Τα χειρότερα είναι μπροστά, εκτιμούν οι περισσότεροι επιχειρηματίες στο σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας, όπως καταγράφεται στην τελευταία έρευνα οικονομικού κλίματος που συνέταξε το ΙΟΒΕ. Κάτι αντίστοιχο φάνηκε νωρίτερα και στην μελέτη της Markit γύρω απ’ την μεταποιητική δραστηριότητα στη χώρα μας, όπου ο σχετικός δείκτης παρέμεινε σε αρνητική τροχιά.
Στην έρευνα του ΙΟΒΕ πάντως περισσότερο απαισιόδοξοι εμφανίζονται στους τομείς των Υπηρεσιών και του Λιανικού Εμπορίου ενώ ακολουθούν οι Βιομήχανοι. Περίπου στα ίδια επίπεδα σε σχέση με ένα μήνα πριν εμφανίζονται οι Κατασκευαστές ενώ πιο συγκρατημένα εξακολουθούν να εμφανίζονται τα νοικοκυριά καθώς η πτώση στην καταναλωτική εμπιστοσύνη αποδείχθηκε οριακή.
Συγκεκριμένα ο δείκτης οικονομικού κλίματος του ΙΟΒΕ επιδεινώθηκε έντονα τον Μάιο και υποχώρησε στις 88,5 μονάδες, έναντι 99,3 μονάδων τον προηγούμενο μήνα.
Επιδείνωση των προσδοκιών καταγράφηκε σε όλους τους τομείς πλην των Κατασκευών, με εντονότερη την υποχώρηση στις Υπηρεσίες και το Λιανικό Εμπόριο, και ηπιότερη αυτή στη Βιομηχανία.
Στην καταναλωτική εμπιστοσύνη η απαισιοδοξία κλιμακώθηκε οριακά σε σχέση με τον Απρίλιο, με τα περισσότερα νοικοκυριά να διατυπώνουν αρνητικές προβλέψεις για την πορεία των δικών τους οικονομικών τους δεδομένων και της ευρύτερης οικονομίας στους επόμενους 12 μήνες.
Αυτόν το μήνα καταγράφηκαν εντονότερες αρνητικές εκτιμήσεις κυρίως στο Λιανικό Εμπόριο και τις Υπηρεσίες, καθώς οι άλλοι τομείς και τα νοικοκυριά επηρεάστηκαν εντονότερα τον Απρίλιο.
Αυτό συνέβη παρά το γεγονός ότι κατά τον Μάιο ξεκίνησε η σταδιακή αποκατάσταση της λειτουργίας κλάδων που βρίσκονταν σε αναστολή δραστηριότητας. Προκύπτει ότι αυτό το «άνοιγμα» δεν συνοδεύτηκε από κάμψη της απαισιοδοξίας, καθώς η κατανάλωση σε πολλούς κλάδους απέχει πολύ από τα επίπεδά της πριν τη νέα κρίση, και οι αβεβαιότητες είναι ακόμα ισχυρές. Επιπλέον, η τρέχουσα περίοδος είναι εξαιρετικά πυκνή ως προς τις παρεμβάσεις πολιτικής, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αυτές εγχωρίως αφορούν αφενός στον τρόπο λειτουργίας κλάδων της οικονομίας, που επηρεάζουν τη βραχυπρόθεσμη λειτουργία των επιχειρήσεων, αφετέρου σε χρηματοδοτικές και φορολογικές παρεμβάσεις, που επηρεάζουν τις προοπτικές της επιχειρηματικότητας μεσοπρόθεσμα. Το οικονομικό περιβάλλον επομένως βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο και οι προσδοκίες θα διαμορφώνονται ανάλογα και με τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας και στο ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και το σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής.
Σε κάθε περίπτωση, η επιδείνωση του οικονομικού κλίματος που καταγράφεται υπογραμμίζει το
βάθος της οικονομικής κρίσης, η οποία αναμένεται να έχει σημαντική διάρκεια και να επηρεάσει δομικά και όχι μόνο συγκυριακά όλους τους τομείς της οικονομίας.
Αναλυτικότερα:
* στη Βιομηχανία, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση ενισχύθηκε αισθητά, ο δείκτης των εκτιμήσεων για τα αποθέματα διογκώθηκε και οι προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες περιορίστηκαν ήπια. Συνολικά ο δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία περιορίστηκε αισθητά στις 82,8, από 97,6 τον Απρίλιο.
* στις Κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα παραγωγής ενισχύθηκαν, ενώ οι αρνητικές προβλέψεις για την απασχόληση εμφάνισαν οριακή βελτίωση. Ο δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές, μετά την πρωτοφανή πτώση τον Απρίλιο, στις 14,3 μονάδες, ενισχύθηκε ήπια στις 18,5 μονάδες.
* στο Λιανικό Εμπόριο, οι θετικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις επιδεινώνονται αισθητά, όπως και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους, ενώ παράλληλα τα αποθέματα διογκώνονται ελαφρά. Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο υποχώρησε το Μάιο στις 65,8 μονάδες, στη χαμηλότερη επίδοση από τον Ιούλιο του 2015. Τον Απρίλιο με τα μαγαζιά κλειστά- ο δείκτης ήταν στο 90,6!
* στις Υπηρεσίες, οι ήπιες εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων περιορίστηκαν έντονα, όπως και οι αντίστοιχες για την τρέχουσα ζήτηση αλλά και τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της. Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες διαμορφώθηκε το Μάιο, στις 47,9 μονάδες, από 80,9 ένα μήνα πριν.
* στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας υποχωρούν οριακά σε αντίθεση με την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους όπου βελτιώνονται ήπια, όπως επίσης και οι εκτιμήσεις για μείζονες αγορές ενώ η πρόθεση για αποταμίευση εξασθενεί οριακά. Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης σημείωσε οριακή υποχώρηση στις –33 μονάδες από –32,6, ένα μήνα πριν.
Ο δείκτης για τη μεταποίηση PMI
Λίγο νωρίτερα η εταιρεία ερευνών Markit είχε εκδώσει τη δική της μελέτη για την κατάσταση στην ελληνική μεταποίηση, η οποία και το Μάιο παράμεινε σε τροχιά συρρίκνωσης.
Συγκεκριμένα ο δείκτης PMI αυξήθηκε στις 41,1 μονάδες, από 29,5 τον Απρίλιο, αλλά παραμένει κάτω του 50 που είναι και το όριο μεταξύ ανάπτυξης και ύφεσης.