Aποφάσεις στην Φρανκφούρτη για την επιτοκιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με traders, αναλυτές αλλά και την πλειοψηφία των ίδιων των μελών του Δ.Σ. της να προεξοφλούν ότι η απαρχή των μειώσεων δεν πρέπει να αναμένεται πριν από τη συνεδρίαση του Ιουνίου.
Εκτιμήσεις ωστόσο, που από την αρχή της χρονιάς έχουν αλλάξει αρκετές φορές, με τις προβλέψεις αρχικά να μιλούν για επιθετικότερη τακτική της ΕΚΤ, με έναρξη των μειώσεων από τις 11 Απριλίου (ή και νωρίτερα ακόμα, σε ένα υπεραισιόδοξο σενάριο), όμως η πιο αργή του αναμενόμενου μείωση του πληθωρισμού (κυρίως) και η επίσης πιο χαλαρή επιβράδυνση του ρυθμού αυξήσεων στους μισθούς, κατέστησε σταδιακά αιθεροβάμονες όσους πόνταραν σε αυτό το σενάριο.
Η διαφαινόμενη πάντως πρώτη μείωση του Ιουνίου αναμένεται ότι θα είναι της τάξης του 0,25% και από εκεί και πέρα, ο “οδικός χάρτης” των επόμενων, -πόσες, πότε και από πόσο-, θα εξαρτηθεί από τις προοπτικές που θα διαγράφονται στο πακέτο “πληθωρισμός, αγορά εργασίας – δυναμική αυξήσεων μισθών”. Καθώς πολλοί προειδοποιούν ότι οι συνέπειες μιας ανάκαμψης του πληθωρισμού, ωθούμενης από τις αυξήσεις στους μισθούς θα δημιουργούσαν συνθήκες πολύ δυσμενέστερες για τις οικονομίες της Ευρωζώνης, που παραμένουν εγκλωβισμένες στη στασιμότητα, από εκείνες της διατήρησης του κόστους δανεισμού στα υψηλά, ακόμη και πρωτοφανή για την Ευρώπη, επίπεδα που βρίσκονται σήμερα, για λίγο μεγαλύτερο διάστημα.
Η άποψη αυτή κυριαρχεί στις τάξεις των Ευρωπαίων κεντρικών τραπεζιτών και των υψηλόβαθμων τεχνοκρατών της Φρανκφούρτης, χωρίς να λείπουν μάλιστα και κάποιοι που αμφισβητούν την σκοπιμότητα έναρξης των μειώσεων από τον Ιούνιο, μιλώντας για φθινόπωρο και… βλέπουμε.
Το “δώρο” που δεν ήρθε
Τι έχει όμως στο μυαλό της η Κριστίν Λαγκάρντ; Πού θα ρίξει το βάρος της η επικεφαλής της ΕΚΤ; Με την έννοια ότι επηρεάζει το κλίμα στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. της ΕΚΤ και δρομολογεί τις αποφάσεις πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας με τις παρεμβάσεις της, δημόσιες και παρασκηνιακές; Η ίδια τάσσεται κατά των βεβιασμένων αποφάσεων και η πλειοψηφία των κεντρικών τραπεζιτών προσώρας, επιμένουν να δουν την εξέλιξη στους μισθούς του πρώτου τριμήνου του 2024, στοιχεία που αναμένονται τον Μάιο, πριν προχωρήσουν σε έγκριση χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής με εκκίνηση της αποκλιμάκωσής τους.
Μάταια, ανέμενε ίσως η επικεφαλής της ΕΚΤ κάποιο “δώρο” τον Μάρτιο από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, με τους αναλυτές έτσι να ερμηνεύουν την αοριστία των τελευταίων δηλώσεών της, όπου δεν συγκεκριμενοποιείται ο χρονισμός της προοπτικής μείωσης των επιτοκίων. Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, καθώς όλο το προηγούμενο διάστημα οι επιτελικοί της Fed προεξοφλούσαν την παράταση μιας ενέργειας από την πλευρά τους.
Προσωπική ατζέντα
Το θέμα όμως, κατά πολλούς αναλυτές, είναι πως η Λαγκάρντ συνυπολογίζει για τις επιλογές της όχι μόνο το κλίμα και τις πιθανές αντιδράσεις των αγορών, αλλά και πολιτικές παραμέτρους. Υπενθυμίζουν δε, ότι είναι από τους ελάχιστους τεχνοκράτες σε επίπεδο κορυφής της ΕΕ που φαίνεται να έχουν (και) προσωπική ατζέντα που συμπεριλαμβάνει και πολιτικές φιλοδοξίες. Ήδη πάντως, έχει χρεωθεί μια αποτυχημένη και κυρίως λίαν επιζήμια για την ευρωπαϊκή οικονομία και επιχειρηματικότητα αρχική εκτίμηση για το εύρος διάρκειας και μεγέθους του πληθωρισμού, που οδήγησε σε εσπευσμένη αναθεώρηση πολιτικής, με εκτόξευση των επιτοκίων και επιβράδυνση όλων των οικονομιών. Και με το “mea culpa” να διατυπώνεται σχεδόν ψιθυριστά.
Και την ίδια να ετοιμάζεται μα διαβεί με χαρακτηριστική ευκολία, για δεύτερη φορά, τον Ρουβίκωνα και να βρεθεί στο πλευρό των “περιστεριών” της ΕΚΤ, όπως είχε κάνει αντίστροφα το δρόμο και εν μια νυκτί εγκατέλειψε τους νουνεχείς τραπεζίτες για να περάσει στην πλευρά των “γερακιών”. Επιβεβαιώνοντας όσους θεωρούν πως όπου βρεθεί, ακολουθεί την τακτική του «διαίρει και βασίλευε». Με τον εαυτό της πότε “γεράκι” και πότε “περιστέρι” στην ΕΚΤ, πότε με τους “σκληρούς” και πότε με τους “κοινωνιστές” στο ΔΝΤ νωρίτερα.
Οι επόμενες ημερομηνίες
Άμεση μείωση επομένως και φθηνότερο χρήμα προσώρας είναι εκτός παιδιάς, για την ευρωπαϊκή οικονομία που συνεχίσει να υφίσταται πολλαπλές συνέπειες από τα διάφορα ανοιχτά γεωπολιτικά μέτωπα (Ουκρανία, Μέση Ανατολή). Δεν αναμένεται εύκολα να αλλάξει κάτι -επί της ουσίας- με τις θέσεις των ΗΠΑ όπως επαναδιατυπώθηκαν στη συνεδρίαση της FOMC στις 20-21 Μαρτίου, έστω και αν τα στοιχεία πληθωρισμού Μαρτίου και τα αποτελέσματα των μεγάλων διεθνών τραπεζών και κολοσσών (JP Morgan Chase, Citi, BlackRock κ.α.) προς το τέλος αυτής της εβδομάδας αλλάξουν επί το θετικότερον το κλίμα.
Ως εκ τούτου στη Φρανκφούρτη ήδη “κυκλώνουν” τις επόμενες (μετά την Πέμπτη) συνεδριάσεις μέχρι τις Ευρωεκλογές. Υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε η 8η Μαΐου να είναι μια εναλλακτική πρόωρης έναρξης των μειώσεων και “τελευταία ελπίδα” η 6η Ιουνίου, οπότε τα μέλη του Δ.Σ. θα συνεδριάζουν εν μέσω της έναρξης των (πολυήμερων σε κάποιες χώρες) Ευρωεκλογών (6-9 Ιουνίου).
Η Βαβέλ της Φρανκφούρτης
Πιθανό το ενδεχόμενο να αποφασισθεί τότε η πρώτη μείωση, με τον Γιάννη Στουρνάρα να την εκτιμά στις 25 μ.β., προσέγγιση που δεδομένης της ευστοχίας του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος θεωρείται ως basic scenario. Ο κ. Στουρνάρας διατύπωσε δημόσια την άποψή του για 4 (2 πριν από το καλοκαίρι και 2 μετά) μειώσεις επιτοκίων, από 25 μ.β. η κάθε μια, παρόμοιες ή συγκλίνουσες με αυτήν απόψεις έχουν και ο επικεφαλής οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν, τα μέλη του Δ.Σ. της ΕΚΤ Πάμπλο Ερνάντεθ ντε Κος και Φάμπιο Πανέτα, που επιμένουν στην αναγκαιότητα άμεσης μείωσης των επιτοκίων, υποστηρίζοντας ότι η έγκαιρη, σταδιακή δράση είναι καλύτερη από τις καθυστερημένες, επιθετικές κινήσεις, ενώ στην ίδια λογική κινείται επίσης και ο διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό. Κάποιοι πάντως, μιλούν για 3 (ή ακόμα και δυο) μειώσεις εντός του έτους, με σύνολο όμως μείωσης και στις δυο περιπτώσεις, κατά 75 μ.β.
Στον αντίποδα, “γεράκια”, όπως ο “πολύς” Γερμανός Γιόακιμ Νάγκελ, η Ιζαμπέλ Σνάμπελ, ο Αυστριακός Ρόμπερτ Χόλζμαν, ο Ολλανδός Κλάας Κνοτ και οι περισσότεροι των χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ, κρατούν πολύ χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών παρά τις πιέσεις ακόμα και κάποιων από τις κυβερνήσεις των χωρών τους.
Πολιτικές βλέψεις
Δεν είναι λίγοι λοιπόν, αυτοί που εκτιμούν πως η Λαγκάρντ θα αδράξει την ευκαιρία και θα πιέσει προς την έναρξη των μειώσεων των επιτοκίων, άρα της πτώσης του κόστους χρήματος, το ταχύτερο δυνατό (Μάιο ή έστω Ιούνιο) προκειμένου έστω και σε επίπεδο εξαγγελίας, καθώς στην πράξη το αποτύπωμα των μειώσεων στην οικονομία και τις επιχειρήσεις θα καθυστερήσουν κατά τι, να δημιουργήσει πανευρωπαϊκό πολιτικό γεγονός και να (αυτό)προβληθεί ως η game changer των Ευρωεκλογών.
Έχει πολιτικές βλέψεις για το μέλλον; Το 2027, όταν τελειώνει η θητεία της στην Φρανκφούρτη δεν είναι και τόσο μακριά. Και συμπίπτει και με το τέλος εποχής για τον Εμμανουέλ Μακρόν στη γαλλική προεδρία. Κάποια σενάρια όχι πολύ μακρινά, την ήθελαν ήδη να διεκδικεί από τον Mακρόν τον κορυφαίο θώκο πρόπερσι. Δεν επιβεβαιώθηκαν. Θα έχουν τύχη το 2027; Δύσκολα να το προεξοφλήσει κανείς, αλλά θα ήταν ενδιαφέρον στα 71 της να γίνει η πρώτη γυναίκα που θα εγκατασταθεί στο Μέγαρο των Ηλυσίων, παίρνοντας μάλιστα «τη μπουκιά από το στόμα» από μια άλλη γυναίκα, την Mαρί Λεπέν. Αλλά ενδεχόμενο και από την νυν υπουργό Οικονομικών Λεμέρ. Με την “ορμή” μάλιστα, της προσωπικότητας που έκανε “ό,τι χρειάστηκε” για να σώσει τις ευρωπαϊκές οικονομίες από τις επιπτώσεις της πανδημίας, προμηνύεται “περίπατος”. Πιστή στις “επιταγές” του μέντορά της, super Mario. Ή μήπως δεν είναι ακριβώς έτσι;
H αλήθεια είναι ότι η Γαλλίδα (δια)κινδυνεύει στους επόμενους μήνες από «διασώστρια» και ηρωίδα για τους Ευρωπαίους, να μεταμορφωθεί σε “μαύρο πρόβατο” και “εξιλαστήριο θύμα”, καθώς θα θεωρηθεί συνυπεύθυνη ενός αρνητικού αποτελέσματος στις Ευρωεκλογές. Με τι περγαμηνές, θα έχει λοιπόν, το κουράγιο να διεκδικήσει την προεδρία;
Η “σφίγγα”
Και να μη της βγει πάντως, το σενάριο της προεδρίας, η “σφίγγα”, που με το (γλυκό ή επιτηδευμένο, συχνά αινιγματικό) χαμόγελο κερδίζει τους συνομιλητές της, διαθέτοντας μια γοητεία ίσως αυθεντική, αλλά κατά πολλούς και προβλέψιμη, θα έχει πολλά άλλα να κάνει τότε.
Όπως να κολυμπάει επί ώρες, καθότι στα νιάτα της στην εθνική συγχρονισμένης κολύμβησης της Γαλλίας είτε να κάνει θαλάσσιο σκι είτε να παίζει γκολφ, όπως κάνει από καιρού σε καιρό με κάποιους από τους συναδέλφους τη κεντρικούς τραπεζίτες. Πάντως, να επιστρέψει στη δικηγορία αποκλείεται. Ειρήσθω εν παρόδω, έχει “γράψει ιστορία” ως υπουργός Οικονομικών της χώρας της και επικεφαλής Οργανισμών όπως το ΔNT και τώρα η EKT, χωρίς να είναι καν οικονομολόγος.
Μόλις ανέλαβε διευθύντρια του ΔΝΤ παραδέχτηκε ότι δεν θα έπαιρνε γρήγορα μεγάλες αποφάσεις. O επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου, Oλιβιέ Mπλανσάρ, την παρομοίασε με μια πρωτοετή φοιτήτρια. “Θα προσπαθήσω να γίνω καλός μαέστρος”, είπε εκείνη. “Και, ξέρετε, χωρίς να είμαι πολύ ποιητική, δεν ξέρουν όλοι οι μαέστροι πώς να παίζουν πιάνο, άρπα, βιολί ή τσέλο. O ρόλος τους είναι να διευθύνουν την ορχήστρα”.
Διαβάστε ακόμη
Ο νέος «χάρτης» της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων
«Πετράκης»: Άλλαξε χέρια ένα κέντρο της αγοράς υποδημάτων στην Αθήνα (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ