Τι είναι το Ταμείο Ανάκαμψης που αποφασίστηκε στο Eurogroup και γιατί θα ξαναδιχάσει τα κράτη μέλη

Το πακέτο «άμυνας» απέναντι στον κορωνοϊό των 540 δισ. ευρώ μπορεί να παρουσιάστηκε σαν ένας καλός συμβιβασμός, αλλά στην πραγματικότητα παρέπεμψε στο μέλλον την ουσία του ζητήματος, που είναι με ποιο τρόπο θα απαντήσει η Ευρώπη στη χειρότερη ύφεση της πρόσφατης ιστορίας.

Η κρίσιμη διαπραγμάτευση αφορά στο Ταμείο Ανάκαμψης (Recovery Fund), το οποίο πρόκειται να συσταθεί για να κινητοποιήσει πόρους με τους οποίους θα ξανασταθεί στα πόδια της η οικονομία της ευρωζώνης.

Στο Eurogroup ελήφθη μια γενική απόφαση για τη δημιουργία του Ταμείου, αλλά χωρίς να διευκρινισθεί το παραμικρό, ούτε τα ποσά που θα διαθέτει, ούτε ο τρόπος με τον οποίο θα λειτουργήσει.

Στη σχετική συζήτηση θα επανέλθουν όλες οι διαφορές που υπήρχαν για  το ευρωομόλογο, αφού το κεντρικό ζήτημα είναι με ποιο τρόπο θα χρηματοδοτηθεί το συγκεκριμένο Ταμείο, για να πραγματοποιήσει επενδύσεις σε κρίσιμους παραγωγικούς κλάδους και να στηρίξει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.

Οι μεν Νότιες χώρες, που υποστήριξαν το ευρωομόλογο, θέλουν οι πόροι του Ταμείου αυτού να προέλθουν από κοινό δανεισμό και να ενταχθούν στον προϋπολογισμό της Ε.Ε.

Προτείνουν μάλιστα να χρησιμοποιηθεί ο  Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης (EFSM), που είχε λειτουργήσει στο διάστημα 2011-2014 για να δώσει βραχυπρόθεσμα δάνεια στην Ελλάδα και την Ιρλανδία, ρόλο που τελικά ανέλαβε ο γνωστός μας ESM.

Ο EFSM είχε δανειστεί εκδίδοντας ομόλογα με την εγγύηση του προϋπολογισμού της Ε.Ε. για  να χρηματοδοτήσει τότε την Ελλάδα και την Ιρλανδία (με ένα μικρό ποσό σε σχέση με τη συνολική χρηματοδότηση) και επομένως το χρέος αυτό δεν βάρυνε τα κράτη μέλη.

Οι Νότιες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Γαλλία, υποστηρίζουν ένα παρόμοιο μηχανισμό, επειδή  «μοιάζει» σε κάποια σημεία με ευρωομόλογο και εμπλέκει την Κομισιόν, αντί για τον ESM ο οποίος χορηγεί δάνεια με «μνημονικούς» όρους και προϋποθέσεις.

Αντίθετα, οι χώρες του Βορρά που πολέμησαν το ευρωομόλογο –και τελικά επικράτησαν- υποστηρίζουν ότι η χρηματοδότηση του νέου αυτού Ταμείου θα πρέπει να βασιστεί στον ESM και στις δικές του αυστηρότερες διαδικασίες.