Την απόφαση να μην παρατείνουν πέραν του 2020 τις αναστολές πληρωμών, που εφάρμοσαν οριζόντια για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, που «χτυπήθηκαν» από την υγειονομική κράση, φέρεται να έχουν λάβει οι τράπεζες, διερευνώντας με τους Ευρωπαίους επόπτες τις εναλλακτικές, που έχουν, προκειμένου τα επίμαχα δάνεια, ύψους 20 δισ. ευρώ, να μην καταλήξουν στο… κόκκινο.
Πιο αναλυτικά, όπως αποκάλυψε ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, κ. Παύλος Μυλωνάς, στο πλαίσιο του συνεδρίου του Economist, οι τράπεζες θα βοηθήσουν αυτούς, που χρειάζονται χρόνο, για να ανταποκριθούν σε υποχρεώσεις προ πανδημίας, ζητώντας, για παράδειγμα, από τους δανειολήπτες το 50% της δόσης για το έτος 2021. «Το τέλος της αναστολής πληρωμών μπορεί να οδηγήσει τον δανειολήπτη σε αδιέξοδο, όταν ξαφνικά η δόση του δανείου του επανέλθει από μηδέν στο πλήρες ποσό της – κάτι, που για κάποιους, μπορεί να αποδειχθεί δυσβάστακτο», ανέφερε χαρακτηριστικά, για να προσθέσει: «Στην περίπτωση της σταδιακής επιστροφής στα κανονικά ποσά των δόσεων, τα νέα Μη Εξυπηρετούμενα Ανοίγματα θα είναι ένα υποσύνολο των συνολικών οφειλετών, που είχαν ζητήσει αναστολή πληρωμών. Ας μην ξεχνάμε ότι όλοι ή σχεδόν όλοι οι συνεπείς δανειολήπτες, που επηρεάστηκαν από τους περιορισμούς κίνησης, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της πανδημίας, δικαιούνταν αναστολή πληρωμών. Μας έκανε θετική εντύπωση πόσο λίγοι τελικά, από τα εξυπηρετούμενα δάνεια, συνολικού ύψους περίπου 105 δισ. ευρώ, ζήτησαν την ένταξη στο συγκεκριμένο μέτρο».
Τα μορατόρια, πάντως, δεν θα παύσουν για κλάδους της οικονομίας, όπως ο τουριστικός, για τους οποίους οι τράπεζες έχουν αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Ενδεικτικά, η Eurobank είχε ανακοινώσει, μεταξύ άλλων, το «πάγωμα» των δόσεων κεφαλαίου – για εφέτος και για ολόκληρη την επόμενη χρονιά, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021 – στα δάνεια ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, που ήταν ενήμερα την 31η Δεκεμβρίου 2019.
Οι διαδοχικές παρατάσεις και το… καμπανάκι της ΤτΕ
Η αναστολή πληρωμής δόσεων και τόκων προσφέρθηκε αρχικά μέχρι τα τέλη του περασμένου Ιουνίου, με σύσσωμο το τραπεζικό σύστημα, ωστόσο, να συναινεί σε περαιτέρω παράταση έως το τέλος του 2020, «αγνοώντας» το σχετικό… καμπανάκι, που έσπευσε να χτυπήσει από νωρίς η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ). Ειδικότερα, στην Ετήσια Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική επισήμαινε ότι από τη συγκεκριμένη δεξαμενή θα προέλθουν τα νέα «κόκκινα» δάνεια, τα οποία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της θα «αγγίξουν» τα 10 δισ. ευρώ.
Τραπεζικά στελέχη, μάλιστα, στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους, δεν παρέλειπαν να τονίζουν την ανάγκη επέκτασης στα μορατόρια, κάνοντας λόγο ακόμη και για πιο διευρυμένα κριτήρια επιλεξιμότητας των δικαιούχων, ώστε να καλύψουν και έμμεσα πληττόμενους (ιδιωτικούς υπαλλήλους και συνταξιούχους) σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας. «Είναι απαραίτητο να υπάρξει παράταση στα ‘μορατόρια’, τόσο για τους άμεσα πληγέντες, προκειμένου αυτοί να μπορέσουν να βγάλουν και την επόμενη χρονιά, μέχρι Απρίλη – Ιούνη, όσο και τους έμμεσα», σχολίαζαν χαρακτηριστικά και συνέχιζαν: «Πρόθεσή μας είναι να ακολουθήσουμε γεωγραφική στρατηγική. Για δανειολήπτες, δηλαδή, που βρίσκονται σε περιοχές, όπως είναι η Κρήτη, η Ρόδος, η Κως, θα μπορούσε να δοθεί προτεραιότητα στις αναστολές πληρωμών. Ένας δημόσιος υπάλληλος στην Μεγαλόνησο, για παράδειγμα, ή ένας συνταξιούχος, που δεν θα μπορέσει εφέτος να μισθώσει ένα δωμάτιο, που κατέχει ή στην οικογένειά του υπάρχει ένα μέλος, το οποίο ζούσε από τον τουρισμό. Και στις δύο περιπτώσεις το εισόδημα έχει μειωθεί, ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για το ατομικό ή το οικογενειακό. Στόχος μας, δηλαδή, είναι να μπούμε στην ουσία του θέματος».
Η ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία, ωστόσο, για την επαύριον των αναστολών πληρωμών φαίνεται πως υποχρεώνει τις τράπεζες να αναπροσαρμόσουν τη στρατηγική τους.