Την ευκαιρία να «ορθοποδήσουν», μέσω ενός σχεδίου εξυγίανσης, που θα προβλέπει, μεταξύ άλλων, «κούρεμα» των οφειλών, εκποίηση επιμέρους περιουσιακών στοιχείων, μεταβίβαση σε τρίτο και χορήγηση ενδιάμεσης χρηματοδότησης, θα έχουν από αρχές του 2021 οι επιχειρήσεις, που είναι στο… κόκκινο.
Στον νέο Πτωχευτικό Νόμο, που είναι σε διαβούλευση, περιγράφονται αναλυτικά οι ρυθμίσεις, που δύνανται να εφαρμοστούν στη συμφωνία εξυγίανσης και συγκεκριμένα:
α. Τη μεταβολή των όρων των υποχρεώσεων του οφειλέτη χωρίς περιορισμό, συμπεριλαμβανομένων και τρεχουσών ή συναφθεισών ρυθμίσεων με φορείς του Δημοσίου ή φορέων κοινωνικής ασφάλισης.
Η μεταβολή αυτή δύναται ενδεικτικά να συνίσταται στη μεταβολή του χρόνου εκπλήρωσης των απαιτήσεων, περιλαμβανομένης της τροποποίησης των όρων, υπό τους οποίους δύναται να ζητηθεί η πρόωρη αποπληρωμή τους, στη μεταβολή του επιτοκίου, στην αντικατάσταση της υποχρέωσης καταβολής επιτοκίου με την υποχρέωση καταβολής μέρους των κερδών, στην αντικατάσταση απαιτήσεων με μετατρέψιμες ή μη ομολογίες έκδοσης του οφειλέτη ή στην υποχρέωση των εμπραγμάτως ασφαλισμένων πιστωτών να δεχθούν την εναλλαγή υποθηκικής ή ενεχυρικής τάξης υπέρ νέων πιστωτών του οφειλέτη.
Δεν θίγονται οι πιστώσεις, που είναι εξασφαλισμένες με συμφωνία χρηματοοικονομικής ασφάλειας, στο μέτρο, που ικανοποιούνται από την ασφάλεια αυτή, εκτός εάν συμφωνήσει διαφορετικά ο ασφαλειολήπτης.
Οι υποχρεώσεις, που μπορεί να μεταρρυθμίζει η συμφωνία εξυγίανσης, περιλαμβάνουν και τις υπό αίρεση, μελλοντικές ή και άγνωστες υποχρεώσεις του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένων μελλοντικών υποχρεώσεων από κατάπτωση εγγυήσεων, οι οποίες έχουν παρασχεθεί ως την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης, που επικυρώνει τη συμφωνία εξυγίανσης. Πιστωτής, που αναφέρεται ονομαστικά ή ανήκει σε αναφερόμενο είδος ή γένος πιστωτών, θεωρείται ως συμμετέχων στη διαδικασία έγκρισης της συμφωνίας εξυγίανσης.
β. Την κεφαλαιοποίηση υποχρεώσεων του οφειλέτη με την έκδοση μετοχών κάθε είδους ή κατά περίπτωση εταιρικών μεριδίων. Πριν από την κεφαλαιοποίηση δύναται να λαμβάνει χώρα μείωση του μετοχικού κεφαλαίου για την απόσβεση ζημιών σε κάθε περίπτωση ή για τον σχηματισμό αποθεματικού.
γ. Τη ρύθμιση των σχέσεων των πιστωτών μεταξύ τους μετά από την επικύρωση της συμφωνίας είτε υπό την ιδιότητά τους ως πιστωτών είτε σε περίπτωση κεφαλαιοποίησης ή μεταβίβασης επιχείρησης σε νέο φορέα, υπό την ιδιότητά τους ως μετόχων ή εταίρων.
Ενδεικτικά, η συμφωνία εξυγίανσης δύναται να προβλέπει ότι μία κατηγορία πιστωτών δεν δύναται να ζητήσει την αποπληρωμή των απαιτήσεων προς αυτή πριν από την πλήρη ικανοποίηση μιας άλλης, να ρυθμίζει θέματα διοίκησης της επιχείρησης του οφειλέτη μετά την κεφαλαιοποίηση απαιτήσεων των πιστωτών ή μετά τη μεταβίβαση επιχείρησης σε νέο φορέα, να ρυθμίζει θέματα σε σχέση με τη μεταβίβαση των μετοχών ή εταιρικών μεριδίων, που θα προκύψουν από την κεφαλαιοποίηση (ή τη μεταβίβαση επιχείρησης σε νέο φορέα), όπως ενδεικτικά δικαίωμα ή υποχρέωση των μετόχων μειοψηφίας σε περίπτωση πώλησης της πλειοψηφίας των μετοχών να πωλήσουν τις μετοχές τους με τους ίδιους όρους, με τους οποίους γίνεται η πώληση της πλειοψηφίας.
δ. Τη μείωση των απαιτήσεων έναντι του οφειλέτη.
ε. Την εκποίηση επιμέρους περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη.
στ. Την ανάθεση της διαχείρισης της επιχείρησης του οφειλέτη σε τρίτο, με βάση οποιαδήποτε έννομη σχέση, περιλαμβανομένης ενδεικτικά της εκμίσθωσης ή της σύμβασης διαχείρισης.
ζ. Τη μεταβίβαση του συνόλου ή μέρους της επιχείρησης του οφειλέτη σε τρίτο ή σε εταιρεία των πιστωτών.
η. Την αναστολή των ατομικών και συλλογικών διώξεων των πιστωτών για ορισμένο διάστημα μετά την επικύρωση της συμφωνίας. Η αναστολή αυτή δεν δεσμεύει τους μη συμβαλλόμενους πιστωτές για διάστημα, που υπερβαίνει τους τρεις μήνες από την επικύρωση της συμφωνίας.
θ. Τη λήψη από τον οφειλέτη ή από φορέα, στον οποίο μεταβιβάζεται επιχειρηματική δραστηριότητα του οφειλέτη, ενδιάμεσης ή νέας χρηματοδότησης για τη διατήρηση της αξίας της επιχείρησης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εξυγίανσης ή, αντιστοίχως, για την εφαρμογή του επιχειρηματικού σχεδίου μετά την εξυγίανση.
ι. Τον διορισμό προσώπου, που θα επιβλέπει την εκτέλεση των όρων της συμφωνίας εξυγίανσης, ασκώντας τις εξουσίες, που του δίνονται κατά τους όρους της συμφωνίας εξυγίανσης.
κ. Την καταβολή συμπληρωματικών ποσών προς εξόφληση απαιτήσεων, σε περίπτωση βελτίωσης της οικονομικής θέσης του οφειλέτη. Η συμφωνία πρέπει να ορίζει με ακρίβεια τις προϋποθέσεις καταβολής των ποσών αυτών.
λ. Οι εγγυήσεις, οι ασφαλίσεις πιστώσεων και άλλες συμβάσεις με αντίστοιχο αποτέλεσμα υπέρ απαιτήσεων, που κεφαλαιοποιούνται, τρέπονται, εάν δεν ορίζεται διαφορετικά, σε δικαίωμα προαίρεσης του πιστωτή να πωλήσει στον εγγυητή ή ασφαλιστή τις μετοχές ή τα εταιρικά μερίδια, που προκύπτουν από την κεφαλαιοποίηση του χρέους, κατά τον χρόνο, στον οποίο θα καθίστατο κατά τους όρους του ληξιπρόθεσμο το χρέος και για ποσό ίσο με το άθροισμα του κεφαλαίου και των τυχόν τόκων, που καλύπτονται από την εγγύηση. Το δικαίωμα προαίρεσης δύναται να ασκηθεί εντός δύο μηνών από τον χρόνο, κατά τον οποίο θα καθίστατο ληξιπρόθεσμη η υποχρέωση, που κεφαλαιοποιήθηκε και, εάν είναι ήδη ληξιπρόθεσμη κατά την κεφαλαιοποίηση, εντός δύο μηνών από την τελευταία.
Πότε επικυρώνεται η συμφωνία – Τι ισχύει με το Δημόσιο
Προκειμένου να επικυρωθεί συμφωνία εξυγίανσης θα πρέπει να παρασχεθεί συναίνεση από τον οφειλέτη και από πιστωτές του, που εκπροσωπούν αφενός, περισσότερο από το 50% των απαιτήσεων, που έχουν ειδικό προνόμιο και αφετέρου, περισσότερο από το 50% των λοιπών απαιτήσεων, σε κάθε περίπτωση όσων θίγονται από τη συμφωνία εξυγίανσης. Θεωρείται ότι δεν θίγεται η απαίτηση ενός πιστωτή όταν, κατά τη συμφωνία εξυγίανσης, δεν επηρεάζεται η νομική κατάσταση, που είχε πριν από την επικύρωση της συμφωνίας εξυγίανσης. Η συναίνεση των πιστωτών σε συμφωνία εξυγίανσης μπορεί να παρασχεθεί και μέσω ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.
Η επικύρωση συμφωνίας, η οποία έχει συναφθεί μόνον από πιστωτές, που συγκεντρώνουν το ποσοστό του παραπάνω εδαφίου, χωρίς τη σύμπραξη του οφειλέτη, είναι δυνατή εφόσον ο οφειλέτης βρίσκεται, κατά τον χρόνο σύναψης της συμφωνίας, σε παύση πληρωμών ή εφόσον πρόκειται για κεφαλαιουχική εταιρία, το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων του οφειλέτη καταστεί κατώτερο του 1/10 του μετοχικού κεφαλαίου και δεν έχει αποκατασταθεί τουλάχιστον στο ποσοστό αυτό εντός της διαχειριστικής χρήσης που ακολουθεί την ημερομηνία αναφοράς του ετήσιου ισολογισμού, στον οποίο διαπιστώνεται το ανωτέρω έλλειμμα ή εάν ο οφειλέτης δεν έχει υποβάλει προς καταχώρηση οικονομικές καταστάσεις δυο τουλάχιστον διαδοχικών διαχειριστικών χρήσεων.
Το Δημόσιο, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, δημόσιες επιχειρήσεις του δημόσιου τομέα και φορείς κοινωνικής πρόνοιας και ασφάλισης, συναινούν στη σύναψη συμφωνίας εξυγίανσης, υπογράφοντας τη συμφωνία με τους ίδιους όρους και ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, που θα συναινούσε υπό τις αυτές συνθήκες ιδιώτης πιστωτής, ακόμη και όταν με τη συμφωνία παραιτούνται από προνόμια και εξασφαλίσεις ενοχικής ή εμπράγματης φύσεως, καθώς και από ένδικα μέσα ή βοηθήματα.
Θεωρείται δε, ότι συναινούν σε συμφωνία εξυγίανσης, ακόμα και εάν δεν την υπογράφουν, εάν η βεβαιωμένη βασική οφειλή του οφειλέτη προς το αντίστοιχο πρόσωπο ή φορέα κατά τον χρόνο υπογραφής της σύμβασης εξυγίανσης δεν υπερβαίνει το ποσό των 15 εκατ. ευρώ.