H πρωτοφανής αβεβαιότητα, η ύφεση διεθνώς και οι δαπάνες για έκτακτες καταστάσεις που βιώνει η χώρα στην Υγεία και στην Άμυνα (1.200 ΜΕΘ, 4+4 φρεγάτες, 18 Rafale, οπλικά συστήματα κλπ) κράτησαν «στο συρτάρι» για φέτος τις εξαγγελίες από την ΔΕΘ για περισσότερες μειώσεις φόρων που σχεδίαζε η κυβέρνηση.

Οι παραγωγικοί φορείς δεν άκουσαν από την ΔΕΘ τίποτε καινούργιο για μείωση προκαταβολής φόρου, φορολογικών συντελεστών ή Τέλους Επιτηδεύματος.

Ωστόσο στη θέση τους μπήκαν:

–  κατάργηση του ΕΝΦΙΑ από φέτος κιόλας, πριν καν βγουν τα εκκαθαριστικά, στα 26 μικρότερα νησιά της χώρας

–  αναδρομικά 1,4 δισ. σε συνταξιούχους τον Οκτώβριο

– έμμεσες αυξήσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα τον Ιανουάριο, με κατάργηση Εισφοράς Αλληλεγγύης και μείωση των εισφορών των εργαζομένων και εργοδοτών.

Όσα οικονομικά μέτρα παρουσιάστηκαν το σαββατοκύριακο, είχαν έναν κοινό παρονομαστή: να μη κλείσουν επιχειρήσεις και να μη χαθούν δουλειές λόγω της παγκόσμιας κρίσης, την οποία ο Πρωθυπουργός συνέκρινε με εκείνη του 1929.

Σε αυτό συντείνει και η αναστολή μέχρι 30 Απριλίου όλων των φόρων και ασφαλιστικών εισφορών (συνολικά 4 δισ) που είχε παραταθεί η είσπραξή τους στο α΄εξάμηνο 2020.

Εξαίρεση από τον κανέναν –επειδή συνδέεται κυρίως με την Άμυνα και το Μεταναστευτικό παρά με την οικονομική κρίση- αποτελεί ίσως το μέτρο κατάργησης του ΕΝΦΙΑ για τους Ακρίτες της άγονης γραμμής, από το Καστελόριζο, τη Χάλκη, τη Σύμη, τις Οινούσσες, τον Άη Στράτη, τους Φούρνους, τους Αρκιούς ή το Μαράθι, μέχρι τους Οθωνούς , την Ερείκουσα ή τη Γαύδο και άλλα νησιά.

«Γκρίζες ζώνες»

Με τα δεδομένα αυτά, το μόνο νέο φορολογικό μέτρο που αγγίζει σχεδόν όλους τους πολίτες αλλά και ευπαθείς κλάδους της Οικονομίας, είναι ότι παρατείνεται για άλλους 6 μήνες η μείωση ΦΠΑ –και άρα δεν θα αυξηθούν στις 31 Οκτωβρίου οι τιμές- σε Μεταφορές, εισιτήρια, καφέ, τουρισμό και σινεμά, τουλάχιστον μέχρι τις 30 Απριλίου 2020.

Προφανής είναι και η προσπάθεια διάσωσης των εισοδημάτων που έχασε στο α΄εξάμηνο λόγω κρίσης ο ιδιωτικός τομέας. «Βάσει πηγής εισοδήματος» φαίνεται ότι τελικώς θα εξαιρεθούν από την κατάργηση (το 2021) της Εισφοράς Αλληλεγγύης, οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι, επειδή δεν είχαν μειώσεις αποδοχών αυτό το διάστημα. Δεν φαίνεται να καταλαμβάνει επίσης εισοδήματα από ενοίκια ή μερίσματα.

Ωστόσο το μέτρο έχει περιορισμένο όφελος, ακόμα και μεταξύ των ιδιωτικών υπαλλήλων, ελευθέρων επαγγελματιών ή και αγροτών, στους οποίους απευθύνεται. Απλήρωτοι ή υποαμειβόμενοι εργαζόμενοι, άνεργοι και επαγγελματίες που ανέστειλαν τη λειτουργία τους, έμποροι που έκλεισαν ή πέταξαν τα εμπορεύματα και έχουν βγάλει κέρδος πχ μόλις 4 ευρώ σε 8 μήνες (σσ: πραγματικό παράδειγμα!) προφανώς και δεν θα πλήρωναν Εισφορά Αλληλεγγύης ούτε 1 ευρώ το 2021, γιατί δεν θα ξεπεράσουν εφέτος τα 12.000 ευρώ καθαρό φορολογητέο εισόδημα.

Για παράδειγμα:

– Ένας μισθωτός Ιδιωτικού Τομέα που αμείβεται με τον κατώτατο (650 ευρώ μεικτά) δεν γλυτώνει τίποτε από την Ειδική Αλληλεγγύης. Από 1.1.2021 κερδίζει 8 ευρώ το μήνα 110 ευρώ από τη μείωση των ασφαλιστικών κρατήσεων και μόνον.

–  Το ίδιο ισχύει για μισθωτό με ονομαστικό μισθό 1.000 ευρώ που μένει απλήρωτος ή άνεργος ή μειώνεται ο μισθός του λόγω αναστολής κλπ. Ό,τι εισπράττει κάθε μήνα, θα αυξηθεί κατά σχεδόν 18,5 ευρώ το μήνα (περίπου  3,5 ευρώ λιγότερη Εισφορά Αλληλεγγύης και 15 ευρώ λιγότερες ασφαλιστικές εισφορές). Αν όμως στο τέλος της χρονιάς, αντί 14.000 ευρώ, τα εισοδήματά του από μισθούς έπεφταν κάτω από 12.000, η ΑΑΔΕ θα του επέστρεφε τα 3,5 ευρώ που θα του έπαινε κάθε μήνα η εφορία, αν δεν είχε ανασταλεί η Εισφορά Αλληλεγγύης. Αντίστοιχα μειώνεται το όφελος και από τα 15 ευρώ το μήνα, για όσους μήνες δεν θα πληρώνεται ή θα παίρνει μόλις 534 αντί 1000 ευρώ. Τέτοιες μειώσεις δεν θα είχαν όμως οι δημόσιοι υπάλληλοι ή συνταξιούχοι των 1.000 ευρώ και άνω, οπότε αν δινόταν και σε αυτούς η φοροαπαλλαγή, η απώλεια εσόδων του κράτους θα ήταν σίγουρη, εφόσον αυτοί ξεπερνούν σταθερά τα όρια επιβολής της Ειδικής Εισφοράς.

– Αντιθέτως το μέτρο ωφελεί την μεσαία τάξη, δηλαδή όσους βγάζουν πχ από 1.500 ευρώ ή πολλά παραπάνω κάθε μήνα αφού, ακόμα και με μείωση πχ 40% στα εισοδήματά τους, θα πλήρωναν Εισφορά Αλληλεγγύης. Πλέον όμως απαλλάσσονται  πλήρως και το εισόδημα που τους μένει μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πληρωμές αγορών, φόρων, ενοικίων, τραπεζών και λοιπών δαπανών.

Από την άλλη, η εξαγγελία για κατάργηση του ΕΝΦΙΑ στα νησιά, είναι το μόνο «μόνιμο» μέτρο φορολογικό μέτρο που δεν έχει ημερομηνία λήξεως. Αλλά έχει μάλλον συμβολικό χαρακτήρα λόγω της πολύ κρίσιμης συγκυρίας, καθώς δεν συνοδεύεται από καμία άλλη νέα έκπτωση για όλους τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες, ακόμα και των μεγάλων ακριτικών νησιών  που αντιμετωπίζουν πρόβλημα όπως πχ Λέσβος, Χίος, Ρόδος, Κως κλπ.