Για πρώτη φορά, εδώ και πολλά χρόνια, οι τράπεζες θα μπορούν να χορηγούν χαμηλότοκα δάνεια για την ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων αλλά και για δράσεις προβολής τους μέσω διαφήμισης, marketing κ.λπ. Συγκεκριμένα, στα εν λόγω δάνεια, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, θα θεωρούνται επιλέξιμες οι δαπάνες (μέχρι και 30% του επενδυτικού σχεδίου) που αφορούν σε κεφάλαιο κίνησης ή και σε marketing.
Οι πρώτες χορηγήσεις ύψους 1,5 δισ. ευρώ των δανείων -νέου τύπου- αναμένεται να πραγματοποιηθούν μέχρι το τέλος του χρόνου!
Λόγω των περιορισμών της δημοσιονομικής κρίσης το τραπεζικό σύστημα χορηγούσε με το… σταγονόμετρο τα επιχειρηματικά δάνεια. Ωστόσο με το Ταμείο Ανάκαμψης όλα αυτά αλλάζουν. Η Ελλάδα έχει δεσμεύσει ένα ποσό της τάξης των 12,7 δισ. ευρώ που θα διοχετευτεί σε προνομιακά επιχειρηματικά δάνεια. Το επιτόκιο, λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης, θα ανέρχεται στο 0,35% οι διαδικασίες χορήγησής τους θα είναι απλές χωρίς ιδιαίτερη γραφειοκρατία.
Το όλο project τρέχει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης με στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή απορρόφηση των 12,7 δισ. ευρω (σε σύνολο 32 δισ. που διαθέτει το ταμείο). Το σκέλος αυτό του Ταμείου Ανάκαμψης (δηλαδή τα δάνεια) θα είναι μονίμως ανοικτό μέχρι να τελειώσουν τα χρήματα, ενώ οι χορηγήσεις θα γίνονται με τη λογική «first in, first out». Τα τελευταία δάνεια θα πρέπει να έχουν εκταμιευτεί μέχρι το τέλος του 2026. Σε αντίθεση με το παρελθόν αλλά και με τα υπόλοιπα χρηματοδοτικά εργαλεία, σημαντική διαφορά είναι πως για το δάνειο δεν χρειάζεται να έχει υπογράψει κανένας υπάλληλος της γενικής κυβέρνησης, καθώς θα αρκεί η υπογραφή της τράπεζας και του πιστοποιημένου ελεγκτή.
Ο τελευταίος θα ελέγξει ότι πρόκειται για επένδυση και όχι για χρήματα προς κατανάλωση ότι το επενδυτικό σχέδιο δεν προκαλεί περιβαλλοντική ζημιά, ότι εντάσσεται στις επιλεξιμότητες κ.λπ. Ο έλεγχος θα ολοκληρώνεται σε λίγες εβδομάδες, ενώ τα δάνεια αυτά θα μπορεί να τα πάρει οποιαδήποτε επιχείρηση έχει τραπεζικό προφίλ. Δηλαδή να είναι βιώσιμη και να υποβάλει ένα οργανωμένο σχέδιο επέκτασης. Η διάρκεια των δανείων φτάνει τα 15 χρόνια με ελάχιστο τα 3 χρόνια. Η μεγάλη καινοτομία των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης είναι ότι θεωρούνται επιλέξιμες οι δράσεις προβολής και προώθησης μια επιχείρησης.
Ενώ δηλαδή είναι επενδυτικά δάνεια οι τράπεζες θα δέχονται μέχρι και 30% του δανείου, τις δαπάνες μάρκετινγκ ή το κεφάλαιο κίνησης. Επίσης θα προβλέπεται ειδική μεταχείριση για όλες τις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Συγκριμένα μια εξαγωγική επιχείρηση θα είναι επιλέξιμη για τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, ακόμη και όταν το 15% του τζίρου της αφορά εξαγωγές. Τότε θα μπορεί να λάβει δάνεια μέχρι το 30% της επένδυσης, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης. Οταν υπερβαίνει το 45% (σ.σ.: ο τζίρος της), θα μπορεί να λάβει για το 50% της επένδυσης, το μέγιστο δηλαδή ποσοστό δανειοδότησης που μπορεί να πάρει κάποιος από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Απορρόφηση με κανόνες
Σε πρώτη φάση έχουν μπει στο μικροσκόπιο περίπου 2.000-2.500 μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες θα πάρουν τις πρώτες χρηματοδοτήσεις από τα προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτό φαίνεται ότι αποτελεί στρατηγική επιλογή, καθώς απαιτείται η έγκαιρη απορρόφηση του 37% των κονδυλίων προκειμένου να εκταμιευτούν τα επόμενα. Σε κάθε περίπτωση, η απορρόφηση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης δεν θα ολοκληρωθεί στις 31/8/2026 -όπως προβλέπει τυπικά ο κανονισμός- άλλα αρκετά νωρίτερα.
Ο σχεδιασμός της Ελλάδας προβλέπει την ολοκλήρωση των δαπανών στις 31.12.2025. Αντί δηλαδή να ισχύσει το Ν+3, ειδικά για το Ταμείο Ανάκαμψης θα ισχύσει ο κανόνας του Ν μείον 1. Ο κανόνας του Ν+3 που ισχύει στα διάφορα πλαίσια στήριξης της χώρας (ΕΣΠΑ), σημαίνει απορρόφηση των πόρων μέχρι και τρία χρόνια μετά τη λήξη της εφαρμογής της προγραμματικής περιόδου. Για παράδειγμα, στο ΕΣΠΑ 2021-2027, οι δαπάνες μπορεί να γίνονται μέχρι και το τέλος του 2030, επιτρέπεται δηλαδή απορρόφηση πόρων για επιπλέον τρία χρόνια.
Στην περίπτωση όμως του Ταμείου Ανάκαμψης, που λήγει το 2026, θα ισχύσει το Ν μείον 1 (σ.σ.: απορρόφηση 8 μήνες νωρίτερα). Αυτό σημαίνει οι δαπάνες για τα έργα (και όχι μόνο τα δάνεια) που θα ενταχθούν στο Ταμείο θα πρέπει να γίνουν αυστηρά μέχρι τέλος 2025 για να έχουμε χρόνο καλυφτούν τυχόν καθυστερήσεις και να μη χαθούν πόροι.
Η διαδικασία
Ουσιαστικός αντισυμβαλλόμενος του επενδυτή θα είναι η τράπεζα. Το κράτος δεν θα συμμετάσχει στην επιλογή των επενδυτικών σχεδίων που θα δανειοδοτηθούν, καθώς τον ρόλο θα τον αναλάβει η τράπεζα. Για να συμμετέχει μια επιχείρηση στο πρόγραμμα του προνομιακού δανεισμού θα πρέπει να ετοιμάσει από μόνη της ή με τον σύμβουλό της το επενδυτικό πλάνο. Εν συνεχεία θα απευθύνεται στην τράπεζα που θα αξιολογεί το σχέδιο και θα λαμβάνει χρηματοδοτική προέγκριση. Από τη στιγμή που θα έρθει το αίτημα στην τράπεζα για το επενδυτικό πλάνο ως την εκταμίευση, ο χρόνος κυμαίνεται από 6 εβδομάδες έως 3 μήνες.
Ωστόσο, στις τράπεζες εκτιμούν ότι από τη στιγμή της αίτησης μέχρι την οριστική έγκριση δεν θα χρειάζονται περισσότεροι από δύο μήνες. Εκτός και αν πρόκειται για μεγάλα και σύνθετα έργα, που απαιτούν μεγαλύτερη ανάλυση των δεδομένων. Η τράπεζα, από την πλευρά της, θα απευθύνεται σε έναν από τους ανεξάρτητους εκτιμητές που θα αξιολογήσουν την επιλεξιμότητα της επένδυσης και θα υπολογίσουν το σωρευτικό ύψος των κρατικών ενισχύσεων για την εν λόγω επένδυση.
Με την ολοκλήρωση των εργασιών του ελεγκτή η τράπεζα θα λαμβάνει την τελική χρηματοδοτική έγκριση και θα ξεκινάει η υλοποίηση της επένδυσης.
Διαβάστε ακόμα
Σταϊκούρας: 5 νέες παρεμβάσεις για στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων