Στα αυστηρά business plans που συνοδεύουν τα τιτλοποιημένα χαρτοφυλάκια και συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της παροχής των κρατικών εγγυήσεων, αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις και διευθύνων σύμβουλος της doValue Greece, κ. Τάσος Πανούσης, κρούοντας «καμπανάκι» για τις επιπτώσεις σε περίπτωση μεταβολής κρίσιμων παραμέτρων, όπως, για παράδειγμα, οι πλειστηριασμοί.
«Ειδικά για τα τιτλοποιημένα χαρτοφυλάκια, επειδή έχει παρασχεθεί η εγγύηση του ελληνικού δημοσίου για μέρος των ομολογιών τους, προβλέφθηκαν συγκεκριμένα επιχειρηματικά σχέδια, στα οποία έχουμε δεσμευθεί και τα οποία οφείλουμε να εκπληρώσουμε.
Αυτά τα business plans, τα οποία συμφωνήθηκαν με το ελληνικό δημόσιο στο πλαίσιο της παροχής των κρατικών εγγυήσεων, περιλαμβάνουν αυστηρές προδιαγραφές εκτέλεσης για τις εταιρείες διαχείρισης και εξίσου αυστηρές κυρώσεις σε περίπτωση υποαπόδοσης.
Για την ομαλή εκτέλεσή τους, ωστόσο, προυπόθεση αποτελεί η εύρυθμη λειτουργία όλου του συστήματος», σημείωσε χαρακτηριστικά, στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, για να προσθέσει: «Η εφαρμογή, δηλαδή, του συνόλου των μέσων που προβλέπονταν όταν συμφωνήθηκαν τα business plans.
Είναι φανερό ότι σε περίπτωση που κρίσιμες παράμετροι μεταβληθούν, όπως, για παράδειγμα, το σκέλος των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να καταστεί προβληματική η υλοποίηση των επιχειρηματικών σχεδίων.
Η ομιλία του Τ. Πανούση
Κύριε πρόεδρε της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, Κύριοι βουλευτές,
Σας ευχαριστώ κατ’ αρχάς για την πρόσκλησή σας και την ευκαιρία που δίνετε στην ΕΕΔΑΔΠ, την οποία έχω την τιμή να εκπροσωπώ, να εκθέσουμε τα αντικειμενικά δεδομένα και τις θέσεις μας πάνω στο σημαντικό ζήτημα της λειτουργίας του Εξωδικαστικού Μηχανισμού για τη ρύθμιση οφειλών επιχειρήσεων και ιδιωτών.
Επιτρέψτε μου εισαγωγικά να υπογραμμίσω ότι οι εταιρίες – μέλη της ΕΕΔΑΔΠ έχουν συμβάλει ουσιαστικά στα σημαντικά βήματα που έγιναν την τελευταία τριετία για την αντιμετώπιση του συσσωρευμένου ιδιωτικού χρέους, που αποτελεί και τη μείζονα κληρονομιά της υπερδεκαετούς κρίσης στην ελληνική οικονομία. Με τη συμβολή των εταιριών διαχείρισης τα ΜΕΔ των τραπεζών μειώθηκαν από 107 δις ευρώ το 2016 σε κάτω από 10 δις ευρώ, όπως εκτιμάται, στο τέλος του τρέχοντος έτους.
Στη διαχείριση των δανείων αυτών, αλλά και των καθυστερούμενων δανείων που παραμένουν στην κατοχή των τραπεζικών ιδρυμάτων, οι εταιρίες – μέλη μας έχουν ένα σαφή στόχο. Την εξεύρεση μιας βιώσιμης ρύθμισης. Την απόλυτη έμφαση που αποδίδουμε στην ρύθμιση των οφειλών, σε συμφωνία με τους συνεργάσιμους δανειολήπτες, αποδεικνύουν τα αριθμητικά στοιχεία για την μέχρι σήμερα δραστηριότητα του κλάδου μας. Από το 2020 έως σήμερα, έχουμε ολοκληρώσει ρυθμίσεις ύψους άνω των 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για τα τιτλοποιημένα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η λύση που προτείναμε και έγινε αποδεκτή, περιλάμβανε άφεση χρέους. Επιπλέον, στο ίδιο διάστημα από το 2020, ρυθμίστηκαν πάνω από 430.000 δάνεια ύψους άνω των 8,5 δισεκατομμυρίων ευρώ τα οποία διατηρούν οι τράπεζες στην κατοχή τους και τα οποία αναταξινομήθηκαν ως υγιή, θωρακίζοντας τους τραπεζικούς ισολογισμούς, με την αύξηση του ενεργητικού και την υποστήριξη της οργανικής κερδοφορίας που ενισχύει την κεφαλαιακή τους βάση.
Ο κλάδος μας αποτελεί πρόσφατη προσθήκη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας, αλλά δεν υστερεί διόλου ως προς το θεσμικό πλαίσιο που τον διέπει. Οι εταιρίες – μέλη μας έχουν αδειοδοτηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος, και λειτουργούν υπό την εποπτεία της, με βάση ένα εξαιρετικά αυστηρό κανονιστικό περιβάλλον. Επιπλέον, ειδικά για τα τιτλοποιημένα χαρτοφυλάκια, επειδή έχει παρασχεθεί η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου για μέρος των ομολογιών τους, προβλέφθηκαν συγκεκριμένα επιχειρηματικά σχέδια (business plans) στα οποία έχουμε δεσμευθεί και τα οποία οφείλουμε να εκπληρώσουμε.
Αυτά τα business plan, τα οποία συμφωνήθηκαν με το ελληνικό δημόσιο στο πλαίσιο της παροχής των κρατικών εγγυήσεων, περιλαμβάνουν αυστηρές προδιαγραφές εκτέλεσης για τις Εταιρίες Διαχείρισης και εξίσου αυστηρές κυρώσεις σε περίπτωση υποαπόδοσης. Ωστόσο, για την ομαλή εκτέλεσή τους, προϋπόθεση αποτελεί η εύρυθμη λειτουργία όλου του συστήματος, δηλαδή η εφαρμογή του συνόλου των μέσων που προβλέπονταν όταν συμφωνήθηκαν τα business plan.
Είναι φανερό ότι σε περίπτωση που κρίσιμες παράμετροι μεταβληθούν, όπως για παράδειγμα το σκέλος των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να καταστεί προβληματική η υλοποίηση των επιχειρηματικών σχεδίων.
Έρχομαι τώρα το ζήτημα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού ο οποίος θεσπίστηκε με το Ν. 4738/2020, με κύριο στόχο την αποτροπή της πτώχευσης φυσικών ή νομικών προσώπων και τον προσδιορισμό λύσεων διευθέτησης του χρέους με τη μέγιστη δυνατή αντικειμενικότητα. Σας παρακαλώ να σημειώσετε ότι η Ένωσή μας στήριξε από την πρώτη στιγμή την θέσπιση του Μηχανισμού – όχι μόνον στις τοποθετήσεις της αλλά και έμπρακτα, επενδύοντας οικονομικά και διαθέτοντας και την τεχνογνωσία στελεχών των εταιριών ώστε οι προβλέψεις του νόμου να υλοποιηθούν.
Εξετάζοντας τις πρόνοιες του Εξωδικαστικού Μηχανισμού αυθόρμητα διαπιστώνει κανείς ότι πρόκειται για ένα σύστημα σύνθετο και απαιτητικό στις προδιαγραφές του. Προϋποθέτει τη διασύνδεση των συστημάτων των τραπεζών, των εταιριών διαχείρισης, της ΑΑΔΕ, αλλά και του ΕΦΚΑ και των ασφαλιστικών ταμείων για την ανταλλαγή στοιχείων, με τρόπο πλήρως αυτοματοποιημένο. Ήταν εύλογο η δημιουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που αποτελεί τη βάση του Εξωδικαστικού Μηχανισμού να απαιτήσει χρόνο και να επιφέρει κόστη, τα οποία αναδεχθήκαμε αμέσως επειδή ακριβώς η πρόθεση και η προτεραιότητά μας είναι να συμβάλουμε σε κάθε δυνατή διαδρομή ενός ΜΕΔ προς την εξεύρεση αποδεκτής και βιώσιμης ρύθμισης, ώστε να καταστεί και πάλι ομαλά εξυπηρετούμενο.
Η ανάπτυξη της ηλεκτρονικής υποδομής που εξυπηρετεί την πολυμερή διαπραγμάτευση μεταξύ πιστωτών και οφειλέτη και την ηλεκτρονική κατάρτιση σύμβασης αναδιάρθρωσης αποτέλεσε ένα σύνθετο εγχείρημα, το οποίο υλοποίησαν με μεγάλη αποτελεσματικότητα σε διάστημα λίγων μηνών το Υπουργείο Οικονομικών και η ΕΓΔΙΧ.
Το ίδιο ισχύει και για άλλες υπηρεσίες αναγκαίες για τη λειτουργία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, όπως για παράδειγμα το call center που συγκροτήθηκε σε συνεργασία με την ΕΓΔΙΧ και λειτουργεί σε τακτική βάση, ώστε να μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος ή ο σύμβουλος του, να ενημερώνεται πλήρως, υπεύθυνα και με διαφάνεια για τις δυνατότητες που παρέχει ο Μηχανισμός.
Έχει διατυπωθεί μια κριτική, κυρίως σε μέσα ενημέρωσης -την οποία επιτρέψτε μου να θεωρώ πρόωρη και βιαστική- για έλλειψη αποτελεσματικότητας του Εξωδικαστικού Μηχανισμού. Τα αντικειμενικά στοιχεία έχουν ως εξής. Η πλατφόρμα στην οποία εισάγονται τα στοιχεία της οφειλής και του οφειλέτη και παράγεται η αυτοματοποιημένη πρόταση ρύθμισης άρχισε να λειτουργεί ουσιαστικά τον περασμένο Μάρτιο. Μέχρι σήμερα έχουν εγκριθεί από Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα και Δημόσιο αιτήσεις άνω των 4.500, με αξία περίπου 1 δις. Σε μια συνολική εικόνα, γιατί υπάρχουν αρκετές διαφορετικές κατηγορίες και στάδια του Μηχανισμού, βλέπουμε το Δημόσιο να παρέχει μια σημαντική άφεση χρέους της τάξης του 25% και τους χρηματοδοτικούς φορείς να αποδέχονται περικοπή του χρέους κατά μέσο όρο στο 30% στο πλαίσιο της ρύθμισης που εξάγεται αυτοματοποιημένα από τον αλγόριθμο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού.
Συνολικά έχουν υλοποιηθεί έως σήμερα 250 εκ ενώ άλλα 170 εκ είναι σε φάση τελικής υλοποίησης. Μπορούμε λοιπόν βάσιμα να εκτιμήσουμε ότι πρώτους μήνες του 2023 θα έχουμε ξεπεράσει το 1 δισ ευρώ στο συνολικό ύψος των ρυθμισμένων δανείων. Όπως είναι εύλογο, στην αρχή ο ρυθμός υποβολής αιτήσεων ένταξης στον Εξωδικαστικό ήταν αργός. Οι δανειολήπτες -και ήταν αναμενόμενο αυτό- έδειχναν επιφυλακτικότητα για ένα νέο μηχανισμό, που συγκεντρώνει όλα τα οικονομικά στοιχεία τους και παράγει αλγοριθμικά την πρόταση, χωρίς τον παραδοσιακό τρόπο της άμεσης, φυσικής επαφής και διαπραγμάτευσης.
Τα πράγματα όμως εξελίσσονται επί το θετικότερο. Καθώς η αγορά και η κοινωνία διαπιστώνει ότι μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού γίνονται προτάσεις που οδηγούν σε ευνοϊκές ρυθμίσεις, η εικόνα βελτιώνεται, οι ρυθμοί επιταχύνονται και πιστεύω ότι αυτό θα συνεχιστεί και στο άμεσο μέλλον.
Ήδη η εμπειρία που έχει συγκεντρωθεί στους δέκα μήνες της λειτουργίας του, αξιοποιείται. Οι «παιδικές ασθένειες» θεραπεύονται και προχωρούμε σε διορθωτικές κινήσεις τόσο ως προς το διαδικαστικό σκέλος όσο και στο ουσιαστικό. Λαμβάνουμε διαρκώς υπόψη τα στοιχεία για τις εγκρίσεις, τους χρόνους, τις καθυστερήσεις, τις επιτυχείς ρυθμίσεις και τις απορρίψεις και βελτιώνουμε καθημερινά τη λειτουργία του μηχανισμού, σε συνεννόηση με την αρμόδια Ειδική Γραμματεία και την επικεφαλής της κα Αθανασοπούλου, με την οποία έχουμε άριστη συνεργασία. Ειδικά για το ζήτημα της εγκρισιμότητας, έχουμε δρομολογήσει αλλαγές για τη βελτίωσή της και έχουμε υποβάλει προτάσεις άμεσα υλοποιήσιμες, τις οποίες θα συνεκτιμήσει η Πολιτεία και θα λάβει τις αποφάσεις της το επόμενο διάστημα.
Θα πρέπει, ωστόσο, να διευκρινιστεί ότι ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός απαιτεί και προϋποθέτει μια πραγματική βούληση συνεργασίας του οφειλέτη προς την εξεύρεση της κατάλληλης για τη δανειακή του υποχρέωση ρύθμισης. Εάν κάποιοι στρατηγικοί κακοπληρωτές προσέβλεπαν στον Εξωδικαστικό ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ για να αποφύγουν οφειλές στις οποίες μπορούν να ανταποκριθούν, αυτοί θα απογοητευθούν.
Αντίθετα, για πολλούς συνεργάσιμους δανειολήπτες ο Μηχανισμός δίνει συνεχώς και θα εξακολουθήσει να δίνει αποδεκτές ρυθμίσεις. Σε αυτό βοηθάει σημαντικά η πλήρως ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης και του συνόλου των σχετικών εγγράφων, η άμεση άντληση στοιχείων από τις βάσεις δεδομένων της φορολογικής διοίκησης και των πιστωτικών ιδρυμάτων και κατεξοχήν το γεγονός ότι μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού δεν ρυθμίζεται μία επιμέρους οφειλή, αλλά επέρχεται συνολική και ταυτόχρονη ρύθμιση όλων των αθετημένων υποχρεώσεων προς το Δημόσιο, τους ασφαλιστικούς φορείς και τα πιστωτικά ιδρύματα, με αποτέλεσμα να γίνεται μια πλήρης εκτίμηση της ικανότητας του οφειλέτη να ανταποκριθεί σε βάθος χρόνου στους όρους της προτεινόμενης ρύθμισης.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, ως θεσμικοί πιστωτές, οι Εταιρίες Διαχείρισης έχουν κάθε λόγο να επιδιώκουν την επιτυχία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού. Οι εταιρίες – μέλη της ΕΕΔΑΔΠ και οι 5.000 χιλιάδες εργαζόμενοι που απασχολούνται στον κλάδο μας, στηρίξαμε και συνεχίζουμε να στηρίζουμε το νέο αυτό θεσμό. Όπως ανέφερα και νωρίτερα, η συμβιβαστική διευθέτηση οφειλών με βιώσιμο τρόπο αποτελεί το εργαλείο εκλογής για τις εταιρίες – μέλη μας και υπερτερεί από πλευράς κόστους και χρόνου έναντι των δικαστικών διαδικασιών.
Πιστεύουμε ότι είναι ένα σημαντικό νέο εργαλείο που -μαζί με όλα τα υπόλοιπα από το νόμο προβλεπόμενα- μπορεί να βοηθήσει στην ταχύτερη δυνατή μείωση του συσσωρευμένου ιδιωτικού χρέους. Και καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την μέγιστη δυνατή συμμετοχή όσων δανειοληπτών μπορούν να αξιοποιήσουν τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό, ώστε αυτός να καταστεί το όχημα για την οριστική διευθέτηση των οφειλών τους και την απαλλαγή τους από το βάρος της υπερχρέωσης.
Σας ευχαριστώ και πάλι για την πρόσκληση και σας διαβεβαιώνω ότι είμαστε πάντοτε στη διάθεση του Κοινοβουλίου και των μελών του για την παροχή οποιασδήποτε πληροφορίας κρίνετε χρήσιμη για την εκπλήρωση του έργου σας.
Διαβάστε ακόμη
Βρετανία: Αυτοί είναι οι υποψήφιοι διάδοχοι της Λιζ Τρας (pics)
Μισέλ: «Πιθανή, αλλά δύσκολη η επίτευξη συμφωνίας για την ενέργεια στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ»
Επίδομα θέρμανσης: Όλο το χρονοδιάγραμμα των πληρωμών