Και στο βάθος, «στη θολή γραμμή των οριζόντων» βρίσκεται μια νέα άνοδος των επιτοκίων δανεισμού για τα ακίνητα. Σε αυτό κατατείνει συμπερασματικά ο λόγος του o κ. Φρανκ Έλντερσον, Μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ και Αντιπρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου που πραγματοποίησε η Κεντρική Τράπεζα της Ευρώπης για την ανάπτυξη καλών πρακτικών του κλάδου σε ότι αφορά τα κλιματικά δεδομένα των ακινήτων.
Οι απαιτήσεις που ήδη προβάλουν οι τράπεζες ως προς την πώληση των ακινήτων είναι ενεργειακές αλλά και κλιματικές και αντιστοιχούν στην κάλυψη συγκεκριμένων κινδύνων. Είναι οι καλύψεις όμως επαρκείς, ή θα απαιτηθεί ανατιμολόγηση;
Σύμφωνα με τον ευρωπαίο αξιωματούχο, τις επόμενες εβδομάδες, η ΕΚΤ θα δημοσιεύσει αναλυτική έκθεση που επικεντρώνεται στο εάν τα επιτόκια στεγαστικών δανείων για κατοικίες σε περιοχές υψηλού κλιματικού κινδύνου επηρεάζονται από αυτόν τον κίνδυνο.
Υπάρχουν, βέβαια, στοιχεία ότι ο κίνδυνος που σχετίζεται με το κλίμα έχει ήδη τιμολογηθεί σε στεγαστικά δάνεια. Με άλλα λόγια, βλέπουμε ότι μια μέση τράπεζα έλαβε υπόψη τους κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα, καθώς τα δάνεια που εξασφαλίζονται με ακίνητα σε περιοχές υψηλού κλιματικού κινδύνου ήταν ακριβότερα από δάνεια με τα ίδια χαρακτηριστικά αλλά σε ασφαλέστερες περιοχές. Ωστόσο, το αποτέλεσμα είναι οικονομικά μικρό, επομένως φαίνεται ότι ο κίνδυνος που σχετίζεται με το κλίμα εξακολουθεί να είναι υποτιμολογημένος από τη μέση τράπεζα.
Από την άλλη πλευρά ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων αποτελεί απαίτηση συγκεκριμένης κοινοτικής οδηγίας που ήδη εφαρμόζεται από κράτη μέλη.
Η νέα οδηγία της Ε.Ε. αφορά ακριβώς σε αυτά τα ακίνητα που βρίσκονται στις κατώτατες ενεργειακές βαθμίδες. Μέχρι το 2032 οι ιδιοκτήτες τους, ανάλογα με την κατηγορία κάθε ακινήτου (εάν είναι κατάστημα, διαμέρισμα κ.λπ.), θα πρέπει να τα έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά κατά μία βαθμίδα.
Κεντρικό ρόλο θα παίξει το ενεργειακό πιστοποιητικό, που ήδη χρειάζεται και για τη μεταβίβαση και για τη μίσθωση ενός ακινήτου και έτσι αν οι ιδιοκτήτες δεν προβούν στις απαραίτητες παρεμβάσεις για να ανέβουν κατηγορία δε θα μπορέσουν να το αξιοποιήσουν με κανένα τρόπο. Ακόμη όμως και εάν ένα ακίνητο αναβαθμιστεί ενεργειακά δεν σημαίνει πως δεν αντιμετωπίζει θέματα κλίματος δηλαδή ότι είναι προστατευμένο εάν βρίσκεται εντός δασικής περιοχής ή περιοχής που διατρέχει κινδύνους πλημμύρας ή σεισμού.
Σε κάθε περίπτωση η σημασία που αποδίδει η Ευρώπη στο συνδυασμό της ενεργειακής διαχείρισης των ακινήτων προκύπτει και από το γεγονός πως έχει δώσει το χαρτοφυλάκιο ενέργειας και στέγασης στον ίδιο επίτροπο, τον Dan Jorgensen.
Μεγάλο κεφάλαιο για τις τράπεζες οι κίνδυνοι των ακινήτων
Σύμφωνα με τα όσα είπε στην ομιλία του ο κ. Έλντερσον ο δανεισμός για την αγορά ακινήτων αντιπροσωπεύει σημαντικό μερίδιο των τραπεζικών βιβλίων των εποπτευόμενων τραπεζών. Ο τομέας των ακινήτων είναι επίσης ένα συγκεκριμένο παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο οι φυσικοί κίνδυνοι και οι κίνδυνοι μετάβασης επηρεάζουν τις παραδοσιακές κατηγορίες προληπτικών κινδύνων και συγκεκριμένα αυτήν την περίπτωση τον πιστωτικό κίνδυνο.
Και όπως κάνουμε για οποιονδήποτε άλλο σημαντικό κίνδυνο, αναμένουμε από τις τράπεζες να εντοπίζουν, να μετρούν και – το πιο σημαντικό – να διαχειρίζονται αυτούς τους κινδύνους αναφέρει ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Παλιά και νέα δάνεια
Για τη διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου στον τομέα των ακινήτων, η ΕΚΤ χρειάζεται δεδομένα για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τις αποτιμήσεις των εξασφαλίσεων ή για τον προσδιορισμό της ικανότητας των δανειοληπτών να αποπληρώσουν το δάνειό τους. Και σε ότι αφορά τα νέα δάνεια, η εποπτική σύσταση έγινε δεκτή από τις τράπεζες.
Ωστόσο, ανησυχίες εκδηλώνονται για το υπάρχον απόθεμα δανείων.
Οι νομοθετικές αλλαγές πάντως θα βελτιώσουν τη διαθεσιμότητα των δεδομένων ενεργειακής απόδοσης.
Από την άλλη πλευρά, η ενσωμάτωση δεδομένων που σχετίζονται με το κλίμα είναι επίσης ζωτικής σημασίας ενόψει των επικείμενων νομοθετικών αλλαγών.
Εθνικές βάσεις δεδομένων
Η αναθεωρημένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων το οποίο περιλαμβάνει κοινές απαιτήσεις για τη δημιουργία εθνικών βάσεων δεδομένων για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, είναι μια σημαντική εξέλιξη που αναμένεται να συμβάλει στη μείωση του χάσματος δεδομένων.
Σύμφωνα με το πνεύμα της οδηγίας, απαιτείται περαιτέρω εργασία για να διασφαλιστεί η επαρκής διαχείριση δεδομένων και να αυξηθεί η αξιοπιστία και η συνέπεια των δεδομένων ακίνητης περιουσίας που σχετίζονται με το κλίμα σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων για όλα τα κτίρια στην ΕΕ θα χρειαστεί χρόνο.
Επομένως, οι τράπεζες δεν μπορούν απλώς να κάθονται και να περιμένουν.
Ως εποπτικές αρχές αναμένουμε από τις τράπεζες να διαχειρίζονται όλους τους σημαντικούς κινδύνους. Και αυτή η απαίτηση δεν εξαρτάται από τη δυνατότητα επίτευξης εναρμονισμένων δεδομένων.
Το κλίμα αποτελεί ειδικό κεφάλαιο
Η σημερινή ατζέντα μπορεί να επικεντρώνεται στη συλλογή δεδομένων ενεργειακής απόδοσης για τον τομέα των εμπορικών και οικιακών ακινήτων αλλά αυτό δεν θα είναι το μόνο θέμα. Οι ιδιοκτησίες σε περιοχές που είναι επιρρεπείς σε επικίνδυνα γεγονότα όπως πλημμύρες, άνοδο της στάθμης της θάλασσας ή πυρκαγιές είναι ολοένα και πιο ευάλωτες και θα μπορούσαν να δουν μείωση της αξίας τους.
Οι καταστροφικές πλημμύρες της περασμένης εβδομάδας στην Αυστρία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, την Ιταλία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία ήταν μια έντονη υπενθύμιση όλων των παραπάνω.
Αξιόπιστα δεδομένα
Τα καλά, αξιόπιστα δεδομένα αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της ορθής διαχείρισης κινδύνου. Αυτό ισχύει επίσης για τη διαχείριση των κινδύνων που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή. Χάρη στον συνεχιζόμενο διάλογο μεταξύ εποπτικών αρχών και τραπεζών, ορισμένα σημαντικά εμπόδια έχουν ήδη ξεπεραστεί. Οι καλές πρακτικές που παρατηρήθηκαν για τη συλλογή πραγματικών δεδομένων σχετικά με την ενεργειακή απόδοση δείχνουν ότι, ενώ το έργο είναι δύσκολο, δεν είναι αδύνατο.
Οι συνεχιζόμενες κλιματικές και φυσικές κρίσεις αναπόφευκτα θα καταστήσουν την οικονομία πιο επιρρεπή σε κραδασμούς. Η Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ θα συνεχίσει να παίζει τον ρόλο μας στην ώθηση των τραπεζών να προετοιμαστούν για αυτούς τους κινδύνους.
Διαβάστε ακόμη
Ρύθμιση-κλειδί ξεμπλοκάρει τις «παγωμένες» και ξεχασμένες μεταβιβάσεις ακινήτων
Καλώδιο: Με αστερίσκους εγκρίθηκε το έσοδο του ΑΔΜΗΕ – Εκοψαν 36 εκατ. από τις δαπάνες οι Κύπριοι
Ηλέκτωρ: Περνά στην «οικογένεια» της Motor Oil με αυξημένες επιδόσεις
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα