξης των τελευταίων μηνών θα είναι πιο «στοχευμένα», διότι εξαντλούνται τα περιθώρια;
-Από την αρχή της πανδημίας, ως Κυβέρνηση δράσαμε με σχέδιο και προνοητικότητα, λαμβάνοντας έγκαιρα, στοχευόμενα και αποτελεσματικά – όπως αναγνωρίζεται και διεθνώς – μέτρα. Υλοποιήσαμε σημαντικές παρεμβάσεις, για να ενισχύσουμε τη δημόσια υγεία, να προστατεύσουμε την απασχόληση και να στηρίξουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, με έμφαση στους πιο αδύναμους.
Παρεμβάσεις που συνεχώς επεκτείνονται, εμπλουτίζονται και ενισχύονται, στον βαθμό και τον χρόνο που χρειάζεται, ώστε να ανταποκριθούν στη δυναμική της υγειονομικής κρίσης. Έχουμε αποδείξει έμπρακτα ότι βρισκόμαστε σε διαρκή εγρήγορση και επιδεικνύουμε γρήγορα αντανακλαστικά και ευελιξία. Συνολικά, το 2020 τα μέτρα στήριξης διαμορφώθηκαν στα 24 δισ. ευρώ, ενώ υπάρχει πρόβλεψη για επιπλέον 7,5 δισ. ευρώ στον Προϋπολογισμό του 2021. Πέραν αυτού όμως, διασφαλίσαμε και διασφαλίζουμε επαρκή ταμειακά διαθέσιμα, ώστε να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την κοινωνία και την οικονομία για όσο χρειαστεί.
Τους επόμενους μήνες, προσδοκούμε ότι οι εξελίξεις στο υγειονομικό πεδίο θα επιτρέψουν να μειωθούν, σταδιακά, οι περιορισμοί στη λειτουργία της οικονομίας. Αυτό, εκ των πραγμάτων, συνεπάγεται μείωση της ανάγκης για κρατική στήριξη με τη σημερινή της μορφή. Αφενός, θα στηριχθούν, με ακόμα πιο στοχευμένα μέτρα, οι κλάδοι και οι επιχειρήσεις που δέχθηκαν ισχυρότερο πλήγμα από την υγειονομική κρίση. Αφετέρου, αξιοποιώντας στον βέλτιστο βαθμό όλα τα εγχώρια και ευρωπαϊκά εργαλεία, μέσα και πόρους, θα επιτύχουμε την ταχύτερη και ισχυρότερη δυνατή ανάταξη και ανάκαμψη μετά το τέλος της πανδημίας.
Από τον Τουρισμό τη φετινή χρονιά τι αναμένετε;
-Ο Τουρισμός είναι ένας κλάδος υψίστης σημασίας για την ελληνική οικονομία. Κλάδος με κατακόρυφη και συνεχή ανάπτυξη τα τελευταία είκοσι χρόνια. Πολύτιμος αγωγός κεφαλαίου και θέσεων εργασίας, ακόμη και μέσα στην κρίση. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έσοδα από τον κλάδο έφθασαν τα 19 δισ. ευρώ το 2019, ενώ οι εργαζόμενοι που απασχολούνται σε αυτόν είναι πάνω από 360.000.
Οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης στον Τουρισμό ήταν, αναπόφευκτα, σημαντικές: εξαιτίας των αναγκαίων περιοριστικών μέτρων, οι τουριστικές εισπράξεις μειώθηκαν κατά 76,3% στο 11μηνο του 2020, υποχωρώντας στα 4,2 δισ. ευρώ, έναντι 17,9 δισ. ευρώ στο 11μηνο του 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Η Κυβέρνηση σχεδίασε και εφάρμοσε ένα πλέγμα μέτρων για τη στήριξη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό ή εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από αυτόν. Η στήριξη συνεχίζεται και θα συνεχίζεται για όσο χρειαστεί.
Προσδοκούμε ότι το 2021, σε συνάρτηση με την πρόοδο των εμβολιασμών διεθνώς και με τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων, οι τουριστικές εισπράξεις θα μπορέσουν να καλύψουν σημαντικό μέρος των περυσινών απωλειών. Σήμερα, οι οποίες εκτιμήσεις, παγκοσμίως, είναι εξαιρετικά αβέβαιες και ευμετάβλητες.
Η αξιωματική αντιπολίτευση προβλέπει επιστροφή στις μνημονιακές πολιτικές. Πώς μπορεί να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο;
-Η αξιωματική αντιπολίτευση δεν φημίζεται για τις προβλέψεις της. Ούτε τώρα, ούτε παλαιότερα ως Κυβέρνηση. Σε κάθε περίπτωση, δεν υφίσταται τέτοιο ενδεχόμενο. Και αυτό διότι λειτουργούμε εντός ευρωπαϊκού πλαισίου, με τη δημοσιονομική ευελιξία που έχει δοθεί σε όλα τα κράτη-μέλη και με συμφωνημένες πολιτικές με τους εταίρους.
Από την 5η Επιστρεπτέα Προκαταβολή, ποιοι μπορεί να μείνουν εκτός;
-Μόνο όσοι δεν έχουν σημαντική μείωση τζίρου σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του περασμένου έτους ή δεν έχουν ένα συγκεκριμένο ελάχιστο μηνιαίο τζίρο κατά την περίοδο αναφοράς. Στόχος του εργαλείου της Επιστρεπτέας Προκαταβολής είναι η ενίσχυση των πραγματικά πληγεισών, από τα περιοριστικά μέτρα, επιχειρήσεων. Και αυτό ήδη έχει γίνει, στους τέσσερις πρώτους κύκλους, σε 482.271 μοναδιαίους δικαιούχους. Ενώ το ποσό που θα διοχετευτεί στην αγορά από τους πέντε κύκλους της Επιστρεπτέας Προκαταβολής θα υπερβεί τα 7 δισ. ευρώ.
Πώς θα στηριχθούν οι εργαζόμενοι μετά την άρση της αναστολής;
Η Κυβέρνηση έθεσε, εξαρχής, ως προτεραιότητα, τη διατήρηση των θέσεων απασχόλησης και την προστασία, όσο είναι εφικτό, των εισοδημάτων των εργαζομένων. Και το καταφέραμε ικανοποιητικά, μέσα στην κρίση, καλύτερα από πολλές άλλες χώρες. Υλοποιήσαμε μέτρα όπως είναι η αποζημίωση ειδικού σκοπού, το πρόγραμμα «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» και η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών για τη δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Με τη σταδιακή αποκατάσταση της κανονικότητας, η διατήρηση των θέσεων απασχόλησης προϋποθέτει βιώσιμες επιχειρήσεις. Γι’ αυτό και έχουμε υλοποιήσει μέτρα στήριξης της επιχειρηματικής κοινότητας, όπως είναι, μεταξύ άλλων, η Επιστρεπτέα Προκαταβολή, το ΤΕΠΙΧ ΙΙ και το Ταμείο Εγγυοδοσίας, η αναστολή πληρωμής δόσεων τραπεζικών δανείων, οι αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, η μείωση, ή ακόμα και μηδενισμός, της προκαταβολής φόρου, η μείωση ενοικίου, η επιδότηση επιτοκίου όλων των δανείων και η αναστολή πληρωμών αξιογράφων. Ενώ, σύντομα θα ενεργοποιήσουμε ένα νέο εργαλείο επιδότησης πάγιων δαπανών των πληγεισών επιχειρήσεων.
Παράλληλα, με το βλέμμα στο αύριο, εφαρμόζοντας διαρθρωτικές αλλαγές και αξιοποιώντας αποτελεσματικά τους πόρους που θα εισρεύσουν στη χώρα από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα εντάξουμε την Ελλάδα στις δυναμικές οικονομίες της Ευρώπης και θα διασφαλίσουμε περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Το επίδομα θέρμανσης, ποιο ποσό και ποιους αφορά;
Το Υπουργείο Οικονομικών χορηγεί εφέτος διευρυμένο επίδομα θέρμανσης, προκειμένου να διευκολυνθούν τα ευάλωτα νοικοκυριά. Συνολικά, 692.879 δικαιούχοι θα λάβουν επίδομα, ύψους από 80 έως 650 ευρώ ο καθένας. Με το νέο σύστημα επιδότησης, που εφαρμόζεται για πρώτη φορά, το ύψος του επιδόματος καθορίζεται με βάση τις πραγματικές ανάγκες θέρμανσης ανά οικισμό. Επίσης, για πρώτη φορά, εκτός από την αγορά πετρελαίου, επιδοτείται και η αγορά φυσικού αερίου και υγραερίου, ενώ σε οικισμούς με λιγότερους από 2.500 κατοίκους καλύπτεται και η αγορά καυσόξυλων και πέλετ.
Συνολικά, το ποσό που θα διατεθεί για το επίδομα από τον Κρατικό Προϋπολογισμό εκτιμάται ότι θα υπερβεί τα 100 εκατ. ευρώ.
Η καθυστέρηση που παρατηρείται από χώρες όσον αφορά στην κατάθεση του εθνικού σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης απομακρύνει το ενδεχόμενο απορρόφησης κονδυλίων και για τη χώρα μας μέσα στους επόμενους μήνες;
-Όχι, το πλάνο εκταμίευσης πόρων προς την Ελλάδα – η οποία είναι εκ των πλέον ωφελημένων κρατών από το Ταμείο Ανάκαμψης, αναλογικά με το ΑΕΠ της – δεν θα επηρεαστεί. Αντιθέτως η προκαταβολή έχει αυξηθεί στο 13%, και ορισμένα επενδυτικά έργα και μεταρρυθμίσεις που έχουν ισχυρή πιθανότητα να υλοποιηθούν μέσω του Ταμείου, ξεκινούν πριν από την τελική έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, με ένταξή τους στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Άλλωστε, στον κανονισμό του Ταμείου προβλέπεται ότι μπορούν να περιληφθούν έργα, προγράμματα και επενδύσεις από τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους.
Το 2021 προβλέπεται άμεση αξιοποίηση κονδυλίων ύψους 5,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Όπως επισημάνθηκε στο Ecofin την περασμένη Τρίτη, η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες, και τελικά μέχρι σήμερα ανάμεσα στα 16 κράτη-μέλη, που υπέβαλαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα αναλυτικό και ώριμο, πρώτο, Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Σχέδιο το οποίο έχει διττό στόχο: αφενός, να αποτελέσει στέρεα βάση για τη βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά προγράμματα, και αφετέρου, να αναπροσανατολίσει την ελληνική οικονομία σε ένα νέο, σύγχρονο, εξωστρεφές, κοινωνικά δίκαιο αναπτυξιακό πρότυπο, το οποίο θα ενισχύσει την παραγωγικότητα και τη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα, την απασχόληση, τις επενδύσεις και την κοινωνική συνοχή.
Έχετε πλάνο για την αντιμετώπιση ενός τρίτου σκληρού απαγορευτικού;
-Το σχέδιο της Κυβέρνησης, το οποίο επεκτείνεται σε βάθος έτους, λαμβάνει υπόψη του ακόμη και τα δυσμενέστερα σενάρια. Γιατί μπορεί να ελπίζουμε και να αισιοδοξούμε για το καλύτερο, αλλά πρέπει να είμαστε και προετοιμασμένοι για το χειρότερο. Εξάλλου, αυτό αποτυπώθηκε και στον Προϋπολογισμό του 2021.
Μπορεί, βεβαίως, ο σχεδιασμός μας να πηγαίνει σε βάθος χρόνου, ο βηματισμός μας όμως διαμορφώνεται κάθε φορά με βάση τα υγειονομικά δεδομένα που υπάρχουν.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός ποιες αλλαγές έχει φέρει στο δικό σας πεδίο; Οι της αντιπολίτευσης λένε ότι ψηφιοποιείται η γραφειοκρατία…
-Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας αποτελεί τόσο εθνική όσο και ευρωπαϊκή προτεραιότητα, η οποία προωθείται συστηματικά από την Κυβέρνηση. Κατά το τελευταίο έτος προχώρησε, με ακόμα πιο γρήγορο ρυθμό, η ψηφιοποίηση σειράς διαδικασιών του Δημοσίου, η τηλεργασία και, γενικότερα, η αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών, τόσο στον Δημόσιο όσο και στον Ιδιωτικό Τομέα. Παράλληλα, ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στην ενίσχυση της συνδεσιμότητας, μέσω πολύ προηγμένων δικτύων.
Στο πεδίο αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Οικονομικών, θα σας αποδείξω αμέσως ότι, όχι μόνο έχει συντελεστεί σημαντική πρόοδος, αλλά και η πρόοδος αυτή περιορίζει δραστικά τη γραφειοκρατία, απλουστεύοντας και ψηφιοποιώντας κομβικές διαδικασίες. Μεταξύ άλλων:
Δημιουργήθηκε ο «ηλεκτρονικός φάκελος δανειολήπτη». Πρόκειται για μια νέα πληροφοριακή εφαρμογή που δημιούργησε η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης σε συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους του Υπουργείου Οικονομικών, με στόχο να επιταχύνει τις διαδικασίες εξέτασης καταπτώσεων για δάνεια που έχουν ληφθεί με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου και, παράλληλα, να καταργηθεί η φυσική διακίνηση εκατοντάδων χιλιάδων σελίδων, δικαιολογητικών και συνοδευτικών εγγράφων που εντάσσονται στους αντίστοιχους φακέλους.
Αναπτύχθηκαν από την ΑΑΔΕ, μέσα στη δίνη της πανδημίας, ηλεκτρονικές πλατφόρμες για την εφαρμογή μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί η πλατφόρμα “My Business Support”, μέσω της οποίας, μεταξύ άλλων, υποβάλλονται οι αιτήσεις για την Επιστρεπτέα Προκαταβολή. Επίσης, τέθηκαν σε λειτουργία η πλατφόρμα “My Θέρμανση” για το επίδομα θέρμανσης, οι ηλεκτρονικές δηλώσεις COVID για τη στήριξη των ιδιοκτητών ακινήτων που εισέπραξαν μειωμένα ενοίκια, η πλατφόρμα συναλλαγών με το κοινό “My AADE live”, ώστε οι φορολογούμενοι να εξυπηρετούνται εξ αποστάσεως για την έκδοση κλειδάριθμων του Taxisnet κ.ά.
Επιταχύνθηκε η εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων για τις επιχειρήσεις, με τη δημιουργία της πλατφόρμας “My Data”, που θα συμβάλει καθοριστικά στην ψηφιοποίηση των φορολογικών διαδικασιών και στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Πραγματοποιήθηκε ηλεκτρονικά, σε ειδική πλατφόρμα, η υποβολή αιτήσεων για το πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ», οι δικαιούχοι του οποίου ενημερώνονται από αυτή για την πορεία της αίτησής τους.
Προωθούνται η ψηφιακή αναβάθμιση των φορολογικών και τελωνειακών υπηρεσιών της χώρας, η επέκταση της χρήσης διασυνδεδεμένων online ταμειακών μηχανών, φορολογικά κίνητρα για ηλεκτρονικές συναλλαγές, ψηφιακά εργαλεία για φορολογικούς ελέγχους, η αναβάθμιση του TAXISNET κ.ά., αξιοποιώντας και πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, ώστε να διευρυνθεί η φορολογική βάση και να δημιουργηθεί ο αναγκαίος δημοσιονομικός χώρος για τη μείωση των φορολογικών συντελεστών.
Σας ανησυχεί το αποτύπωμα της πανδημίας στο πεδίο της προσέλκυσης μεγάλων επενδύσεων;
-Θα με ανησυχούσε εάν ως Κυβέρνηση και ως Υπουργείο Οικονομικών στεκόμασταν με «σταυρωμένα τα χέρια», χρησιμοποιώντας ως άλλοθι την πανδημία, για να μην υλοποιήσουμε μεταρρυθμίσεις και πολιτικές προσέλκυσης επενδύσεων. Όμως η Κυβέρνηση προχωρά, μεθοδικά και αποφασιστικά, σε παρεμβάσεις που έχουν στόχο να άρουν τα όποια εμπόδια για την πραγματοποίηση επενδύσεων στη χώρα μας. Μειώνουμε φορολογικούς συντελεστές και ασφαλιστικές εισφορές, προωθούμε, όπως προανέφερα, τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας και της κοινωνίας, υπερβαίνοντας με αυτό τον τρόπο γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, υλοποιούμε διαρθρωτικές αλλαγές, ενισχύουμε με ρευστότητα την πραγματική οικονομία, προωθούμε τις αποκρατικοποιήσεις και την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
Όλες αυτές οι παρεμβάσεις μας, έχουν ήδη αποφέρει καρπούς, αφού παγκόσμιοι κολοσσοί, όπως οι Microsoft, Pfizer, Cisco, Digital Realty, Deloitte και Volkswagen, έχουν επιλέξει να επενδύσουν στην Ελλάδα, δίνοντας σήμα εμπιστοσύνης στη χώρα και στο, ιδιαίτερα ικανό, ανθρώπινο δυναμικό της. Βεβαίως, η μεγάλη πρόκληση που έχουμε μπροστά μας είναι να αξιοποιήσουμε κατά τον βέλτιστο τρόπο, με κοινωνική ανταποδοτικότητα και οικονομική αποτελεσματικότητα, τους πολύ σημαντικούς ευρωπαϊκούς πόρους που διασφαλίσαμε και οι οποίοι θα διατεθούν τα επόμενα χρόνια, μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά προγράμματα, ώστε να επενδύσουμε σε κρίσιμους τομείς με πολλαπλασιαστικό αναπτυξιακό αποτέλεσμα, όπως είναι η πράσινη οικονομία, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, οι υποδομές, η αγροτική πολιτική, η απασχόληση, η έρευνα και η καινοτομία κ.ά.
Με τη στρατηγική μας, με σκληρή δουλειά από όλους – Κράτος, επιχειρήσεις και εργαζόμενους – και με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας, θα καταφέρουμε να καταστήσουμε την Ελλάδα πόλο έλξης ξένων κεφαλαίων.