Θέμα ωρών είναι όπως φαίνεται η κατάθεση του Πτωχευτικού Νόμου στη Βουλή, με την μεν, κυβέρνηση να έχει ολοκληρώσει τις όποιες αλλαγές – σε επίπεδο νομοτεχνικής βελτίωσης – και τις δε, τράπεζες να κρατούν μικρό… καλάθι ως προς τη δυνατότητα υλοποίησή του από τις αρχές του 2021.
Η «κόντρα» των δύο πλευρών που σιγόκαιγε πολύ πριν το νομοσχέδιο τεθεί σε δημόσια διαβούλευση (σ.σ. το γεγονός, άλλωστε, πως χρειάστηκαν περίπου 11 προσχέδια μέχρις ότου να υπάρξει ένα τελικό κείμενο καταδεικνύει του λόγου το αληθές) βγήκε στην επιφάνεια στην πρώτη δημόσια εμφάνιση των τραπεζιτών με τον υπουργό Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταικούρα. Αυτή έγινε στο πλαίσιο του 3oυ Athens Investment Forum, όπου εκτός από το θέμα της χρηματοδότησης εν μέσω πανδημίας συζητήθηκε και αυτό του νέου πτωχευτικού Νόμου.
«Το νέο πλαίσιο καλύπτει τρεις κατηγορίες: επιχειρήσεις, επιχειρηματίες και απλά φυσικά πρόσωπα. Είχαμε αρκετά καλές συζητήσεις με το ΥΠΟΙΚ στη διάρκεια προετοιμασίας του Νόμου. Έχουμε διατυπώσει κάποιες ανησυχίες όσον αφορά στα φυσικά πρόσωπα και για το κατά πόσο προάγει την κουλτούρα των πληρωμών και ελπίζουμε να πάνε όλα καλά», τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, κ. Φωκίων Καραβίας, υπογραμμίζοντας πως «πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα τα νομοθετήματα που περνάμε στη Βουλή».
Την άποψη πως ο Νόμος είναι προς τη σωστή κατεύθυνση διατύπωσαν από κοινού οι επικεφαλής των Alpha Bank και Εθνικής Τράπεζας, κ. κ. Βασίλης Ψάλτης και Παύλος Μυλωνάς, εστιάζοντας στη δυσκολία που έχουμε σαν χώρα να κάνουμε πράξη τα όσα σχεδιάζουμε, ενώ ο CEO της Τράπεζας Πειραιώς, κ. Χρήστος Μεγάλου, παραδέχτηκε ότι ορισμένες πτυχές του νέου Πτωχευτικού θα έπρεπε να επανεξεταστούν, εκφράζοντας, ωστόσο, τη βεβαιότητα ότι σύσσωμο το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα θα στηρίξει την όλη προσπάθεια.
«Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε το νέο πλαίσιο, το οποίο αποτελεί μία ώριμη νομοθετική πρωτοβουλία. Είναι σημαντικό ότι για πρώτη φορά αντιμετωπίζουμε συνολικά το χρέος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και παρέχουμε μία δεύτερη ευκαιρία, με κοινωνικό πρόσημο και δικαιοσύνη», σχολίασε από την πλευρά του, ο αρμόδιος υπουργός, για να προσθέσει: «Θετικά έχουν εκφραστεί επ’ αυτού ο επόπτης, δηλαδή, η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), οι θεσμοί, το Eurogroup, η Παγκόσμια Τράπεζα και άλλοι φορείς. Ενσωματώσαμε πολλές παρατηρήσεις που έθεσαν τα εμπλεκόμενα μέρη, δεν ταυτιζόμαστε με όλες, η ελληνική πολιτεία νομοθετεί και θα επιδιώξουμε το βέλτιστο.
Επίσης, οι ανησυχίες των τραπεζών, όπως τις εξέφρασαν οι συνάδελφοι από το τραπεζικό σύστημα, καταρρίπτουν το επιχείρημα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι νομοθετούμε υπέρ των τραπεζών».
Τα σημεία – κλειδιά του Κώδικα
Ρύθμιση ή πτώχευση. Αυτές είναι οι δύο εναλλακτικές που θα έχουν από τις αρχές του 2021 οι «κόκκινοι» δανειολήπτες, ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για νοικοκυριά ή επιχειρήσεις. Πιο αναλυτικά:
Νοικοκυριά: Θα μπορούν να ρυθμίσουν εξωδικαστικά τις οφειλές τους σε τράπεζες – servicers – Δημόσιο – ΕΦΚΑ (ή/και σε έναν από αυτούς τους πιστωτές), υποβάλλοντας αίτηση στην πλατφόρμα – αυτή θα είναι πλήρως λειτουργική εντός του προσεχούς Νοεμβρίου – και αφού θα έχουν συναινέσει στην άρση του τραπεζικού και φορολογικού τους απορρήτου.
Η αίτηση θα δρομολογείται ηλεκτρονικά στους πιστωτές, η πλειοψηφία των οποίων είναι απαραίτητη για να εκκινήσει η διαδικασία. Εάν δώσουν το «πράσινο φως» τότε παρέχεται αναστολή κατασχέσεων και πλειστηριασμών και πρόταση ρύθμισης συνολικών οφειλών, η οποία εάν εμπλέκεται και το Δημόσιο θα προκύπτει από υπολογιστικό εργαλείο (σ.σ. ο καθορισμός του θα προβλέπεται σε σχετική υπουργική απόφαση, η οποία θα εκδοθεί το αμέσως επόμενο δίμηνο).
Σε περίπτωση που ο οφειλέτης, ο οποίος θα δεχθεί τη ρύθμιση, ανήκει σε ευάλωτη κοινωνική ομάδα (πληροί, δηλαδή, τις εισοδηματικές και περιουσιακές προϋποθέσεις αυτών που δικαιούνται στεγαστικό επίδομα ενοικίου), τότε θα λάβει και επιδότηση του ρυθμισμένου δανείου πρώτης κατοικίας.
Όσον αφορά στην πτώχευση, η απαλλαγή έρχεται σε ένα έτος για τους οφειλέτες που πρόκειται να ρευστοποιηθεί η κύρια κατοικία τους ή άλλα περιουσιακά στοιχεία που υπερβαίνουν το 10% των υποχρεώσεών τους και είναι αξίας τουλάχιστον 100.000 ευρώ ή σε τρία έτη για τις υπόλοιπες κατηγορίες οφειλετών.
Σε περίπτωση δε, που ανήκουν σε ευάλωτη κοινωνική ομάδα, τότε έχουν τη δυνατότητα να καταφύγουν σε Ιδιωτικό Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης. Η ΚΥΑ που θα καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις του επίμαχου φορέα θα εκδοθεί εντός του Νοεμβρίου, ενώ αμέσως μετά θα «τρέξει» και ο ανοιχτός διεθνής διαγωνισμός για την επιλογή του επενδυτή, ο οποίος θα αναλάβει τη μίσθωση στους δανειολήπτες των εκπλειστηριαζόμενων ακινήτων τους για διάστημα 12 ετών.
Επιχειρήσεις: Πέρα από την εξωδικαστική ρύθμιση θα έχουν, επίσης, τη δυνατότητα να προσφύγουν στη διαδικασία της εξυγίανσης αρκεί να υπάρχει συναίνεση δύο κατηγοριών πιστωτών – αυτών που έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις και των υπολοίπων – σε ποσοστό 50% της κάθε κατηγορίας, με τη συμφωνία να επιτυγχάνεται μόνον εάν συναινέσει σε μία πρόταση ρύθμισης οφειλών ποσοστό 60% των πιστωτών όλων των κατηγοριών.
Η συμφωνία πρέπει να επικυρωθεί από το Δικαστήριο, ενώ με την υποβολή της αίτησης παρέχεται αναστολή κατασχέσεων και πλειστηριασμών από τους ενέγγυους πιστωτές.
Τέλος, η πτωχευτική διαδικασία για τις επιχειρήσεις προβλέπει ότι με την απόφαση κήρυξης της πτώχευσης αποφασίζεται η ρευστοποίηση είτε του συνόλου της επιχείρησης είτε των επιμέρους περιουσιακών στοιχείων αυτής.
Εάν δεν επιτευχθεί η πώληση ως σύνολο εντός 18 μηνών τότε εκποιούνται τα επιμέρους περιουσιακά στοιχεία. Το χρονικό διάστημα της απαλλαγής επέρχεται είτε εντός τριών ετών από την αίτηση της πτώχευσης είτε δύο ετών από την κήρυξη της πτώχευσης, ό, τι επέλθει πιο σύντομα.