Τριπλό σήμα κινδύνου για τις καθυστερήσεις στις μεταμνημονιακές δεσμεύσεις

του Μάριου Ροζάκου

Τριπλό ηχηρό μήνυμα ότι οι καθυστερήσεις που εντόπισαν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί στην εφαρμογή των μεταμνημονιακών δεσμεύσεων απειλούν την εύθραυστη πορεία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, έλαβε χθες η κυβέρνηση από το Euro Working Group, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) και την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ).

Οι εκπρόσωποι των υπουργείων Οικονομικών της ευρωζώνης (EWG), οι οποίοι συνεδρίασαν χθες για να προετοιμάσουν το Eurogroup της 3ης Δεκεμβρίου, υπογράμμισαν ότι η χώρα μας πρέπει να τηρήσει όλες τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει. Ζήτησαν, μάλιστα, από την ελληνική πλευρά να αποστείλει νέα στοιχεία για την πορεία υλοποίησης των συμφωνημένων δράσεων, ενόψει του επικείμενου Eurogroup, στο οποίο θα συζητηθούν τόσο η πρώτη έκθεση μεταμνημονιακής αξιολόγησης της Ελλάδας όσο και ο προϋπολογισμός του 2019.

Με δεδομένο ότι στη συνεδρίαση αυτή επιδιώκεται να δοθεί το επίσημο, τελικό «πράσινο φως» για την ακύρωση της μείωσης των συντάξεων και την εφαρμογή των θετικών μέτρων ύψους 910 εκατ. ευρώ, ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, θα πρέπει να εμφανιστεί με όσο το δυνατόν περισσότερες εκπληρωμένες μεταμνημονιακές δεσμεύσεις, προκειμένου να μη δώσει λαβή στους ομολόγους του για αρνητικά σχόλια.

Η συνέχιση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας, βάσει των δεσμεύσεων που ανέλαβε η κυβέρνηση κατά την ολοκλήρωση του 3ου Μνημονίου, αποτελεί, εξάλλου, το εισιτήριο για την περαιτέρω ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, όπως υπενθύμισε χθες ο Κλάους Ρέγκλινγκ. Με αφορμή την έγκριση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), ο επικεφαλής του Ταμείου και του διαδόχου του, δηλαδή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), δήλωσε πως η κατάργηση του επιτοκιακού περιθωρίου έως το 2022, η οποία αποτελεί ένα από τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, «προϋποθέτει τη διαρκή εφαρμογή των κομβικών μεταρρυθμίσεων του προγράμματος του ESM και τη συμμόρφωση της Ελλάδας με τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις και δεσμεύσεις πολιτικής κατά την περίοδο της μεταπρογραμματικής εποπτείας».

ΤτΕ: Απειλές για την οικονομία η υπερφορολόγηση και οι καθυστερήσεις σε μεταρρυθμίσεις – ιδιωτικοποιήσεις
 
Μία ημέρα μετά την κατάθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2019 στη Βουλή, η Τράπεζα της Ελλάδος γκρέμισε τις κυβερνητικές αυταπάτες περί «αλλαγής του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής στην κατεύθυνση ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας και της κοινωνικής συνοχής». Επιπλέον, τόνισε ότι «οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, κυρίως λόγω του φόβου των αγορών για υπαναχώρηση από ψηφισθέντα μέτρα, αλλά και λόγω της τρέχουσας αναταραχής στις διεθνείς αγορές».
 
Στην έκθεσή της για την Επισκόπηση του Ελληνικού Χρηματοπιστωτικού Συστήματος η κεντρική τράπεζα υπογραμμίζει ότι η ελληνική οικονομία, πέρα από εξωγενείς κινδύνους, απειλείται το 2019 από την υπέρμετρη φορολόγηση και την τυχόν ανάκληση ή καθυστερήσεις στην υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων. Επισημαίνει δε ότι τα υπερπλεονάσματα, για τα οποία επαίρεται η κυβέρνηση στα τέλη κάθε χρόνου, στερούν πόρους από την πραγματική οικονομία, «λόγω της υπερφορολόγησης και της περικοπής των επενδυτικών δαπανών». Έτσι, διαμηνύει ότι «χρειάζεται μία αναδιάταξη του δημοσιονομικού μίγματος μέσω της μείωσης των φορολογικών συντελεστών και της ανακατανομής της δημόσιας δαπάνης κατά τρόπο που θα τονώνει την ανάπτυξη».
 
Παράλληλα, κατακεραυνώνει την κυβέρνηση για τη διαρκή μείωση των δημοσίων επενδύσεων και την υποεκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων: «Είναι σημαντικό να αντιστραφεί η τάση της μείωσης των δημοσίων επενδύσεων των προηγούμενων ετών, που έχει οδηγήσει στη μείωση του παραγωγικού αποθέματος κεφαλαίου της ελληνικής οικονομίας. Απαιτούνται λοιπόν η καλύτερη αξιοποίηση των πόρων των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η επέκταση των Συμπράξεων Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) σε κλάδους όπου υπάρχει έλλειμμα δημοσίων επενδύσεων, η επιτάχυνση του προγράμματος των αποκρατικοποιήσεων που θα συνοδεύονται από νέες επενδύσεις των ιδιωτών επενδυτών, αλλά και η ταχύτερη εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τον ιδιωτικό τομέα».
 
Η έκθεση προειδοποιεί ακόμα πως το ταμειακό απόθεμα ασφαλείας («μαξιλάρι» διαθεσίμων) αποτελεί μεν μια άγκυρα ασφαλείας, καθώς επιτρέπει την εξασφάλιση χρηματοδότησης από τις αγορές με ευνοϊκούς όρους για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών, αλλά συνεχίζει να έχει «εξαιρετικά βραχυπρόθεσμο χαρακτήρα και περιορισμένου βαθμού δυνατότητα απορρόφησης κραδασμών από μια αντίξοη εγχώρια ή διεθνή συγκυρία».