Από… αέρος έρχεται το 2022 η ανάκαμψη του ελληνικού τουρισμού, με την Ελλάδα να μετρά πανευρωπαϊκές πρωτιές όσον αφορά τις αεροπορικές συνδέσεις, και τον Ιούνιο στα ελληνικά αεροδρόμια να κλείνει σε μεγάλο βαθμό την ψαλίδα σε σύγκριση με το 2019, νωρίτερα και ψηλότερα απ’ ό,τι αναμενόταν στις αρχές της χρονιάς.

Η Ελλάδα είναι αυτή τη στιγμή η μοναδική στην Ευρώπη, με βάση τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Αεροδρομίων της Ευρώπης (ACI Europe), που έχει πετύχει για το 2022 πλήρη ανάκαμψη σε σύγκριση με το 2019 ως προς τη συνολική αεροπορική της συνδεσιμότητα (απευθείας και πτήσεις με ενδιάμεσο σταθμό) και ακολουθεί η Τουρκία με -3% έναντι του 2019, ενώ στις άλλες μεγάλες τουριστικές αγορές της Μεσογείου τα νούμερα ακόμη υπολείπονται σημαντικά έναντι του 2019, στο -23% στην Ισπανία, στο -32% στην Ιταλία, στο -29% στην Κύπρο κ.ο.κ. Η συνολική αεροπορική συνδεσιμότητα στο δίκτυο των ευρωπαϊκών αεροδρομίων εξακολουθεί να παραμένει στο -29% σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα του 2019.

Οσον αφορά ειδικά τις απευθείας συνδέσεις, με βάση πάντα τα στοιχεία του ACI Europe, η χώρα μας επίσης είναι η μοναδική στην Ε.Ε. που πλέον ξεπερνά τα επίπεδα προ πανδημίας του 2019 για φέτος κατά 6% και ακολουθούν η Πορτογαλία με -2% έναντι του 2019, η Ισπανία με -8% και η Κροατία επίσης με -8%, «παρουσιάζοντας τις καλύτερες επιδόσεις δεδομένου ότι οι οικονομίες τους στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό και τους εισερχόμενους ταξιδιώτες», όπως σχολιάζει το ACI Europe.

Οι προϋποθέσεις λοιπόν είναι υπαρκτές για το μεγάλο comeback του ελληνικού τουρισμού το 2022 και σε αυτούς ακριβώς τους δείκτες -πέραν της μεγάλης ζήτησης και των κρατήσεων στα συστήματα των ξενοδοχείων- στηρίζονται και οι αισιόδοξες προβλέψεις τουριστικών φορέων αλλά πλέον και του οικονομικού κυβερνητικού επιτελείου ότι, με βάση τα δεδομένα σε αυτή τη συγκυρία, ενδέχεται φέτος οι τουριστικές εισπράξεις να ξεπεράσουν τα 18,2 δισ. ευρώ του 2019, προσεγγίζοντας ακόμη και το μεγάλο ορόσημο των 20 δισ. ευρώ.

Σημειωτέον ότι ο προϋπολογισμός και οι εκτιμήσεις της Τραπέζης της Ελλάδος για τον τουρισμό κάνουν λόγο για έσοδα στο 80% του 2019, ωστόσο, πλέον, ακόμη και ο ίδιος ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης την περασμένη εβδομάδα έθεσε τον πήχη πιο ψηλά, ακόμη και πάνω από τα επίπεδα του 2019.

Το «έμφραγμα» στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια

Στην άλλη πλευρά του νομίσματος, είναι γεγονός ότι και το φετινό καλοκαίρι κάθε άλλο παρά ανέφελο θα είναι αν ληφθεί υπόψη το «έμφραγμα» στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια κι εδώ έγκειται ένα από τα μεγάλα στοιχήματα της φετινής σεζόν με τη μεγάλη επιστροφή των ταξιδιών στην Ευρώπη: Η διαχείριση της μεταφοράς του μεγάλου όγκου εκατομμυρίων Ευρωπαίων ταξιδιωτών εν μέσω σημαντικών ελλείψεων σε προσωπικό, αφού εκατοντάδες χιλιάδες πιλότοι, αεροσυνοδοί, χειριστές εδάφους και άλλοι εργαζόμενοι στην ευρωπαϊκή αεροπορική βιομηχανία έχουν αποχωρήσει ή έχασαν τη δουλειά τους λόγω της απόλυτης κατάρρευσης του κλάδου τα τελευταία δύο χρόνια της πανδημίας που υπολειτουργούσε μόλις στο 20%. Γεγονός που έχει διαταράξει, ήδη, από τον Ιούνιο όλη την αλυσίδα και τα δρομολόγια των αεροπορικών εταιρειών, με πιο εμφανή τα προβλήματα στα μεγάλα αεροδρόμια-κόμβους και μάλιστα ενώ ακολουθούν οι πιο θερμοί μήνες της τουριστικής σεζόν, Ιούλιος και Αύγουστος.

Τα προβλήματα με τον όγκο των χιλιάδων επιβατών στις αναμονές, τη συνολική διαχείριση της επιβατικής κίνησης και τις «ορφανές» βαλίτσες είναι παραπάνω από έντονα, ενώ την ίδια στιγμή αυξάνονται και οι ακυρώσεις δρομολογίων από μεγάλες αεροπορικές ανά την Ευρώπη.

Ακυρώσεις και καθυστερήσεις

Το αεροδρόμιο του Αμστερνταμ, που θεωρείται από τα πιο πολυσύχναστα της Ευρώπης, σε επίσημη ανακοίνωσή του την περασμένη εβδομάδα συστήνει πλέον στους επιβάτες του να «ταξιδεύουν αποτελεσματικά» με όσο το δυνατόν λιγότερες βαλίτσες, να παίρνουν μαζί στην καμπίνα τις μικρές αποσκευές ώστε να μην καθυστερούν μετά στην παραλαβή (λόγω των ελλείψεων σε προσωπικό) και να μη φτάνουν στο αεροδρόμιο πολύ νωρίτερα -μέχρι 4 ώρες πριν- από την πτήση τους: «Κατανοούμε ότι λόγω της μεγάλης κίνησης στο αεροδρόμιο θα θέλατε να έρθετε πολύ νωρίτερα. Λάβετε υπόψη όμως ότι μπορείτε να έρθετε στις αναχωρήσεις μόνο 4 ώρες πριν από την πτήση σας. Με αυτό τον τρόπο μάς βοηθάτε να διαχειριζόμαστε καλύτερα τον μεγάλο όγκο των ταξιδιωτών ώστε να εξασφαλίζεται καλύτερη ροή στα check in και τον έλεγχο».

Στο αεροδρόμιο Χίθροου, το πιο πολυσύχναστο της Βρετανίας, τις ακυρώσεις πλέον τις μετράνε με την… ημέρα, φτάνοντας ακόμη και στις 30 σε καθημερινή βάση. Ενδεικτικά στις 29 Ιουνίου συνολικά 171 πτήσεις παρουσίασαν καθυστερήσεις και 24 ακυρώθηκαν, με τον αντίστοιχο αριθμό που ζητήθηκε να ακυρωθούν από τις αεροπορικές να φτάνει τις 30 στις 30 Ιουνίου «γιατί αναμένουμε μεγαλύτερο αριθμό επιβατών από αυτόν που έχει την ικανότητα το αεροδρόμιο να εξυπηρετήσει», όπως ανέφεραν οι επιτελείς του Χίθροου, το οποίο καταγράφει τεράστια και απότομη αύξηση στην επιβατική του κίνηση το τελευταίο δίμηνο Μαΐου – Ιουνίου, το πιο έντονο για πρώτη φορά από το ξέσπασμα της πανδημίας, στις αρχές του 2020. Aντίστοιχα και το Γκάτγουικ εισήγαγε προσωρινό πλαφόν στις πτήσεις του Ιουλίου και του Αυγούστου «προκειμένου να διαχειριστεί καλύτερα τον όγκο των επιβατών και να διατηρήσει την αξιοπιστία του απέναντι στους ταξιδιώτες».

Στο μέτωπο των αεροπορικών, στην British Airways, πέραν των προγραμματισμένων ακυρώσεων, οι απεργιακές κινητοποιήσεις είναι ένα ισχυρό ενδεχόμενο μέσα στον Ιούλιο με βασικό αίτημα την εξάλειψη των περικοπών του 10% στους μισθούς των εργαζομένων κατά την περίοδο της πανδημίας. Ο κολοσσός της Lufthansa προχωρά στην αφαίρεση από τα συστήματά της επιπλέον 2.200 πτήσεων το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, έχοντας ήδη περικόψει το 5% των καλοκαιρινών πτήσεων τις Παρασκευές και τα Σαββατοκύριακα «λόγω συμφόρησης και έλλειψης προσωπικού από την οποία υποφέρει ολόκληρος ο κλάδος των ευρωπαϊκών αερομεταφορών», όπως αναφέρει ο όμιλος, έστω κι αν οι οι κλασικοί προορισμοί διακοπών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, επιχειρείται να εξυπηρετηθούν κανονικά με τις λιγότερες ακυρώσεις, ενώ αντίστοιχα πράττει και η θυγατρική της Swiss. Μείζον ζήτημα αντιμετωπίζει η ΕasyJet, η οποία είχε προγραμματίσει 160.000 πτήσεις στη διάρκεια της φετινής σεζόν (97% των πτήσεων του 2019), αριθμός που θα μειωθεί όμως κατά 7%, με ακυρώσεις τους κρίσιμους καλοκαιρινούς μήνες, Ιούλιο και Αύγουστο, αλλά και τον Σεπτέμβριο, επηρεάζοντας και τους δημοφιλείς καλοκαιρινούς προορισμούς, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Η ελληνική περίπτωση

Στην ελληνική περίπτωση, όπως τουλάχιστον υποστηρίζουν οι άνθρωποι της αγοράς, αεροδρομίων και αεροπορικών, οι αρρυθμίες είναι κατά πολύ μικρότερες, με τις ακυρώσεις πτήσεων στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, το «Ελ. Βενιζέλος», να είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα, έστω κι αν είναι δεδομένο ότι τα προβλήματα θα αυξάνονται όσο προχωρά η σεζόν και ανακάμπτει η επιβατική κίνηση.

Στα Σπάτα, με βάση τα στοιχεία του Ιουνίου η ανάκαμψη έναντι του Ιουνίου του 2019 είναι στο 94% της επιβατικής κίνησης και στο 97% σε επίπεδο πτήσεων. Η επιβατική κίνηση στο α’ εξάμηνο έχει ανακάμψει ήδη στο 80% του 2019 φτάνοντας συνολικά τα 8,9 εκατ. επιβάτες και οι πτήσεις στο 90% του α’ εξαμήνου προ πανδημίας. Για την επόμενη «θερμή» τουριστική περίοδο, ο προβληματισμός όσον αφορά ζητήματα που θα προκύπτουν στα αεροδρόμια είναι δεδομένος, με τους ανθρώπους της αγοράς να μιλούν για συνθήκες ντόμινο και «φαινόμενο της πεταλούδας» όπου οι δύσκολες συνθήκες π.χ. με βαλίτσες που μπορεί να στοιβάζονται, επί δεκαήμερο και πλέον, σε αεροδρόμια του εξωτερικού είναι αναπόφευκτο να έχουν αντίκτυπο τελικά στο ελληνικό οικοσύστημα και ακολούθως στη φήμη των ελληνικών αεροδρομίων και των αεροπορικών που επιχειρούν στην Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρωινή πτήση της περασμένης Δευτέρας από την Αθήνα για το Ηράκλειο η επιβίβαση των ταξιδιωτών έγινε εγκαίρως, ωστόσο η αναμονή ήταν μέσα στο αεροπλάνο. Αιτία; Η καθυστέρηση από άλλα αεροδρόμια του εξωτερικού, ταξιδιωτών με προορισμό την Κρήτη μέσω Αθήνας, οι οποίοι θα έπρεπε και αυτοί να επιβιβαστούν στο αεροσκάφος.

Σε αυτή τη φάση είναι πολλά τα ερωτήματα που θέτει η αγορά για το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου και το πρώτο εικοσαήμερο του Αυγούστου όπου παρατηρείται ο μεγαλύτερος όγκος της επιβατικής κίνησης στη χώρα μας και είναι άγνωστο το τι μέλλει γενέσθαι.

Σε σχέση με τις ελλείψεις στο προσωπικό που έχουν παρατηρηθεί πανευρωπαϊκά λόγω της ξαφνικής, απότομης και έντονης αύξησης του μεταφορικού έργου μετά την απόλυτη κατάρρευση σε ποσοστό ακόμη και πάνω από 80% την περασμένη διετία λόγω COVID-19, είναι δεδομένο ότι αποτελεί πραγματικότητα και στη χώρα μας. Ωστόσο, «σε μικρότερο βαθμό κι εδώ φαίνεται ότι μας… σώζει σε μεγάλο βαθμό το μεγάλο μειονέκτημα του ελληνικού τουρισμού, η έντονη εποχικότητα», όπως σχολιάζουν χαρακτηριστικά κορυφαία στελέχη του κλάδου.

«Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου το μεταφορικό έργο δεν έχει τόσο απότομες αυξομειώσεις και άρα οι εργαζόμενοι έχουν μια σταθερότητα (σ.σ.: την οποία έχασαν μέσα στην πανδημία και άρα αποχώρησαν από τον κλάδο), στην ελληνική αγορά οι εργαζόμενοι στον κλάδο είναι εξοικειωμένοι με την κινητικότητα και τις έκτακτες προσλήψεις του καλοκαιριού, άρα είναι πιο εξοικειωμένοι τώρα με την απότομη αύξηση της κίνησης στη σημερινή συγκυρία». Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η ελληνική αγορά είναι σε αυξημένη ετοιμότητα, με τις αεροπορικές να έχουν προχωρήσει από νωρίς σε βελτιστοποιήσεις διαδικασιών με τη χρήση περισσότερων ψηφιακών συστημάτων. Στα αεροδρόμια έχουν υπάρξει, κεντρικά, πρωτοβουλίες στο μέτωπο της βελτίωσης της αποδοτικότητας της εναέριας κυκλοφορίας ώστε να εξαλειφθούν κατά το δυνατόν τα προβλήματα που είχαν παρατηρηθεί τις προηγούμενες χρονιές στο peak της σεζόν με τους ελεγκτές. Ωστόσο, σε ένα άλλο μέτωπο, αυτό των ελέγχων κατά την είσοδο στη χώρα, δεν είναι λίγα, αυτή την περίοδο της αυξημένης κίνησης, τα παράπονα για ελλείψεις αστυνομικών, με αποτέλεσμα την ταλαιπωρία των επισκεπτών να ολοκληρώσουν γρήγορα τις σχετικές διαδικασίες.

Το στίγμα για τη φετινή σεζόν και το μεγάλο στοίχημα του καλοκαιριού το έδωσε από το βήμα της γενικής συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων ο πρόεδρος της μεγαλύτερης εγχώριας αεροπορικής, ο κ. Ευτύχης Βασιλάκης: «To βασικό που έχουμε να κάνουμε φέτος είναι να στηρίξουμε την ποιότητα του ελληνικού τουρισμού, ειδικά σε ένα περιβάλλον δύσκολο όσον αφορά το τουριστικό προϊόν και ειδικότερα στη μεταφορά», είπε ο πρόεδρος της Αegean, αναφερόμενος και αυτός στο ζήτημα που παρατηρείται, ότι σε πολλές χώρες το σύστημα καλείται να μεταφέρει και να ανταποκριθεί σε πολύ μεγαλύτερο όγκο ταξιδιωτών σε σχέση με τα δύο προηγούμενα χρόνια.

«Η πρώτη κοινή προσπάθεια φέτος είναι να αποφύγουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος από αυτά τα προβλήματα, είτε στη μεταφορά, είτε στην πρώτη εικόνα του επισκέπτη στην είσοδο στη χώρα, είτε φυσικά στη διαμονή και γενικότερα σε όλη την εμπειρία του στους προορισμούς ανά την Ελλάδα. Η προσπάθεια λοιπόν γύρω από τη διατήρηση της πολύ καλής υπηρεσίας και του πολύ υψηλού επιπέδου που διαμορφώθηκε τα προηγούμενα χρόνια για το ελληνικό brand θα πρέπει να είναι ο κύριος, άμεσος φετινός στόχος σε αυτή τη φάση, όταν ξαναπαίρνει μπροστά με τόσο μεγάλη ένταση η διάθεση των πολιτών να ταξιδέψουν».

Διαβάστε ακόμη 

Για τους καταναλωτές και τα νοικοκυριά η ύφεση έχει ήδη ξεκινήσει  

Με ηλεκτρονικές διασταυρώσεις στοιχείων οι έλεγχοι της Εφορίας 

Twitter: Το κακό και το… πιο κακό σενάριο μετά την προσπάθεια του Έλον Μασκ να ακυρώσει την εξαγορά