Του Κωστή Πλάντζου
Παιχνίδι για σκληρούς παίκτες αποδεικνύεται ο εξωδικαστικός συμβιβασμός. Παρά τον «συμβιβαστικό» χαρακτήρα του, χαμένοι μπορεί να βγαίνουν τελικά όσοι πιστωτές αφήνουν «λάσκα τα λουριά» στους οφειλέτες τους, καθώς όμως και οι οφειλέτες που επιδιώκοντας έναν «έντιμο συμβιβασμό» με τους πιστωτές, μπορεί τελικώς και να χάσουν τα πάντα.
Όσο πλησιάζουν οι μέρες για να τεθεί σε λειτουργία ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, τόσο πληθαίνουν οι λεπτομέρειες που έρχονται στο φως για το πώς θα λειτουργήσει στην πράξη. Από σήμερα μάλιστα θα «τρέχουν» και διαδικτυακά σεμινάρια σε λογιστές και δικηγόρους, προκειμένου να φανούν έτοιμοι να εξυπηρετήσουν ταχύτερα τους πελάτες τους που «καίγονται» να βρουν λύση στα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Η βασική ιδέα στην οποία στηρίζεται η ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα ανοίξει τις πύλες της το πρωί της 3ης Αυγούστου για να εξυπηρετήσει μισό εκατομμύριο οφειλέτες και χιλιάδες πιστωτές είναι ότι:
– την πρώτη κίνηση για να ξεκινήσει η διαδικασία του εξωδικαστικού πρέπει να την κάνει ο οφειλέτης (επιχείρηση ή και ελεύθερος επαγγελματίας), μπαίνοντας στην ειδική εφαρμογή με τους κωδικούς Taxisnet και δηλώνοντας πόσα και σε ποιους οφείλει. Πριν από όλα όμως, στο πρώτο-πρώτο βήμα που θα έχει κάνει, θα είναι να συναινέσει να αρθεί έναντι των πιστωτών του κάθε μυστικότητα που προστατεύει την ιδιωτική περιουσία του –και όχι μόνον. Ουσιαστικά εξουσιοδοτεί τους πιστωτές του να έχουν πλήρη πρόσβαση στις πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση και δραστηριότητά του (εισοδήματα, ακίνητα, φορολογικές δηλώσεις Ε1 και Ε3, καταθεσεολόγιο κλπ).
– όταν δηλώσει ο οφειλέτης πόσα και σε ποιους οφείλει, θα ειδοποιούνται οι πιστωτές (με βάση το ΑΦΜ τους) να μπουν και αυτοί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για να διαπραγματευτούν πόσα και πώς θα εισπράξουν. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν ο οφειλέτης είναι πχ μια εταιρία που χρωστά δεδουλευμένα σε δεκάδες ή εκατοντάδες εργαζομένούς της, θα πρέπει και ο κάθε εργαζόμενος να μην χάσει την ειδοποίηση που θα του σταλεί, ώστε να προλάβει να μπει και αυτός στη ρύθμιση, διεκδικώντας το μερίδιό του στις πληρωμές.
Από την έως τώρα ενημέρωση όμως για το πώς θα λειτουργήσει ο εξωδικαστικός, ανακύπτουν και σημαντικές παράμετροι που θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα οι ενδιαφερόμενοι, όπως οι εξής:
– Οι πιστωτές (τράπεζες, εργαζόμενοι, προμηθευτές, συναλλασσόμενοι κλπ) που περιμένουν να διεκδικήσουν τα οφειλόμενα, δεν έχουν άλλον τρόπο να μάθουν ότι ο οφειλέτης ξεκίνησε την διαδικασία ένταξης στον εξωδικαστικό, παρά μόνον αν λάβουν την σχετική ειδοποίηση μέσα από την ηλεκτρονική εφαρμογή. Ο οφειλέτης είναι σχεδόν βέβαιον ότι δεν θα παραλείψει να εντάξει στην δήλωσή του όσους πιστωτές τον απειλούν με δικαστικά μέτρα, προκειμένου να τα παγώσει και να ηρεμήσει από το «κυνήγι» των πιστωτών του.
Δεν αποκλείεται όμως έτσι και να «ξεχάσει» να δηλώσει κάποιους άλλους πιστωτές που είναι πιο διαλλακτικοί, τον εμπιστεύονται περισσότερο ή δεν έχουν τα μέσα για να κινηθούν νομικά σε βάρος του (πληρώνοντας δικηγόρους κλπ). Σε τέτοια περίπτωση, αυτοί οι πιστωτές δεν θα ειδοποιηθούν αυτόματα ότι ξεκίνησε η διαδικασία, αν δεν έχει δηλωθεί και ο δικός τους ΑΦΜ στην πλατφόρμα από τον οφειλέτη. Ο κίνδυνος τότε για τους πιστωτές αυτούς, είναι να ολοκληρωθεί μέσα σε 2-3 μήνες αφότου ξεκίνησε η όλη διαδικασία διαπραγμάτευσης του οφειλέτη με τους υπόλοιπους πιστωτές, και να έχει καταλήξει σε αποτέλεσμα χωρίς να έχουν ληφθεί υπόψιν οι δικές τους απαιτήσεις. Αν αντιληφθούν πχ μετά από 2-3 μήνες ότι η διαδικασία τελείωσε ερήμην τους, ακόμα και αν αποφασίσουν να σταφούν και αυτοί νομικά, το πιθανότερο είναι να μην βρουν και πολλά για να διεκδικήσουν τότε, αφού όλοι οι άλλοι θα έχουν μπει «στη σειρά» για να εξοφληθούν.
– Και αντίστροφα όμως, μπορεί καλόπιστα ένας οφειλέτης να δηλώσει τα πάντα για να μπει στον εξωδικαστικό, προσδοκώντας σε μια ρύθμιση. Αν όμως τελικά το αποτέλεσμα δεν οδηγήσει σε συμφωνία και η διαδικασία κριθεί άκαρπη, τότε δεν θα έχει μεν πετύχει καμία διευκόλυνση για να εξυπηρετήσει τα χρέη του, αντιθέτως δε όλοι οι πιστωτές του θα έχουν πλήρη πρόσβαση στα οικονομικά στοιχεία του για να διεκδικήσουν επιθετικά την είσπραξη των οφειλών. Έτσι, για παράδειγμα, το δημόσιο, οι τράπεζες, οι προμηθευτές και κάθε άλλος πιστωτής θα ξέρει ότι μπορεί να κινηθεί στοχευμένα για να κατασχέσει σπίτια, λογαριασμούς, απαιτήσεις έναντι τρίτων, ενοίκια και όποιο άλλο οικονομικό στοιχείο «γυαλίσει» σε αυτούς, χωρίς να μπορεί να κρατήσει πλέον «άμυνες» ο οφειλέτης.
Σε κάθε περίπτωση, οι πιστωτές θα έχουν το δικαίωμα να ελέγξουν όχι μόνον τον οφειλέτη για το τι έχει και το τι τυχόν άλλο κρύβει, αλλά ακόμα και…. όλους τους άλλους πιστωτές, αν νόμιμα διεκδικούν μερίδιο που «κόβει» από το δικό τους.