Απάντηση στις ενστάσεις, που εγείρουν οι τράπεζες για τον νέο πτωχευτικό Νόμο, επικαλούμενες συγκεκριμένες διατάξεις, οι οποίες φέρεται να ανοίγουν… παράθυρο σε στρατηγικούς κακοπληρωτές, με συνέπεια τα νέα «κόκκινα» δάνεια να εκτοξευτούν σε περίπου 10 δισ. ευρώ, έδωσαν κυβέρνηση και Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ).
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του ΝΜ, λίγα 24ωρα μετά την αποστολή από την Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ) του σχετικού υπομνήματος, το οποίο, μάλιστα, συνοδευόταν και από μελέτη της Deloitte για τον αντίκτυπο του νέου πτωχευτικού στα υγιή χαρτοφυλάκια των συστημικών Ομίλων και ενόσω υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη «σήκωναν» το θέμα με δημόσιες τοποθετήσεις τους, η εποπτική αρχή έκανε γνωστή της θέση της: «Πολλά από τα θέματα, τα οποία θίγονται, έχουν ήδη αντιμετωπιστεί ή συζητούνται», ανέφερε σε επιστολή της, χωρίς, ωστόσο, να δεσμεύεται για τυχόν διευθέτηση των τελευταίων.
Όσον αφορά στη μελέτη της Deloitte, η ΤτΕ σημειώνει πως υπολογίζει με εναλλακτικά σενάρια την επίπτωση του προτεινόμενου εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών στη δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ αποδίδει την αύξηση στη δημιουργία του νέου μηχανισμού χωρίς να εκτιμά αυτή, που αναμένεται λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή όχι του εν λόγω μηχανισμού.
«Για παράδειγμα, όταν αναφέρει ότι υπό το δυσμενές σενάριο αναμένεται να δημιουργηθούν 9,8 δις. νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, πόσα από αυτά δημιουργούνται λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών και πόσα αποκλειστικά από τη λειτουργία του εξωδικαστικού μηχανισμού; Mε άλλα λόγια οι λεγόμενοι ‘highly susceptible’ (σ.σ. υψηλής ευαισθησίας) οφειλέτες θα συνέχιζαν να εξυπηρετούν κανονικά το δάνειό τους αν δεν υπήρχε η δυνατότητα προσφυγής στον εξωδικαστικό μηχανισμό», εξηγεί.
Στην επίμαχη επιστολή παραπέμπουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου, που κλήθηκαν να σχολιάσουν το υπόμνημα των τραπεζών, υπογραμμίζοντας πως ο νέος πτωχευτικός θα έρθει στη Βουλή προς ψήφιση σε σχεδόν δύο εβδομάδες.
Γιατί αντιδρούν οι τράπεζες
Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του ΝΜ , οι ενστάσεις των τραπεζών εντοπίζονται στα εξής θέματα:
- Ένταξη στη διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης και των ενήμερων δανείων. Εάν, για παράδειγμα, ένας οφειλέτης έχει χρέη προς την εφορία και ένα δάνειο, το οποίος, όμως, αποπληρώνεται κανονικά στην τράπεζα – έστω και με δυσκολία – τότε η ρύθμιση θα γίνει για το σύνολο των οφειλών.
- Χρονικό διάστημα απαλλαγής του οφειλέτη μετά την πτώχευση. «Μέχρι σήμερα ο Νόμος, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, όριζε ότι όταν πτωχεύεις, μπορείς μετά από τρία έως πέντε έτη από τη διαγραφή όλων των χρεών να είσαι εκ νέου επιλέξιμος για δανειοδότηση. Η κυβέρνηση θέλει για όσους χάνουν την πρώτη κατοικία ή άλλα περιουσιακά στοιχεία, που υπερβαίνουν το 10% των υποχρεώσεών τους και είναι αξίας τουλάχιστον 100.000 ευρώ, να επανέρχονται στην κανονικότητα μέσα σε έναν χρόνο. Πόσο πιθανό, όμως, είναι να αλλάξει η συναλλακτική σου συμπεριφορά μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα;», εξηγούν αρμόδιες πηγές, προκρίνοντας ως λύση τη διατήρηση της τριετίας.
- Σύνδεση του χρέους προς τράπεζες και Δημόσιο. Η ένσταση των τραπεζών αφορά στο «πάγωμα» όλων των χρεών μέχρις ότου ο οφειλέτης να εξυπηρετήσει μία – συνήθως μικρότερη – οφειλή προς το Δημόσιο.
- Ανταπόκριση των δικαστηρίων: Στα… αργά αντανακλαστικού της Δικαιοσύνης εστιάζουν οι παραπάνω πηγές, εκτιμώντας πως θα είναι μάλλον απίθανο οι διαδικασίες, που περιγράφονται μέσα στον νέο Πτωχευτικό Νόμο, να ολοκληρώνονται εντός προθεσμίας.
Μία πρώτη γεύση για το πώς εκλαμβάνουν οι τράπεζες τον νέο Κώδικα Διευθέτησης Οφειλών έδωσε από το βήμα του συνεδρίου του Economist ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, κ. Παύλος Μυλωνάς. «Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο, που απαιτεί τη δημιουργία πολύπλοκων κρατικών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων και μιας πλατφόρμας και ενός αλγόριθμου, για τον καθορισμό των αναδιαρθρώσεων, ενώ συγχρόνως εξαρτάται από την αποτελεσματικότητα των δικαστηρίων», υπογράμμισε, για να προσθέσει: «Πιστεύω ότι πολλά από τα ζητήματα αυτά μπορούν να επιλυθούν και η συνεργασία μας με τις αρχές σε αυτό το θέμα έχει αποδειχθεί πολύ εποικοδομητική. Αλλά η εμπειρία μάς έχει διδάξει ότι ένας Νόμος, που απαιτεί χρόνο για την εφαρμογή του, είναι πιθανό να στρεβλώσει τη συμπεριφορά του οφειλέτη».
Τη… σκυτάλη έλαβε μερικές ημέρες μετά ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Eurobank, κ. Γιώργος Ζανιάς, ο οποίος, μιλώντας στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Σημασία για την εξέλιξη των πραγμάτων στις τράπεζες αλλά και γενικότερα, έχει η τελική διαμόρφωση του νέου πτωχευτικού δικαίου, το οποίο πρέπει να είναι ισορροπημένο ώστε να αποφευχθούν δύο σημαντικά δυνητικά προβλήματα, πέραν αυτών που μας κληροδοτεί ο COVID. Τα προβλήματα αυτά είναι η αποφυγή δημιουργίας νέας γενιάς στρατηγικών κακοπληρωτών και η αποφυγή επανακατηγοριοποίησης κάποιων δανείων ως μη εξυπηρετούμενα από την εποπτική αρχή των τραπεζών».
Ακολούθησε η τοποθέτηση, επίσης, στο ίδιο συνέδριο, του διευθύνοντος συμβούλου της Eurobank, κ. Φωκίωνα Καραβία. «Εξαιρετικά κρίσιμο είναι επίσης να διαφυλάξουμε την κουλτούρα πληρωμών, κάτι που δέχτηκε μεγάλη πίεση μέσα από την κρίση. Είναι κρίσιμο σε αυτή τη φάση να μην κάνουμε βήματα προς τα πίσω. Αποτελεί, επομένως, ευθύνη και του τραπεζικού συστήματος και της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης και όλων των θεσμικών φορέων να διαφυλάξουμε και να προάγουμε την κουλτούρα πληρωμών. Μέτρα, πολιτικές ή νομοθετικές παρεμβάσεις πρέπει να λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπόψη αυτή την παράμετρο».
Δείτε εδώ την επιστολή Στουρνάρα