Προωθείται μείωση στα έξοδα διοίκησης – που εκτινάχθηκαν τα τελευταία χρόνια – και αλλαγή της τιμολόγησης του νερού ως «αντίδοτο» στην πλήρη ιδιωτικοποίηση

Του Αργύρη Παπαστάθη

Eμφαση στην κερδοφορία μέσω της μείωσης των δαπανών λειτουργίας αλλά και στην εφαρμογή αλλαγών στην τιμολόγηση του νερού -που προβλέπονται ήδη από το θεσμοθετημένο πλαίσιο- ετοιμάζει το Υπερταμείο με βάση τα στρατηγικά σχέδια που έχει εκπονήσει για την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ. Τα βασικά τους σημεία παρουσιάζονται σήμερα από το «business stories».

Παράλληλα, μετά και από τη σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας η απόπειρα ιδιωτικοποίησης των δύο εταιρειών -που μετρά περίπου 12 χρόνια- οδηγείται σε φινάλε (άραγε προσωρινό;). Σε κάθε περίπτωση, αυτό δεν σημαίνει ότι οι εταιρείες που βρίσκονται υπό τη σκέπη του Υπερταμείου θα συνεχίσουν να λειτουργούν με ρυθμούς και νοοτροπία Ελληνικού Δημοσίου. Πολλά πράγματα θα αλλάξουν. Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών, στο στρατηγικό σχέδιο της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) -όπως ονομάζεται επισήμως το Υπερταμείο- σημειώνεται ότι «η εισαγωγή νέας μεθόδου τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος από το 2018 αποτελεί την πιο κρίσιμη πρόκληση που καλούνται να αντιμετωπίσουν η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ».

Με βάση το υπάρχον πλαίσιο, εντός του πρώτου εξαμήνου της φετινής χρονιάς προβλέπεται η κατάρτιση τιμολογίων που θα ανακτούν το συνολικό κόστος των υπηρεσιών ύδατος και τα οποία θα περιλαμβάνουν: το χρηματοοικονομικό κόστος, το περιβαλλοντικό κόστος και το λεγόμενο «κόστος πόρου», δηλαδή το κόστος του νερού. Στα νέα τιμολόγια θα υπάρχουν δύο τμήματα: ένα σταθερό και ένα μεταβλητό όπου θα αποτυπώνεται η κλιμακωτή χρέωση. Η πρώτη κλίμακα χρέωσης προβλέπεται ότι θα καλύπτει τις βασικές ανάγκες διαβίωσης του πληθυσμού και θα παρέχεται σε προσιτή τιμή που, σύμφωνα με το πλάνο, «μπορεί να προσεγγίζει τη μηδενική».

Σε εφαρμογή ωστόσο της ευρωπαϊκής αλλά και της ελληνικής νομοθεσίας προβλέπεται ο διαχωρισμός του κόστους του νερού σε κατ’ ελάχιστο βιομηχανική, οικιακή και αγροτική χρήση, ενώ προωθείται η ένταξη του «κόστους πόρου και του περιβαλλοντικού κόστους στο συνολικό κόστος του νερού».

Ζητείται αλλαγή νοοτροπίας

Την ίδια στιγμή, ιδιαίτερη έμφαση δίνει το Υπερταμείο στον εξορθολογισμό των δαπανών λειτουργίας και στη βελτίωση της εξυπηρέτησης των πελατών των εταιρειών ύδρευσης. Για παράδειγμα, στην ανάλυση κόστους για την ΕΥΔΑΠ τονίζεται ότι τα λειτουργικά έξοδα αυξήθηκαν κατά 3 κατ. ευρώ μεταξύ των ετών 2012 – 2016. Η αύξηση μπορεί να χαρακτηρίζεται «μικρή» σε βάθος πενταετίας, αλλά «οφείλεται ως επί το πλείστον στα έξοδα διοίκησης, τα οποία αυξήθηκαν κατά 56% περίπου σε σχέση με το 2012». Αν παρατηρήσει κανείς τους σχετικούς πίνακες, θα δει ότι μεταξύ των ετών 2015 και 2016 τα έξοδα διοίκησης της ΕΥΔΑΠ αυξήθηκαν κατά 6 εκατ. ευρώ: από τα 59 στα 65 εκατ. ευρώ. Στον αντίποδα, στο ίδιο διάστημα η εταιρεία περιόρισε τις ενεργειακές δαπάνες.

«Πονοκέφαλο» στο Υπερταμείο προκαλούν επίσης οι οφειλές των πελατών προς την εταιρεία. Ενδεικτικά, το 2016 η ΕΥΔΑΠ παρουσίαζε απαιτήσεις από πελάτες ύψους 233 εκατ. ευρώ οι οποίες αφορούσαν ως επί το πλείστον (72%) οφειλές ιδιωτών και δευτερευόντως (18%) οφειλές από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ).

Στο πλαίσιο του λίφτινγκ στην ΕΥΔΑΠ -και βεβαίως της αλλαγής νοοτροπίας διοίκησης-, οι δράσεις που ετοιμάζει το Υπερταμείο περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: επενδύσεις έως 952 εκατ. ευρώ ως το 2021, ανασχεδιασμό και απλοποίηση των εσωτερικών διαδικασιών, επέκταση δραστηριοτήτων στη νησιωτική επικράτεια, υιοθέτηση σύγχρονων συστημάτων διαχείρισης προσωπικού και, τέλος, επέκταση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για την εξυπηρέτηση των πελατών.