Με θετικό πρόσημο αλλά παράλληλα και με αστερίσκους έριξε αυλαία η φετινή καλοκαιρινή σεζόν με το κλείσιμο των ξενοδοχείων στα νησιά. Πλέον το ενδιαφέρον του εισερχόμενου τουρισμού το δίμηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου στρέφεται, κατ’ αρχάς, στην Αθήνα, η οποία διανύει την καλύτερή της χρονιά, αλλά και στη Θεσσαλονίκη.
Παρά την πτώση στις εισπράξεις το θερμό δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, με βάση τα επίσημα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος, ο ελληνικός τουρισμός φαίνεται να βγαίνει κερδισμένος για το δίμηνο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου και μπορεί να ανεβάσει, χάρη στη… φόρα της Αθήνας, τον λογαριασμό των εσόδων του τελευταίου τετραμήνου του 2024 φτάνοντας στα 6 δισ. ευρώ. Ενα νούμερο το οποίο, εφόσον επαληθευτεί, θα φέρει για πρώτη φορά τις ταξιδιωτικές εισπράξεις στα επίπεδα των 21 δισ. ευρώ δημιουργώντας ένα νέο ιστορικό υψηλό για τον κλάδο μετά τα 20,6 δισ. ευρώ του 2023.
Από την άλλη πλευρά και με το βλέμμα στη σεζόν του 2025, οι εγχώριοι τουριστικοί φορείς δεν θεωρούν δεδομένα τα θετικά σερί του ελληνικού τουρισμού, ειδικά τώρα που σε όλη την Ευρώπη η ισχυρή θετική συγκυρία που καταγράφηκε την επόμενη μέρα της πανδημίας, κυρίως από το 2022 και μετά, με τα αυξημένα «ταξίδια εκδίκησης» έχει φτάσει σε φάση που φθίνει. Παράλληλα, είναι υπαρκτές οι πιέσεις στα εισοδήματα των Ευρωπαίων, όπως άλλωστε φάνηκε και από το ψαλίδισμα στις δαπάνες για τις φετινές καλοκαιρινές τους διακοπές όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες μεγάλες τουριστικές αγορές. Xαρακτηριστικά, στη χώρα μας τον Αύγουστο, στην απόλυτη αιχμή της σεζόν, από τις πέντε βασικές αγορές της Δυτικής Ευρώπης και των ΗΠΑ, η μέση δαπάνη ανά ταξίδι ήταν πτωτική για τους Βρετανούς (στα 743 ευρώ από 824 ευρώ πέρυσι), τους Γάλλους (στα 731 ευρώ από 922 ευρώ) και τους Γερμανούς (στα 723 ευρώ από 840 ευρώ), με τους Αμερικανούς και τους Ιταλούς να είναι αυτοί που ξόδεψαν περισσότερα φέτος σε σχέση με τον περσινό Αύγουστο.
Σε αυτό το πλαίσιο, και πέραν των όποιων απρόβλεπτων παραμέτρων που μπορεί να προκύψουν, όπως έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια κατά κόρον στο γεωπολιτικό πεδίο, οι εγχώριοι τουριστικοί φορείς αναμένουν τα πρώτα βάσιμα μηνύματα για την πορεία της σεζόν του 2025 από τη μεγάλη διεθνή τουριστική έκθεση World Travel Market (WTM), η οποία πραγματοποιήθηκε στις 5-7 Νοεμβρίου στο Λονδίνο, αλλά και τον προγραμματισμό των αεροπορικών που έχει ήδη αρχίσει να ανακοινώνεται σταδιακά για την επόμενη χρονιά.
Η ανάλυση των εσόδων
Σε σχέση με την πορεία των εσόδων φέτος, ακόμη και με την πτώση του διμήνου Ιουλίου – Αυγούστου θεωρείται μάλλον απίθανο να μην πιαστούν οι περσινές επιδόσεις, δεδομένου ότι «για να υπάρξει η συγκεκριμένη συνθήκη θα πρέπει στο εναπομείναν τετράμηνο Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου να καταγραφεί περαιτέρω πτώση κοντά στο 8,5%», όπως ανέφεραν αρμόδιες πηγές στο «business stories».
Επισημαίνεται ότι στο οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου οι συνολικές ταξιδιωτικές εισπράξεις ανήλθαν σε 15,18 δισ. ευρώ σημειώνοντας άνοδο κατά 3,2%, έναντι των 14,7 δισ. ευρώ του αντίστοιχου οκταμήνου του 2023. Από το ποσό αυτό όμως και μόνο για το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου οι εισπράξεις ήταν στα 8,28 δισ. ευρώ, με πτώση 3% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό δίμηνο.
Η πτώση θα μπορούσε να αποδοθεί, όπως έχει επισημάνει και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Παράσχης, στη μικρότερη διάρκεια των ταξιδιών με μείωση του μέσου όρου διανυκτερεύσεων στις 6,6 από τις 7,5 ημέρες, στο γενικότερο οικονομικό περιβάλλον και τον πληθωρισμό που έχουν επηρεάσει τις αγορές προέλευσης και τα εισοδήματα, με αποτέλεσμα οι επισκέπτες να είναι πιο επιφυλακτικοί στις δαπάνες τους. Επίσης, αποδίδεται στην αύξηση του μεριδίου του πιο φθηνού οδικού τουρισμού έναντι των αεροπορικών αφίξεων, αφού οι Βαλκάνιοι που έρχονται οδικώς στην Ελλάδα ξοδεύουν λιγότερα έναντι των Δυτικοευρωπαίων: φέτος την περίοδο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου ο οδικός τουρισμός με 10,29 εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις σημείωσε άνοδο σε ετήσια βάση κατά 14,5% έναντι 7,9% των διεθνών αεροπορικών αφίξεων, επιστρέφοντας και ξεπερνώντας οριακά τα νούμερα του 2019. Σημαντικό ρόλο έχει παίξει και η αύξηση του μεριδίου των σύντομων ταξιδιών-αποδράσεων για το Σαββατοκύριακο (οδηγώντας και στην άνοδο της Αθήνας), αφού οι Ευρωπαίοι προτιμούν πλέον περισσότερα και μικρότερης διάρκειας ταξίδια city breaks. Eνας ακόμη λόγος φαίνεται ότι έχει να κάνει και με την τάση για περισσότερα ταξίδια εκτός της περιόδου αιχμής του καλοκαιριού.
Για τη συνέχεια και έως το τέλος του 2024 υπάρχουν δύο σημαντικές παράμετροι που συνηγορούν στο θετικό πρόσημο της φετινής χρονιάς.
Η πρώτη παράμετρος έχει να κάνει με το γεγονός ότι, όπως προκύπτει από τα (ανεπίσημα) στοιχεία για το α’ δίμηνο του φθινοπώρου, φαίνεται πως τόσο ο Σεπτέμβριος όσο και ο Οκτώβριος έχoυν κινηθεί ανοδικά. Κάτι που αποτυπώνεται τόσο στα νούμερα των 14 περιφερειακών αεροδρομίων υπό τη διαχείριση της Fraport Greece, όπου περιλαμβάνονται και κορυφαίοι προορισμοί όπως τα Χανιά, η Ρόδος, η Κέρκυρα κ.ά., όσο και στα νούμερα του μεγαλύτερου αεροδρομίου της χώρας, του «Ελευθέριος Βενιζέλος». «Από τα στοιχεία που έχουμε, προκύπτει μια μετατόπιση των ταξιδιών από τους αμιγώς καλοκαιρινούς μήνες, το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, στην περίοδο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου από ένα ταξιδιωτικό κοινό (όχι οικογένειες με παιδιά) που έχει τη δυνατότητα να επιλέξει να κάνει ταξίδια αυτή την περίοδο, αποφεύγοντας τον συνωστισμό και τις πιο ακριβές τιμές της περιόδου αιχμής», σχολιάζουν κορυφαίοι παράγοντες της τουριστικής αγοράς.
Σημειωτέον ότι μέχρι στιγμής, με βάση και τη σχετική ανάλυση των αεροπορικών αφίξεων από το Ινστιτούτο τoυ Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙNSETE) για τη φετινή χρονιά, οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις έτρεξαν με υψηλότερους ρυθμούς τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2024 έναντι του γ’ τριμήνου της υψηλής σεζόν: συγκεκριμένα, καταγράφηκε το εντυπωσιακό 25,3% για το α’ τρίμηνο και 5,6% για το β’ τρίμηνο έναντι του 5,3% του γ’ τριμήνου.
Η δεύτερη παράμετρος αφορά την Αθήνα. Τώρα, με το κλείσιμο της θερινής σεζόν στα νησιά, τα μεγάλα αστικά κέντρα, κυρίως η πρωτεύουσα, θα σηκώσουν για το δίμηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου το βάρος των ξένων επισκεπτών της χώρας. Μάλιστα οι προβλέψεις για τον τουρισμό της Αθήνας είναι παραπάνω από θετικές αφού το 2024 αποδεικνύεται η χρονιά της. Η Θεσσαλονίκη ακολουθεί, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς, με την αύξηση της αεροπορικής συνδεσιμότητας καθ’ όλη τη διάρκεια έτους να εντάσσεται στις προτεραιότητες από πλευράς της Fraport Greece, ως διαχειρίστριας του αεροδρομίου «Μακεδονία», σύμφωνα και με τον γενικό διευθυντή Ανάπτυξης Γιώργο Βήλο. Ενδεικτικά, η Aegean ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα νέες απευθείας πτήσεις από Θεσσαλονίκη προς Αμστερνταμ.
Στην Αθήνα ο Διεθνής Αερολιμένας παρουσιάζει από τις αρχές του έτους διψήφιο ποσοστό ανόδου της συνολικής αλλά και της διεθνούς επιβατικής κίνησης, πάνω από 12%, με πρόβλεψη για το τέλος της χρονιάς σε επίπεδα πάνω από τα 31,5 εκατομμύρια επιβάτες, καταγράφοντας διψήφιο ποσοστό ανόδου σε σύγκριση με το προηγούμενο υψηλό του 2023, τα 28,17 εκατομμύρια επιβάτες.
Επιπλέον, για πρώτη φορά η πρωτεύουσα γίνεται προορισμός Χριστουγέννων για την επερχόμενη εορταστική περίοδο, αφού περιλαμβάνεται στη λίστα των προορισμών με τη μεγαλύτερη αύξηση της ζήτησης στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, στο 31%, σε σχέση με πέρυσι. Με βάση την τελευταία ανάλυση της ευρωπαϊκής αγοράς βραχυχρόνιων μισθώσεων της γνωστής διεθνούς εταιρείας αναλύσεων ΑirDNA, η Αθήνα βρίσκεται στην 6η θέση ως προς την αύξηση της ζήτησης για τα φετινά Χριστούγεννα, γεγονός που επιβεβαιώνει την άνοδο της δημοφιλίας της, με την πρωτιά να ανήκει, όπως είναι εύλογο, στο Ροβανιέμι στη Φινλανδία όπου η ζήτηση είναι σχεδόν διπλάσια σε σύγκριση με πέρυσι, στο 90%.
Νέα δεδομένα και αστερίσκοι
Εκτός όμως από τα ταξίδια, η Αθήνα είναι υψηλά και ως επενδυτικός προορισμός για το 2025, αφού, σύμφωνα με την τελευταία μελέτη της εταιρείας συμβουλευτικών και ελεγκτικών υπηρεσιών Deloitte, βρίσκεται στο top 10 των πιο ελκυστικών ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων για ξενοδοχειακές επενδύσεις την επόμενη χρονιά. Συγκεκριμένα, είναι η 10η πιο ελκυστική πόλη για ξενοδοχειακές επενδύσεις το 2025 στην Ευρώπη, με πρώτα το Λονδίνο, το Παρίσι και τη Μαδρίτη, σύμφωνα με τις απαντήσεις που έδωσαν την περίοδο Αυγούστου – Σεπτεμβρίου περί τα 100 ανώτατα στελέχη της διεθνούς βιομηχανίας φιλοξενίας, ιδιοκτήτες, κατασκευαστές, επενδυτές, στελέχη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων κ.ά.
Από την άλλη πλευρά, οι ίδιοι, έστω κι αν αποτελούν πιο μικρό δείγμα, τοποθετούν συνολικά την ελληνική αγορά πιο χαμηλά στον επενδυτικό κύκλο για ξενοδοχεία το 2025 αφού, όπως αναφέρεται, «υπάρχουν σημάδια ότι εισέρχεται σε φάση ύφεσης». Η Ελλάδα είναι η μόνη από τις τουριστικές αγορές της Νότιας Ευρώπης για την οποία οι προσδοκίες για ξενοδοχειακές επενδύσεις του χρόνου είναι χαμηλότερες, αφού η Ισπανία και η Πορτογαλία παραμένουν υψηλά, ενώ η Ιταλία κινείται πιο θετικά, όπως αναφέρει η ανάλυση της Deloitte.
Σε αυτή τη φάση και με το προηγούμενο των θετικών ανοδικών σερί της τελευταίας 12ετίας -πλην φυσικά της περιόδου της πανδημίας-, ο κλάδος βρίσκεται αντιμέτωπος με τη δυσκολία ότι πρέπει να διατηρήσει τα κεκτημένα και το θετικό μομέντουμ για την επόμενη χρονιά, μετά και την κόπωση που καταγράφηκε φέτος στην καρδιά του καλοκαιριού.
Το θέμα των υποδομών, είτε αυτές σχετίζονται με τις πιο βαριές που αφορούν ακόμη και την Αθήνα όσον αφορά το κυκλοφοριακό, την καθαριότητα κ.ά. (πέραν των νησιωτικών προορισμών σε θέματα ύδρευσης, μεταφορών, δικτύων, διαχείρισης απορριμμάτων), είτε με τις πιο ήπιες που έχουν σχέση με τη συνολική λειτουργία και τη διαχείριση από πλευράς του Δημοσίου, είναι αυτό που καίει τον κλάδο αυτή τη στιγμή. Γι’ αυτό και δεν είναι τυχαία η τοποθέτηση του νέου προέδρου του Ινστιτούτου Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) και πρώην προέδρου του ΣΕΤΕ Γιάννη Ρέτσου ότι ο ελληνικός τουρισμός εξακολουθεί να αναπτύσσεται αυθόρμητα, χωρίς μέχρι σήμερα να υπάρχει εφαρμογή ενός στρατηγικού σχεδίου, πλην της πραγματικής στρατηγικής που υπήρξε την περίοδο της πανδημίας με απτά και θετικά αποτελέσματα.
Αναβάθμιση του ρόλου των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), Χωροταξικό με ξεκάθαρες κατευθυντήριες για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και της ποιότητας διαβίωσης κατοίκων και επισκεπτών, διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας με ευθύνη και του ιδιωτικού τομέα όσον αφορά τη σχέση ποιότητας/τιμής, αλλά και με ανταποδοτικότητα από την αυξημένη φορολόγηση του κλάδου, σύνδεση του τουρισμού με άλλους κλάδους όπως ο πρωτογενής τομέας, προσαρμογή του τουριστικού προϊόντος στις νέες τάσεις όπως ο βιώσιμος τουρισμός και οι εξατομικευμένες εμπειρίες είναι μερικές μόνο από τις προτεραιότητες που θέτει θεσμικά ο κλάδος μέσα και από το στρατηγικό σχέδιο με ορίζοντα το 2030, το οποίο ο ΣΕΤΕ έχει έτοιμο ήδη από την περίοδο της πανδημίας και βρίσκεται σε αναμονή.
Τα έσοδα
Το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου οι συνολικές ταξιδιωτικές εισπράξεις ανήλθαν σε 15,18 δισ. ευρώ σημειώνοντας άνοδο κατά 3,2%, έναντι των 14,7 δισ. ευρώ του αντίστοιχου οκταμήνου του 2023. Από το ποσό αυτό όμως και μόνο για το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου οι εισπράξεις ήταν στα 8,28 δισ. ευρώ, με πτώση 3% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό δίμηνο.
Το φθινόπωρο
Από τα στοιχεία προκύπτει μια μετατόπιση των ταξιδιών από τους αμιγώς καλοκαιρινούς μήνες, το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, στην περίοδο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου από ένα ταξιδιωτικό κοινό (όχι οικογένειες με παιδιά) που έχει τη δυνατότητα να επιλέξει να κάνει ταξίδια αυτή την περίοδο, αποφεύγοντας τον συνωστισμό και τις πιο ακριβές τιμές της περιόδου αιχμής
Η Αθήνα
Για πρώτη φορά η Αθήνα γίνεται προορισμός Χριστουγέννων για την επερχόμενη εορταστική περίοδο, αφού περιλαμβάνεται στην 6η θέση της λίστας των προορισμών με τη μεγαλύτερη αύξηση της ζήτησης στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, στο 31%, σε σχέση με πέρυσι. Η πρωτιά ανήκει, όπως είναι εύλογο, στο Ροβανιέμι της Φινλανδίας, όπου η ζήτηση είναι σχεδόν διπλάσια σε σύγκριση με πέρυσι, στο 90%.
Διαβάστε ακόμη
Έως και 25% φθηνότερο το ρεύμα στην Ελλάδα με την πυρηνική ενέργεια
Τιτάν: Γιατί περιμένει «χρυσές» δουλειές στις ΗΠΑ μετά την εκλογή Τραμπ
Πλειστηριασμοί: «Κληρώνει» για ΕΝΚΛΩ και για… οικόπεδα στη Μύκονο (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα