Σύμφωνα με μελέτες, στο καλό σενάριο, αυτό της ύφεσης της διάδοσης του κορωνοϊού κατά τους θερινούς μήνες, το πλήγμα στον τουρισμό διεθνώς θα εκταθεί χρονικά έως και το τρίτο τρίμηνο του 2020 πριν αρχίσει η ανάκαμψη το τέταρτο τρίμηνο. Ακόμη και έτσι όμως, η επίπτωση στην οικονομία του τουρισμού εκτιμάται πως θα είναι σημαντική, αφού προβλέπει κάμψη της ζήτησης στον τουρισμό διεθνώς κατά το 2020 έως και κατά 40%.
Τα έσοδα από τους ξένους επισκέπτες το 2019 στη χώρα μας έφτασαν συνολικά τα 18 δισεκατομμύρια ευρώ και έτσι μια πτώση της τάξης του 10% σε ετήσια βάση αντιστοιχεί σε 1,8 δισεκατομμύριο ευρώ ή μία ποσοστιαία μονάδα του ελληνικού ΑΕΠ.
Σύμφωνα την Έρευνα Συγκυρίας 2020 & Επιπτώσεις από τον COVID-19 στην Ελληνική Ξενοδοχία που πραγματοποίησε το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, το 92,3% των ξενοδοχείων δήλωσε ότι ο ρυθμός μελλοντικών κρατήσεων για δωμάτια κινείται πτωτικά κατά 72% σε σχέση με το 2019, ενώ το 83,3% των ξενοδοχείων δήλωσε ότι ο ρυθμός μελλοντικών κρατήσεων για συνέδρια/εκδηλώσεις κινείται πτωτικά κατά -85,0% σε σχέση με το 2019.
Αντιλαμβανόμαστε το οικονομικό πλήγμα που θα υποστούν οι Περιφέρειες της χώρας μας που όλα αυτά τα χρόνια αποτελούν τους «φτωχούς» συγγενείς στην τουριστική βιομηχανία και ταυτόχρονα η ανεργία χτυπάει «κόκκινο».
Οι φτωχοί συγγενείς της τουριστικής βιομηχανίας
Η Περιφέρεια Πελοποννήσου και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, έχοντας στρατηγική γεωγραφική θέση και στην επικράτεια τους υπάρχουν διεθνώς αναγνωρισμένοι προορισμοί, όπως η Ολυμπία, οι Μυκήνες, η Επίδαυρος, ο Μυστράς και ανεκμετάλλευτοι θησαυροί, όπως η Αρχαία Μεσσήνη, η Μονεμβασία και τα σπήλαια Διρού, αποτελούν τους φτωχούς συγγενείς στην τουριστική βιομηχανία.
Σε κάθε έρευνα που δημοσιεύεται και αφορά τον τουρισμό, οι άνωθεν Περιφέρειες, αναφέρονται ως δευτερεύοντες προορισμοί λόγω μη ενεργής συμμετοχής στην τουριστική βιομηχανία, αν και το φυσικό κάλλος που διαθέτουν είναι απαράμιλλο.
Το Ξενοδοχειακό Δυναμικό της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας είναι συνολικά 19.563 κλίνες, ενώ στην Περιφέρεια Πελοποννήσου είναι συνολικά 39.384 βάση των στοιχείων του Ξενοδοχειακού Επιμελητήριου Ελλάδος.
Η άμεση συμβολή του τουρισμού στο ΑΕΠ της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας ήταν στο 3,5% για το 2018 με 292 εκατ.€ (άμεση τουριστική δαπάνη) και για την Περιφέρεια Πελοποννήσου στο 6,9% με 572 εκατ.€ για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα.
Όσον αφορά την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας το χρονικό διάστημα 2009-2018 το ετήσιο ΑΕΠ μειώθηκε κατά 25%, γεγονός που την υποβιβάζει στο τέλος σχεδόν της κατάταξης των Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μείωση των επενδύσεων άγγιξε το 70%, ενώ η απορρόφηση πόρων του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας ανέρχεται μόλις στο 22,8% και αυτή είναι η τρίτη χαμηλότερη επίδοση στη χώρα.
Παράλληλα, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας είναι η τέταρτη μεγαλύτερη στην Ελλάδα. Με βάση, όμως, το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν είναι η δεύτερη φτωχότερη.
Σύμφωνα με την έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, σε επίπεδο περιφερειών της χώρας, στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Δυτική Ελλάδα (23,9%) . Ενώ, τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας καταγράφοντα στις ομάδες 15- 19 ετών (41,5%) και 20- 24 ετών (32,7%). Ακολουθούν οι ηλικίες 25- 29 ετών (24,6%), 30- 44 ετών (16,6%), 45- 64 ετών (13,8%) και 65 ετών και άνω (10%)
Τα κονδύλια τουριστικής πολιτικής, Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα – Καινοτομία από τη Περιφέρεια Πελοποννήσου και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας για το 2020
Η Περιφέρεια Πελοποννήσου στα τέλη του 2019, στο πλαίσιο προϋπολογισμού για την άσκηση τουριστικής πολιτικής το 2020, αποφάσισε να διαθέσει 1,5 εκατ.€ , ενώ η πιο πάνω πίστωση είναι ανεξάρτητη από το κονδύλι των 2 εκατ.€ που μέσω ΕΣΠΑ θα διατεθεί το 2020 για την προβολή της Περιφέρειας, κυρίως διαδικτυακά, αλλά και με τη συμμετοχή της σε εκθέσεις, συνέδρια κ.α.
Παράλληλα, τον Ιανουάριο του 2020 κατά την συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, ψηφίστηκε το ετήσιο Σχέδιο Δράσης Τουριστικής Προβολής ύψους 4.000.000 ευρώ για 3 χρόνια.
Ταυτόχρονα η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, σύμφωνα με την πρόσκληση του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Γιάννη Τσακίρη τον Νοέμβριο του 2019 ενισχύθηκε ο προϋπολογισμός της δράσης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα – Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ) 2014-2020 «Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» με επιπλέον 6 εκατομμύρια ευρώ, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν περισσότερα, θετικά αξιολογημένα, επιχειρηματικά σχέδια που κατατέθηκαν πριν τη λήξη της περιόδου υποβολής της συγκεκριμένης δράσης.
Σύμφωνα με την τροποποίηση της Πρόσκλησης, στη Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας διατέθηκαν συνολικά 16.600.000 ευρώ και στη Περιφέρεια Πελοποννήσου 13.500.000 ευρώ.
«Επιταγή Περιφερειακού Τουρισμού» μέσω των κονδυλίων τουριστικής προβολής που δεν αξιοποιήθηκαν λόγω κορωνοϊού.
Οι Περιφέρειες Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας, γνωρίζουν ότι ακόμη και αν η φετινή τουριστική σεζόν δεν χαθεί ολόκληρη, δεν πρόκειται να αποτελέσουν τους κύριους προορισμούς των ελάχιστων αλλοδαπών που θα επισκεφτούν τη χώρα μας.
Είναι δεδομένο, ότι θα υποστούν τεράστιο οικονομικό πλήγμα στην τουριστική βιομηχανίας της επικράτειάς τους και πολλές ξενοδοχειακές μονάδες καθώς και εποχιακές τουριστικές επιχειρήσεις θα βρεθούν ένα βήμα πριν από το οριστικό «κλείσιμο». Ενώ κινδυνεύουν να χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας που δύσκολα στο άμεσο μέλλον θα μπορούν να δημιουργηθούν ξανά.
Σίγουρα, οποιαδήποτε τουριστική προβολή και ανάδειξη της εκάστοτε Περιφέρειας, αποτελεί θετικό στοιχείο για την ανάπτυξη του τουρισμού και της τοπικής οικονομίας, αλλά τη δεδομένη στιγμή, θα πρέπει να προβούν σε γενναίες αποφάσεις στήριξης του εγχώριου τουρισμού και μόχλευσης της οικονομίας της επικράτειάς τους.
Ένας αποδοτικός τρόπος μόχλευσης και στήριξης της οικονομίας της επικράτειάς τους, είναι να διαθέσουν τα κονδύλια τουριστικής προβολής που δεν αξιοποιήθηκαν εν μέσω κορωνοϊού σε «Επιταγές Περιφερειακού Τουρισμού».
Συγκεκριμένα, η κάθε Περιφέρεια μπορεί να διαιρέσει το κονδύλι τουριστικής προβολής που δεν αξιοποιήθηκε με το μέσο κόστος διαμονής 3-4ημέρων και με κοινωνικά – εισοδηματικά κριτήρια, να προσφέρει δωρεάν ή με μικρή συμμετοχή διαμονή μέσω κλήρωσης, στους δημότες της εκάστοτε Περιφέρειας για να γνωρίσουν τη Περιφέρεια τους.
Μη ξεχνάμε ότι δεν είναι λίγοι οι δημότες που διαμένουν στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας που δεν γνωρίζουν τους τουριστικούς προορισμούς της επικράτειας που διαμένουν. Είναι ευκαιρία με μότο «Γνώρισε τη Περιφέρειά σου», οι Περιφέρειες, να στηρίξουν την εγχώρια οικονομία τους και ταυτόχρονα να αποτελέσουν ένα κοινωνικό έργο για χιλιάδες συμπολίτες μας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία πληρότητας και κόστους διανυκτέρευσης για τη Περιφέρεια Πελοποννήσου του 2019, το μέσο κόστος διανυκτέρευσης για τον Μάιο του 2019 ήταν 50€ ( -11% σε σχέση με το 2018) και τα ποσοστά πληρότητας ήταν 37% (-6,4 % σε σχέση με το 2018), ενώ για τον Αύγουστο το μέσο κόστος διανυκτέρευσης ήταν 70€ και τα ποσοστά πληρότητας 76% (-4%, σε σχέση με το 2018) .
Θα μπορούσαν τα αρμόδια στελέχη της εκάστοτε Περιφέρειας, να δημιουργήσουν ένα μητρώο με τους ξενοδόχους που θα δεχθούν την εξαργύρωση της «Επιταγής Περιφερειακού Τουρισμού» με το συνολικό κόστος διαμονής για 3-4 ημέρες να μην ξεπερνά τα 200€ για μια τριμελής οικογένεια.
Κάθε 1εκατ.€ που θα διαθέσει η εκάστοτε Περιφέρεια για την διαμονή στην επικράτειά της, αντιστοιχεί σε 15.000 – 20.000 διανυκτερεύσεις και περίπου 15.000 συμπολίτες μας που θα γνωρίσουν την Περιφέρεια τους και θα καταναλώσουν εντός αυτής.
Ενώ, κάθε € 1 που δημιουργείται από τον τουρισμό, δημιουργεί έμμεση πρόσθετη οικονομική δραστηριότητα ύψους € 1,5. Συνολικά συμβάλλει κατά 2,5 ευρώ στο ΑΕΠ.
*O Θεμιστοκλής Μπάκας είναι Πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates