Οπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά, κάτι που φαίνεται να ισχύει και στα Airbnb. Οι πρόσφατες τοποθετήσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και κορυφαίων υπουργών για επανεξέταση του θεσμικού πλαισίου για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων αρχίζουν να σκιαγραφούν το νέο σχέδιο παρεμβάσεων και περιορισμών που εξετάζει η κυβέρνηση.
Οι πληροφορίες μιλούν για διάφορα σενάρια, όπως πλαφόν σε άδειες και ημέρες λειτουργίας αλλά και εισοδηματικά κριτήρια, με επίκεντρο όμως τους «επιχειρηματίες εκμισθωτές» και όχι τα φυσικά πρόσωπα που νοικιάζουν ένα ή το πολύ δυο ακίνητα μέσα από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων. Η δε ακτίνα των παρεμβάσεων θα περιοριστεί σε αστικά κέντρα και πολύ λιγότερο στα νησιά, πάρα τις έντονες αντιδράσεις από δημοτικούς και επιχειρηματικούς παράγοντες.
Οι μισθώσεις τύπου Airbnb αποτελούν πεδίο έντονων αντιπαραθέσεων καθώς δίνουν καύσιμο στην τουριστική μηχανή της οικονομίας, αλλά και στον διάλογο για το πού οφείλεται το στεγαστικό πρόβλημα της χώρας. Η κυβέρνηση αναζητά τη χρυσή τομή λαμβάνοντας υπ’ όψιν και το οικιστικό αλλά και τα σημαντικά έσοδα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων που στηρίζουν τα κρατικά ταμεία αλλά και πολλά νοικοκυριά – κάποια δε ζουν μόνο από αυτό!
Το 2022 τα έσοδα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ξεπέρασαν τα 600 εκατ. ευρώ από τα 50 εκατ. που εισπράττονταν παλαιότερα. Σε αυτό βοήθησε τόσο η άνθηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων στη χώρα όσο και η εφαρμογή φορολογικών και άλλων κανόνων διαφάνειας στη λειτουργία του θεσμού. Από φέτος, μάλιστα, όσοι έχουν από πάνω από 2 ακίνητα που νοικιάζονται μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων υποχρεούνται να ανοίξουν «βιβλία» στην εφορία, να πληρώνουν τέλος επιτηδεύματος και άλλους φόρους και γενικά να λειτουργούν ως επιχειρηματίες.
Η εφαρμογή αυτού του μέτρου, δηλαδή εάν όντως συμμορφώθηκαν οι υπόχρεοι ή βρήκαν άλλους τρόπους να διαφεύγουν, σε συνδυασμό με τη μελέτη που έχει ζητήσει η κυβέρνηση για την επίδραση του Airbnb στο στεγαστικό πρόβλημα της χώρας θα καθορίσει τις επόμενες αποφάσεις που, για ευνόητους λόγους, θα ληφθούν μετά το τέλος της καλοκαιρινής σεζόν. Στο μεταξύ εξετάζονται διάφορα σενάρια και εισηγήσεις για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, με το βασικό να προβλέπει δύο κόφτες. Το πόσα Airbnb εκμεταλλεύεται κάποιος και το τι εισόδημα εισπράττει.
Τι εξετάζεται
Συγκεκριμένα και σύμφωνα με πληροφορίες, σενάρια που τρέχουν προβλέπουν τα εξής:
1. Πλαφόν ανά ΑΦΜ: Είναι το ακραίο σενάριο που έχει πολλές δυσκολίες στην εφαρμογή, καθώς προβλέπει πλαφόν στις άδειες λειτουργίας ανά ΑΦΜ. Δηλαδή, δεν θα επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση άνω των δύο ακινήτων ανά ΑΦΜ δικαιούχου. Το σχέδιο αυτό έχει πολλά τεχνικά και νομικά προβλήματα και εξετάζεται ως το «επόμενο βήμα» στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι τα πρόσφατα φορολογικά μέτρα δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
2. Εισοδηματικοί περιορισμοί: Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στον καλύτερο διαχωρισμό των φυσικών προσώπων με αυτούς που έχουν κάνει ξενοδοχειακή επιχείρηση το Airbnb. Σε αυτό το σενάριο μπαίνει ένας «κόφτης», π.χ. στις 12.000, στο εισόδημα από βραχυχρόνιες μισθώσεις. Από αυτό το όριο και πάνω ο ιδιοκτήτης θα μπαίνει στη λίστα των περιοριστικών μέτρων.
3. Τοπικοί περιορισμοί: Η εισήγηση αυτή βασίζεται στην εκτίμηση ότι μπορεί να δοθεί ανάσα σε περιοχές όπου, πρακτικά, δεν υπάρχει σπίτι για μακροχρόνια ενοικίαση. Με επίκεντρο και πάλι όσους έχουν πολλά Airbnb στο ΑΦΜ τους θα τεθούν χρονικοί περιορισμοί στη βραχυχρόνια μίσθωση ανά έτος. Για παράδειγμα, η μίσθωση κάθε ακινήτου δεν θα ξεπερνά τις 60-90 ημέρες τον χρόνο ανάλογα με την περιοχή, τον πληθυσμό και το οικιστικό πρόβλημα. Η πρόταση να αναλάβουν οι δήμοι τον καθορισμό των αδειών λειτουργίας βραχυχρόνιων μισθώσεων δεν φαίνεται να προχωρά.
Τα αρμόδια υπουργεία δεν φαίνεται να συμφωνούν για τον τρόπο προσέγγισης (κάθε υπουργός έχει τη δική του «ατζέντα») των βραχυχρόνιων μισθώσεων και ως εκ τούτου οι εισηγήσεις θα υποβληθούν στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη που θα έχει τον τελικό λόγο.
Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προτάσσει τα δημόσια έσοδα και το εισόδημα των νοικοκυριών που βασίζονται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων. Αντιπαρέρχεται με το επιχείρημα ότι υπάρχουν πολλά προγράμματα και κίνητρα που μπορούν να βοηθήσουν στο στεγαστικό πρόβλημα. Παραπέμπει δηλαδή στις επιδοτήσεις για ανακαινίσεις ακινήτων, στα σχέδια για νέο κύκλο στο πρόγραμμα «Σπίτι μου», στην Κοινωνική αντιπαροχή, στην αυστηροποίηση του ορίου αγοράς ακινήτων για Golden Visa κ.ά. Το υπουργείο Τουρισμού, από την πλευρά του, επιχειρεί να επιβάλει κανόνες λειτουργίας στα Airbnb, αντίστοιχους με όσα ισχύουν στα τουριστικά καταλύματα (με πρόσθετο κόστος για τους ιδιοκτήτες) περνώντας έτσι τη λογική (αν όχι τον έλεγχο) του ΕΟΤ. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με αφορμή τον νέο χωροταξικό σχεδιασμό της χώρας, μιλάει για ποσόστωση στον αριθμό των κλινών που θα μπορούν να διατίθενται με βραχυχρόνια μίσθωση στις λεγόμενες «κορεσμένες περιοχές».
Το ποσοστό δηλαδή θα καθορίζεται σε σχέση με τις ξενοδοχειακές κλίνες στο νησί. Και όχι μόνο αυτό. Από εκεί προέρχονται (όχι δηλαδή μόνο από τον ξενοδοχειακό κλάδο) οι εισηγήσεις για περιορισμούς στη χρονική διάρκεια, δηλαδή τις συνολικές ημέρες -ανά έτος- που θα μπορούν να ενοικιάζονται, ενώ υπάρχει και πρόταση να υποχρεωθούν οι ιδιοκτήτες των Airbnb, σε αυτές τις περιοχές, να παίρνουν και ειδική πιστοποίηση από τους τουριστικούς φορείς.
Μέσα σε όλα αυτά θα έρθει και το «πόρισμα» της εφορίας για την αποτελεσματικότητα των φορολογικών μέτρων που ισχύουν από φέτος στις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων τρέχουν μια σειρά από διασταυρώσεις ανάμεσα στα ΑΦΜ ιδιοκτητών, στους Αριθμούς Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) και στα μητρώα στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων.
Στόχος είναι να εντοπιστούν όσοι ενοικιάζουν πάνω από δύο ακίνητα με βραχυχρόνια μίσθωση και δεν έχουν γυρίσει το ΑΦΜ τους σε επαγγελματικό.
Διαβάστε ακόμη
Τα… ψιλά γράμματα της πάγιας ρύθμισης
Trade Estates: Φετινός στόχος τα 33-35 εκατ. ευρώ έσοδα από μισθώματα
ΑΠΕ: Οι φόβοι και τα sos των επιχειρηματιών αιολικής ενέργειας για την αγορά
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ