Τουριστική άνοιξη στην Αθήνα – Οι επιδόσεις και οι νέες επενδύσεις

Πρώτος στόχος τα 4 δισ. ευρώ εσόδων, από τα 2,5 δισ. ευρώ που ήταν το έτος-ορόσημο προ πανδημίας, με έναν αριθμό ξένων επισκεπτών μεταξύ 7,5 και 8 εκατομμυρίων κατ’ έτος από τα περίπου 6 εκατομμύρια του 2019, οι οποίοι θα ξοδεύουν κατά μέσο όρο 522 ευρώ ανά επίσκεψη, από τα 438 ευρώ.

Ο λόγος για την ελληνική πρωτεύουσα που «είναι ένας προορισμός με προοπτικές καλύτερες από ποτέ, γεμάτη εμπειρίες, κάτι που είναι πλέον το βασικό ζητούμενο του ταξιδιώτη», όπως δηλώνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Ρέτσος, με αφορμή την παρουσίαση, την περασμένη εβδομάδα, του Σχεδίου Δράσης για την τουριστική ανάπτυξη στην Αθήνα και γενικότερα για την ευρύτερη Περιφέρεια Αττικής, συμπεριλαμβανομένων της Αθηναϊκής Ριβιέρας και φυσικά των νησιών του Αργοσαρωνικού, στο πλαίσιο των προτεινόμενων παρεμβάσεων της μελέτης του Ινστιτούτου του ΣΕΤΕ (INSETE) «Ελληνικός Τουρισμός 2030 – Σχέδια Δράσης».

Ο ίδιος, όμως, στέκεται σε τρεις βασικές προϋποθέσεις για τη συνέχιση της ανοδικής πορείας είτε πρόκειται για το πολύ σημαντικό κομμάτι των υποδομών, είτε για το κομμάτι της προβολής και της προώθησης της πόλης, είτε ακόμη για την εφαρμογή ενός θεσμικού πλαισίου, που θα προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες και θα διευκολύνει την ανάπτυξη, προστατεύοντας όμως τον ανταγωνισμό. «Η Αθήνα έχει περάσει από χίλια κύματα, όμως έχει ανακάμψει και έχει εξαιρετικές προοπτικές. Χρειάζεται τις παρεμβάσεις σε υποδομές, με πολύ κρίσιμη τη δημιουργία του μητροπολιτικού συνεδριακού κέντρου για την ενίσχυση του επαγγελματικού τουρισμού και την άμβλυνση της εποχικότητας.

Χρειάζονται επίσης πολιτικές με έμφαση στο κομμάτι της βραχυχρόνιας μίσθωσης, την οποία πλέον σαφώς και αναγνωρίζουμε ως μέρος του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, γι’ αυτό θα πρέπει το πλαίσιο λειτουργίας να είναι ξεκάθαρο για όλους με ίσους όρους ανταγωνισμού και τον δήμο να μπορεί να βάζει όρια, όπως συμβαίνει σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις όπου έχουν διαχωριστεί οι γειτονιές.

Η Αθήνα είναι αυτή την περίοδο σε φάση μεγάλης ανάπτυξης, με νέα ξενοδοχεία και παράλληλη ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου που μπορεί να βάλει την πόλη και συνολικά την Αττική σε έναν νέο χάρτη. Γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό τα πάντα να γίνονται με διασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού και ενός κοινού πεδίου δράσης για όλους, με το θέμα του branding και της προβολής επίσης να είναι πρωτεύον, ώστε να τραβήξουμε όλες τις υγιείς δυνάμεις προς την κατεύθυνση της περαιτέρω ενίσχυσης του brand ‘’Αθήνα’’. Τα πράγματα μέσα σε μια σκοτεινή συγκυρία είναι αισιόδοξα, δεν πρέπει όμως να μένουμε μόνο σε αυτό», δηλώνει ο κ. Ρέτσος.

Οι επιδόσεις σε νούμερα

Και πράγματι, σε σχέση με το πώς αξιολογούν οι επισκέπτες την πόλη, στην 3η τριμηνιαία έκθεση για τον τουρισμό στην Αθήνα του INSETE, έως και το β’ τρίμηνο του 2022, ο συνολικός βαθμός αξιολόγησης της εμπειρίας της Αθήνας αλλά και της Ελλάδας με 9 και 9,04 αντίστοιχα ξεπέρασε τον αντίστοιχο βαθμό της Ευρώπης 8,62. Σύμφωνα με τα στοιχεία της TCI Research, η πρωτιά στην πρωτεύουσα είναι για τον πολιτισμό (9,42) και ακολουθούν εστιατόρια (9,07), θάλασσα (9,26), αγορές – shopping (8,81) και διαμονή (8,6).

Στην ίδια έρευνα καταγράφεται και η αύξηση των μονάδων με βάση την επεξεργασία από την εξειδικευμένη εταιρεία GBR Consulting: την περίοδο από το 2017 έως το πρώτο διάστημα του 2022, 71 νέα ξενοδοχεία άνοιξαν στην Αθήνα, στον κεντρικό, τον νότιο, τον βόρειο και τον δυτικό τομέα. Τα νέα ξενοδοχεία αντιπροσωπεύουν το 20% του συνόλου των ξενοδοχείων και το 14% του συνόλου των δωματίων ξενοδοχείων το 2022, πάνω από 8 στα 10 των νέων μονάδων βρίσκονται στον κεντρικό τομέα, με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη την κατηγορία 4*, ενώ δεκάδες είναι οι νέες μονάδες που ήδη προετοιμάζονται να κάνουν ντεμπούτο προσεχώς, είτε στο κέντρο είτε κατά μήκος της Ριβιέρας.

Ενδεικτικά στο Σχέδιο Δράσης για την Αττική αναφέρονται οι νέες επενδύσεις στη Ριβιέρα, όπου έχουν ανακοινωθεί, μεταξύ άλλων, οι τέσσερις ξενοδοχειακές μονάδες εντός του Ελληνικού (οι δύο με τη σύμπραξη της ΤΕΜΕΣ, η τρίτη με τη σύμπραξη της Brook Lane Capital και το τέταρτο 5άστερο στο Ολοκληρωμένο Τουριστικό Συγκρότημα με καζίνο της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε συνεργασία με τη Hard Rock), οι νέες επενδύσεις της Grivalia (η οποία ως γνωστόν τρέχει αυτή τη στιγμή το μεγάλο project για την αναβίωση των «Αστεριών» Γλυφάδας με το πρώτο «One & Only», ενώ επίσης στη Ριβιέρα προωθεί και τη δημιουργία του πρώτου glamping ή αλλιώς camping 5 αστέρων).

Επίσης, προς το κέντρο της Αθήνας η πολύ σημαντική αναμόρφωση του πρώην «Hilton» Aθηνών στη λ. Βασιλίσσης Σοφίας από την ΤΕΜΕΣ, το νέο «ΝΥΧ Ηotel» των Ισραηλινών της Fattal στο πρώην «Εσπέρια», οι τουλάχιστον 4 νέες μονάδες των Ισραηλινών της Brown Hotels κ.ο.κ. Σημειωτέον ότι το μερίδιο των διεθνών brands στην Αθήνα έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια από 7% το 2017 σε 8% το 2022 από πλευράς ξενοδοχειακών μονάδων, ενώ ένα στα πέντε δωμάτια ανήκει σε διεθνές ξενοδοχειακό brand, ποσοστά που βαίνουν συνεχώς αυξανόμενα.

Σε σχέση με το πόσα δαπανούν οι επισκέπτες στην Αττική, η μέση δαπάνη ανά επίσκεψη ήταν την περίοδο της κανονικότητας, το 2019, τα 438 ευρώ, με τον πρώτο στόχο για τα επόμενα χρόνια να ανέβει στα 522 ευρώ, όπως αναφέρεται στο Σχέδιο Δράσης για λογαριασμό του ΙΝΣΕΤΕ, με ένα σύνολο εσόδων στα 4 δισ. ευρώ, από τα 2,5 δισ. ευρώ του 2019.

Σε σχέση με τις αεροπορικές θέσεις, δεδομένου ότι μεγάλο ποσοστό των ξένων επισκεπτών της πόλης έρχονται αεροπορικώς, το 2022 οι προγραμματισμένες θέσεις από το εξωτερικό για το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας καταγράφουν το 92% των επιπέδων του 2019, φτάνοντας συνολικά για τη χρονιά τα 9,648 εκατομμύρια θέσεις, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι καλύπτονται στο 100%, δεδομένου ότι ο μέσος όρος στις πληρότητες των αεροσκαφών είναι σαφώς πιο χαμηλός.

Κάποιες αγορές, ωστόσο, όπως αυτές του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας και της Κύπρου ξεπερνούν τα νούμερα προ κανονικότητας, ενώ από τις βασικές αγορές, όπως αυτή της Γερμανίας, οι προγραμματισμένες θέσεις αντιστοιχούν στο 91% των επιπέδων του 2019, από την Ιταλία στο 85%, από την Τουρκία στο 86%. Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ιταλία είναι οι τρεις χώρες από τις οποίες καταγράφονται οι περισσότερες προγραμματισμένες θέσεις φέτος, με δεδομένα και τα συχνά ταξίδια των Ελλήνων στους συγκεκριμένους προορισμούς.

Ωστόσο, ειδικά για τους αλλοδαπούς επισκέπτες από το σύνολο των 5,9 εκατομμυρίων την περίοδο προ κορωνοϊού, τη σημαντικότερη συνεισφορά εμφανίζουν οι επισκέπτες από τις ΗΠΑ (14,1%), με δεύτερο το Ηνωμένο Βασίλειο.

Υποδομές

Στο Σχέδιο Δράσης για την Αττική γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στις ενδεικτικές στρατηγικές δράσεις, με σημαίνοντα τον ρόλο και του Δημοσίου, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος της πρωτεύουσας και της ευρύτερης περιοχής, είτε πρόκειται για την Αττική Ριβιέρα είτε για τα νησιά του Αργοσαρωνικού.

Σε αυτές περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου με παράλληλη περιβαλλοντική προστασία του, η βελτίωση των λιμενικών υποδομών και του ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής, καθώς και η ανάπτυξη του mega project της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού που, όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στα επίσημα εγκαίνια της επένδυσης την περασμένη εβδομάδα, μπορεί να προσθέσει περί το 1 εκατομμύριο τουρίστες στην πρωτεύουσα ετησίως.
Μάλιστα, ακριβώς οι παρεμβάσεις στο παραλιακό μέτωπο γυρνούν για πρώτη φορά το πρόσωπο της πρωτεύουσας προς τη θάλασσα.

Από την άλλη, ο ΣΕΤΕ θεωρεί εκ των ων ουκ άνευ και την αναβάθμιση του κέντρου της πόλης των Αθηνών και του Πειραιά, καθώς και τις δράσεις αποκατάστασης και επανένταξης στην πόλη του κτιριακού αποθέματος της Αθήνας (σ.σ.: πολύ περισσότερο εφόσον μπει στις ράγες το σχέδιο για το κυβερνητικό πάρκο στις πρώην εκτάσεις της ΠΥΡΚΑΛ στον Δήμο Δάφνης-Υμηττού, που θα απελευθερώσει πάνω από 100 κτίρια, επιφάνειας 300.000-350.000 τ.μ. στο κέντρο), του κτιριακού αποθέματος του Πειραιά, όπου ήδη η σύνδεση του μετρό δίνει άλλη υπεραξία στο λιμάνι, αλλά και των νησιών του Αργοσαρωνικού.

Δράσεις βελτίωσης υποστηρικτικών υποδομών μουσείων, αρχαιολογικών χώρων και λοιπών πόρων πολιτιστικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος καθώς επίσης και δράσεις ανάδειξης και προστασίας πολιτιστικών πόρων και υποδομών της Αθήνας, του Πειραιά και των νησιών του Αργοσαρωνικού εντάσσονται, επίσης, στο πλαίσιο της καλύτερης εμπειρίας του επισκέπτη που, ούτως ή άλλως, τοποθετεί πολύ ψηλά το κομμάτι του πολιτισμού στην Αττική.

Αδύνατα σημεία

Στα αδύνατα σημεία της Αττικής, ο ΣΕΤΕ καταγράφει, μεταξύ άλλων, σημαντικά ζητήματα ελλιπών ή προβληματικών υποδομών αποχέτευσης και επεξεργασίας αστικών λυμάτων, καθώς και σημαντικές προκλήσεις στη διαχείριση απορριμμάτων με προτεραιότητα τη δημιουργία μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων.
Επιπλέον, καταγράφει ζητήματα χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού και αλλοίωσης της ιστορικής και πολιτιστικής φυσιογνωμίας πολλών περιοχών της πρωτεύουσας και της ευρύτερης περιφέρειας λόγω της άναρχης οικιστικής ανάπτυξης και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος.

Στις λιμενικές υποδομές καταγράφονται ο κορεσμός στις θέσεις ελλιμενισμού σκαφών και τα προβλήματα σε Πειραιά και Ραφήνα λόγω της σημαντικής αύξησης της επιβατικής κίνησης, γεγονός που οδηγεί σε αδυναμία τις παρεχόμενες υπηρεσίες και τις λιμενικές διευκολύνσεις, η έλλειψη θέσεων ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής σε λιμάνια της περιφέρειας, όπως το Λαύριο και η Ελευσίνα, και οι ελλιπείς υπηρεσίες.

Επίσης, σε σχέση με το κομμάτι των μεταφορών αναφέρονται ενδεικτικά οι ανεπαρκείς υποδομές σε δύο κεντρικές και μεγάλες συγκοινωνιακές πύλες της πρωτεύουσας, τον κεντρικό σταθμό Υπεραστικών Λεωφορείων και στον Κεντρικό Σιδηροδρομικό Σταθμό Αθηνών καθώς και η έλλειψη χώρου στάθμευσης τουριστικών λεωφορείων στο κέντρο της πόλης – για το τελευταίο, ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας προανήγγειλε την περασμένη εβδομάδα ότι «εντάσσεται σε χρηματοδοτικό πλαίσιο».

Για τα μικρά νησιά του Σαρωνικού (Αίγινα, Υδρα, Σπέτσες, Σαλαμίνα) αναφέρονται ενδεικτικά η μη επαρκής υδροδότηση και παλαιότητα του δικτύου ύδρευσης, καθώς και η έλλειψη εγκαταστάσεων βιολογικού καθαρισμού, η αδυναμία πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας και μη επαρκής στελέχωση των δομών υγείας των νησιών της περιφέρειας, πέραν φυσικά του γεγονότος ότι δεν υπάρχει οργανωμένη αξιοποίηση και προώθηση του παραλιακού μετώπου και των νησιών της Αττικής, αν ληφθεί υπόψη ότι μόλις 3 στις 10 αφίξεις σε ξενοδοχεία και λοιπά καταλύματα σε αυτά είναι αλλοδαποί επισκέπτες.

Διαβάστε ακόμη:

Αυτός ο διάσημος Έλληνας είναι ο πρώτος που δημιούργησε ένα παγκόσμιο Airbnb γεύσης (PICS, VIDEO)

Πολωνοί, Σέρβοι και Τούρκοι επιχειρούν «απόβαση» στην ελληνική αγορά

Οι 10 επιχειρηματικοί κολοσσοί που ξεκίνησαν από ένα γκαράζ