Πτώση 70% στις διεθνείς αφίξεις φέρνει στο οκτάμηνο του 2020 ο κορωνοϊός, την ώρα που η κατάρρευση της αεροπορικής κίνησης φέρνει αντιμέτωπα με το «λουκέτο» κάτι λιγότερο από 200 ευρωπαϊκά αεροδρόμια αν δεν αναστραφεί το κλίμα στα αεροπορικά ταξίδια έως το τέλος του 2020. Την ίδια ώρα η πρόβλεψη για τα έσοδα της αεροπορικής βιομηχανίας το 2021 προβλέπεται να είναι μειωμένα κατά 46% σε σχέση με τα νούμερα του 2019 και τα 838 δισ. δολάρια.
Τρεις διεθνείς φορείς, η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού των Ηνωμένων Εθνών (UNWTO) και το Διεθνές Συμβούλιο Αεροδρομίων Ευρώπης (ACI EUROPE) περιγράφουν με μελανά χρώματα τις συνθήκες στον τουρισμό και τα ταξίδια και επαναλαμβάνουν την ανάγκη για κοινά πρωτόκολλα ώστε να διευκολυνθούν τα ταξίδια και οι μετακινήσεις.
Με την πανδημία να εντείνεται, 1,3 εκατ. θέσεις εργασίας στον τομέα των αερομεταφορών βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο, γεγονός το οποίο θα είχε ως αποτέλεσμα ένα φαινόμενο «ντόμινο» στον κλάδο, να τεθούν δηλαδή σε κίνδυνο 3,5 εκατομμύρια επιπλέον θέσεις εργασίας μαζί με συνολικά 46 εκατομμύρια απασχολούμενους στην ευρύτερη οικονομία των οποίων οι θέσεις εργασίας υποστηρίζονται από την αεροπορία. «Η απώλεια συνδεσιμότητας στις αερομεταφορές θα έχει μεγάλο αντίκτυπο στο διεθνές ΑΕΠ, απειλώντας οικονομική δραστηριότητα που αντιστοιχεί σε 1,8 τρισ. δολάρια», αναφέρει η ΙΑΤΑ.
Παράλληλα, η ΙΑΤΑ απευθύνει έκκληση για μία ακόμη φορά στις κυβερνήσεις ώστε να υιοθετηθούν συγκεκριμένα πρωτόκολλα για τεστ πριν από τις πτήσεις (έναντι των απαγορευτικών μέτρων και κυρίως της καραντίνας) με την αναθεωρημένη πρόβλεψη να κάνει λόγο για πτώση εσόδων το 2021 της τάξεως του 46% (έναντι του 29% που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση) σε σχέση με τα έσοδα του 2019 και τα 838 δισ. δολάρια.
Η προηγούμενη εκτίμηση στηριζόταν στο σενάριο ανάκαμψης της ζήτησης αρχής γενομένης από το τελευταίο τρίμηνο του 2020, κάτι ωστόσο που δε φαίνεται στον ορίζοντα. Η ΙΑΤΑ εκτιμά τώρα ότι η κίνηση για το 2020 θα είναι μειωμένη κατά 66%, με τη ζήτηση τον Δεκέμβριο να είναι μειωμένη κατά 68%. «Το τελευταίο τρίμηνο του 2020 θα είναι πολύ δύσκολο και δεν υπάρχουν ουσιαστικές ενδείξεις ότι το πρώτο μισό του 2021 θα είναι καλύτερο, όσο το μέτρα της καραντίνας στα ταξίδια παραμένει», αναφέρουν οι αναλυτές της ΙΑΤΑ, επισημαίνοντας ότι χωρίς πρόσθετες ενισχύσεις από τις κυβερνήσεις και παρά τις περικοπές στο κόστος λειτουργίας, η μέση αεροπορική εταιρεία έχει μόλις 8,5 μήνες μπροστά απόθεμα ρευστού, έχοντας «κάψει» δισεκατομμύρια το προηγούμενο διάστημα. Όπως επισημαίνεται το 50% του κόστους των αεροπορικών είναι σταθερό (λόγω μισθώσεων αεροσκαφών, συντήρησης, τελών κ.τ.λ.) ή σχεδόν σταθερό.
Από πλευράς του ΠΟΤ, με βάση το Διεθνές Βαρόμετρο Τουρισμού που δημοσιεύει ο Οργανισμός, οι διεθνείς αφίξεις σε όλες τις τουριστικές αγορές ανά τον κόσμο σημείωσαν πτώση 81% τον Ιούλιο και 70% τον Αύγουστο- στους δύο πιο κρίσιμους «τουριστικούς» μήνες του έτους. Η πτώση έως τον Αύγουστο αντιπροσωπεύει 700 εκατ. λιγότερες διεθνείς αφίξεις σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο το 2019 και μεταφράζεται σε απώλειες 730 δισ. δολαρίων σε τουριστικά έσοδα για τις χώρες που υποδέχονται τουρίστες. Πρόκειται για πάνω από οκτώ φορές πολλαπλάσια ζημία σε σχέση με αυτή της διεθνούς οικονομικής κρίσης του 2009, με τους ειδικούς του ΠΟΤ να μην προβλέπουν ανάκαμψη στο διεθνή τουρισμό πριν το τρίτο τρίμηνο του 2021, ενώ 1 στους 5 (20%) μεταθέτουν την πρόβλεψή τους για το 2022.
Zoφερές είναι οι εκτιμήσεις και από το ACI Europe: Η πανδημία έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό 193 από τα συνολικά 740 εμπορικά αεροδρόμια στην Ευρώπη και αν τους επόμενους μήνες η κίνηση των επιβατών δεν αρχίσει να ανακάμπτει θα δημιουργηθεί σοβαρό πρόβλημα, με προφανή τον κίνδυνο για «λουκέτα». Το Συμβούλιο αναφέρει ότι τα αεροδρόμια που διατρέχουν κίνδυνο απασχολούν 277.000 εργαζομένους και δημιουργούν συνολικά έσοδα σε ετήσια βάση, 12,4 δισ. ευρώ.
Ο Ολιβιέρ Γιάνκοβετς, γενικός διευθυντής της ACI Europe, δηλώνει ότι «οκτώ μήνες μετά την κρίση, όλα τα αεροδρόμια της Ευρώπης καίνε μετρητά για να παραμείνουν ανοιχτά, με τα έσοδα να μην καλύπτουν το κόστος των επιχειρήσεων, πόσο μάλλον το κόστος κεφαλαίου. Ακόμα και τα τοπικά Lockdown από τις κυβερνήσεις οδηγούν τα αεροδρόμια της Ευρώπης πιο κοντά στο χείλος του γκρεμού κάθε μέρα που περνά».
Εκπρόσωπος της ACI Europe δήλωσε ότι ο οργανισμός δεν θα ονομάσει ποια είναι τα αεροδρόμια που κινδυνεύουν να καταρρεύσουν, για να μην προκληθεί πανικός σε εργαζόμενους και τους ταξιδιώτες. Ωστόσο, σημείωσε ότι τα περισσότερα από τα αεροδρόμια που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο είναι τα μικρά περιφερειακά, τα οποία έχουν δει την απότομη μείωση του αριθμού των επιβατών.
Ο αριθμός των επιβατών στα αεροδρόμια της Ευρώπης το Σεπτέμβριο μειώθηκε κατά 75% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, ενώ οι απώλειες ως προς την επιβατική κίνηση από όταν ξεκίνησε η πανδημία αντιστοιχεί σε 1,3 δισεκατομμύρια.