Της Μαριάννας Τζάννε

Στην προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων, την ενίσχυση ποιοτικού τουρισμού από το εξωτερικό αλλά και την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου στοχεύει το νέο χωροταξικό του τουρισμού που θα αποτελέσει το κύριο όπλο της πολιτείας για την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, πέραν από τις συμβατικές λογικές καταλυμάτων δίπλα στην θάλασσα και κάτω από τον …ήλιο.

Για το νέο πλαίσιο ενημερώθηκε την Παρασκευή ο Πρωθυπουργός από τον αναπληρωτή υπουργό ΠΕΚΑ κ. Σταύρο Καλαφάτη και την υπουργό Τουρισμού κ. Όλγα Κεφαλογιάννη.

“Δίνουμε τη χωροταξική κατεύθυνση για να λυθούν προβλήματα που όλοι ξέρουμε όπως συγκεκριμένες ζώνες για την τουριστική ανάπτυξη και όχι ασυνάρτητη και πολλές φορές αυθαίρετη δόμηση καταλυμάτων, διεύρυνση σε περιοχές που χρειάζεται να πάμε οργανωμένα ώστε να γίνουν προορισμοί απαιτήσεων και υποδομές που αφήνουν χώρο και περιθώριο και για άλλες χρήσεις, όπως οι αγροτικές, δήλωσε ο κ. Καλαφάτης. “Από ένα μαζικό και μονοθεματικό τουρισμό πηγαίνουμε σε ένα ποιοτικό πολυθεματικό τουρισμό.

Καθορίζονται όροι για έλευση ξένων επενδύσεων και μπαίνουν θεμέλια για να αναπτυχθεί ο ελληνικός τουρισμός συγκροτημένα, με σχέδιο και κυρίως όραμα” ανέφερε από την πλευρά της η κ. Κεφαλογιάννη.

Το νέο χωροταξικό αντικατοπτρίζει τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στο θεσμικό πλαίσιο λόγω μνημονίου αλλά και την στρατηγική που ακολουθεί συνολικά η χώρα στον τομέα της ανάπτυξης και της χωροταξικής πολιτικής. Ας δούμε ποια είναι τα κυριότερα σημεία του νέου σχεδιασμού:

Αρτιότητες

Αυξάνεται η αρτιότητα στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχές για αποτροπή της διάχυσης και μειώνεται ο αριθμός κλινών ανά στρέμμα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στις αναπτυγμένες περιοχές η αρτιότητα αυξάνεται στα 20 στρέμματα (από 15 με το προϋφιστάμενο), ενώ στις αναπτυσσόμενες περιοχές στα 10 ή 15 στρέμματα (από τα 8 στρέμματα στο προϋφιστάμενο) ανάλογα με τη μορφή του τουριστικού προϊόντος.

Κατηγορίες νησιών

Δημιουργείται μια ενιαία κατηγορία στην οποία περιλαμβάνονται τα ανεπτυγμένα και αναπτυσσόμενα νησιά. Σε αυτή προστίθονται τα νησιά Αλόννησος, Κύθνος, Αμοργός,  Αστυπάλαια, Ίος, Κέα, Μήλος, Σαμοθράκη, Τήνος και Φολέγανδρος, ενώ μεταφέρονται στην κατηγορία των μικρών ή με προβλήματα ανάπτυξης νησιών η Κίμωλος και η Ανάφη.

Δηλαδή στην κατηγορία των ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων νησιών ανήκουν πλέον τα εξής νησιά: Αίγινα, Αλόννησος, Αμοργός, Άνδρος, Αντίπαρος, Αστυπάλαια, Ζάκυνθος, Θάσος, Θήρα, Ιθάκη, Ικαρία, Ίος, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κάσος, Κέα, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Κύθηρα, Κύθνος, Κως, Λέρος, Λευκάδα, Λέσβος, Λήμνος, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Πάτμος, Πόρος, Ρόδος, Σαμοθράκη, Σάμος, Σέριφος, Σίφνος, Σκιάθος, Σκόπελος, Σκύρος, Σπέτσες, Σύμη, Σύρος, Τήνος, Ύδρα, Φολέγανδρος, Χίος. Σε αυτή την κατηγορία επιτρέπονται πλέον μόνο νέες μονάδες τεσσάρων και πέντε αστέρων, οργανωμένοι υποδοχείς και σύνθετα τουριστικά καταλύματα σύμφωνα με τις προβλέψεις που ισχύουν γενικότερα για τις ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες περιοχές.

Στην κατηγορία «σχετικά μικρά νησιά με προβλήματα ανάπτυξης» ανήκουν όλα τα υπόλοιπα κατοικημένα νησιά της χώρας (εκτός Κρήτης και Εύβοιας που στο Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον Τουρισμό αντιμετωπίζονται ως ηπειρωτικός χώρος). Στα μικρά νησιά αυτής της κατηγορίας, η αρτιότητα για τις εκτός σχεδίου περιοχές ορίζεται στα 15 στρέμματα και επιτρέπονται 8, 9 και 10 κλίνες ανά στρέμμα σε πέντε, τεσσάρων και τριών αστέρων μονάδες αντίστοιχα. Για νέα ξενοδοχεία (εντός σχεδίου ή οικισμού) επιτρέπεται μόνο η ανέγερση μονάδων τριών, τεσσάρων και πέντε αστέρων και μέχρι 100 κλίνες συνολικά. Όλες οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις θα εντάσσονται στα μορφολογικά πρότυπα των υφιστάμενων οικισμών.

Ακατοίκητα νησιά

Για τα ακατοίκητα νησιά και τις βραχονησίδες με έκταση μέχρι 300 στρέμματα (από 500 με το προϋφιστάμενο καθεστώς) δεν επιτρέπεται καμία τουριστική επένδυση.

Το ίδιο συμβαίνει και για βραχονησίδες και ακατοίκητα νησιά (ανεξαρτήτως έκτασης) που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 10νμ από τα θαλάσσια σύνορα. Για τα ακατοίκητα νησιά και τις βραχονησίδες με έκταση πάνω από 300 στρέμματα που βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη από 10 ναυτικά μίλια από τα θαλάσσια σύνορα, επιτρέπεται αποκλειστικά η δημιουργία οργανωμένων υποδοχέων τουριστικών δραστηριοτήτων πρότυπου χαρακτήρα, που συνδέονται υποχρεωτικά με τη δημιουργία και προβολή πρότυπων εγκαταστάσεων και δράσεων οικολογικού και πολιτιστικού χαρακτήρα με ενσωμάτωση καινοτόμων τεχνολογιών και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων ήπιας ανάπτυξης.

Προϋπόθεση για τέτοιες τουριστικές αναπτύξεις είναι η συμβατότητα με τυχόν υφιστάμενα ειδικά καθεστώτα (αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία, ιστορικοί τόποι, περιοχές του Εθνικού Συστήματος Προστατευομένων Περιοχών, δάση και δασικές εκτάσεις) και να βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 10 ναυτικών μιλίων του νησιού από παράκτιες περιοχές του ηπειρωτικού τμήματος της χώρας ή από νησιά που διαθέτουν ακτοπλοϊκή πρόσβαση

Κατηγορίες υποδοχέων και συντελεστές δόμησης

Οι επενδύσεις στον τουρισμό κατευθύνονται στους οργανωμένους υποδοχείς τουριστικών προϊόντων, οι οποίοι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Οι πρότυπου χαρακτήρα έχουν συντελεστές δόμησης που καθορίζονται ανάλογα με το μέγεθος της έκτασης και όχι ανάλογα με την περιοχή, όπως  ίσχυε μέχρι τώρα. Έτσι, για έκταση από 300 έως 2.000 στρέμματα ορίζεται ως ανώτατος μεικτός συντελεστής δόμησης 0,05. Για έκταση από 2.000 έως 4.000 στρέμματα ο συντελεστής δόμησης ορίζεται σε 0,03, ενώ για μεγαλύτερες εκτάσεις ο συντελεστής δόμησης περιορίζεται στο 0,01.

Οι οργανωμένοι υποδοχείς ήπιας ανάπτυξης (επενδύσεις με δράσεις οικολογικού και πολιτιστικού χαρακτήρα) αναπτύσσονται με ΣΔ 0,05. Μέσω αυτών των επενδύσεων γίνεται προσπάθεια για την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού που συνδέονται λειτουργικά με εγκαταστάσεις και υποδομές ανάδειξης και αξιοποίησης περιβαλλοντικών, γεωλογικών, γεωμορφολογικών, αρχιτεκτονικών, ιστορικών, θρησκευτικών ή πολιτιστικών στοιχείων της περιοχής, οι οποίες είτε βρίσκονται στο γήπεδο εκμετάλλευσης είτε εντός της οικείας δημοτικής ενότητας.

Κατηγοριοποίηση υπάρχει και για τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα. Τα γενικά, που αναπτύσσονται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 2160/1993 και τα ήπιας ανάπτυξης όπου ο συντελεστής δόμησης είναι 0,05 που συνδέονται λειτουργικά με εγκαταστάσεις και υποδομές ανάδειξης και αξιοποίησης περιβαλλοντικών, γεωλογικών, γεωμορφολογικών, αρχιτεκτονικών, ιστορικών, θρησκευτικών ή πολιτιστικών στοιχείων της περιοχής, οι οποίες είτε βρίσκονται στο γήπεδο εκμετάλλευσης, είτε εντός της οικείας δημοτικής ενότητας.

Ποιοι περιορισμοί αίρονται

Τροποποιούνται κριτήρια χωροθέτησης τουριστικών δραστηριοτήτων και αίρονται περιορισμοί με στόχο την τόνωση του τουρισμού και συγκεκριμένα αφορούν:
-στην επιτρεπόμενη δόμηση στο νησιωτικό χώρο (αίρονται περιορισμοί όπως π.χ του ποσοστού των ετήσιων κλινών)
-στη χωροθέτηση οργανωμένων υποδοχέων ήπιας ανάπτυξης σε νησιά με επιφάνεια μικρότερη των 90 τετρ. χιλιομέτρων
-στην επιτρεπόμενη δόμηση από τα όρια των οικισμών (αίρεται ο περιορισμός των 500 μ.)
-στην έκταση των ακατοίκητων νησιών όπου επιτρέπεται η δόμηση (από 500 στρ σε 300 στρ)
-στον επανακαθορισμό των κριτηρίων για τον χαρακτηρισμό της κατηγορίας του ορεινού χώρου (από 600 μ. στα 800 μ.)

Κρουαζιέρα

Προβλέπεται η δημιουργία εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης επιβατών κρουαζιέρας (ports of call) σε λιμάνια που έχουν ήδη δυνατότητα, ή μπορούν να αποκτήσουν τη δυνατότητα να εξυπηρετούν μεγάλα κρουαζιερόπλοια και βρίσκονται σε περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος. Κατά προτεραιότητα οι περιοχές αυτές είναι: Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Κατάκολο, Ρόδος, Βόλος, Καβάλα, Κως, Πάτμος, Πύλος, Μύκονος, Σαντορίνη, Καλαμάτα, Κέρκυρα, Κρήτη. Ειδικά για την περίπτωση της Αττικής διερεύνηση της δυνατότητας δημιουργίας εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης επιβατών κρουαζιέρας στον Πειραιά, στην ευρύτερη περιοχή του Φαληρικού Όρμου και στο Λαύριο. Πρόβλεψη διαχωρισμού λιμενικής ζώνης σε ζώνη για εξυπηρέτηση κρουαζιέρας και ζώνη εμπορικού/επιβατικού-ακτοπλοϊκού λιμένα και προσδιορισμός χρήσεων στην λιμενική ζώνη για εξυπηρέτηση τουρισμού κρουαζιέρας με αντίστοιχες λιμενικές και χερσαίες εγκαταστάσεις. Προστασία του προορισμού από τις ταυτόχρονες αφίξεις κρουαζιερόπλοιων που εξαντλούν τα όρια των διαθέσιμων υποδομών.

Άλλες ειδικές μορφές (Χιονοδρομικά, Γκολφ κλπ)

Με το νέο Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό προωθείται η βελτίωση της προσβασιμότητας στα χιονοδρομικά κέντρα. Επίσης όσον αφορά τις μονάδες με γήπεδα γκολφ, μπορούν να χωροθετούνται στις περιοχές αστικών κέντρων ή/και κύριων τουριστικών προορισμών όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, ο Βόλος, τα Ιωάννινα, η Κρήτη, η Κέρκυρα, η Ρόδος, η Ζάκυνθος και η Κως, ενώ μπορούν επίσης να χωροθετηθούν στις περιφερειακές ενότητες Ηλείας, Μεσσηνίας, Χαλκιδικής, Αχαΐας, Αργολίδας, Λευκάδας, Αιτωλοακαρνανίας και Κεφαλλονιάς.