Σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία, την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019 το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου ανήλθε στα 14.095 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 12.507 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2018, σημειώνοντας αύξηση κατά 12,7%. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων (κατά 1.995 εκατ. ευρώ ή 14,1%) από αυτή των ταξιδιωτικών πληρωμών (κατά 407 εκατ. ευρώ ή 25,3%). Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2018 ήταν αποτέλεσμα της αύξησης της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 61 ευρώ ή 12,3% (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2019: 559 ευρώ, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2018: 498 ευρώ), καθώς και της αύξησης της εισερχόμενης κίνησης μη κατοίκων ταξιδιωτών κατά 1,7%.
Αναλυτικότερα, αύξηση κατά 10,7% παρουσίασε η δαπάνη ανά διανυκτέρευση (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2019: 77 ευρώ, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2018: 70 ευρώ), ενώ η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε στις 7,3 διανυκτερεύσεις, αυξημένη κατά 1,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Ο συνολικός αριθμός διανυκτερεύσεων την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019 παρουσίασε αύξηση κατά 3,1% και διαμορφώθηκε στις 209.349 χιλ. διανυκτερεύσεις (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2018: 202.974 χιλ. διανυκτερεύσεις).
Ταξιδιωτικές εισπράξεις
Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019 διαμορφώθηκαν στα 16.107 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 14,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 κατά 12,8%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 11.100 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 68,9% του συνόλου των εισπράξεων, καθώς και στην άνοδο των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών εκτός της ΕΕ-28 κατά 17,8%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 4.625 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 6.883 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 9,3%, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 4.217 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 19,0%.
Όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, οι εισπράξεις από τη Γερμανία μειώθηκαν κατά 0,9% και διαμορφώθηκαν στα 2.565 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 18,4% και διαμορφώθηκαν στα 997 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 35,8% και διαμορφώθηκαν στα 2.367 εκατ. ευρώ. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση κατά 22,8% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 1.011 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τη Ρωσία αυξήθηκαν κατά 21,3% και διαμορφώθηκαν στα 373 εκατ. ευρώ.
Ταξιδιωτικές εισπράξεις ανά λόγο ταξιδιού
Αναφορικά με την κατανομή της ταξιδιωτικής δαπάνης μη κατοίκων στην Ελλάδα ανά λόγο ταξιδιού, ο κύριος όγκος των εισπράξεων σχετίζεται με ταξίδια για προσωπικούς λόγους, των οποίων το μερίδιο στο σύνολο των δαπανών ανήλθε σε 95,7% την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019, έναντι 95,4% την αντίστοιχη περίοδο του 2018, ενώ οι συναφείς εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 14,5%. Εντός της κατηγορίας των ταξιδιών για προσωπικούς λόγους, τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο σύνολο των δαπανών έχουν τα ταξίδια αναψυχής (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2019: 88,6%, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2018: 86,9%), των οποίων οι εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 16,3% και διαμορφώθηκαν στα 14.266 εκατ. ευρώ. Τα ταξίδια για επίσκεψη σε συγγενείς/οικογένεια αντιστοιχούν στο 4,2% του συνόλου και παρουσίασαν μείωση στις εισπράξεις τους κατά 16,0%. Αύξηση κατά 38,0% παρουσίασαν τα ταξίδια για λόγους υγείας και οι συναφείς εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 50 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι εισπράξεις από ταξίδια για επαγγελματικούς λόγους εμφάνισαν αύξηση κατά 6,0%, μειώνοντας όμως τη συμμετοχή τους στο σύνολο των εισπράξεων (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2019: 4,3%, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2018: 4,6%).
Εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση
Όπως προαναφέρθηκε, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019 αυξήθηκε κατά 1,7% και διαμορφώθηκε στις 28.794 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 28.322 χιλ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση μέσω αεροδρομίων αυξήθηκε κατά 1,6%, ενώ αυτή μέσω οδικών σταθμών αυξήθηκε κατά 8,0%. Στη διαμόρφωση της ταξιδιωτικής κίνησης συνέβαλαν οι χώρες της ΕΕ-28, με ποσοστό συμμετοχής 66,8%, και οι χώρες εκτός της ΕΕ-28, με ποσοστό 26,8%. Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 αυξήθηκε κατά 3,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη αύξηση κατά 11,0% της ταξιδιωτικής κίνησης από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ, η οποία διαμορφώθηκε στις 9.757 χιλ. ταξιδιώτες, καθώς η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ζώνης του ευρώ μειώθηκε κατά 3,7% και διαμορφώθηκε στις 9.476 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28 παρουσίασε αύξηση κατά 5,4% και διαμορφώθηκε στις 7.720 χιλ. ταξιδιώτες.
Ειδικότερα, μείωση κατά 9,2% εμφάνισε η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γερμανία, η οποία διαμορφώθηκε στις 3.312 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γαλλία αυξήθηκε κατά 4,3% και διαμορφώθηκε στις 1.384 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο σημείωσε αύξηση κατά 20,3% και διαμορφώθηκε στις 3.141 χιλ. ταξιδιώτες. Τέλος, από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, η ταξιδιωτική κίνηση από τις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 15,5% και διαμορφώθηκε στις 983 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τη Ρωσία αυξήθηκε κατά 4,6% και διαμορφώθηκε στις 469 χιλ. ταξιδιώτες.
Διανυκτερεύσεις
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 209.349 χιλ. την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019, έναντι 202.974 χιλ. την αντίστοιχη περίοδο του 2018, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 3,1%. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αύξηση κατά 11,6% των διανυκτερεύσεων των κατοίκων των χωρών εκτός της ΕΕ-28, καθώς οι διανυκτερεύσεις των κατοίκων των χωρών της ΕΕ-28 παρουσίασαν μικρή μείωση κατά 0,2%. Η μείωση των διανυκτερεύσεων των κατοίκων των χωρών της ΕΕ-28 είναι αποτέλεσμα της μείωσης των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ζώνης του ευρώ κατά 5,5%, καθώς οι διανυκτερεύσεις από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ αυξήθηκαν κατά 8,5%. Οι διανυκτερεύσεις από τη Γερμανία και τη Γαλλία μειώθηκαν κατά 12,4% και 1,9% αντιστοίχως, ενώ οι διανυκτερεύσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 19,3%. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, άνοδο κατά 14,0% παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τις ΗΠΑ, ενώ αυτές από τη Ρωσία αυξήθηκαν κατά 8,5%.
Κρουαζιέρες
H Τράπεζα της Ελλάδος διεξάγει από το 2012 συμπληρωματική έρευνα στον τομέα της κρουαζιέρας, με σκοπό τον εμπλουτισμό των στατιστικών στοιχείων που αντλούνται από την Έρευνα Συνόρων. Ακολουθώντας την παγιωμένη πλέον μεθοδολογία, για την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019 συλλέχθηκαν λεπτομερή στοιχεία από 16 ελληνικούς λιμένες, τα οποία κάλυψαν το 83,8% των συνολικών αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στη χώρα.
Κατά την επισκοπούμενη περίοδο καταγράφηκαν 2.972 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2018: 2.562 αφίξεις), με 4.106 χιλ. επισκέψεις επιβατών, έναντι 3.781 χιλ. επισκέψεων επιβατών την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Από τη συμπληρωματική έρευνα προέκυψε ότι το 89,7% των επιβατών ήταν διερχόμενοι επισκέπτες, οι οποίοι κατά μέσο όρο πραγματοποίησαν 2,1 στάσεις σε ελληνικά λιμάνια, έναντι 1,5 στάσεων την αντίστοιχη περίοδο του 2018.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019, οι συνολικές εισπράξεις από επιβάτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 10,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 και ανήλθαν στα 426 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 44 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβάνονται στα καταγραφόμενα στοιχεία από την Έρευνα Συνόρων, καθώς αφορούν ταξιδιώτες που αναχώρησαν από την Ελλάδα (last port), ενώ 382 εκατ. ευρώ αντιπροσωπεύουν πρόσθετα έσοδα που καταγράφονται στη συμπληρωματική έρευνα.
Στο Διάγραμμα 7 παρουσιάζεται η κατανομή των συνολικών εισπράξεων κρουαζιέρας ανά λιμάνι. Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνι του Πειραιά, με συμμετοχή 44,8% επί του συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι της Κέρκυρας και το λιμάνι του Μυκόνου, με 14,2% και 9,4% των εισπράξεων αντιστοίχως. Οι επτά σημαντικότεροι λιμένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύπτουν το 88,8% των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρες και το 81,2% των συνολικών επισκέψεων επιβατών.
Οι συνολικές διανυκτερεύσεις εκτός κρουαζιερόπλοιων αυξήθηκαν κατά 15,2% και διαμορφώθηκαν στις 4.308 χιλ. διανυκτερεύσεις, επηρεάζοντας θετικά τη διαμόρφωση των εισπράξεων από την κρουαζιέρα. Οι συνολικοί επιβάτες κρουαζιέρας για την επισκοπούμενη περίοδο εκτιμώνται σε 1.933 χιλιάδες, παρουσιάζοντας μείωση κατά 20,9%.
Ταξιδιωτικό ισοζύγιο ανά περιφέρεια
Όπως προκύπτει από την Έρευνα Συνόρων, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις (πλην κρουαζιέρας) την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019 διαμορφώθηκαν στα 15.725 εκατ. ευρώ. Ο κύριος όγκος των εισπράξεων (Πίνακας 8), σε ποσοστό 87,9% του συνόλου, πραγματοποιήθηκε σε πέντε περιφέρειες, ως εξής: Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (4.698 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Κρήτης (3.195 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (2.049 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Αττικής (2.040 εκατ. ευρώ) και Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (1.840 εκατ. ευρώ). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Πελοποννήσου, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου, Στερεάς Ελλάδας και Δυτικής Μακεδονίας) οι εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 1.904 εκατ. ευρώ.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019, οι ταξιδιώτες που επισκέφθηκαν την Ελλάδα πραγματοποίησαν συνολικά 31.319 χιλ. επισκέψεις στις 13 περιφέρειες της χώρας. Ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος από τη συνολική εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση, καθώς ένας ταξιδιώτης μπορεί να επισκεφθεί περισσότερες από μία περιφέρειες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του.
Ο μεγαλύτερος όγκος των επισκέψεων, σε ποσοστό 87,0% του συνόλου, πραγματοποιήθηκε σε έξι περιφέρειες, ως εξής: Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (6.026 χιλ.), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (5.903 χιλ.), Περιφέρεια Αττικής (4.655 χιλ.), Περιφέρεια Κρήτης (4.584 χιλ.), Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (3.217 χιλ.) και Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (2.854 χιλ.). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Ηπείρου, Πελοποννήσου, Θεσσαλίας, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου και Δυτικής Μακεδονίας) πραγματοποιήθηκαν 4.081 χιλ. επισκέψεις.
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 206.012 χιλ. την επισκοπούμενη περίοδο. Σύμφωνα με την κατανομή των διανυκτερεύσεων στις 13 περιφέρειες της χώρας, το 83,8% των διανυκτερεύσεων πραγματοποιήθηκε σε πέντε περιφέρειες, ως εξής: Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (47.990 χιλ.), Περιφέρεια Κρήτης (38.273 χιλ.), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (37.290 χιλ.), Περιφέρεια Αττικής (26.580 χιλ.) και Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (22.569 χιλ.). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Πελοποννήσου, Θεσσαλίας, Δυτικής Ελλάδας, Ηπείρου, Βορείου Αιγαίου, Στερεάς Ελλάδας και Δυτικής Μακεδονίας) πραγματοποιήθηκαν 33.310 χιλ. διανυκτερεύσεις.