Ο Ειδικός Λογαριασμός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΕΛΑΠΕ) δε θα είχε απολύτως κανένα πρόβλημα, εάν δεν του είχαν αφαιρεθεί κατά τα τελευταία δύο (2) έτη σημαντικές πηγές εσόδων, που υπερβαίνουν αθροιστικά τα 500 εκατ. ευρώ, επισημαίνει η ΠΟΣΠΗΕΦ.
Η διαρκής διόγκωση του ελλείμματος του ΕΛΑΠΕ, το οποίο αναμένεται να εκτοξευθεί σε 287,6 εκατ. € στο τέλος του 2020, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ, προκαλεί συνθήκες έντονης ανασφάλειας σε χιλιάδες παραγωγούς πράσινης ενέργειας.
Η διαχείριση του ΕΛΑΠΕ, ώστε να διασφαλιστεί και πάλι η βιωσιμότητά του, είναι ζήτημα που, κατά τη γνώμη μας, δεν απαιτεί πολλή σκέψη και ιδιαίτερη δράση, αλλά σαφή πολιτική βούληση.
Ως δημόσιος λογαριασμός, ο ΕΛΑΠΕ πρέπει πάντα να είναι ισοσκελισμένος. Όταν παρουσίασε πλεόνασμα, η κυβέρνηση αποφάσισε και εξέτρεψε νομίμως θεσμοθετημένους πόρους προς άλλες κατευθύνσεις, χωρίς όμως να λάβει σχετικές γνωμοδοτήσεις από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (PΑΕ) και τους άμεσα εμπλεκόμενους φορείς.
Μάλιστα, η ΠΟΣΠΗΕΦ, σε συναντήσεις που είχε με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ τον Αύγουστο 2019 και τον Ιανουάριο 2020 επισήμανε εγκαίρως την πιθανότητα δημιουργίας προβλήματος στο μέλλον, λόγω αποστέρησης θεσμοθετημένων εισροών.
Ο τότε αρμόδιος υφυπουργός, Γεράσιμος Θωμάς, διαβεβαίωνε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με τον ΕΛΑΠΕ και πρόσθετε ότι, εάν ποτέ προκύψει, η κυβέρνηση θα μεριμνήσει να επανακατευθύνει τους αναγκαίους πόρους για τον ισοσκελισμό του.
Τώρα, λοιπόν, ήρθε η ώρα. Οι πόροι του Ειδικού Λογαριασμού που είχαν διοχετευτεί σε αλλότριους σκοπούς, όπως ήταν η σωτηρία της ΔΕΗ και η ενίσχυση του κλάδου της προμήθειας, θα πρέπει να δρομολογηθούν εκ νέου προς αυτόν.
Ανάγκη θέσπισης σύστηματος διαχείρισης κινδύνου
Παράλληλα, επιβάλλεται να θεσπιστεί, χωρίς άλλη καθυστέρηση, σύστημα διαχείρισης κινδύνου (risk management) για το ιδιαιτέρα σημαντικό τμήμα του Ειδικού Λογαριασμού, το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αέριων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), που καταβάλλουν όλοι οι καταναλωτές μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, όπως κατ΄ επανάληψη έχει ζητήσει η ΠΟΣΠΗΕΦ.
Η Ομοσπονδία μας, αν και συνδικαλιστικό όργανο, πάντοτε αντιμετώπιζε την ενεργειακή αγορά ως αδιαίρετο σύνολο, χωρίς να προβάλλει το στενό συντεχνιακό συμφέρον. Πάντα, στις προτάσεις μας κυριαρχεί η άποψη ότι, εάν το περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούμαστε είναι προβληματικό, τότε αυτό δεν μπορεί να μην επηρεάσει και εμάς.
Σε δημόσια παρέμβασή μας το Μάρτιο 2020, στην κορύφωση της πανδημίας του νέου κορονοϊού SARS-COV-2, επισημαίναμε ότι «στη δίνη της πρωτόγνωρης κρίσης η ΠΟΣΠΗΕΦ θεωρεί ότι σήμερα προέχει η υποστήριξη των καταναλωτών, οικιακών και βιομηχανικών».
Οι «ψίθυροι» που αναπαράγονται κατά το τελευταίο διάστημα για «κούρεμα» τιμών και έκτακτη ειδική εισφορά των παραγωγών, ώστε να αναπληρωθούν οι αυξανόμενες απώλειες του ΕΛΑΠΕ, αποτελούν προϊόν εντελώς λανθασμένων συλλογισμών.
Τέτοιες επιδιώξεις αντιστοιχούν σε παρωχημένες πρακτικές, αναχρονιστικές αντιλήψεις και αντιεπενδυτικές μεθοδεύσεις. Σε καμία δε περίπτωση τέτοιες σκέψεις δε συνάδουν με ορθολογικές πολιτικές αποφάσεις, που επικροτούν την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη. Η χώρα μας έχει αφήσει πίσω της τον κίνδυνο της χρεοκοπίας και πορεύεται το δρόμο της ανάπτυξης.
Οι χιλιάδες μικρομεσαίοι παραγωγοί – ιδιώτες, αγρότες και επαγγελματίες – αρνούνται να επωμιστούν τα νέα βάρη που θέλουν να τους μετακυλήσουν διάφοροι κύκλοι, προκειμένου να εξυπηρετήσουν χρόνιες στρεβλώσεις της αγοράς και να χρηματοδοτήσουν λογιστικές διευθετήσεις και παθολογικά ελλείμματα. Είμαστε αποφασισμένοι, όσο ποτέ, να προστατεύσουμε τις περιουσίες μας και η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ μάς δείχνει ξεκάθαρα το νομικό δρόμο που μπορούμε να ακολουθήσουμε αμέσως, χωρίς τις καθυστερήσεις του παρελθόντος. Επιπλέον, θεωρούμε δεδομένη την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει δεσμευτεί ότι δε θα υπάρξουν άλλες μονομερείς ενέργειες στον κλάδο των ΑΠΕ.
Είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι ότι η κυβέρνηση και ο αρμόδιος υπουργός θα επιλέξουν την οδό της νομιμότητας και της ορθότητας και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να προβούν σε πράξεις, που έχουν ως αποτέλεσμα να επιστρέψει η χώρα σε παλαιές εποχές επενδυτικής ανυποληψίας και κρατικής αναξιοπιστίας.
Ωστόσο, εάν η κυβέρνηση δεν επιθυμεί την επιβάρυνση των καταναλωτών μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, υπάρχουν και εναλλακτικές δυνατότητες αναπλήρωσης του ελλείμματος του ΕΛΑΠΕ. Για το σκοπό αυτό, βρισκόμαστε στη διάθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας για ειλικρινή και γόνιμο διάλογο.
Θα ήταν, τέλος, παράλειψή μας να μην υπογραμμίσουμε ότι, παράλληλα με το λογιστικό έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ, που καλπάζει, παρατηρούμε και μεγάλες καθυστερήσεις στην απόδοση θεσμοθετημένων πόρων του Ειδικού Λογαριασμού από τον κυρίαρχο προμηθευτή, γεγονός που προκαλεί, εκτός από λογιστική, και ταμειακή ασφυξία.