Eχοντας δώσει μεγάλη ανάσα στην ελληνική οικονομία κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής κρίσης και έχοντας επιπλέον επιδείξει αξιοσημείωτη αντοχή εν μέσω της υγειονομικής κρίσης, με μεγάλες απώλειες μεν, αλλά απρόσμενα καλά αποτελέσματα το 2021, τώρα, εν μέσω της γεωπολιτικής κρίσης, ο ελληνικός τουρισμός ετοιμάζεται να επανέλθει δριμύτερος.
Τα πρώτα μηνύματα από την εκκίνηση της σεζόν, και δη από την επιβατική κίνηση στα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας στους νησιωτικούς προορισμούς, παραπέμπουν σε νούμερα του 2019 και μάλιστα με οριακή αύξηση 0,5% για το πρώτο εικοσαήμερο του Απριλίου. Το γεγονός αυτό αυξάνει τις προσδοκίες στον κλάδο για ενισχυμένα έσοδα φέτος, κόντρα στο δύσκολο σκηνικό της ακρίβειας και των πληθωριστικών πιέσεων που έχουν προκαλέσει εκ νέου συνθήκες αβεβαιότητας και επιβραδύνουν τους ρυθμούς ανάπτυξης στην ελληνική οικονομία.
Δεν είναι τυχαίο ότι τις τελευταίες ημέρες πληθαίνουν οι εκτιμήσεις ότι δεν αποκλείεται να επιτευχθεί, ακόμα και να ξεπεραστεί το νούμερο-ρεκόρ του 2019, τη χρονιά της κανονικότητας, όταν οι τουριστικές εισπράξεις άγγιξαν για πρώτη φορά τα 18,2 δισ. ευρώ.
Κι αν το κυβερνητικό επιτελείο και ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) θεσμικά αποφεύγουν να αναφερθούν σε προβλέψεις λόγω ακριβώς της αβεβαιότητας σε αυτή τη συγκυρία, θεωρώντας ότι οτιδήποτε ειπωθεί τώρα είναι πρόωρο και άρα επισφαλές, οι πρώτες εκτιμήσεις από τις τράπεζες και τους τουριστικούς επιχειρηματίες ανεβάζουν τον πήχη για την πορεία του τουρισμού φέτος. Ο επίτιμος πρόεδρος του ΣΕΤΕ και CEO του ομίλου Sani/Ikos Ανδρέας Ανδρεάδης εκτιμά ότι μετά το σοκ της εισβολής στην Ουκρανία η ζήτηση για την Ελλάδα «ανακάμπτει εντυπωσιακά και διαφαίνονται τουριστικά έσοδα στα επίπεδα του 2019, κάτι που αν επιτευχθεί θα είναι μεγάλη επιτυχία της χώρας».
H Alpha Bank προεξοφλεί ότι η φετινή τουριστική σεζόν θα φτάσει στα επίπεδα-ρεκόρ του 2019, εκτιμώντας ότι ο κύριος αντίκτυπος στον τουρισμό λόγω του ρωσο-ουκρανικού πολέμου θα προέλθει από την -υπό πίεση- αγοραστική δύναμη των Ευρωπαίων, οι οποίοι αποτελούν τη βασική δεξαμενή των τουριστικών ροών προς την Ελλάδα. «Ο αντίκτυπος, σε κάθε περίπτωση, πάντως, θα είναι σχετικά μικρός», επισημαίνει η ανάλυση της Alpha Bank, τουλάχιστον για την τουριστική σεζόν του 2022, με το δεδομένο της συσσωρευμένης ζήτησης και της έντονης επιθυμίας για ταξίδια σε συνέχεια του εγκλεισμού της καραντίνας, όπως διαπιστώνουν από την πλευρά τους και οι τουριστικοί φορείς.
Αντίστοιχα, για θετική έκπληξη από τον τουρισμό φέτος, με νούμερα που παραπέμπουν στο 2019, κάνει λόγο και η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς, έχοντας συνομιλήσει με μεγάλους πελάτες της στον τουρισμό που καλύπτουν περίπου το 50% της προσφοράς καταλυμάτων. Ο ίδιος ο κ. Χρήστος Μεγάλου, διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας, ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ότι από την εικόνα που έχει σχηματίσει αναμένει ότι φέτος τα έσοδα από τον τουρισμό για τη χώρα θα ξεπεράσουν τα 18 δισ. ευρώ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των αφίξεων θα παραμείνει σε σαφώς χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τα 34 εκατομμύρια (συνολικά μαζί με την κρουαζιέρα) του 2019. Η αύξηση των τουριστικών εισπράξεων εκτιμάται ότι θα στηριχθεί και στην αυξημένη μέση δαπάνη που παρατηρήθηκε τις δύο προηγούμενες σεζόν COVID-19 (το ταξιδιωτικό κοινό προτίμησε εν μέσω κορωνοϊού να ξοδεύει περισσότερα για ψυχολογικούς λόγους, να παρατείνει την περίοδο των διακοπών του σε έναν προορισμό, ενώ παράλληλα ήταν κλειστοί λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών και μακρινοί προορισμοί που συγκεντρώνουν υπό άλλες συνθήκες μερίδα των πιο ακριβών ταξιδιωτών) και είναι διατηρήσιμη έως έναν βαθμό και φέτος, όπως έχει διαφανεί από τις αυξημένες προκρατήσεις στις υψηλές κατηγορίες ξενοδοχείων.
Από τις τράπεζες εκτιμάται ότι το αυξημένο ενεργειακό κόστος περιορίζει το διαθέσιμο εισόδημα και την αγοραστική ικανότητα των νοικοκυριών σε όλη την Ευρώπη, όπως άλλωστε και οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις. Ωστόσο, τουλάχιστον για φέτος, οι αποταμιεύσεις της πανδημίας θα μπορούν να αποτελέσουν στήριγμα, ενώ πιο αβέβαιες είναι οι συνθήκες για την τουριστική σεζόν του 2023, ανάλογα και με το αν θα έχει βρεθεί σύντομα νέο σημείο ισορροπίας στο οικονομικό πεδίο. Στο μέτωπο της πανδημίας, ο κορωνοϊός παραμένει ακόμη μία παράμετρος αβεβαιότητας για τη φετινή τουριστική σεζόν, έστω και αν πανευρωπαϊκά (και στην Ελλάδα) οι χώρες, η μία μετά την άλλη, μπαίνουν σταδιακά στη φάση συνύπαρξης με τον ιό καταργώντας τους προορισμούς εν όψει και του καλοκαιριού.
Σε απόλυτα νούμερα, λόγω του πολέμου, είναι δεδομένη η απώλεια της ρωσικής αγοράς, η οποία όμως εκτιμάται ότι θα καλυφθεί από άλλες, ενώ ήδη το μερίδιο των Ρώσων στις τουριστικές αφίξεις εμφανίζεται μειωμένο τα τελευταία χρόνια. Οι αναλυτές της Alpha Bank επισημαίνουν ότι από το 2014 και την κρίση στην Κριμαία οι ροές από τη Ρωσία έχουν σταδιακά μειωθεί εξαιτίας της υποτίμησης του εθνικού νομίσματος (ρούβλι) έναντι του ευρώ. Συγκεκριμένα, ενώ οι Ρώσοι τουρίστες αντιστοιχούσαν στο 7,5% των συνολικών τουριστικών αφίξεων το 2013, το συγκεκριμένο ποσοστό υποχώρησε κάτω του 2% το 2019.
Τα νούμερα από τα αεροδρόμια
Πώς έχει γίνει η εκκίνηση της νέας σεζόν; Μέσα στον Απρίλιο, κατά το πρώτο εικοσαήμερο της νέας καλοκαιρινής περιόδου, καταγράφεται συνολική αύξηση της επιβατικής κίνησης στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της τάξεως του 0,5% σε σύγκριση με το 2019 και 582,5% σε σύγκριση με το 2021 – αν και τα νούμερα στην περίπτωση αυτή, λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών που ίσχυαν πέρυσι και των κλειστών συνόρων δεν είναι απολύτως συγκρίσιμα. Σε σχέση με το 2019, όμως, την αντίστοιχη περίοδο προ κορωνοϊού, η μεγάλη αύξηση, σε διψήφιο ποσοστό 19,8%, προέρχεται από την κίνηση εξωτερικού, η οποία εμφανίζεται αυξημένη με το εξωπραγματικό 1.062% έναντι του 2021 (πάντα λόγω των περσινών ταξιδιωτικών περιορισμών). Στους επιβάτες εσωτερικού τα νούμερα υπολείπονται ακόμη έναντι του 2019 και είναι μειωμένα στο πρώτο εικοσαήμερο του Απριλίου κατά 18,3% έναντι του 2019, ενώ σε σύγκριση με το 2021 καταγράφεται αύξηση 267,6%.
Όσον αφορά το top 5 των περιφερειακών αεροδρομίων αυτές τις πρώτες ημέρες του Απριλίου με βάση την επιβατική κίνηση και σε σύγκριση με το 2019, είναι η Ρόδος, η Ζάκυνθος, η Κέρκυρα, η Κως και τα Χανιά.
Αναλυτικότερα, η Ρόδος σημειώνει αύξηση κατά 41,3% στην επιβατική κίνηση, με τρεις αγορές εξωτερικού να ξεχωρίζουν: Αγγλία (+164%), Γερμανία (+340%), Ισραήλ (+578%).
Στη Ζάκυνθο ο Απρίλιος ξεκίνησε με αύξηση κατά 37,4%, με την κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο να εμφανίζεται ενισχυμένη σε ποσοστό πάνω από 202% και ακολουθεί η Κέρκυρα με +32,3% στην επιβατική κίνηση του αεροδρομίου. Πρώτες αγορές στην προκειμένη περίπτωση είναι η Αγγλία (+53%), η Γερμανία (+51%) και η Γαλλία (+236%).
Στην Κω το ξεκίνημα του Απριλίου έχει φέρει αύξηση 27,4% στην επιβατική κίνηση, με πρώτες τις αφίξεις από τη Γερμανία (+65%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (+340%).
Τέλος, στην Κρήτη, και δη στα Χανιά, η επιβατική κίνηση εμφανίζεται αυξημένη κατά 23,4%, με περισσότερες αφίξεις από τη Βρετανία (+89,3%), τη Γερμανία (+108%) και την Πολωνία (+256%).
Στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, το «Ελευθέριος Βενιζέλος», η κίνηση το πρώτο 20ήμερο του μήνα κυμαίνεται περίπου στο 83% του αντίστοιχου διαστήματος του 2019, με την αμερικανική, τη βρετανική και τη γαλλική αγορά να κινούνται σε υψηλότερα ποσοστά.
Πρωταθλήτρια η Βρετανία
Πιο δυναμικά μπαίνει ο Μάιος για τον ελληνικό τουρισμό φέρνοντας την ουσιαστική εκκίνηση της τουριστικής σεζόν, όπως αποδεικνύεται από τα νούμερα, ενώ αναμένεται σταδιακά και το άνοιγμα του συνόλου των ξενοδοχειακών μονάδων της χώρας. Τον Μάιο είναι εκθετική η αύξηση των αεροπορικών θέσεων από το εξωτερικό σε σχέση με τον Απρίλιο, λόγω και των αυξημένων δρομολογίων του θερινού προγράμματος των αεροπορικών.
Είναι ενδεικτικό ότι για την εβδομάδα μετά την Πρωτομαγιά (2-8/5) ο προγραμματισμός των θέσεων σε εισερχόμενες διεθνείς πτήσεις ξεπερνά το μισό εκατομμύριο στα ελληνικά αεροδρόμια, με αύξηση πάνω από 28% έναντι της αμέσως προηγούμενης εβδομάδας και πάνω από 70% έναντι των αρχών Απριλίου. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Iνστιτούτου του ΣΕΤΕ (ΙNSETE), που παρακολουθεί σταθερά τους δείκτες ανάκαμψης του ελληνικού τουρισμού μέσα στην πανδημία με πηγές απ’ όλες τις βάσεις δεδομένων (ΟΑG, Tράπεζα της Ελλάδος, Διεθνής Αερολιμήν Αθηνών, Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, Fraport Greece, Μεθοριακοί Σταθμοί κ.ά.) για τη συγκεκριμένη εβδομάδα ο προγραμματισμός των θέσεων σε εισερχόμενες διεθνείς πτήσεις είναι συνολικά στις 503.544 από 392.603 την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου (25/4-1/5) και κάτω από 300.000 πριν από έναν μήνα.
Σε αυτό το διάστημα της νέας σεζόν είναι εντυπωσιακή η παρουσία των Βρετανών, που εκτοπίζουν τους Γερμανούς από την πρώτη θέση ως αγορά για την Ελλάδα, τουλάχιστον όσον αφορά τις προγραμματισμένες πτήσεις. Έτσι, στις συνδέσεις με τη Βρετανία οι προγραμματισμένες θέσεις σχεδόν διπλασιάζονται την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου, με πάνω από 136.000, από τις 77.000 της αμέσως προηγούμενης εβδομάδας, ενώ αντίστοιχα με τη Γερμανία είναι λίγο πάνω από τις 116.000 από τις 86.000. Ενδεικτικά, η αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους easyJet προσφέρει σε πτήσεις της ανάμεσα στη Βρετανία και την Ελλάδα μισό εκατομμύριο περισσότερες θέσεις απ’ ό,τι πριν από την κρίση, έχοντας προσθέσει επιπλέον πέντε αεροσκάφη σε ελληνικούς προορισμούς.
Αντίστοιχα, η Jet2.com (η τρίτη μεγαλύτερη αεροπορική της Βρετανίας) -άρα και η Jet2holidays-, έχοντας ανακοινώσει για τη θερινή περίοδο του 2022 αύξηση της τάξης του 86% σε σύγκριση με το 2019, με τη διάθεση περισσότερων από μισό εκατομμύριο θέσεων στην Ελλάδα, ήδη προβάλλει έντονα το πρόγραμμά της για τα ελληνικά νησιά και φυσικά την Αθήνα, όπου προ ημέρων «προσγειώθηκε» για πρώτη φορά διαβλέποντας την προοπτική της ελληνικής πρωτεύουσας ως ανερχόμενου προορισμού city break για σύντομες αποδράσεις. Το top 5 των αγορών με τις περισσότερες προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις για Ελλάδα στο ξεκίνημα του Μαΐου απαρτίζουν η Γαλλία (πάνω από 40.000), η Ολλανδία (πάνω από 32.000), η Ιταλία (πάνω από 31.000) και η Κύπρος (σχεδόν 19.000).
Βασίλης Κικίλιας στο ΘΕΜΑ: «Ισχυρό σημάδι ανάκαμψης»
«Τουρισμός σημαίνει αύξηση του εισοδήματος στις τσέπες των Ελλήνων και τη φετινή σεζόν, εν μέσω μιας παγκόσμιας κρίσης ακρίβειας, αυτό αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία», δηλώνει στο «ΘΕΜΑ» ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας. «Αν φέτος οι πρώτες 20 ημέρες της καλοκαιρινής περιόδου καταγράφουν αυτή την αύξηση στη συνολική επιβατική κίνηση στα αεροδρόμια της χώρας, αυτό είναι σίγουρα ένα ισχυρό σημάδι ανάκαμψης που έρχεται μέσα από προγραμματισμό και σκληρή καθημερινή δουλειά.
Στο ερώτημα αν η αύξηση αυτή ωφελεί μόνο τις αεροπορικές εταιρείες, τους μεγαλοξενοδόχους και τους tour operators η απάντηση είναι αρνητική. Ωφελούνται και οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία, οι έμποροι σε όλες τις τουριστικές περιοχές, οι αγρότες και οι προμηθευτές από την πρωτογενή παραγωγή, τα εστιατόρια, τα καφέ και γενικά τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος με τους υπαλλήλους τους, οι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στον τουρισμό αλλά και τόσα επαγγέλματα που σχετίζονται με αυτόν.
Η χώρα άνοιξε τον χειμώνα μετά από δύο δύσκολα χρόνια για τον χειμερινό τουρισμό με καμπάνια, σχέδιο και θετικά αποτελέσματα, ανοίγει επίσης μετά από δύο χρόνια για τις πασχαλινές διακοπές με υψηλή πληρότητα σε νησιωτικούς και μη προορισμούς. Στηρίξαμε δυνατά την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, το ελληνικό τριήμερο. Κεντρικά, η εντολή του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι να κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν ενισχύοντας το τουριστικό μας προϊόν και φωτίζοντας προβεβλημένους και μη προβεβλημένους προορισμούς. Ταμείο θα γίνει στο τέλος της χρονιάς, αλλά ένα είναι σίγουρο: τα χρήματα από τον τουρισμό θα πάνε στην τσέπη της μέσης ελληνικής οικογένειας».
Διαβάστε ακόμα:
Twitter: Τα «απόνερα» του χρυσού deal με τον Έλον Μασκ – Τα αναπάντητα ερωτήματα (vid + tweets)
Ανακάμπτουν οι τιμές των μετάλλων μετά το sell off της Δευτέρας
Πέτρος Φιλιππίδης: Την Τετάρτη 27/4 βγαίνει στο σφυρί το σπίτι στο Ψυχικό