Tο κλίμα δυσοσμίας που διαχέεται από την υπόθεση Αττικής – Καλογρίτσα προκαλεί τόσα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν άμεσα από όσους εποπτεύουν το τραπεζικό σύστημα, αλλά και τον διαγωνισμό δημοπράτησης των τηλεοπτικών αδειών. Είναι προφανές ότι ο έλεγχος του «πόθεν έσχες» είναι ανεπαρκής και σε πολλά επίπεδα.
Τίθενται, λοιπόν, τα ερωτήματα: Γιατί δεν ανέλαβε το θέμα η αρμόδια ανεξάρτητη αρχή; Γιατί δεν αφιέρωσε η κυβερνητική πλευρά τον προσήκοντα χρόνο και τις διαδικασίες να ελέγξει εγκαίρως και από πριν τα «πόθεν έσχες» των υποψηφίων; Αφού ετοίμαζαν με τόση επιμέλεια τον σχετικό διαγωνισμό γιατί δεν έλαβαν τη σχετική πρόνοια;
Από την άλλη, πρέπει να υπάρξει ξεκάθαρη εικόνα της σχέσης του εν λόγω εργολάβου με την Τράπεζα Αττικής. Ποιος είναι ο σκοπός των δανείων; Είναι εξυπηρετήσιμα; Ποια είναι τα ενέχυρα; Δεν μπορεί μια κυβέρνηση που έκανε σημαία την κάθαρση και τη διαπλοκή, η οποία πράγματι υπήρξε στις προηγούμενες κυβερνήσεις, και πήγε σε έναν τέτοιο διαγωνισμό που θα έχει ως αποτέλεσμα, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, να κλείσουν κανάλια να χρεώνεται από την αγορά με το σκεπτικό «πάμε να φτιάξουμε το δικό μας κανάλι με τον άνθρωπό μας που χρηματοδοτείται από τη δική μας τράπεζα». Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις σε ένα ζήτημα το οποίο, ανεξάρτητα από την αντεπίθεση που βρίσκουν την ευκαιρία να της κάνουν τα media, πλήττει καίρια την εικόνα και την αξιοπιστία της.
Και αυτό τη στιγμή που η αποτελεσματική πορεία του τρίτου μνημονίου αρχίζει να αμφισβητείται έντονα. Και δεν μιλάμε για τα φορολογικά έσοδα όπου εκεί η στάση πληρωμών του ιδιωτικού τομέα καταρρίφθηκε από τα ίδια τα στοιχεία του Αυγούστου. Μιλάμε για το κρίσιμο ζήτημα του ασφαλιστικού συστήματος, όπου η αδυναμία των Ταμείων να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους θα έχει άγνωστες συνέπειες τον επόμενο χρόνο.
Τόσο το ΙΚΑ όσο και ο ΟΑΕΕ δείχνουν ότι το κεφάλαιο κοινωνικής ασφάλισης και μεταρρύθμισης Κατρούγκαλου θα αποδειχθεί η αχίλλειος πτέρνα του προγράμματος με βαρύ κοινωνικό και πολιτικό κόστος.
Την ίδια ώρα η υπόθεση των κόκκινων δανείων έχει πολλές πιθανότητες να εξελιχθεί στο βατερλό του τραπεζικού συστήματος, που θα αποτύχει να βρει λύσεις μέσα από μαζικές κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, θα αναγκαστεί να πουλήσει δάνεια σε χαμηλότατες τιμές και τελικά θα κινδυνεύσει με την τέταρτη ανακεφαλαιοποίηση.
Για όλα αυτά όμως θα φταίει σε μεγάλο βαθμό και το ασφυκτικό κλίμα που προκάλεσε στην οικονομία η δομή του τρίτου μνημονίου, που μπορεί μεν να επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους, να αποφύγει τον κόφτη στις δημόσιες δαπάνες, αλλά με την «ταξική» λογική της υπερφορολόγησης θα… σκάσει τελικά την ουσιαστική προσπάθεια ανάκαμψης. Ο πρωθυπουργός που επιμένει για το ζήτημα της ανάκαμψης το 2017 θα πρέπει να αναλογιστεί τα μηδενικά πολιτικά κέρδη όταν η ανάπτυξη δεν διαχέεται, τα οποία πλήρωσε και η κυβέρνηση Σημίτη αλλά και αυτή του Σαμαρά.
Θα πρέπει επίσης ο ίδιος ο πρωθυπουργός να ξεφύγει από το στενό πλαίσιο του τρίτου μνημονίου που έφτιαξαν Τσακαλώτος και Σταθάκης με σκοπό να κατανείμουν τα βάρη θεωρητικά σε υψηλότερα εισοδήματα.
Αυτό επί της ουσίας πνίγει παραγωγικές δυνάμεις της οικονομίας που μπορούν να κάνουν τη διαφορά για το σύνολο της κοινωνίας. Ετσι ο πραγματικός κίνδυνος για την κυβέρνηση είναι να πέσει σε εσωστρέφεια και να πληγεί από το σύνδρομο Παπανδρέου, ο οποίος κατέρρευσε όταν το πρώτο μνημόνιο έπαιρνε την κάτω βόλτα.
Το σημερινό παραγωγικό επιτελείο της κυβέρνησης που έχει αποτύχει σε καίρια σημεία αποτυγχάνει να δημιουργήσει προσδοκίες και δεν ακούει την αγορά. Υπάρχουν βέβαια και υπουργοί που εξαιρούνται. Οι προσαρμογές που έγιναν εξάλλου από τον Ιανουάριο του 2015 μέχρι σήμερα είναι πολύ μεγάλες για ένα αντιμνημονιακό αριστερό κόμμα. Αν θέλει όμως να αφήσει ένα ουσιαστικό θετικό έργο στη σταθεροποίηση της οικονομίας, πρέπει να αλλάξει πολλά και γρήγορα. Και χωρίς το χαρτί της αναδιάρθρωσης του χρέους σύντομα.