Υποχώρηση που, όμως, δεν ήταν αρκετή για να… ανησυχήσει τις διοικήσεις των εγχώριων τραπεζικών Ομίλων, κατέγραψε το 2020 η κεφαλαιακή επάρκεια των «4».
Ειδικότερα, σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που έδωσε στην δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), ο Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 ratio – CET1 ratio) σε ενοποιημένη βάση μειώθηκε σε 14.9% το Δεκέμβριο του 2020 από 16,2% το Δεκέμβριο του 2019 και ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαίου (Total Capital Ratio – TCR) σε 16,6%, από 17,3% αντίστοιχα.
«Οι δείκτες αυτοί υπολείπονται του μέσου όρου των πιστωτικών ιδρυμάτων υπό την άμεση εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) στη ζώνη του ευρώ (CET1 ratio 15,6% και TCR 19,5% αντίστοιχα τον Δεκέμβριο του 2020)», επισημαίνει η εποπτική αρχή, υπενθυμίζοντας πως με την ενσωμάτωση της πλήρους επίδρασης του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 9 ο Δείκτης CET1 των ελληνικών τραπεζικών Ομίλων διαμορφώθηκε σε 12,5% και ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαίου σε 14,2%.
Αναλυτικότερα, τα εποπτικά ίδια κεφάλαια των ελληνικών τραπεζών μειώθηκαν κατά 7,5% τον Δεκέμβριο του 2020 σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2019, έχοντας επηρεαστεί αρνητικά από την εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων του ΔΠΧΑ 9 και την καταγραφή ζημιών μετά από φόρους. Επιπλέον, σημαντική παράμετρο αποτελεί η χαμηλή ποιότητα των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών.
Τον Δεκέμβριο του 2020 οι οριστικές και εκκαθαρισμένες αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (Deferred Tax Credits – DTCs) ανέρχονταν σε 15,1 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 53% των συνολικών εποπτικών ιδίων κεφαλαίων. Παράλληλα, το σταθμισμένο ως προς τον κίνδυνο ενεργητικό μειώθηκε κατά 3,4% το 2020, ως αποτέλεσμα του σχηματισμού αυξημένων προβλέψεων για τον πιστωτικό κίνδυνο, της πώλησης χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά και της εφαρμογής του Kανονισμού (ΕΕ) αριθ. 873/2020 (“CRR quick fix”). Επίσης, ο δείκτης μόχλευσης μειώθηκε σε 9,3% τον Δεκέμβριο του 2020 από 11,2% τον Δεκέμβριο του 2019, γεγονός που οφείλεται εν μέρει στην αύξηση των θέσεων των ελληνικών τραπεζών σε ομόλογα. «Τα μέτρα του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ για την προσωρινή κεφαλαιακή ελάφρυνση των πιστωτικών ιδρυμάτων που υπάγονται στην άμεση εποπτεία του με σκοπό την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την πανδημία του κορωνοϊού COVID-19 θα παραμείνουν σε ισχύ τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2022», τονίζει η ΤτΕ.
Ειδικότερα, οι τράπεζες μπορούν προσωρινά να χρησιμοποιούν πλήρως, τόσο το απόθεμα διατήρησης κεφαλαίου (capital conservation buffer), όσο και το απόθεμα κεφαλαίου που καθορίζεται από την καθοδήγηση του Πυλώνα 2 (Pillar 2 Guidance – P2G).
Παράλληλα, επιτράπηκε στις τράπεζες να χρησιμοποιούν μερικώς κεφάλαια που δεν προσμετρούνται στα ίδια κεφάλαια του Δείκτη CET1, όπως πρόσθετα μέσα κεφαλαίου της κατηγορίας 1 (Additional Tier 1 – AT1) και μέσα κεφαλαίου της κατηγορίας 2 (Tier 2) για την ικανοποίηση των απαιτήσεων του Πυλώνα 2 (Pillar 2 Requirements – P2R). Αντίστοιχα μέτρα έχουν ληφθεί για τις λιγότερο σημαντικές τράπεζες που είναι υπό την άμεση εποπτεία της ΤτΕ. Επιπροσθέτως, έχει ανασταλεί για ένα έτος η μεταβατική εφαρμογή του αποθέματος ασφαλείας των λοιπών συστημικά σημαντικών πιστωτικών ιδρυμάτων (O-SII) στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την εποπτική αρχή, θετική εξέλιξη αποτελεί η ολοκλήρωση συναλλαγών κεφαλαιακής ενίσχυσης κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών του 2021, όπως η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 1,4 δισ. ευρώ και η έκδοση ομολόγου Additional Tier 1, ύψους 600 εκατ. ευρώ, από την Τράπεζα Πειραιώς, καθώς και η έκδοση ομολόγου Tier 2, ύψους 500 εκατ. ευρώ από την Alpha Bank.
Επιπροσθέτως, θετικά προσμετράται και η επικείμενη αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου της Alpha Bank κατά 800 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά στις προοπτικές για την κεφαλαιακή επάρκεια, οι ελληνικές τράπεζες αντιμετωπίζουν τις παρακάτω προκλήσεις:
α) την αβεβαιότητα σχετικά με τη δυνατότητα εσωτερικής δημιουργίας κεφαλαίου σε ένα περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων,
β) το κόστος υλοποίησης της στρατηγικής τους για τη μείωση των υφιστάμενων «κόκκινων» δανείων και
γ) την ανάγκη αποκατάστασης του διαμεσολαβητικού τους ρόλου μέσω της αυξημένης χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας.
Διαβάστε ακόμη:
Self tests: Σταματά η δωρεάν διανομή τους από τα φαρμακεία της Αθήνας και της Αχαΐας