Εμφανίζονταν να κάνουν γενναίες προσφορές σε προϊόντα υψηλής τεχνολογίας (κινητά τηλέφωνα, φορητούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τάμπλετ κ.α.) προσελκύοντας το ενδιαφέρον σημαντικού αριθμού πελατών. Μόνο που δεν είχαν στις αποθήκες τους τίποτα απ’ αυτό που διαφήμιζαν με αποτέλεσμα τα προϊόντα να μην παραδίδονται ενώ είχαν εγκλωβίσει και τους πελάτες τους, αφού δεν επέστρεφαν τα ποσά που είχαν προπληρωθεί μιας και δεν πουλούσαν με αντικαταβολή…
Οι δύο ξεχωριστές περιπτώσεις e-shops για τις οποίες υπήρξαν εκατοντάδες καταγγελίες ρίχνουν σκιά σε όλο τον κλάδο του διαδικτυακού εμπορίου με τις Αρχές να συστήνουν για ακόμα μία φορά τους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Συνηγόρου του Καταναλωτή στην πρώτη περίπτωση εξαπατήθηκαν 200 καταναλωτές και στη δεύτερη 187. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως ακόμα και με τη διαμεσολάβηση της ανεξάρτητης Αρχής και με το ενδεχόμενο κυρώσεων τα δύο ηλεκτρονικά καταστήματα δεν επέστρεψαν καν τα ποσά που πληρώθηκαν.
Έτσι η Αρχή αποφάσισε να διαβιβάσει στη ΓΓ Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή τις υποθέσεις για την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων και προστίμων για αθέμιτες και παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές και συστηματική παραβίαση της νομοθεσίας για την προστασία του καταναλωτή κατά την προμήθεια προϊόντων μέσω διαδικτύου.
Παράλληλα παραπέμπει τις δύο εταιρείες και τους νόμιμους εκπροσώπους τους στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών προκειμένου να διερευνηθούν αξιόποινες πράξεις.
Μέτρα προφύλαξης
Ιδιαίτερα σε αυτή τη δύσκολη περίοδο συστήνεται στους καταναλωτές:
• Να προτιμούν την πραγματοποίηση αγορών από αξιόπιστα και γνωστά ηλεκτρονικά καταστήματα. Σημαντική ένδειξη αξιοπιστίας είναι η μακρόχρονη λειτουργία των καταστημάτων στην αγορά και η ύπαρξη φυσικής έδρας τους.
• Να ελέγχουν πάντοτε τις βασικές πληροφορίες που παρέχονται για το ηλεκτρονικό κατάστημα από τον ιστότοπό του. Να αναζητούν, ειδικότερα, την επωνυμία της εταιρείας και τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης ταχυδρομικής διεύθυνσης. Η ύπαρξη μόνο ηλεκτρονικής διεύθυνσης (e-mail) και κινητού τηλεφώνου δεν αρκεί και αποτελεί, μάλιστα, ένδειξη απάτης.
• Να ελέγχουν, οπωσδήποτε, πριν από την πληρωμή ότι ο ιστότοπος παρέχει ασφαλή σύνδεση για τη μετάδοση ευαίσθητων δεδομένων, όπως στοιχείων πιστωτικών καρτών. Να βεβαιώνονται ότι το σύμβολο ασφαλούς μετάδοσης δεδομένων εμφανίζεται στο πεδίο ”διεύθυνση του προγράμματος περιήγησης” – browser με τη μορφή HTTPS. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζουν ότι το e-shop διαθέτει SSL (Secure Sockets Layer), δηλαδή πρωτόκολλο ασφαλούς μετάδοσης ευαίσθητων δεδομένων στο διαδίκτυο, ειδικά για αγορές με πιστωτικές-χρεωστικές κάρτες και paypal.
• Να εντοπίζουν στο διαδίκτυο τυχόν σχόλια, εμπειρίες ή συστάσεις άλλων καταναλωτών που έχουν ήδη συναλλαγεί με το κατάστημα. Αυτό γίνεται εύκολα, πληκτρολογώντας το όνομα της εταιρείας ή του ηλεκτρονικού καταστήματος σε μία μηχανή αναζήτησης. Να προσεγγίζουν τις συστάσεις με κριτικό μάτι, διότι μπορεί να είναι παραπλανητικές ή κατασκευασμένες.
• Τα αναγνωρισμένα ηλεκτρονικά καταστήματα έχουν στον ιστότοπό τους σήματα εμπιστοσύνης των ενώσεων ηλεκτρονικού εμπορίου και των οργανισμών που διαθέτουν πιστοποιητικά ασφαλείας και απορρήτου προσωπικών δεδομένων. Αυτό δείχνει ότι η εταιρεία είναι αξιόπιστη και ότι τηρεί τους βασικούς κανόνες στις ηλεκτρονικές συναλλαγές, οπότε ο καταναλωτής μπορεί να αγοράσει από αυτήν με ασφάλεια.
• Να αποφεύγουν την πραγματοποίηση αγορών από ηλεκτρονικά καταστήματα που απαιτούν, αποκλειστικά, την προείσπραξη του τιμήματος των αγαθών μέσω πιστωτικής/χρεωστικής κάρτας, paypal ή τραπεζικού εμβάσματος και δεν διαθέτουν την αντικαταβολή ή την ηλεκτρονική πληρωμή τη στιγμή της παράδοσης του προϊόντος ως εναλλακτικό τρόπο πληρωμής.
• Να μην πείθονται από τις υπερβολικά δελεαστικές τιμές των προϊόντων σε σχέση με τον ανταγωνισμό ή, εν πάση περιπτώσει, αυτό να μην είναι το μοναδικό κριτήριο για την πραγματοποίηση των αγορών τους.
• Επί σοβαρών ενδείξεων προβληματικής συναλλαγής, να προβαίνουν άμεσα σε αμφισβήτηση προς τα τραπεζικά τους ιδρύματα, εφόσον η εξόφληση των αγαθών έχει γίνει μέσω κάρτας (χρεωστικής ή πιστωτικής) και, αντίστοιχα, προς τους οργανισμούς διενέργειας ηλεκτρονικών πληρωμών (πχ. paypal).
• Θα πρέπει, τέλος, οι καταναλωτές να λαμβάνουν επιβεβαίωση της παραγγελίας, την οποία να φυλάσσουν μαζί με κάθε άλλο έγγραφο που σχετίζεται με αυτή. Αν χρειάζεται να επικοινωνήσουν με τον έμπορο, να προτιμούν το ηλεκτρονικό μήνυμα. Με αυτό τον τρόπο, σε περίπτωση προβλήματος, θα έχουν στη διάθεσή τους έμπρακτες αποδείξεις της επαφής-επικοινωνίας τους, καθώς και όλες τις λεπτομέρειες της συναλλαγής που έχουν συμφωνηθεί.