Μπορεί οι κατηγορίες των ξενοδοχείων από 1 έως 3 αστέρια να αποτελούν τα 3/4 του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, ωστόσο την τελευταία δεκαετία 2013- 2023 τα ξενοδοχεία 1 και 2 αστέρων έχουν μειωθεί ανά την Ελλάδα σε ποσοστό πάνω από 20%.
Από την άλλη πλευρά, η αύξηση στις δύο ανώτερες κατηγορίες 4 και 5 αστέρων ξεπερνά σε όρους δωματίων αντίστοιχα το 82% και 29% και σε όρους αριθμού μονάδων το 119% και 44%.
Τα στοιχεία, όπως προκύπτουν από την τελευταία μελέτη του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, αναδεικνύουν την ανάγκη για περαιτέρω στήριξη των μονάδων χαμηλότερων κατηγοριών δεδομένου ότι «είναι πολύ σημαντικό, όλα τα ξενοδοχεία, ανεξάρτητα από την κατηγορία τους, να έχουν πρόσβαση στη δυνατότητα για ποιοτική αναβάθμιση.
Τα μικρά ξενοδοχεία είναι ο πλούτος της χώρας και θα πρέπει να προστατευτούν, όχι προνομιακά αλλά με τους ίδιους όρους όπως και οι ανώτερες κατηγορίες», ανέφερε χθές σε σχετική παρουσίαση ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος κ. Αλέξανδρος Βασιλικός, προσθέτοντας ότι «η μικρή ξενοδοχία δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Είναι ένα χαρακτηριστικό που συναντάμε σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και είναι σημαντικό να διαφυλάξουμε αυτή την ξενοδοχία που αποτελεί τη ραχοκοκκαλιά των ευρωπαϊκών ξενοδοχείων και οι θεματοφύλακες πολλών στοιχείων της ταυτότητας ενός προορισμού, της τοπικότητας, της παράδοσης σε επίπεδο προϊόντων, στήριξης απασχόλησης κ.α.».
«Οι τρείς χαμηλότερες κατηγορίες έως 3 αστέρων αποτελούν το 74% των τουριστικών μονάδων της χώρας, ενώ σε όρους δωματίων αντιπροσωπεύουν το 47% των δωματίων και το μεγάλο ζήτημα που τίθεται είναι να συνεχίσουν αυτά τα ξενοδοχεία να είναι βιώσιμα και παραγωγικά», ανέφερε από την πλευρά της η κ. Κωνσταντίνα Σβύνου, πρόεδρος του ΙΤΕΠ.
Σύμφωνα με τον κ. Βασιλικό, η αύξηση των υψηλότερων κατηγοριών είναι θετική και αναγκαία, όπως είναι παραπάνω από αναγκαία και η ποιοτική τους αναβάθμιση -όχι σε κατηγοριοποίηση αστεριών- δεδομένου ότι «όλες οι κατηγορίες θα πρέπει να έχουν ποιοτικά χαρακτηριστικά γιατί απευθύνονται σε άλλες κατηγορίες πελατών.
Από τη μία πλευρά είναι ένα πολύ θετικό χαρακτηριστικό των ελληνικών ξενοδοχείων το γεγονός ότι υπάρχουν πολλά νέα ξενοδοχεία ανώτερων κατηγοριών που συνδέονται πολλές φορές με διεθνή brands που φέρνουν και την απαραίτητη τεχνογνωσία, ωστόσο, οι χαμηλότερες κατηγορίες αρχίζουν να συμπιέζονται και πρέπει να αναρωτηθούμε πώς θα είναι η επόμενη δεκαετία».
Από τη μελέτη του ΙΤΕΠ προκύπτει διαπιστωμένη βούληση του μικρού ξενοδόχου για εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση με σημαντικότερη -παρά τις δυσκολίες του ευρύτερου περιβάλλοντος- και είναι ώρα να βρει και την αντίστοιχη ανταπόκριση στον σχεδιασμό της Πολιτείας. Είναι συγκριτικό πλεονέκτημά μας, το οποίο οφείλουμε να προστατεύσουμε ως κόρη οφθαλμού.».
Με βάση τη μελέτη του ΙΤΕΠ, τα οικονομικά προβλήματα και το υψηλό κόστος λειτουργίας αποτελούν τα βασικότερα προβλήματα των ξενοδοχείων 1* και 2 αστεριών, όπως επίσης και ο υψηλός ανταγωνισμός από τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, καθώς και η μικρή διάρκεια της τουριστικής περιόδου που περιορίζουν σημαντικά τη ζήτηση για τα ξενοδοχεία αυτά.
Με βάση τα συμπεράσματα της μελέτης τα ξενοδοχεία 1- 3 αστεριών:
- Στην πλειονότητά τους έχουν μικρό μέγεθος μέχρι 50 δωμάτια.
- Το εποχικό τους πρότυπο δεν διαφέρει από αυτό του μέσου όρου του συνολικού ξενοδοχειακού δυναμικού, ωστόσο οι τιμές τους διαμορφώνονται σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα του μέσου όρου και σε μεγάλο ποσοστό φιλοξενούν Έλληνες τουρίστες.
- Δαπανούν σημαντικό ποσοστό του ετήσιου τζίρου τους σε επενδύσεις για ανακαίνιση και συντήρηση, 10,3% για τα 3 αστέρων, 11,7% για την κατηγορία 2 αστέρων και 14,8% για 1 αστέρι με σύγκριση με τις κατηγορίες 4* και 5* που δαπανούν αντίστοιχα 6,4% και 5,9% επί του συνολικού τζίρου.
- Συμβάλλουν σημαντικά στη στήριξη της τοπικής οικονομίας, καθώς το 90%-94% των συνολικών αγορών τροφίμων και ποτών προέρχεται από την τοπική και την ευρύτερη ελληνική αγορά. Επιπλέον, στηρίζουν την τοπική κοινωνία με την πρόσληψη ανθρώπινου δυναμικού από την τοπική αγορά εργασίας. Ενδεικτικά, το 86% των εργαζομένων στα ξενοδοχεία 2* και το 76% στα ξενοδοχεία 1* προέρχονται από την τοπική κοινωνία.
- Σημαντική μερίδα αυτών των ξενοδοχείων έχει επενδύσει σε δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης και πράσινου μετασχηματισμού, ενώ επιθυμούν να επενδύσουν σε πρόσθετες δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και άλλων δράσεων πράσινου μετασχηματισμού, με την προϋπόθεση ύπαρξης κατάλληλων χρηματοδοτικών προγραμμάτων.