Σε «πράσινες» τιτλοποιήσεις, ύψους 62 δισ. ευρώ, έχουν προχωρήσει τον τελευταίο χρόνο οι ευρωπαϊκές τράπεζες, γεγονός που τις επιτρέπει αφενός, να διαχειριστούν τα κεφάλαιά τους και αφετέρου, να μειώσουν τον πιστωτικό κίνδυνο του ενεργητικού τους σε συνεχή βάση.
Σύμφωνα με το δεύτερο HFSF Bulletin που εξέδωσε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), στο πλαίσιο της συνεργασίας με την Ένωση Prime Collateralised Securities, οι συνθετικές τιτλοποιήσεις στην Ευρώπη «άγγιξαν» το 2021 τα 62 δισ. ευρώ, ενώ εάν σε αυτές συμπεριληφθούν και οι συναλλαγές που ολοκλήρωσαν οι βρετανικές τράπεζες, τότε ο… λογαριασμός ανεβαίνει στα 84 δισ. ευρώ. Όσον αφορά στις ελληνικές τράπεζες, αυτές «μετρούν» το επίμαχο διάστημα τέσσερις συναλλαγές, αξίας πέντε δισ. ευρώ, ενώ συνολικά το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει προβεί σε «πράσινες» τιτλοποιήσεις, ύψους εννέα δισ. ευρώ. «Τα σημαντικότερα οφέλη για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και την οικονομία συνολικά είναι: (α) η απελευθέρωση υφιστάμενων κεφαλαίων (μείωση απαιτήσεων σε κεφαλαιακή επάρκεια) για τις τράπεζες και συνεπώς η αύξηση της δανειοδοτικής τους ικανότητας προς την πραγματική οικονομία, (β) οι εισροές κεφαλαίων από περισσότερο διαφοροποιημένη βάση ξένων επενδυτών και (γ) η άμβλυνση/αντιστάθμιση του πιστωτικού κινδύνου και ειδικότερα του κινδύνου συγκέντρωσης και κατά συνέπεια, η υποστήριξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος», τονίζεται στην έκδοση.
Πιο αναλυτικά, τα οφέλη έχουν ως εξής:
Ανακύκλωση κεφαλαίου: Με την απελευθέρωση κεφαλαίων μεταξύ των τραπεζών η συνθετική τιτλοποίηση επιτρέπει στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα να συνεχίσει τη χορήγηση νέων δανείων ακόμη και όταν διαφορετικά θα είχε ξεμείνει από διαθέσιμα κεφάλαια και να το κάνει χωρίς να χρειάζεται να στραφεί στις αγορές μετοχών. Αυτό, σύμφωνα με το ΤΧΣ, σπάει το τεχνητό ανώτατο όριο για τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης και της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας που επιβάλλεται από την ικανότητα των τραπεζών να αντλούν κεφάλαια στις αγορές. «Το ανώτατο όριο είναι τεχνητό επειδή οι δυνατότητες ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας δεν συσχετίζονται (ή συσχετίζονται ελαφρά) με την ικανότητα των τραπεζών να αντλούν κεφάλαια. Το τελευταίο εξαρτάται από μία πληθώρα παραγόντων, όπως η κερδοφορία, οι πιθανές αποδόσεις ιδίων κεφαλαίων, οι εναλλακτικές επενδυτικές ευκαιρίες για πιθανούς παρόχους κεφαλαίων – εντός ή εκτός Ελλάδας – και η αντίληψη της αγοράς για τον κίνδυνο», τονίζεται χαρακτηριστικά και προστίθεται: «Δεδομένου ότι η συντριπτική πλειονότητα του συνόλου των δανείων στην Ελλάδα γίνεται από τον τραπεζικό τομέα, αυτός ο τεχνητός δεσμός εγείρει τον κίνδυνο μία οικονομία που χρειάζεται ουσιαστική χρηματοδότηση για να δημιουργήσει ανάπτυξη να μην μπορεί να τη βρει επειδή οι τράπεζες δεν μπορούν να αντλήσουν αρκετά κεφάλαια. Η συνθετική τιτλοποίηση αντιμετωπίζει αυτόν τον κίνδυνο, αποσυνδέοντας τη χρηματοδοτική ικανότητα του ελληνικού τραπεζικού τομέα από την ικανότητα άντλησης κεφαλαίων».
Μεταφορά εξωτερικού κεφαλαίου στην Ελλάδα: Ο δανεισμός απαιτεί κεφάλαια για την κάλυψη απροσδόκητων ζημιών (κίνδυνος επιχειρηματικής δραστηριότητας). Εάν αυτό το κεφάλαιο δεν κατέχεται από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αυτό οφείλεται στο ότι ο πιστωτικός κίνδυνος των τραπεζικών περιουσιακών στοιχείων έχει μεταφερθεί σε μη Έλληνες επενδυτές. Αυτοί οι επενδυτές, με τη σειρά τους, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα έχουν κάποια μορφή οικονομικού κεφαλαίου για να απορροφήσουν αυτούς τους κινδύνους. (Αυτό το οικονομικό κεφάλαιο δεν χρειάζεται να έχει τη μορφή ρυθμιζόμενου ή μετοχικού κεφαλαίου. Για παράδειγμα, το «κεφάλαιο» ενός αμοιβαίου κεφαλαίου μπορεί να είναι η προθυμία των επενδυτών του να χάσουν μέρος της επένδυσής τους, εφόσον η συνολική απόδοση είναι θετική). Έτσι, από μία μακροοικονομική προοπτική η συνθετική τιτλοποίηση φέρνει κεφάλαιο στην ελληνική οικονομία για τη χρηματοδότηση της οικονομικής ανάπτυξης.
Αυξάνει την ανθεκτικότητα του τραπεζικού τομέα: Από την έναρξή του ο ρόλος της τιτλοποίησης, τόσο της παραδοσιακής, όσο και της συνθετικής, ήταν η ανακατανομή του κινδύνου. Σε ένα καλά ρυθμισμένο χρηματοπιστωτικό σύστημα ο συγκεντρωμένος κίνδυνος διαχέεται μέσω πολλών επενδυτών, συμπεριλαμβανομένων των επενδυτών εκτός συνόρων που διαφορετικά δεν θα είχαν πρόσβαση σε αυτόν τον κίνδυνο (και τις συνακόλουθες ανταμοιβές του). Επιτρέποντας στον τραπεζικό τομέα, ατομικά και συλλογικά, να μειώσει την έκθεσή του σε ορισμένους τομείς ή/και γεωγραφικές περιοχές, μεταφέροντας τον κίνδυνο αυτών των τομέων ή γεωγραφικών περιοχών σε επενδυτές εκτός του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, η συνθετική τιτλοποίηση αυξάνει την ανθεκτικότητα συνολικά του τραπεζικού συστήματος σε shocks που επικεντρώνονται σε εκείνες τις περιοχές, των οποίων τα περιουσιακά στοιχεία τιτλοποιήθηκαν συνθετικά.
Οι συναλλαγές των ελληνικών τραπεζών
Πέντε σχετικές συναλλαγές έχει ολοκληρώσει μέχρι στιγμής η Τράπεζα Πειραιώς. Πρόσφατα ανακοίνωσε τη σύναψη δεσμευτικών συμφωνιών για τρεις συνθετικές τιτλοποιήσεις, ύψους 2,7 δισ. ευρώ που περιλαμβάνουν τόσο στεγαστικά, όσο και δάνεια προς μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, με την ίδια να αποκτά ασφάλιστρο προστασίας έναντι πιστωτικών ζημιών με τη μορφή χρηματοοικονομικής εγγύησης. Ως αποτέλεσμα αυτών των συναλλαγών η τράπεζα αναμένεται να μειώσει το σταθμισμένο έναντι κινδύνων ενεργητικό της κατά περίπου 1,1 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα την ενίσχυση της κεφαλαιακής θέσης της κατά περίπου 50 μονάδες βάσης. Προηγουμένως, η ίδια είχε «τρέξει» και το project Ermis (1 και 2), συνολικού ύψους 1,8 δισ. ευρώ, μειώνοντας το σταθμισμένο έναντι κινδύνων ενεργητικό κατά 1,2 δισ. ευρώ, με συνέπεια την απελευθέρωση εποπτικού κεφαλαίου περίπου 200 εκατ. ευρώ ή 65 μονάδες βάσης.
Η Alpha Bank από την πλευρά της, έχει ολοκληρώσει δύο συνθετικές τιτλοποιήσεις: το project Tokyo, ύψους 650 εκατ. ευρώ, με τον Όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων που αφορά σε εξυπηρετούμενα μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρηματικών δανείων, συμβάλλοντας περίπου 13 μονάδες βάσης στον συνολικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας σε ενοποιημένη βάση και το project Aurora, ύψους 1,9 δισ. ευρώ, γεγονός που της εξασφάλισε προστασία έναντι πιστωτικού κινδύνου μεσαίας εξοφλητικής προτεραιότητας (Mezzanine) σε χαρτοφυλάκιο εξυπηρετούμενων μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρηματικών δανείων, με αποτέλεσμα τη μείωση των σταθμισμένων στοιχείων του ενεργητικού κατά περίπου 1,2 δισ. ευρώ ή 47 μονάδες βάσης στο συνολικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας.
Τέλος, η Eurobank έχει προς ώρας ολοκληρώσει δύο συνθετικές τιτλοποιήσεις ενήμερων δανείων προς μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, ύψους 1,7 δισ. ευρώ, με την κωδική ονομασία Waive I και II. Η πρώτη συναλλαγή είχε ως αποτέλεσμα την ελάφρυνση των σταθμισμένων κεφαλαίων της τράπεζας κατά περίπου 600 εκατ. ευρώ, συνεισφέροντας 21 μονάδες στον συνολικό δείκτη εποπτικών της κεφαλαίων, ενώ το όφελος από τη δεύτερη μεταφράστηκε σε ελάφρυνση των σταθμισμένων κεφαλαίων κατά περίπου 500 εκατ. ευρώ.
Διαβάστε ακόμη
«Αριάδνη»: Οι προσφορές, το τίμημα και ο έλεγχος από την Morgan Stanley
Πλειστηριασμοί: Αρχίζει «εβδομάδα ξενοδοχείων» για… κάθε γούστο (pics)