Τον Μάρτιο η Ελλάδα εξοφλεί πλήρως τα τελευταία 1,9 δισ. των δανείων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Κλείνει το κεφάλαιο ΔΝΤ αν και μέχρι πρότινος ο Βόλφγκανκ Σόιμπλε και οι «σκληροί» της Ευρώπης αξίωναν πάση θυσία την παραμονή του σε ρόλο τοποτηρητή της χώρας. Πλέον όμως το Eurogroup χαιρετίζει την απαλλαγή της Ελλάδας (και της Ευρωζώνης ολόκληρης) από την παρουσία του.
Τυπικά μόνο, μέχρι τον Αύγουστο, το ΔΝΤ θα μετράει αντίστροφα μέχρι να κλείσει οριστικά τα «κιτάπια» του που γράφουν απέξω «Greece – Memorandum of Economic and Financial Policies» (δηλαδή… Μνημόνιο).
Το δάνειο
Στις 3 Μαΐου 2010 η Ελλάδα ζήτησε 30 δισ. δάνειο από το ΔΝΤ. Λίγο προτού συμπληρωθούν 12 χρόνια, λοιπόν, θα το έχει εξοφλήσει ολοσχερώς. Θα μπορούσε και νωρίτερα, αλλά πολιτικές παλινωδίες στο εσωτερικό -ή και η επιβολή από το εξωτερικό- εμπόδισαν στο παρελθόν να συμβεί αυτό που συμβαίνει σήμερα.
Παίρνει τέλος έτσι η παρέλαση τοποτηρητών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από Ελλάδα και Ευρώπη. Ολοι τους επέβαλαν πολιτικές – ή και την προσωπική του ατζέντα ο καθένας:
■ Ο «γαλανομάτης» Δανός Πολ Τόμσεν: αν και βαρύνεται για τον «λάθος πολλαπλασιαστή» του 1ου Μνημονίου, έχτισε καριέρα και έγινε διευθυντής Ευρώπης του ΔΝΤ με μισθούς εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Είχε το πάνω χέρι στα μνημόνια 2010-2015, αλλά και επιλήψιμη εμμονή με τις τράπεζες, δείχνοντας πως παίζει ύποπτο «παιχνίδι» εξυπηρετώντας ξένα συμφέροντα. Δόθηκαν μάχες (από τον Γιάννη Στουρνάρα ως υπουργό Οικονομικών) για να αποτραπεί αφελληνισμός των τραπεζών και, διά αυτών, των ελληνικών επιχειρήσεων και της περιουσίας των Ελλήνων.
■ Ο «ανθύπατος» βοηθός του Τόμσεν, Ολλανδός Μπομπ Τράα: απαιτούσε ιδιωτικοποιήσεις και μείωση του κατώτατου μισθού. Στο πρώτο, πάντως, απέτυχε τελείως, αφού… «ούτε τασάκι από ΔΕΚΟ» δεν πωλήθηκε επί των ημερών του (σ.σ.: όλα έγιναν αργότερα και στις χαμηλότερες τιμές επί ΣΥΡΙΖΑ).
■ Ο Ινδός Ρίσι Γκογιάλ: διάδοχος του Τόμσεν στην Αθήνα, το έπαιξε σκληρός διαπραγματευτής. Είτε με άνωθεν εντολή είτε με «προσωπική ατζέντα» (όπως τον επέκριναν και μέσα από την τρόικα) το μόνο που κατάφερε με την αλλοπρόσαλλη στάση και άρνησή του, ήταν να «μπλοκάρει» την ολοκλήρωση του β’ μνημονίου. Ακόμα και αν προόριζε ως «δώρο στην επόμενη κυβέρνηση» το τέλος του 2ου προγράμματος, ο Γκογιάλ απέτυχε και με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις, οδηγώντας σε 3ο μνημόνιο.
■ Η Ρουμάνα Ντέλια Βελκουλέσκου: από το μνημόνιο της Κύπρου ήταν γνωστή ως «Δρακουλέσκου» επειδή απαίτησε κούρεμα καταθέσεων. Στην Ελλάδα ζητούσε κούρεμα μισθών και συντάξεων, λέγοντας πως στην πατρίδα της ζουν με λιγότερα.
Τεράστια οφέλη
Μπορεί τα 1,9 δισ. ευρώ από τα 30 δισ. του ΔΝΤ να φαντάζουν ελάχιστα μπροστά στα 388 δισ. συνολικού δημοσίου χρέους της χώρας, είναι όμως εξόχως σημαντικά για να μειωθεί περαιτέρω το κόστος εξυπηρέτησης, βελτιώνοντας το προφίλ του, αλλά και το κύρος της χώρας. Και αυτό διότι δίνει:
Ανάσα στο εσωτερικό: έστω και για λόγους γοήτρου ή ψυχολογίας, όλες οι κυβερνήσεις ήθελαν να σβήσουν το συγκεκριμένο χρέος. Σε καμία άλλη χώρα της Ε.Ε. το Ταμείο δεν κάθισε πάνω από 2-3 χρόνια. Το 2019 και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε ανακοινώσει πανηγυρικά την πρόθεσή της για πρόωρη αποπληρωμή 3,7 δισ. ευρώ. Το EuroWorking Group στις 2 Μαΐου είχε δώσει πράσινο φως, αλλά το εγχείρημα ναυάγησε εξαιτίας των προεκλογικών παροχών Τσίπρα στο Ζάππειο στις 7 Μαΐου.
«Ομπρέλα» μέχρι την επενδυτική βαθμίδα: η έγκριση Eurogroup και ESM παρέχει εγγύηση αξιοπιστίας στην Ελλάδα. Σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι δεν θεωρούν πλέον απαραίτητο τον «μπαμπούλα» του ΔΝΤ. Εν μέσω της «θύελλας Πούτιν», η πρόωρη αποπληρωμή χαιρετίζεται και επιβραβεύεται. Σε αντίθεση με χώρες, όπως η Αργεντινή, που αθέτησαν πληρωμές στο ΔΝΤ, η Ελλάδα εκπέμπει μήνυμα συνέπειας και σιγουριάς, κερδίζει σε πρεστίζ και διαλύει «κακές μνήμες» από τραυματικές καταστάσεις του παρελθόντος.
Χώρο για παροχές: άμεσα η Ελλάδα εξοικονομεί 56 εκατ. ευρώ από τόκους. Ανοίγει έτσι δημοσιονομικό χώρο για άλλες παρεμβάσεις, βελτιώνει τους δείκτες βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους, μειώνει τον επιτοκιακό και συναλλαγματικό κίνδυνο (λόγω ισοτιμίας SDR – «ειδικά τραβηχτικά δικαιώματα»).
Θα ακολουθήσει και νέα απόφαση για πρόωρη αποπληρωμή άλλων 5,3 δισ. των πρώτων διακρατικών δανείων του 2010 (GLF).
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητος υποχρεώνεται έτσι να συντάξει ανάλυση χρέους (DSA) με τα νέα δεδομένα, όπου θα ενσωματώνει τα πολύ χαμηλά επιτόκια με τα οποία δανείζεται σήμερα η χώρα. Αν και στα υψηλότερα των τελευταίων 30 μηνών (έως 2,6%) ποτέ δεν δανειζόταν η Ελλάδα φθηνότερα, κάτω από 3% για 10ετή διάρκεια!
Αυτό αλλάζει την εικόνα εξυπηρέτησης χρέους και τα σενάρια πληρωμών για τόκους, αποτελώντας πυξίδα για επενδυτές στα επόμενα χρόνια, καθώς η προηγούμενη έκθεση είχε βασιστεί σε υποθέσεις για πολλαπλάσια επιτόκια από τα τρέχοντα.
Και μόνο γι’ αυτό οι ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας θα περιοριστούν τουλάχιστον 0,3% του ΑΕΠ. Και είναι ένα από τα επιχειρήματα της κυβέρνησης για να μειωθούν οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων στα επόμενα χρόνια.
Διαβάστε ακόμη
Ήρθε η ώρα του λογαριασμού για το ιδιωτικό χρέος των 260 δισ. ευρώ!
Γαλλία: Κατακόρυφη η αύξηση στην ενέργεια και τις ζωοτροφές για τους αγρότες