Η θολή εικόνα για τις αφίξεις των τουριστών δεν επιτρέπει ακόμα στους επιχειρηματίες να αποφασίσουν για το αν και πότε θα επαναλειτουργήσουν, με τους περισσότερους να στρέφουν το βλέμμα τους προς τις «ασφαλείς» ημέρες του Αυγούστου.
Από την άλλη πλευρά, χιλιάδες εποχικοί εργαζόμενοι στον τουρισμό βρίσκονται στον αέρα, καθώς τα ξενοδοχεία στα οποία εργάζονται δεν έχουν ανοίξει και οι ίδιοι δεν γνωρίζουν αν θα εργαστούν ή θα τεθούν σε αναστολή μέχρι τον Σεπτέμβριο λαμβάνοντας την αποζημίωση των 534 ευρώ. Με ακόμη χαμηλότερο εισόδημα, με το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ των 399 ευρώ και με αυτό μόνο μέχρι τον Αύγουστο, θα πρέπει να ζήσουν οι εποχικοί που δεν έχουν δικαίωμα επαναπρόσληψης.
Η Ομοσπονδία Τουρισμού και Επισιτισμού υπογραμμίζει σε επιστολή της προς τον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση τις γκρίζες ζώνες των υπουργικών αποφάσεων, ζητώντας να απλοποιηθούν οι διαδικασίες επιδότησης των εργαζομένων. Ενδεικτικά, αναφέρει ότι μένουν στον αέρα οι εργαζόμενοι των μπαρ που σφραγίστηκαν λόγω υγειονομικών παραβάσεων, των ξενοδοχείων που άνοιξαν αλλά έκλεισαν λόγω ανύπαρκτης ζήτησης, καθώς και οι εργαζόμενοι που είχαν προγραμματίσει φέτος να δουλέψουν σε νέο εργοδότη. Δεν είναι τυχαίο ότι 6 στους 10 εργαζομένους, όπως έδειξε πρόσφατη έρευνα γνώμης της ΓΣΕΕ, δεν ελπίζουν σε αύξηση του μισθού τους, ενώ 4 στους 10 δεν νιώθουν ασφάλεια για τη διατήρηση της θέσης εργασίας τους.
Ακολουθούν οι απαντήσεις σε 8 ερωτήματα εργοδοτών και εργαζομένων σε σχέση με τη λειτουργία των επιχειρήσεων αυτό το καλοκαίρι.
1. Μέχρι πότε επιτρέπεται η παράταση της αναστολής σύμβασης ανάλογα με το είδος της επιχείρησης;
-Στις επιχειρήσεις εστίασης οι εργοδότες μπορούν να παρατείνουν την αναστολή σύμβασης εργασίας των εργαζομένων τους ή και να τους θέσουν για πρώτη φορά σε αναστολή κατ’ ανώτατο συνεχόμενο χρονικό διάστημα 30 ημερών από 1η Ιουνίου και πάντως όχι πέραν της 30ής Ιουνίου.
-Στις επιχειρήσεις του τουρισμού, των μεταφορών, του πολιτισμού και του αθλητισμού, η αναστολή των συμβάσεων μπορεί να πραγματοποιηθεί και τον Ιούλιο. Συγκεκριμένα, από 1η Ιουνίου και πάντως όχι πέραν της 31ης Ιουλίου.
-Στα εποχικά ξενοδοχεία-καταλύματα και τα τουριστικά λεωφορεία οι αναστολές μπορεί να παραταθούν έως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Οι επιχειρήσεις που κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με απολύσεις και σε περίπτωση πραγματοποίησής τους οι καταγγελίες αυτές είναι άκυρες.
2 Πώς θα γίνουν οι επαναπροσλήψεις στα εποχικά ξενοδοχεία που θα λειτουργήσουν;
Οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις εποχικής λειτουργίας που επαναλειτουργούν υποχρεούνται να επαναπροσλάβουν τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που είχαν κατά μέσο όρο τα δύο προηγούμενα έτη (2018-2019) και κατά προτεραιότητα τους εργαζομένους που απασχολήθηκαν την περσινή σεζόν. Αμέσως μετά μπορούν να τους θέσουν όλους ή κάποιους σε αναστολή έως και 30 Σεπτεμβρίου. Σταδιακά υποχρεούνται να ανακαλούν τις αναστολές και να ενεργοποιούν τους εργαζομένους ανάλογα με το ποσοστό πληρότητας. Για παράδειγμα, αν η πληρότητα ανέλθει στο 50% θα πρέπει να κληθούν για εργασία τα 2/3 του προσωπικού.
3 Τι πρέπει να κάνουν για να πάρουν τα 534 ευρώ οι εργαζόμενοι των ξενοδοχείων που δεν θα ανοίξουν;
Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα στους εποχικούς των ξενοδοχείων που δεν θα ανοίξουν να κάνουν αίτηση χωρίς τη συμμετοχή του εργοδότη στην πλατφόρμα του υπουργείου Εργασίας, προκειμένου να τεθούν σε αναστολή σύμβασης έως τις 30 Σεπτεμβρίου και να λάβουν την ειδική αποζημίωση των 534 ευρώ. Ο εργαζόμενος θα συμπληρώσει τα στοιχεία του και την επωνυμία του ξενοδοχείου, το υπουργείο θα κάνει τη διασταύρωση και θα πιστώσει την αποζημίωση. Η διαδικασία είναι εύλογο να πάρει χρόνο, κατά τη διάρκεια του οποίου οι εποχικοί θα είναι υποχρεωμένοι να αντεπεξέλθουν με μηδενικό εισόδημα. Πάντως, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου Εργασίας, οι πληρωμές για την ειδική αποζημίωση του Ιουνίου θα γίνουν από 13 έως 14 Ιουλίου και για την αποζημίωση του Ιουλίου από 10 έως 12 Αυγούστου.
4 Πώς θα επιδοτηθούν οι εποχικοί χωρίς δικαίωμα επαναπρόσληψης που δεν βρίσκουν δουλειά;
Με δήλωσή τους σε ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΟΑΕΔ θα επικαιροποιήσουν τα στοιχεία τους και το iban για την καταβολή της έκτακτης μηνιαίας αποζημίωσης ύψους 399 ευρώ, η οποία θα καταβληθεί για τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο.
Δικαιούχοι του ποσού είναι οι εποχικά εργαζόμενοι του τουριστικού και επισιτιστικού κλάδου που δεν έχουν δικαίωμα υποχρεωτικής επαναπρόσληψης και οι οποίοι κατά το χρονικό διάστημα από τον Σεπτέμβριο του 2019 έως και τον Φεβρουάριο του 2020 πήραν τακτική επιδότηση ανεργίας για 3 μήνες και 5 ημέρες.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στον Επισιτισμό-Τουρισμό υπογραμμίζει ότι πολλοί συνάδελφοί τους δεν πληρούν τις προϋποθέσεις, με αποτέλεσμα να μείνουν ακάλυπτοι χωρίς καμία ενίσχυση. Επίσης, δεν διευκρινίζεται αν οι εργαζόμενοι αυτοί θα έχουν το δικαίωμα επιδότησης ανεργίας τον προσεχή χειμώνα.
Δικαιούχοι του ποσού είναι και όσοι απολύθηκαν από επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πτώχευση της Thomas Cook.
Η έκτακτη αποζημίωση για τον Ιούνιο θα καταβληθεί έως τις 10 Ιουλίου, για τον Ιούλιο έως τις 10 Αυγούστου και για τον Αύγουστο έως τις 10 Σεπτεμβρίου.
5 Ποια ευέλικτα σχήματα έχει στη διάθεσή του ο εργοδότης για να επαναλειτουργήσει τους θερινούς μήνες;
Οι επιχειρήσεις μπορεί να λειτουργήσουν επιλέγοντας μεικτά σχήματα τα οποία έχουν το περιθώριο να αλλάζουν κάθε μήνα ανάλογα με τις ανάγκες. Για παράδειγμα, ένα μέρος του προσωπικού μπορεί να παραμείνει σε αναστολή, ενώ ένα άλλο να ενταχθεί στο πρόγραμμα «Συν-εργασία». Τον επόμενο μήνα ο εργοδότης μπορεί να αλλάξει τον σχεδιασμό του και να μειώσει τις αναστολές αν πρέπει να καλύψει περισσότερες ανάγκες. Προσοχή! Οι εργαζόμενοι που ανακαλούνται οριστικά σε ενεργή απασχόληση δεν μπορούν να μπουν ξανά σε αναστολή.
6 Ποιοι εργαζόμενοι μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα «Συν-εργασία»;
Στη «Συν-εργασία» εντάσσονται μόνο οι εργαζόμενοι που είχαν ενεργή σύμβαση εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης κατά την 30ή Μαΐου 2020. Παράλληλα, ο μηχανισμός μπορεί να εφαρμοστεί και σε εποχικά εργαζομένους πλήρους απασχόλησης που διατηρούν δικαίωμα υποχρεωτικής επαναπρόσληψης σε ξενοδοχεία και τουριστικά λεωφορεία εποχικής λειτουργίας. Δεν εντάσσονται εργαζόμενοι με συμβάσεις μερικής απασχόλησης.
7 Πόσα χάνει ο εργαζόμενος που εντάσσεται στο πρόγραμμα «Συν-εργασία»; Πότε πιστώνεται η κρατική ενίσχυση;
Ο εργαζόμενος που εντάσσεται στο πρόγραμμα «Συν-εργασία» (μειωμένο ωράριο έως και 50%, μισός μισθός, κρατική επιδότηση) θα χάσει το 20% του αρχικού μισθού του, ενώ οι απώλειες, αν υπολογιστεί και η αναλογία του δώρου Χριστουγέννων και του επιδόματος αδείας, θα φτάσουν στο 23%. Για παράδειγμα, αν ο μισθός είναι 1.200 ευρώ μεικτά (1.016 ευρώ καθαρά), εντασσόμενος στο πρόγραμμα θα πάρει 508,2 ευρώ από τον εργοδότη και 304,81 (60% του απολεσθέντος εισοδήματος) από το κράτος. Δηλαδή θα εισπράξει 813 ευρώ και θα χάσει 203. Η απώλεια ανέρχεται σε 20%. Υπενθυμίζουμε ότι κατ’ αναλογία θα συμμετάσχει το κράτος και στον υπολογισμό του επιδόματος αδείας και του δώρου Χριστουγέννων. Σε αυτό το ύψος των αποδοχών η αναλογία του δώρου Χριστουγέννων ανά μήνα είναι 20,32 ευρώ, ενώ η αναλογία του επιδόματος αδείας 13,55 ευρώ. Επομένως, θα πάρει στο χέρι τελικά 778,96 ευρώ και θα χάσει 237,08 ευρώ (-23%).
Από τις περικοπές διασώζονται μόνο όσοι αμείβονται με τον κατώτατο μισθό των 650 ευρώ (καθαρά 550 ευρώ). Δηλαδή στην περίπτωση που μετά την κρατική αναπλήρωση (60% επί του καθαρού κομμένου μισθού) οι καθαρές αποδοχές υπολείπονται του καθαρού νομοθετημένου κατώτατου μισθού ή ημερομισθίου, η διαφορά αναπληρώνεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Για παράδειγμα, στα 550 ευρώ καθαρές αποδοχές το κράτος πληρώνει τα 275 ευρώ, με αποτέλεσμα ο εργαζόμενος να μην υποστεί καμία απώλεια.
Η κρατική επιδότηση θα πιστωθεί απευθείας από το υπουργείο Εργασίας στους τραπεζικούς λογαριασμούς των μισθωτών χωρίς τη μεσολάβηση του εργοδότη, ο οποίος θα πρέπει να δηλώνει το iban του λογαριασμού μισθοδοσίας του εργαζομένου. Τα χρήματα θα καταβάλλονται εντός του πρώτου 10ημέρου κάθε επόμενου μήνα εφαρμογής του προγράμματος. Για τον Ιούνιο δηλαδή θα πρέπει να καταβληθεί το πρώτο 10ήμερο του Ιουλίου και για τον Ιούλιο το πρώτο 10ήμερο του Αυγούστου.
8 Η «Συν-εργασία» έγινε πιο δελεαστική για τους εργοδότες μετά την ελάφρυνση των εισφορών;
Σαφώς μειώθηκε η επιβάρυνση καθώς η Πολιτεία θα καλύψει κατά 60% τις εργοδοτικές εισφορές των εργαζομένων που θα μπαίνουν στο πρόγραμμα για τον χρόνο που δεν εργάζονται. Ωστόσο, η κάλυψη αφορά μόνο 1,5 μήνα (από 15 Ιουνίου έως 31 Ιουλίου) προκαλώντας και πάλι τη δυσφορία πολλών εργοδοτών. Στην αρχική μορφή του προγράμματος το μη μισθολογικό κόστος βάραινε εξ ολοκλήρου τους εργοδότες, οι οποίοι θα έπρεπε να αναλάβουν την υποχρέωση να καλύπτουν το σύνολο των εισφορών των εργαζομένων, υπολογιζόμενων επί του αρχικού ονομαστικού μισθού παρότι παρείχαν μισή εργασία.
Για παράδειγμα, ο μισθωτός των 1.000 ευρώ που με την προσθήκη των εισφορών στοιχίζει 1.243 ευρώ, στο πλαίσιο του προγράμματος «Συν-εργασία» θα στοιχίζει 860,95 ευρώ (ποσοστό 66%) με παροχή μισής εργασίας. Μετά τις βελτιώσεις το ποσοστό επιβάρυνσης μειώθηκε από 66% σε 60%.