Την «κάνουλα» της χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες αποφάσισαν να ανοίξουν τον περασμένο Αύγουστο οι τράπεζες, με την πιστωτική επέκταση να γυρνά – για πρώτη φορά μετά από μία τριετία – σε θετικό έδαφος.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από το Attica Economic Review, το οποίο αποτελεί προϊόν συνεργασίας της Attica Bank με το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), συνεχίστηκε και στην «καρδιά» του καλοκαιριού η αύξηση των νέων χρηματοδοτήσεων προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις – κατά 7,2% σε ετήσια βάση ή 1,2 δισ. ευρώ νέα δάνεια τακτής λήξης τον Αύγουστο – υπό την επήρεια και των μέτρων τόνωσης της ρευστότητας, όπως τα εγγυοδοτικά προγράμματα του ΤΕΠΙΧ. «Σημειώθηκε οριακή πιστωτική επέκταση προς ελεύθερους επαγγελματίες για πρώτη φορά μετά από τρία χρόνια, ενώ συνέχισε να μειώνεται η χρηματοδότηση της κατανάλωσης και στέγασης των νοικοκυριών, με μόνο 128 εκατ. ευρώ νέα δάνεια τακτής λήξης», επισημαίνεται χαρακτηριστικά και προστίθεται: «Πέρα από τη βιομηχανία, υψηλή πιστωτική επέκταση καταγράφηκε και σε πληττόμενους κλάδους, όπως ο τουρισμός και το εμπόριο μέσα από την αξιοποίηση των μέτρων για την κάλυψη αναγκών ρευστότητας των πληττόμενων επιχειρήσεων. Αμετάβλητη η πιστωτική επέκταση στη ναυτιλία, σημαντική πιστωτική συρρίκνωση για τις κατασκευές».
Όσον αφορά στα επιτόκια νέου δανεισμού, αυτά παρέμειναν χαμηλά τον Αύγουστο, με οριακές μόνο μεταβολές. Πιο αναλυτικά, το κόστος νέου δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων αυξήθηκε οριακά σε 3,3% τον Αύγουστο, ελαφρά υψηλότερα από το ιστορικά ελάχιστο επίπεδο του Ιουλίου, ενώ το επιτόκιο νέων στεγαστικών δανείων από τα νοικοκυριά διατηρήθηκε σε χαμηλά επίπεδα, περί το 2,8%. «Το κόστος δανεισμού παραμένει υψηλότερο από τον μ.ό. του ‘νότου’ της Ευρωζώνης, περί τις 120 μ.β., τόσο για τις επιχειρήσεις, όσο και για τα νοικοκυριά», τονίζεται στο Attica Economic Review.
Περαιτέρω μείωση του «κόκκινου» αποθέματος
Να μειώσουν περαιτέρω το «κόκκινο» απόθεμά τους κατάφεραν οι τράπεζες, με αποτέλεσμα αυτό να διαμορφώνεται σε 59,7 δισ. ευρώ τον περασμένο Ιούνιο. Η μείωση, σύμφωνα με την Attica Bank, αλλά και τον ΙΟΒΕ, προήλθε κυρίως από τα επιχειρηματικά δάνεια, με σημαντικό μέρος της να οφείλεται σε μεταβιβάσεις και τιτλοποιήσεις χαρτοφυλακίων, καθώς και διαγραφές δανείων από τους ισολογισμούς των τραπεζών. «Παρά την κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας τα μέτρα στήριξης των δανειοληπτών, όπως μορατόρια και επιδοτήσεις αποπληρωμών και η προσωρινή χαλάρωση των εποπτικών κριτηρίων συμβάλλει έτσι ώστε η ύφεση στην πραγματική οικονομία να μην έχει ακόμα αντίκτυπο στη λογιστική απεικόνιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων», καταλήγουν.
Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Έως 16,2 δισ. ευρώ θα μπορούσε να απορροφήσει η Ελλάδα από τις επιχορηγήσεις του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ), καταλαμβάνοντας την έκτη θέση μετά τις Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Πολωνία και Γερμανία. Υπενθυμίζεται πως πρόκειται για κεφάλαια, ύψους 672,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 312,5 δις. ευρώ αφορούν σε επιχορηγήσεις και 360 δισ. ευρώ σε δάνεια. Ειδικότερα:
Επιχορηγήσεις: Το μέγιστο δυνατό ποσό ανά κράτος – μέλος θα προκύψει βάσει προκαθορισμένης κλείδας κατανομής, η οποία δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα και θα λαμβάνει υπόψη τον πληθυσμό, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ και την ανεργία. Η κλείδα θα δίνει έμφαση στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση, ιδίως εκείνες με χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα και υψηλή ανεργία.
Δάνεια: Πόροι για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και των δημόσιων επενδύσεων των κρατών – μελών βάσει των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, τα οποία θα υποβάλλουν. Τα δάνεια για κάθε κράτος – μέλος δεν θα υπερβαίνουν το 6,8% του ΑΕΠ εκτός από εξαιρετικές περιστάσεις και υπό την προϋπόθεση πως υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι.
Όπως υπογραμμίζει η Attica Bank, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο σημειώνει πως η προτεινόμενη κατανομή των χρηματοδοτικών εισφορών στα κράτη – μέλη καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό βάσει συνθηκών πριν από την πανδημία COVID-19. Όμως, τέσσερα από τα 10 κράτη – μέλη που θα λάβουν την υψηλότερη επιχορήγηση από το ΜΑΑ αναμένεται να έχουν μείωση ΑΕΠ το 2020 χαμηλότερη από τη μέση μείωση για το σύνολο της ΕΕ (περίπου 7%). Επίσης, περισσότερα από τα 2/3 των επιχορηγήσεων του ΜΑΑ προορίζονται για τα 14 κράτη – μέλη με κατά κεφαλήν ΑΕΠ το 2019 τουλάχιστον στο 90% του μέσου όρου της ΕΕ και μόνο το ένα τέταρτο περίπου αυτών προορίζεται για τα οκτώ κράτη – μέλη με κατά κεφαλήν ΑΕΠ 2019 κάτω του 75% του μέσου όρου της ΕΕ.