Του Αλέξανδρου Κασιμάτη
Ψηλότερα ετοιμάζεται να θέσει ο SSM τον πήχη της κεφαλαιακής επάρκειας για τις ελληνικές τράπεζες. Η πορεία της οικονομίας και η πρόκληση της διαχείρισης των προβληματικών δανείων κάνει τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό απαιτητικό έναντι των ελληνικών τραπεζών, ζητώντας την ύπαρξη μεγαλύτερων κεφαλαιακών αποθεμάτων. Ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας είναι στο 8%, κάτι όμως που δεν ισχύει για τις συστημικές τράπεζες στη χώρα μας εξαιτίας του οικονομικού περιβάλλοντος που αντιμετωπίζουν.
Ο δείκτης είχε προσδιοριστεί αρχικά στο 10,5% και σταδιακά αναπροσαρμόστηκε στο 12,25%, όπως ισχύει σήμερα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο SSM προτίθεται ως το τέλος του χρόνου να αυξήσει περαιτέρω το ποσοστό των ελάχιστων κεφαλαίων προς το 13%, με απόκλιση 0,25% ανάλογα με κάθε τράπεζα. Πρόκειται για όριο το οποίο υπαγορεύει ο SSM σε κάθε τράπεζα που εποπτεύει χωρίς να ανακοινώνεται, αλλά ως απαίτηση με βάση την αξιολόγηση των οικονομικών συνθηκών. Οι τράπεζες μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του SSM, καθώς μετά την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση έχουν δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας που είναι στην περιοχή του 17%-18%.
Είναι προφανές λοιπόν ότι υπάρχει μεγάλο περιθώριο ασφαλείας για τις ελληνικές τράπεζες. Ωστόσο, αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες και ως το τέλος του χρόνου τεθεί ο δείκτης της ελάχιστης κεφαλαιακής επάρκειας πιο κοντά προς το 13%, οι διοικήσεις των τραπεζών θα κληθούν σε ένα πιεστικό περιβάλλον να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα των κόκκινων δανείων, αλλά και της διαχείρισης που πρέπει να κάνουν στα μη τραπεζικά περιουσιακά στοιχεία, όπως και στις θυγατρικές του εξωτερικού.
Σημειώνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες στο σύνολό τους δεν τηρούν, λόγω των συνθηκών ρευστότητας που επικρατούν στην ελληνική αγορά, τον δείκτη LCR (Liquidity Coverage Ratio) που θέτει η Βασιλεία ΙΙΙ. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η κεφαλαιακή βάση του τραπεζικού συστήματος είναι ισχυρή. Υπενθυμίζεται ότι οι προβλέψεις που έχουν ληφθεί είναι στο 50% και αν αθροίσουμε και την αξία των εξασφαλίσεων, η συνολική κάλυψη έναντι κινδύνων είναι από τις καλύτερες στην Ευρωζώνη. Το βασικό πρόβλημα, ωστόσο, είναι η πορεία της οικονομίας. Αν συνεχίσει να κινείται σε τροχιά ύφεσης, ο SSM θα αντιμετωπίζει με αυξημένη αυστηρότητα τις τράπεζες.
Οι νέες διοικήσεις
Σε κάθε περίπτωση, είναι ένα από τα ζητήματα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι νέες διοικήσεις των τραπεζών. Οι διαδικασίες επιλογής για την Τράπεζα Πειραιώς και την Εθνική μπαίνουν την τελική ευθεία και αναμένεται να κορυφωθούν την επόμενη εβδομάδα. Οσον αφορά την Πειραιώς, προς το τέλος του μήνα η διαδικασία επιλογής νέου προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί.
Για την Εθνική Τράπεζα «τρέχει» η δημόσια πρόσκληση ενδιαφέροντος που δημοσιεύτηκε με καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή αιτήσεων από τους ενδιαφερόμενους την 25η Σεπτεμβρίου. Η Εθνική με τη συγκεκριμένη διαδικασία θα καταλήξει στην επιλογή νέου προέδρου Δ.Σ., προέδρου της Επιτροπής Ελέγχου και των ανεξάρτητων μη εκτελεστικών μελών του συμβουλίου. Σημειώνεται ότι η θητεία της σημερινής προέδρου της ΕΤΕ Λούκας Κατσέλη λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου και στην τράπεζα εκτιμούν ότι μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου θα είναι έτοιμη η σύνθεση του νέου Δ.Σ.
Εκτός απροόπτου τον Οκτώβριο αναμένεται και η αλλαγή σκυτάλης στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Ωστόσο, είναι πιθανό να υπάρξουν καθυστερήσεις, καθώς στην αγορά έχουν κυκλοφορήσει πληροφορίες που δεν έχουν επιβεβαιωθεί για ενδεχόμενη αντικατάσταση της Κorn Ferry, της εταιρείας που είναι επιφορτισμένη με την εξεύρεση στελεχών. Ολα πάντως δείχνουν ότι τον Νοέμβριο οι τράπεζες θα κληθούν να λειτουργήσουν σε διαφορετικό περιβάλλον, με νέα διοικητικά συμβούλια και ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη επικεφαλής των κρίσιμων επιτροπών, με νέα διοίκηση, εκτός του προέδρου. Στο ΤΧΣ θα χρειαστεί πλέον ολοκληρωμένο πλαίσιο για δυναμική διαχείριση των κόκκινων δανείων.
Πρόκειται για καθεστώς αυστηρής επιτήρησης του τραπεζικού συστήματος. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, λοιπόν, αυτό το διάστημα δεσμεύονται στις εποπτικές αρχές για τους επιχειρησιακούς στόχους μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (Non Performing Exposure – NPE).
Τα NPEs
Ταυτόχρονα αναλαμβάνουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τις επιδόσεις τους ανά τρίμηνο για όλες τις δράσεις μείωσης των NPE, όσον αφορά πλειστηριασμούς, πωλήσεις δανείων, εισπράξεις από νέες ρυθμίσεις κ.λπ. προκειμένου ως το τέλος του 2019 να μειώσουν κατά 41 δισ. τα NPE. Αδικαιολόγητη απόκλιση από τους στόχους για δύο συνεχή τρίμηνα θα έχει επιπτώσεις στη διοίκηση της κάθε τράπεζας. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση το επόμενο διάστημα θα προωθήσει για ψήφιση το νομοσχέδιο που καταρτίζει για την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου των κόκκινων δανείων, ενώ και η Τράπεζα της Ελλάδος θα δώσει τις άδειες στις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων. Για να αποδώσουν, όμως, οι προσπάθειες πρέπει η οικονομία να ανακάμψει, καθώς επιδιώκεται το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης των προβληματικών δανείων να προέλθει από ρυθμίσεις και αναδιαρθρώσεις δανείων που θα τα καταστήσουν και πάλι ενήμερα.