Ζυμώσεις και ανατροπές από τη διαβούλευση στο φορολογικό που αλλάζει τη ζωή μας

Νέες αλλαγές και θετικές εκπλήξεις στη φορολογία εξετάζει η κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τις υποδείξεις εκατοντάδων πολιτών που συμμετέχουν στη δημόσια διαβούλευση (ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ)

Η αρχή φαίνεται πως έχει γίνει ήδη από τις πρώτες 3 μέρες της διαβούλευσης. Και, πλέον, επανεξετάζονται  οι υποχρεωτικές ηλεκτρονικές δαπάνες -ίσες ή μεγαλύτερες με το 30% του δηλωθέντος εισοδήματος- καθώς από τα 350 σχόλια και παρατηρήσεις που είχαν υποβληθεί μέχρι τα μεσάνυχτα χθες στην πλατφόρμα, πάνω από 150 (σχεδόν τα μισά) αφορούσαν αποκλειστικά στο επίμαχο αυτό θέμα.

Έντονα όμως ανησυχεί τους ιδιοκτήτες και η πρόβλεψη ότι για να τύχουν έκπτωσης φόρου με δαπάνες ανακαίνισης, πρέπει το κτίριο να μην ενταχθεί ποτέ σε Πρόγραμμα «τύπου» Εξοικονομώ κατ’οίκον. Και αυτό, παρότι το «Εξοικονομώ» αφορά ενεργειακή αναβάθμιση, αλλά η έκπτωση φόρου μπορεί να αφορά άσχετες εργασίες, όπως πχ την αισθητική ή λειτουργική αναβάθμιση (πχ αλλαγή διαμερισμάτωσης, ελαιοχρωματισμοί κλπ)

Σταχυολογώντας πάντως τις σημαντικότερες υποδείξεις των πολιτών, στο υπουργείο Οικονομικών ζυγίζουν τις αντιδράσεις και ενστάσεις, που θα μπορούσαν να ακυρώσουν στην πράξη τις φοροελαφρύνσεις ή άλλα μέτρα που σχεδιάζει η κυβέρνηση. Και συγκεκριμένα:

1. Πριν από όλα, διατυπώνονται απορίες  και ανησυχίες για την δυνατότητα συγκέντρωσης τόσων δαπανών, όπως ορίζει η σχετική διάταξη (άρθρο 7 του κειμένου διαβούλευσης):

– «Δεν μπορεί να τιμωρείται με φορολόγηση 22%, όποιος δεν ξοδεύει σε καταναλωτικές δαπάνες το 30% του εισοδήματός του».

– «Να καταργηθεί αυτό το πολύ υψηλό ποσοστό 30% και να περιληφθούν και άλλες δαπάνες στον υπολογισμό όπως ΕΝΦΙΑ, τέλη κυκλοφορίας και φόρος εισοδήματος. Ειναι απαραδεκτα μεγάλο το ποσοστό 30%».

– «Υπάρχει το μικτό, το καθαρό εισόδημα, το διαθέσιμο εισόδημα μετά τη φορολόγηση. Αλλά το πραγματικό εισόδημα που ορίζεται;»

– «Το ποσοστό 30% επί του πραγματικού εισοδήματος πρέπει να υπολογίζεται επί του διαθέσιμου εισοδήματος»

– «Ελεύθεροι επαγγελματίες και όσοι έχουν ατομική επιχείρηση πώς θα υπολογίζουν μέσα στο έτος το 30% ; επί ποιου εισοδήματος, αφού δεν γνωρίζουν σε ποιο πόσο θα διαμορφωθεί το εισόδημά το έτος; Αν βασιστούν στα περυσινά δεδομένα και φέτος δεν έχει το εισόδημα που περιμένει, θα έχουν ξοδέψει σε καταναλωτικά αγαθά τα χρήματά τους και θα μείνουν απλήρωτοι φόροι και το ΕΦΚΑ».

– «το ενοίκιο σήμερα με την κρίση ο μισθωτής το πληρώνει (αν το πληρώσει κιόλας) με καθυστέρηση, οπότε πώς θα καταναλώνει ο εκμισθωτής αν δεν έχει εισπράξει ακόμα;»

– «Οι φιλοξενούμενοι (πχ τέκνα και ηλικιωμένοι γονείς). Τα έξοδα διαβίωσης των ατόμων αυτών καλύπτονται από τους φιλοξενούντες και το εισόδημά τους το αποταμιεύουν. Δεν θα έπρεπε το ποσοστό του 30% να είναι μικρότερο για αυτούς;»

– «Κάτι πρέπει να γίνει με τους έχοντες υποχρέωση καταβολής διατροφής με δικαστική απόφαση. Η μέση καταβολή διατροφής είναι μεταξύ του 1/3 και του 1/2 του μισθού ή του εισοδήματος του υπόχρεου».

– «Γιατί το κράτος μου υποδεικνύει πόσα χρήματα πρέπει να ξοδέψω; Με τη διασύνδεση που υπάρχει, το κράτος μπορεί εύκολα να δει τι ποσό αποταμίευσα. Ίσως θα ήταν πιο σωστό να υποχρεώνομαι να κάνω ηλεκτρονικές συναλλαγές για το ποσό που πραγματικά κατανάλωσα (δηλαδή το μισθό που κατατέθηκε στην τράπεζα, μείον το ποσό που αποταμίευσα)»

2. Σαρωτικά  είναι τα σχόλια για τα πενιχρά οφέλη από τις μειώσεις φόρου (άρθρο 9) στα εισοδήματα 20.000-50.000 ευρώ, ειδικά με έως 1 ή 2 παιδιά.  Από την άλλη, διατυπώνονται και διαμαρτυρίες όσων στερούνται το αφορολόγητο (που ισχύει μόνον για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες): «για [μοναδικό και συνολικό] εισόδημα 3.021 ευρώ η πολιτεία μου καταλογίζει φόρο εισοδήματος 453,14 (…) μοναδικό ετήσιο οικογενειακό μου εισόδημα επί τρία συναπτά έτη είναι το εισόδημα από ενοίκιο 3.021 ευρώ που εισπράττει η σύζυγός μου. Αυτό λοιπόν το μηδαμινό οικογενειακό εισόδημα, το οποίο είναι όχι απλά κάτω από το λεγόμενο όριο της φτώχειας αλλά κάτω και από πραγματικό όριο επιβίωσης, φορολογείται με συντελεστή 15%».

3. Μεγάλη ανησυχία των ιδιοκτητών ακινήτων απηχούν τα σχόλια για την έκπτωση φόρου με δαπάνες ανακαίνισης. Έντονα απασχολεί η εξαίρεση από τις δαπάνες αυτές της αξίας των υλικών. Πολλοί το περιμένουν εναγωνίως όμως και ζητούν να εκδοθούν άμεσα οδηγίες, ειδικά για συνιδιοκτήτες πολυκατοικιών. Προτείνεται δε, «όταν η επιστροφή φόρου αφορά μικρά ποσά, να μπορεί να χρησιμοποιηθεί και να εξαντληθεί σε ένα φορολογικό έτος» αντί σε 4.

Απορίες εκφράζονται, επίσης, όπως:

«α)Οι σχετικές αποδείξεις θα πρέπει υποχρεωτικά να είναι στο όνομα του ιδιοκτήτη ή θα μπορούσαν να είναι στο όνομα του συζύγου που συγκατοικεί;

β)Αν όχι, πώς θα γίνεται η έκπτωση φόρου αν ο πρώτος έχει πολύ μικρό εισόδημα και το αποτέλεσμα δίνει αρνητικό αριθμό; Μεταφέρεται η διαφορά στον συγκατοικούντα σύζυγο;

γ)Η έκπτωση θα γίνεται αποκλειστικά από τον φόρο εισοδήματος ή και από τον ΕΝΦΙΑ;

δ)Οι δαπάνες αφορούν οποιοδήποτε ακίνητο ή μόνο την κύρια κατοικία;»

Ιδιαίτερα κρίσιμη θεωρείται όμως η διατύπωση (άρθρο 16) ότι η έκπτωση αφορά δαπάνες «για τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων». Φαίνεται να αποκλείονται δηλαδή όσοι μπήκαν ή θα ήθελαν να μπουν σε πρόγραμμα Ενεργειακής Αναβάθμισης (τύπου “Εξοικονομώ”) αλλά χρειάζονται αισθητική, ή μπορεί να μπήκαν κάποτε σε πρόγραμμα Αισθητικής Αναβάθμισης (τύπου “Πρόσοψη”) και τώρα χρειάζονται Ενεργειακή ή άλλη Αναβάθμιση.

Όπως παρατηρεί πολίτης «κρίμα, γιατί όσοι από εμάς δεν μπορέσαμε ή δεν προλάβαμε να υπαχθούμε στο «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» περιμέναμε πώς και πώς αυτή τη ρύθμιση, αφού λόγω του ΕΝΦΙΑ πλέον δεν μας περισσεύουν»! Από την άλλη, τα συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα  θέτουν περιορισμούς στις κρατικές ενισχύσεις των εργασιών ανακαίνισης (και όχι μόνον) με βάση τους κανόνες de minimis, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις μισθωμένων κατοικιών κλπ.