Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, οι τεχνολογικοί γίγαντες έχουν εισχωρήσει για τα καλά στην κάθε πτυχή της ζωής μας, από την επικοινωνία και το λιανικό εμπόριο έως τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, την υγειονομική περίθαλψη και τα αυτοκίνητα. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι διαχειρίζονται τον «χρυσό» της εποχής μας, όπως πολλοί αποκαλούν, και όχι άδικα, τις βάσεις δεδομένων. Οι ρυθμιστικές αρχές σε ΗΠΑ και ΕΕ έχουν κηρύξει «πόλεμο» και τα πρόστιμα «πέφτουν βροχή».
Το ότι πρέπει να τεθούν όρια, παρ όλα αυτά οι big tech αποτελούν ένα -σπάνιο- σημείο ομοφωνίας μεταξύ ΗΠΑ, και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Λίγους μήνες μετά την ανακοίνωση των Βρυξελλών για τη θέσπιση δυο νέων κανονισμών με στόχο την τη οριοθέτηση του πεδίου δράσης και των υποχρεώσεων των ψηφιακών κολοσσών, το Κογκρέσο κάνει μια κίνηση-ματ, με αβέβαιες συνέπειες για τη βιωσιμότητα και τη λειτουργεία των διαδικτυακών κολοσσών.
Amazon, Apple, Google και το Facebook ενδέχεται να αναγκαστούν να αναμορφώσουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο, καθώς οι αμερικάνικες ρυθμιστικές αρχές, στο πλαίσιο της νέας εκτεταμένης σειράς αντιμονοπωλιακών μεταρρυθμίσεων, επιδιώκουν να περιορίσουν τη δύναμη τους με ένα «πακέτο» πέντε νομοσχεδίων. Το νέο πακέτο αναμένεται να προκαλέσει τρόμο στις τεχνολογικές αυτοκρατορίες και δημιουργεί εύλογες ερωτήσεις σχετικά με το μέλλον της ψηφιακής οικονομίας.
Αλλαγή σελίδας για Amazon, Apple, Google και Facebook
Καθώς οι νομοθέτες ετοιμάζονται να προωθήσουν τα νομοσχέδια για έγκριση, έχει μεγάλο ενδιαφέρον να κατανοήσουμε τι μπορεί να σημαίνει η νέα νομοθεσία για τις εταιρείες αλλά και για τις υπηρεσίες που χρησιμοποιούν καθημερινά οι χρήστες.
Amazon: Το τέλος του marketplace;
Κακά τα νέα για την Amazon η οποία θα βρεθεί σε ένα μεγάλο δίλημμα, καθώς μπορεί να βρεθεί στην αμήχανη θέση να επιλέξει μεταξύ της λειτουργίας ως marketplace ή την επιστροφή στις ημέρες που πουλούσε μόνο προϊόντα λιανικής. Επιπλέον, υπάρχει περίπτωση να αναγκαστεί να εκποιήσει τις διασυνδεδεμένες επιχειρήσεις της, συμπεριλαμβανομένου του έξυπνου βοηθού Alexa, της υπηρεσίας cloud, Amazon Web Services, και της αναπτυσσόμενης επιχείρησης logistics.
H Pramila Jayapal, μια εκ των νομοθετών, αναφέρει ότι πίσω από το νομοσχέδιο κρύβονται κατηγορίες, ότι η Amazon καταχράται της δύναμής της και της ταυτόχρονης παρουσίας της σε διάφορους κλάδους για να ελέγχει τους πωλητές που κάνουν χρήση της πλατφόρμας.
«Ο διμερής νόμος για τα μονοπώλια σε πλατφόρμες (Ending Platform Monopolies Act) εξαναγκάζει τις κυρίαρχες πλατφόρμες, συμπεριλαμβανομένης της Amazon, να εκποιήσουν επιχειρηματικούς κλάδους, όπου η λειτουργία της πλατφόρμας ως πύλης της επιτρέπει να ευνοεί τις δικές της υπηρεσίες», δήλωσε ο Chris Evans.
Άλλο νομοσχέδιο, το American Innovation and Choice Online Act, προβλέπεται ότι θα απαγορεύσει στην Amazon να απαιτεί από τους πωλητές να αγοράζουν προϊόντα και υπηρεσίες της ως προϋπόθεση για τη συμμέτοχή τους πλατφόρμα, να κάνει χρήση των δεδομένων των πωλήσεων των λιανεμπόρων για την προώθηση προϊόντων με την επωνυμία της, όπως και το να ελέγχει τον τρόπο με τον οποίο ένας πωλητής τιμολογεί τα προϊόντα του.
Η Amazon απαντά ότι επιβάλλοντας της ένα συγκεκριμένο επιχειρηματικό μοντέλο, θα αναγκαστεί να σταματήσει να υποστηρίζει ανεξάρτητους πωλητές εις βάρος της οικονομίας.
«Πάνω από μισό εκατομμύριο αμερικανικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις ζουν μέσω της πλατφόρμας της Amazon και χωρίς την πρόσβαση στους πελάτες της, θα έχουν μεγάλη δυσκολία να διαφημίσουν την επιχείρησή τους και να κερδίσουν ένα συγκρίσιμο εισόδημα» αναφέρει ο Brian Huseman, αντιπρόεδρος της δημόσιας πολιτικής της Amazon.
Η Amazon φαίνεται να έχει αποφασίσει ότι εάν αναγκαστεί να επιλέξει μεταξύ της πώλησης των προϊόντων της στην πλατφόρμα της και της λειτουργίας ως marketplace, θα επιλέξει την πρώτη.
Google: Πώληση της διαφημιστικής της επιχείρησης;
Η Google θα μπορούσε να πληγεί από τη νέα νομοθεσία σε πολλά μέτωπα. Σύμφωνα με τα νέα νομοσχέδια, η Google ενδέχεται να αναγκαστεί να αποκόψει τη διασύνδεση των επιχειρήσεων της, εάν οι ρυθμιστικές αρχές του Υπουργείου Δικαιοσύνης ή της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου αποδείξουν ότι υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων.
Για παράδειγμα, η Google μπορεί να αναγκαστεί να προβεί στην πώληση του YouTube ή τμημάτων της διαφημιστικής της επιχείρησης, που αποτελεί ένα από τα πιο κερδοφόρα τμήματά της.
Ένα ενημερωτικό δελτίο του Κογκρέσου που κυκλοφόρησε παράλληλα με τα νομοσχέδια περιέγραψε σχετικά, χωρίς να ονοματίζει, ότι «δεν είναι δίκαιο μια μηχανή αναζήτησης να να κατέχει μια υπηρεσία βίντεο τη θέση της οποίας μπορεί να ενισχύσει με την αυξημένη προβολή της στα αποτελέσματα αναζήτησης».
Ένα εκ των νομοσχεδίων, με επικεφαλής τον David Cicilline, θα απαγορεύει στους τεχνολογικούς γίγαντες να δίνουν πλεονέκτημα στην προβολή των δικών τους υπηρεσιών και προϊόντων έναντι των ανταγωνιστικών, κάτι που επίσης, θα μπορούσε να επιβάλει τεράστιες αλλαγές στην επιχείρηση αναζήτησης της Google.
Apple: Φραγή στο μονοπώλιο του Apple Store
Το νομοσχέδιο της Cicilline έχει βάλει στο στόχαστρο προφανώς τους περιορισμούς που επιβάλει η Apple στους προγραμματιστές εφαρμογών. Η εταιρεία έχει κατηγορηθεί επανειλημμένως ότι εμποδίζει εφαρμογές, όπως το Spotify και το Fortnite να παρακάμψουν το σύστημα πληρωμών εντός του καταστήματος εφαρμογών (Apple Store) της Apple, όπου η Apple εισπράττει 30% αμοιβή για κάθε πώληση των εφαρμογών.
Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, η Apple δεν θα επιτρέπεται να απαγορεύει στους κατασκευαστές εφαρμογών να παρέχουν τις εφαρμογές τους σε εναλλακτικά συστήματα πληρωμών.
Τα νομοσχέδια θα μπορούσαν επίσης, να ανοίξουν την πόρτα στην είσοδο νέων καταστημάτων εφαρμογών εκτός του App Store, στο iPhone, μια μνημειώδη διαταραχή στο οικοσύστημα «κεκλεισμένων θυρών» της Apple που κάνει σήμερα το Apple Store τη μόνη πηγή για εφαρμογές στο λογισμικό iOS.
Η Apple έστειλε μια επιστολή ότι τέτοιες ρυθμίσεις θα υποβαθμίσουν το απόρρητο και την ασφάλεια των χρηστών. Οι απαιτήσεις διαφάνειας που επιβάλει η Apple, μέσω του Apple Store, στις εφαρμογές που εγκαθίστανται στα iPhone, για παράδειγμα, δεν θα διασφαλίζονται απαραίτητα από ένα κατάστημα εφαρμογών τρίτου μέρους, ανέφερε η εταιρεία.
Επιτρέποντας στους χρήστες να κατεβάσουν εφαρμογές που δεν έχουν ελεγχθεί από την Apple «θα προκαλούσαν μια πληθώρα επιθέσεων κατά χρηστών iPhone», επισημαίνει η εταιρεία, «και θα παρακινήσει επίδοξους απατεώνες να αναπτύξουν εργαλεία για να επιτεθούν στην ασφάλεια των συσκευών iPhone σε πρωτοφανή κλίμακα».
Facebook: «Φρένο» στην πρακτική των εύκολων εξαγορών αντιπάλων
Οι νέες ρυθμίσεις θα έχουν επίσης αντίκτυπο στον έλεγχο που ασκεί το Facebook στα δεδομένα των χρηστών και στη στρατηγική εξαγοράς εταιρειών.
Το Facebook έχει δεχθεί σειρά καταγγελιών επειδή φέρεται να επιδιώκει να εξαγοράζει επίδοξους ανταγωνιστές του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για να εξαλείψει τον μελλοντικό ανταγωνισμό. Ένα τέτοιο παράδειγμα, σύμφωνα με επικριτές της πλατφόρμας, είναι η εξαγορά του Instagram για 1 δισ. δολάρια το 2012.
Σύμφωνα με το πακέτο νομοσχεδίων, οι τεχνολογικοί γίγαντες που υπόκεινται στη νομοθεσία δεν θα έχουν την επιλογή να αγοράσουν μελλοντικούς αντιπάλους ή εταιρείες που μπορούν να ενισχύσουν την ικανότητα τους να διατηρήσουν την κυριαρχία τους στην αγορά, ενώ ένα άλλο νομοσχέδιο επιδιώκει να δυσχεράνει την υποβολή εγγράφων για τέτοιο είδους συγχωνεύσεις.
Όπως φαίνεται, οι νέες μεταρρυθμίσεις θα κάνουν ιδιαιτέρως δύσκολη, αν όχι αδύνατη, την εξαγορά από το Facebook του επόμενου Instagram.
Ένας εκπρόσωπος του Facebook δήλωσε ότι τα νομοσχέδια «υποτιμούν τον αδιάκοπο ανταγωνισμό στον τομέα της τεχνολογίας», κάνοντας ειδική μνεία και σε ξένες εταιρείες όπως η TikTok, η WeChat και η Alibaba.
«Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης των προκλήσεων που αντιμετωπίζει το σημερινό διαδίκτυο είναι να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα που προκαλούν μεγαλύτερη ανησυχία, όπως η ακρίβεια του περιεχομένου, η ακεραιότητα των εκλογών και το απόρρητο – όχι η απόπειρα αποσυναρμολόγησης των προϊόντων και των υπηρεσιών από τα οποία εξαρτώνται οι χρήστες», δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας.
Τα «όπλα» αντεπίθεσης των τεχνολογικών κολοσσών
Ωστόσο, ακόμα κι αν εγκριθεί η νομοθεσία, η αλλαγή δεν θα γίνει αυτόματα αντιληπτή. Για να εκποιήσει μια εταιρεία τμήματά της ή να αναγκαστεί να απέχει από παράνομες πρακτικές, οι αρχές θα πρέπει να υποβάλουν – και να κερδίσουν – αγωγή με τον ισχυρισμό ότι οι εταιρείες παραβιάζουν τις νομοθετικές προβλέψεις.
Ακόμα και τότε όμως, οι τεχνολογικές εταιρείες διαθέτουν μια σειρά από αμυντικούς μηχανισμούς που μπορούν να λειτουργήσουν υπέρ τους. Για παράδειγμα, σύμφωνα με το νομοσχέδιο για την απαγόρευση των διακρίσεων της Cicilline, οι τεχνολογικοί γίγαντες θα μπορούσαν να αποποιηθούν κάθε ευθύνης παρέχοντας αποδείξεις ότι οι πρακτικές τους δεν ζημιώνουν αδικαιολόγητα τους ανταγωνιστές ή ότι είναι απαραίτητες για την προστασία του απορρήτου των χρηστών ή των εμπιστευτικών δεδομένων.
«Μην υποτιμάτε την ικανότητα του κλάδου της τεχνολογίας να παρακάμπτει τους νόμους- τόσο εντός όσο και εκτός της δικαστικής αίθουσας», δήλωσε ο William Kovacic, καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο Washington και πρώην πρόεδρος της FTC.
Αν και το Κογκρέσο φαίνεται να έχει εφοπλίσει με νέα και δυνατά «όπλα» τηννομοθετική του φαρέτρα, πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα μάχη με απρόβλεπτη εξέλιξη.
Διαβάστε ακόμη:
Η «επέλαση» της παραλλαγής Δέλτα στην ευρωπαϊκή οικονομία – Ποιοι και πόσο κινδυνεύουν
Juventus: Σε αναζήτηση ρευστότητας έως €400 εκατ. για τη «μεγάλη κυρία» του ιταλικού ποδοσφαίρου
Ποιος είναι ο πρώτος μαύρος δισεκατομμυριούχος των ΗΠΑ – Γιατί ζητεί αποζημίωση $14 τρισ.