Σχέδιο-έκπληξη με στόχο να μειώσει άμεσα τα ληξιπρόθεσμα χρέη του κράτους προς τον ιδιωτικό τομέα, αλλά για αποτροπή δημιουργίας μιας νέας γενιάς οφειλών στο μέλλον, κατέθεσε στους θεσμούς η κυβέρνηση. Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, το υπουργείο Οικονομικών αναλαμβάνει να χρηματοδοτήσει τους κρατικούς φορείς ώστε να αποπληρώσουν άμεσα τα χρέη τους.
Και ταυτόχρονα «τους βάζει χαλινάρι» με τη δέσμευση ότι θα χάνουν την κρατική επιχορήγηση όσοι τυχόν αφήσουν ξανά απλήρωτα χρέη στο μέλλον.
Οι συσκέψεις Σταϊκούρα – Σκυλακάκη με το κουαρτέτο των θεσμών (Κομισιόν, ΕΚΤ, ΕΜΣ και ΔΝΤ) για την 10η αξιολόγηση ολοκληρώθηκαν την περασμένη Τετάρτη. Δεν ήταν όμως τυπική διαδικασία. Οχι μόνο διότι θα είναι η 5η εν μέσω πανδημίας που κλείνει με θετική έκθεση των ελεγκτών. Αλλά, κυρίως, γιατί συνδέεται με πληρωμή μεγάλης δόσεως από Ε.Ε. για τα κέρδη ευρωπαϊκών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα. Αν οι θεσμοί επικυρώσουν στην έκθεσή τους στις 26 Μαΐου ότι η Ελλάδα εκπληρώνει τις δεσμεύσεις και τους στόχους της, το Eurogroup του Ιουνίου θα εγκρίνει να της δοθούν περί τα 650 εκατ. ευρώ που τα έχει απόλυτη ανάγκη η χώρα.
Ο στόχος επετεύχθη, παρότι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ESM) είχε βάλει σκοπό όταν ξεκινούσε η διαπραγμάτευση, να στριμώξει άγρια την κυβέρνηση στο θέμα των ληξιπροθέσμων χρεών. Ο ίδιος ο επικεφαλής του ESM εδώ και μήνες άλλωστε έχει σηκώσει τους τόνους γιατί το Ελληνικό Δημόσιο δεν πληρώνει όσα χρωστά στους ιδιώτες και καθυστερεί τις συντάξεις. Ο κ. Κλάους Ρέγκλινγκ δεν ξεχνά ότι το 2015-2017 το κράτος χρωστούσε και δεν πλήρωνε 5-6 δισ. ευρώ στον ιδιωτικό τομέα ή περίπου 3% του ΑΕΠ της χώρας!
Εντυπωσιακό φινάλε
Τα στελέχη του ESM είχαν ακούσει πολλά για τις εκκρεμείς συντάξεις. Από το 2017 ήδη ακούν ότι «θα μηδενιστούν πλήρως ως τα τέλη του χρόνου». Οχι τυχαία, η νέα κυβέρνηση έχει θέσει ως Νο 1 στόχο να επιταχυνθούν οι πληρωμές συντάξεων με μέτρα όπως η ψηφιακή σύνταξη, οι προκαταβολές-εξπρές ή το νέο σύστημα outsourcing και by pass στο Δημόσιο, με βάση το νομοσχέδιο που κατατέθηκε ήδη στη Βουλή για τους ιδιώτες δικηγόρους που θα εκδίδουν σχέδια απονομής συντάξεων.
Παρ’ όλα αυτά, τα συνολικά μεικτά ληξιπρόθεσμα κράτους, ΟΤΑ και νοσοκομείων (χωρίς τον κόφτη του clawback σε προμηθευτές υγείας) τον Φεβρουάριο αυξήθηκαν αντί να μειωθούν στα 2,3 δισ. ευρώ, από 1,9 δισ. που ήταν τον Ιανουάριο (+20% σε 1 μήνα). Και εκεί που όλα φάνταζαν εύθραυστα, λίγο πριν από το τέλος των διαπραγματεύσεων το υπουργείο Οικονομικών «πήρε το πορτοφόλι» των ελεγκτών, με ένα σχέδιο που εκπονήθηκε στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Και σύμφωνα με το σχέδιο αυτό:
■ Το κράτος θα χρηματοδοτήσει εκτάκτους τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή και άλλους φορείς και οργανισμούς του Δημοσίου, με στόχο να αποπληρώσουν άμεσα τους ιδιώτες πιστωτές. Μαζί και με την επιτάχυνση έκδοσης συντάξεων η κυβέρνηση θα ρίξει χρήμα πάνω από 1 δισ. ευρώ.
■ Ως τα τέλη 2021 τα καθαρά πραγματικά ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου σε ιδιώτες θα έχουν μειωθεί κατά 2/3 ή κάτω και από 350 εκατ. ευρώ. Το Ελληνικό Δημόσιο θα λάβει μέτρα ώστε -σταθερά στο μέλλον- να μην ξεπεράσουν ξανά ποτέ το 0,1% ως 0,2% του ΑΕΠ της χώρας. Δηλαδή θα κυμαίνονται έως 170 ή 350 εκατ. ευρώ το πολύ, με βάση τα σημερινά δεδομένα του ΑΕΠ (περίπου 170 δισ.)
Το κόλπο με τους δήμους
Για να το επιτύχει η κυβέρνηση θα δώσει χρήματα για να καλύψουν τις απλήρωτες υποχρεώσεις τους, αλλά με σκληρούς όρους, ώστε να μην αφήσουν απλήρωτα χρέη ξανά. Προτεραιότητα έχουν τα χρέη των δήμων που -στο παρελθόν τουλάχιστον- είχαν καταστεί ανεξέλεγκτα (όπως τα ξεχασμένα δάνεια των Δήμων Ζωγράφου και Αχαρνών, για τα οποία είχε διαταχθεί και εισαγγελική έρευνα επειδή το 2011 παραλίγο να οδηγήσουν σε άτακτη χρεοκοπία ολόκληρη τη χώρα). Και συγκεκριμένα:
■ Οι Oργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα λάβουν έκτακτο κονδύλι που θα καλύπτει τα τρέχοντα χρέη τους.
■ Με τη χρηματοδότηση των οφειλών των ΟΤΑ, θα τεθεί και ρήτρα πληρωμών προκειμένου να μη δημιουργούν νέα χρέη! Σύμφωνα με πληροφορίες του «business stories», αν σωρεύσουν ξανά απλήρωτες υποχρεώσεις, η ποινή θα είναι ότι θα στερούνται την κρατική επιχορήγηση. Και χωρίς τις πλάτες του κρατικού προϋπολογισμού πια, θα αναγκαστούν να βάλουν σε τάξη τα ταμειακά διαθέσιμα και τις υποχρεώσεις τους. Ή αλλιώς θα βρεθούν στη δυσάρεστη θέση να επιβάλουν αντιδημοφιλείς εισφορές και τέλη στους δημότες τους, για να αντλήσουν ρευστότητα που έχουν ανάγκη για τη λειτουργία τους. Αντίστοιχα μέτρα σχεδιάζεται να εφαρμοστούν αναλόγως και σε άλλους φορείς του κράτους, δηλαδή επιχορηγούμενες ΔΕΚΟ, κρατικά νοσοκομεία κ.λπ.
Διαβάστε ακόμη:
Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης: Τα επόμενα βήματα – Πότε θα έρθουν τα πρώτα χρήματα στην Ελλάδα
S&P: Αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα των ελληνικών τραπεζών
Eurobank: Σημαντική υπερκάλυψη για το 6ετές ομόλογο – Στο 2% το κουπόνι