Tο ρευστό περιβάλλον που έχει δημιουργήσει η πανδημία στον ευρωπαϊκό τουρισμό ήρθε να επιβεβαιώσει για μία ακόμη φορά η μετάλλαξη «Ομικρον», με τους ξενοδόχους ήδη να διαπιστώνουν μικρή ανάσχεση στον ρυθμό των κρατήσεων, ενώ η αγορά είναι, για μία ακόμη φορά, θορυβημένη από το καινούριο μέτρο που ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα για την αύξηση των ελέγχων στις πύλες εισόδου της χώρας με τα μοριακά τεστ PCR 72 ωρών ή rapid 24 ωρών και μάλιστα εν μέσω εορταστικής περιόδου.
Εστω και αν το μέτρο θεωρείται, σύμφωνα με τα κυβερνητικά στελέχη, για μία ακόμη φορά «έκτακτο», προκειμένου να ανακοπεί -κατά το δυνατόν- το κύμα της εξάπλωσης της νέας μετάλλαξης στη χώρα μας, η μέχρι σήμερα εμπειρία της πανδημίας έχει δείξει ότι η επιβολή πρόσθετων περιορισμών σταθερά δρα αρνητικά στα ταξίδια. Επιπλέον, δεν παύει να υπενθυμίζει στους τουριστικούς φορείς ότι, παρά τις απρόσμενα θετικές επιδόσεις του ελληνικού τουρισμού τη φετινή χρονιά, η πανδημία επιστρέφει, έχει τον πρώτο λόγο και ανατρέπει συνεχώς το σκηνικό.
Στην εφ’ όλης συνέντευξή του, ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός επιβεβαιώνει ακριβώς αυτό, διαπιστώνοντας ότι «πράγματι, υπάρχει αυξητική τάση για τις κρατήσεις του 2022, αλλά αυτό από μόνο του δεν λέει τίποτα. Ολα θα κριθούν τελικά στο πεδίο της πραγματικότητας και όχι της δυνατότητας».
Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ο ίδιος προτάσσει τα προβλήματα των ηπειρωτικών προορισμών που έχουν να δουλέψουν σχεδόν δύο χρόνια και θα εξελιχθούν φέτος σε προορισμούς των γιορτών ή στην καλύτερη περίπτωση… των Σαββατοκύριακων, εξ ου και ζητείται στοχευμένη στήριξη για να βγάλουν τον χειμώνα. Από την άλλη πλευρά, στα θετικά δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει το συνεχιζόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον από την Ελλάδα και το εξωτερικό για τον κλάδο, συντηρώντας την προϋπάρχουσα -προ πανδημίας δηλαδή- δυναμική, απόδειξη ότι ο ελληνικός τουρισμός κάνει «πρωταθλητισμό».
Αναλυτικότερα, όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος:
– Για τη μετάλλαξη «Ομικρον» και τις κρατήσεις των γιορτών: «Η πανδημία έχει δείξει πως είναι σοφό να μην κάνουμε προβλέψεις. Αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε είναι να παρακολουθούμε προσεκτικά το πώς εξελίσσονται οι τάσεις. Οντως είδαμε με την εμφάνιση της “Ομικρον” μια μικρή ανάσχεση στον ρυθμό των κρατήσεων, ο οποίος ήταν ενθαρρυντικός μέχρι σήμερα, όμως θα πρέπει εδώ να ξεκαθαρίσουμε πως οι κρατήσεις έτσι κι αλλιώς δεν συνδέονται με προκαταβολές και εγγυήσεις. Αρα ακόμη και αν ο ρυθμός των κρατήσεων επανέλθει μετά από λίγο διάστημα, θα πρέπει να έχουμε στον νου μας πως όλα είναι πλέον εξαιρετικά εύθραυστα και συνδέονται ευθέως με τα δεδομένα της υγειονομικής διαχείρισης. Συνεπώς είναι γεγονός η αυξητική τάση για τις κρατήσεις του 2022 μεν, ωστόσο αυτό από μόνο του δεν σημαίνει τίποτα. Ολα θα κριθούν στο πεδίο της πραγματικότητας και όχι της δυνατότητας. Τώρα, σε ό,τι αφορά τους χειμερινούς προορισμούς, βλέπουμε πως οι κρατήσεις έτσι κι αλλιώς είναι τελευταίας στιγμής. Συνεπώς ό,τι επηρεάζει την ψυχολογία και το αίσθημα ασφάλειας θα έχει αρνητικό αντίκτυπο. Ομως και αυτή η συζήτηση έχει πολύ σχετικό νόημα. Δηλαδή, ακόμη και αν γεμίσουν τα δύο Σαββατοκύριακα των γιορτών τα ορεινά ξενοδοχεία, που έχουν να δουλέψουν δύο χρόνια, δεν λύθηκε το πρόβλημά τους. Καλώς να γεμίσουν και θα ήταν τραγικό να μη γεμίσουν, αλλά πρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα. Γι’ αυτό και νομίζω πως πρέπει να φύγουμε από αυτή τη συζήτηση για το αν θα είναι γεμάτη η Αράχωβα τα Χριστούγεννα. Να είναι. Οπως και όλοι οι ορεινοί προορισμοί. Αλλά δύο Σαββατοκύριακα δεν είναι δείκτης. Συζήτηση με νόημα είναι ο βιώσιμος τουρισμός σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα και πώς θα το πετύχουμε».
– Για τον χειμώνα στα αστικά ξενοδοχεία και τους ηπειρωτικούς προορισμούς: «Από τον Οκτώβριο η Κομισιόν έχει δώσει παράταση στο πλαίσιο στήριξης των επιχειρήσεων και αύξησης των ορίων ενίσχυσης, αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο της ευρωπαϊκής φιλοξενίας και τη συνεχιζόμενη δυσκολία της τρέχουσας συγκυρίας της πανδημίας συνολικά για τον ευρωπαϊκό τουρισμό. Αυτό δεν έγινε τυχαία. Απαίτησε συντονισμένες πρωτοβουλίες της HOTREC (Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία των Εθνικών Ενώσεων Ξενοδοχίας, Εστίασης και Αναψυχής), σε συνεργασία και με άλλους ευρωπαϊκούς φορείς, μετά τη διαπίστωση πως μέσα στον κλάδο υπάρχουν υποκατηγορίες για συγκεκριμένα είδη τουρισμού (σ.σ.: όπως ο επαγγελματικός ή ο συνεδριακός τουρισμός) που ακόμη δεν έχουν ενεργοποιηθεί. Παρόλο που υπάρχει συσσωρευμένη ζήτηση από το ταξιδιωτικό κοινό, πράγματι αυτή η ζήτηση δεν έχει βρει ακόμη έδαφος έκφρασης για τις κατηγορίες των αστικών ξενοδοχείων και τις μονάδες στους ηπειρωτικούς προορισμούς, όπως είδαμε να γίνεται το καλοκαίρι στα ελληνικά νησιά με τα ταξίδια διακοπών. Σίγουρα κάποια στιγμή θα ξεπαγώσουν και αυτές οι αγορές, σύμφωνα με τις τάσεις, αλλά ακόμη δεν είμαστε βέβαιοι για το πότε θα συμβεί αυτό, πολλώ δε μάλλον μέσα σε μια έξαρση της πανδημίας και νέων περιοριστικών μέτρων που λαμβάνονται τώρα σε διάφορες χώρες. Αυτό γίνεται ακόμη πιο επίκαιρο τη στιγμή που αυξάνουμε τους ελέγχους στις πύλες εισόδου με τα PCR, μια κίνηση που, όπως μας έχει δείξει η μέχρι σήμερα εμπειρία, δρα αρνητικά στα ταξίδια. Γι’ αυτό και κάποιες χώρες έχουν ενεργοποιήσει ήδη τα νέα προγράμματα στήριξης. Εμείς, σε αυτή τη φάση και σε ανοιχτή γραμμή συνεργασίας με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, μελετάμε εξειδικευμένες προτάσεις στήριξης για τις κατηγορίες ξενοδοχείων που εξακολουθούν να πλήττονται και πιστεύω ότι σύντομα θα έχουμε να πούμε περισσότερες λεπτομέρειες πάνω στο ζήτημα αυτό. Προφανώς το μέγεθος της στήριξης δεν θα έχει καμία σχέση με αυτά που απαιτήθηκαν στο προηγούμενο διάστημα για την οριζόντια στήριξη των επιχειρήσεων, πλην όμως είναι απολύτως απαραίτητα αν δεν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε συστημικά ζητήματα σε ένα τμήμα του ξενοδοχειακού ιστού της χώρας».
-Για τον απολογισμό της σεζόν του ’21: «Στη φετινή σεζόν κάναμε το καλύτερο που μπορούσαμε, δεδομένων των συνθηκών και κινηθήκαμε ψηλότερα απ’ ό,τι αναμενόταν. Από κει και πέρα είναι πάρα πολύ νωρίς για να βγάλουμε οποιουδήποτε είδους συμπεράσματα για χαρακτηριστικά και τάσεις. Για παράδειγμα, ενώ πράγματι οι επισκέπτες μας αυτό το καλοκαίρι ξόδεψαν περισσότερα χρήματα, δεν πρέπει να το αξιολογήσουμε ως κάτι που σχετίζεται απαραιτήτως με τη δική μας προσφορά. Εχει να κάνει κυρίως με το γεγονός ότι ο κόσμος δεν ταξίδευε 20 μήνες, αποταμίευσε χρήματα, ξόδεψε περισσότερο. Αυτό δεν σημαίνει πως είναι μια παγιωμένη τάση που θα τη δούμε να επαναλαμβάνεται και τα επόμενα χρόνια. Γι’ αυτό και θα έλεγα πως δεν πρέπει να βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα από συμπεριφορές που είδαμε φέτος, οι οποίες είναι προϊόν της συγκυρίας. Πρέπει λοιπόν να αναγνωρίσουμε πως το τοπίο στη φιλοξενία είναι ρευστό και πως υπάρχουν πολλές υποπεριπτώσεις μέσα στο φάσμα της, που δεν κινούνται όλες με την ίδια δυναμική. Σίγουρα όμως το μάθημα είναι ένα και είναι αυτό που μας βοήθησε να φτάσουμε ως εδώ. Είναι η απόλυτη προτεραιοποίηση της ασφάλειας και της υγείας και η σχολαστική εφαρμογή των πρωτοκόλλων. Με μια λέξη, η σοβαρότητα».
-Για το επενδυτικό ενδιαφέρον στον τουρισμό: «Πράγματι, διαφαίνεται μια επενδυτική τάση στις κατευθύνσεις που βλέπαμε και πριν από την πανδημία, δηλαδή αναβάθμιση υπαρχουσών μονάδων, δημιουργία καινούριων με στοιχεία καινοτομίας κ.λπ. Επιβεβαιώνει η τάση αυτή πως η πανδημία, όπως και σε άλλα ζητήματα, λειτούργησε ως επιταχυντής μιας προϋπάρχουσας δυναμικής στον κλάδο. Από κει και πέρα όμως οι δείκτες για το ξενοδοχειακό προϊόν μας πρέπει να μετακινηθούν από το ποσοτικό στοιχείο στο ποιοτικό. Για το τουριστικό αύριο την πραγματική διαφορά θα κάνουν η ποιότητα, η βιωσιμότητα, η προσβασιμότητα, η αναβάθμιση των υπηρεσιών, η ευρεία χρήση των νέων τεχνολογιών. Είναι όλα αυτά τα κριτήρια για τα οποία στο ΞΕΕ έχουμε εργαστεί συστηματικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία και παραδίδοντας για το καθένα εξειδικευμένες έρευνες, οι οποίες αποτυπώνουν την κατάσταση του κλάδου σήμερα και δίνουν τις κατευθύνσεις για τα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν».
-Για τις επενδύσεις και τα δάνεια των Ελλήνων ξενοδόχων: «Παρά τις τρομακτικές δυσκολίες, οι ξενοδόχοι συνεχίζουν να επενδύουν στη δουλειά τους (σ.σ.: σε έρευνα για λογαριασμό του ΞΕΕ επισημαίνεται ότι ο κλάδος επένδυε σταθερά περί το 1 δισ. ευρώ τον χρόνο σε ανακαινίσεις/αναβαθμίσεις προ πανδημίας). Μάλιστα τρέχει αυτή τη στιγμή η ετήσια σχετική έρευνα που έχουμε αναθέσει στο Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) και σύντομα θα έχουμε τους ακριβείς αριθμούς. Είναι όμως προφανές πως δεν θα είναι στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2018 ή του 2019, όμως τα μεγέθη εξακολουθούν να είναι ψηλά και μάλιστα με βάση τις δυσκολίες που σας προανέφερα. Αναμένοντας και την ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης, έχουμε τη βεβαιότητα πως μέσα στα αμέσως επόμενα χρόνια όχι μόνο θα ξαναφτάσουμε το 1 δισ., αλλά θα το ξεπεράσουμε. Σε ό,τι αφορά το τραπεζικό σύστημα, εξαρχής η θέση του ΞΕΕ είναι πως ένας κλάδος που υπέστη μείωση 85% τη μία χρονιά και 50% την επόμενη, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το 2022 ως χρονιά κανονικότητας. Οι πληγές στις επιχειρήσεις είναι ακόμη ανοιχτές. Αρα και σε ευρωπαϊκό και σε εθνικό επίπεδο πρέπει να ανοίξει η συζήτηση για την παράταση της αποπληρωμής των υποχρεώσεων. Οταν όλες οι μελέτες παγκοσμίως δείχνουν πραγματική ανάκαμψη για τον κλάδο από το 2024 και μετά, χρειάζεται μια πιο ρεαλιστική, μεσοπρόθεσμη αντιμετώπιση».
Διαβάστε ακόμη:
3+1 εκπλήξεις για όσους πήραν Επιστρεπτέα
«Χρυσό» θα πληρώσουμε φέτος το τραπέζι των γιορτών – Αύξηση 18,5% από το 2020 (Infographic)
Φυσικό αέριο: Πόσο θα κρατήσει η κρίση στην Ευρώπη – Οι traders έχουν την απάντηση