Συνέντευξη στους Κωστή Πλάντζο, Μάριο Ροζάκο
Σταδιακή μείωση των φορολογικών βαρών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις ξεκινώντας από το 2020, με όχημα το φορολογικό νομοσχέδιο που θα καταθέσει η κυβέρνηση στη Βουλή τον Οκτώβριο, προαναγγέλλει ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Η καθιέρωση χαμηλότερων φορολογικών συντελεστών, η ενίσχυση της οικογένειας μέσω της αύξησης του αφορολόγητου ορίου για κάθε παιδί, η αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων με φορολογικές ελαφρύνσεις και μέτρα για την επέκταση των ηλεκτρονικών πληρωμών είναι τα κομβικά σημεία του νομοσχεδίου που θα αποτελεί, όπως τονίζει ο κ. Σταϊκούρας, «μια συνεκτική φορολογική μεταρρύθμιση με ισχυρή αναπτυξιακή διάσταση».
Στη συνέντευξή του ο υπουργός Οικονομικών εξηγεί πώς θα βρεθεί δημοσιονομικός χώρος για φοροελαφρύνσεις και υπογραμμίζει ότι η κυβέρνηση δεν κρύβεται πίσω από τα προβλήματα για να αποστεί των υποσχέσεων που έδωσε, αλλά, αντιθέτως, τις εφαρμόζει – και μάλιστα ταχύτερα από το αναμενόμενο. Δηλώνει αισιόδοξος ότι οι προβλέψεις για ανάπτυξη κάτω από 2% φέτος θα διαψευστούν και ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει τη θετική έκπληξη στην Ευρώπη εν μέσω μιας ανησυχητικά αρνητικής διεθνούς συγκυρίας. Διαπιστώνει επίσης ότι βγαίνει ο φετινός στόχος για τα πρωτογενή πλεονάσματα και αποκαλύπτει ότι το δίμηνο μετά τις εκλογές (Ιούλιος – Αύγουστος) τα φορολογικά έσοδα ξεπέρασαν τους στόχους κατά 410 εκατ. ευρώ, παρά τις φοροελαφρύνσεις και χωρίς να χρειαστούν νέα μέτρα λιτότητας.
Ο κ. Σταϊκούρας επισημαίνει, επίσης, ότι η μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων βρίσκεται στον πυρήνα της στρατηγικής της κυβέρνησης. Παράλληλα, εκπέμπει μήνυμα προς την Ε.Ε. ότι τα πλεονάσματα μπαίνουν στο ζύγι με τις επιπτώσεις από το διεθνές περιβάλλον, το οποίο μοιραία επηρεάζει και τη χώρα μας.
– Εν όψει ΔΕΘ καλέσατε σε διαβούλευση τους παραγωγικούς φορείς. Τι σηματοδοτεί τώρα πια, μετά από μια δεκαετία κρίσεων και μνημονίων, ο θεσμός;
Συνιστά κοιτίδα εξωστρέφειας για τη Βόρεια Ελλάδα, τη χώρα και την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Υπάρχουν σοβαροί εθνικοί λόγοι και πολλά περιθώρια για την περαιτέρω αναβάθμισή της.
Οσον αφορά τις διαβουλεύσεις που πραγματοποιήσαμε με τους παραγωγικούς φορείς σε αυτή την επιτακτικά αναγκαία, εργώδη προσπάθεια ανάταξης της ελληνικής οικονομίας, όλες οι παραγωγικές δυνάμεις πρέπει να αναλάβουν ευθύνη και να διαδραματίσουν εποικοδομητικό ρόλο.
– Ο λαός έφερε ξανά -και με διαφορά- τη Νέα Δημοκρατία στην εξουσία. Πώς το αποτιμάτε και πώς θα δει ο λαός να μεταφράζεται αυτό σε έργο και σε πρόγραμμα;
Οι πολίτες έδωσαν στη Νέα Δημοκρατία ισχυρή εντολή να υλοποιήσει το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμά της και να επαναφέρει τη χώρα, το συντομότερο, στην πλήρη κανονικότητα και σε πορεία σταθερής ανόδου.
Εμείς λάβαμε το ηχηρό μήνυμα, αναλάβαμε την ευθύνη και προχωρούμε με αποφασιστικά βήματα στην υλοποίηση του σχεδίου μας.
Ηδη στο υπουργείο Οικονομικών τις πρώτες 60 ημέρες μειώσαμε τον ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, μεσοσταθμικά κατά 22%. Το μέτρο ωφέλησε κατά κύριο λόγο τους συμπολίτες μας που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και τη μεσαία τάξη.
Βελτιώσαμε το πλαίσιο ρύθμισης οφειλών για τους φορολογουμένους που έχουν εκκρεμότητες από τα προηγούμενα έτη. Προχωρήσαμε στην πλήρη άρση των κεφαλαιακών περιορισμών που επιβλήθηκαν στη χώρα μετά την ανερμάτιστη διαπραγμάτευση του α’ εξαμήνου του 2015. Απλοποιήσαμε τις διαδικασίες για την προστασία της α’ κατοικίας μειώνοντας το γραφειοκρατικό κόστος.
Βεβαίως, δεν σταματάμε σε αυτά. Στις βασικές προτεραιότητές μας εντάσσεται μια συνολική μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, την οποία σκοπεύουμε να υλοποιήσουμε περίπου σε έναν μήνα.
Προβλέπεται η διεύρυνση της φορολογικής βάσης, με την επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Εντείνεται ο αγώνας κατά της φοροδιαφυγής, που είναι προσπάθεια υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Προωθούνται ο καθορισμός ρεαλιστικών οροφών δαπανών για όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και η αξιολόγηση αυτών.
Επιταχύνεται το συμφωνηθέν πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και τρέχουν εμβληματικές επενδύσεις, όπως αυτή του Ελληνικού.
Εκτελείται, εντός του δημοσιονομικού στόχου, ο Προϋπολογισμός.
Εφαρμόζουμε το σχέδιό μας προκειμένου να επιτευχθεί υψηλή και διατηρήσιμη οικονομική μεγέθυνση, να δημιουργηθούν πολλές και καλές θέσεις απασχόλησης και να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή.
– Μετά το ταξίδι σας με τον πρωθυπουργό στο Βερολίνο, αλλάζει κάτι σχετικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα; Είδαμε και την Κριστίν Λαγκάρντ, ως μέλλουσα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, να υποστηρίζει ένθερμα τη μείωσή τους.
Ο στόχος της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων βρίσκεται στον πυρήνα της στρατηγικής μας. Δεν έχουμε όμως πρόθεση να τον επιδιώξουμε με «κλάψες» ή «παλικαριές» έναντι των εταίρων μας.
Προτάσσουμε την υλοποίηση συνεκτικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων και αποκαθιστούμε την αξιοπιστία της χώρας. Ετσι σταδιακά δημιουργούμε τις αναγκαίες και ικανές συνθήκες για την ταχύτερη και αμοιβαία επωφελή μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων. Υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα με χαμηλό ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης, στα οποία συμφώνησε η προηγούμενη κυβέρνηση. Η πρόσφατη τοποθέτηση της κυρίας Λαγκάρντ συνιστά μία ακόμη θετική ένδειξη.
– Εχουν αξία οι δεσμεύσεις και οι στόχοι όταν μαίνεται οικονομικός πόλεμος ΗΠΑ – Κίνας;
Οι πολύπλοκες εξελίξεις απαιτούν μεγάλη προσοχή από όλους μας. Χρειάζονται εθνικός σχεδιασμός και ευρωπαϊκός συντονισμός ώστε, αν χρειαστεί, να υπάρξουν πολιτικές για έγκαιρες και συντονισμένες παρεμβάσεις που θα επαναφέρουν τις οικονομίες σε συνθήκες ευστάθειας.
Η κυβέρνηση με τη στρατηγική της στοχεύει στη θωράκιση και την ισχυροποίηση της ελληνικής οικονομίας έναντι αυτών των προκλήσεων.
Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα υλοποιώντας το πλέγμα των κυβερνητικών πολιτικών και συνεκτιμώντας τις όποιες δυσμενείς επιπτώσεις από τη διεθνή συγκυρία να πάει κόντρα στο ρεύμα.
Τήρηση υποσχέσεων
– Προεκλογικά, και παρά τις προειδοποιήσεις Ρέγκλινγκ για τις προεκλογικές παροχές, δηλώσατε ότι εμπιστεύεστε τα επίσημα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Μήπως το είπατε για να μπορείτε να υποσχεθείτε πολλά, αλλά τελικά να φέρετε μνημόνια και περικοπές με το επιχείρημα πως, λόγω διεθνούς κρίσης, «αν βρέξει θα βραχούμε»;
Η Νέα Δημοκρατία, διαχρονικά, δεν παίζει πολιτικά παιχνίδια στις πλάτες της χώρας και των πολιτών της. Αυτά που υποστηρίζαμε προεκλογικά τα λέμε και σήμερα. Εμπιστευόμαστε τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που, όπως φαίνεται, θα επιβεβαιωθούν.
Οσον αφορά αυτά που έχουμε υποσχεθεί, διαπιστώνετε ότι έχουμε ήδη ξεκινήσει την υλοποίησή τους. Εμείς τις υποσχέσεις τις κάνουμε πράξεις. Μάλιστα, όταν είναι εφικτό, και νωρίτερα!
– Είναι εφικτός ο στόχος για ανάπτυξη 3%-4% υπό τις αντίξοες διεθνείς συνθήκες;
Ο στόχος αυτός παραμένει, παρά το γεγονός ότι το διεθνές περιβάλλον είναι μη ευνοϊκό. Η προσέγγιση αυτού επιχειρείται με κίνηση της οικονομίας επί ενός ανοδικού, ενάρετου σπιράλ.
Ηδη η ελληνική οικονομία φαίνεται να βρίσκει σταδιακά τη λειτουργικότητά της.
Οι πρόδρομοι δείκτες της, όπως ο δείκτης οικονομικού κλίματος και το κόστος δανεισμού του Δημοσίου, το επιβεβαιώνουν.
Μακριά από εμάς, όμως, ο εφησυχασμός και οι πανηγυρισμοί. Επιλέξαμε να πατάμε πάνω στην πραγματικότητα και να εφαρμόζουμε το σχέδιό μας ώστε να επιτευχθεί υψηλή και διατηρήσιμη οικονομική μεγέθυνση. Σε αυτή την προσπάθεια απαιτείται η συμβολή όλων των παραγόντων, κράτους (νοικοκυριών και επιχειρήσεων) της ελληνικής οικονομίας.
Φοροελαφρύνσεις απά το 2020
– Πώς θα χρηματοδοτηθούν το κυβερνητικό σας πρόγραμμα και οι μειώσεις φόρων; Πού βρήκατε χώρο εκεί που ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση έλεγε ότι δεν έχει άλλον;
Κινούμαστε εμπροσθοβαρώς. Πυροδοτούμε, και μέσω της φορολογίας, την ισχυροποίηση της επανεκκίνησης της οικονομίας.
Εκτιμούμε ότι με την αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας, την ταχεία επιστροφή στην κανονικότητα, την ομαλοποίηση των σχέσεων με τις διεθνείς αγορές κεφαλαίων, την πλήρη άρση των κεφαλαιακών περιορισμών, τη δημοσιονομική πειθαρχία των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, την υιοθέτηση ρεαλιστικών οροφών δαπανών και την αξιολόγηση αυτών, την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, την προώθηση συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και την υλοποίηση του νέου πλαισίου ρύθμισης για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές ιδιωτών θα δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος για μείωση φόρων και το 2020.
Οπως προέκυψε μετά τις εκλογές επιπλέον χώρος και για το 2019, λόγω της αλλαγής του κλίματος στην οικονομία, της πειθαρχημένης εκτέλεσης του Προϋπολογισμού και της αύξησης των δημόσιων εσόδων. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, τα καθαρά έσοδα μετά τις επιστροφές φόρων κατά το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου ήταν αυξημένα έναντι του στόχου κατά 410 εκατ. ευρώ. Οι δε επιστροφές φόρων, το ίδιο διάστημα, αυξήθηκαν κατά 145 εκατ. ευρώ.
Καλώ, πάντως, όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης να στρέψουν τους πόρους τους από την κατανάλωση στην επένδυση. Να αξιολογούν τη δαπάνη του κάθε ευρώ με τη λογική κόστους – οφέλους και κόστους – αποτελεσματικότητας.
Αλλάζουν όλα στη φορολογία
– Τι μπορούν να περιμένουν πολίτες, επιχειρήσεις και επενδυτές από το φορολογικό νομοσχέδιο που επεξεργάζεστε;
Το φορολογικό νομοσχέδιο που, μεταξύ άλλων, θα απλουστεύει και θα απλοποιεί τον φορολογικό κώδικα θα προβλέπει σταδιακή μείωση φορολογικών συντελεστών νοικοκυριών και επιχειρήσεων ξεκινώντας από το 2020.
Θα ενσωματώνει φορολογικά κίνητρα, συμπεριλαμβανομένων αυτών για την ενίσχυση της οικογένειας και την αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων, θα ενισχύει πρωτοβουλίες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, θα αναμορφώνει το πλαίσιο των παροχών σε είδος.
Επιπλέον, θα ενισχύει τη διαφάνεια στις συναλλαγές, θα εκσυγχρονίζει τις διατάξεις για τη φορολογική κατοικία, θα προωθεί την αποτελεσματικότερη στόχευση των ελέγχων και την υιοθέτηση άλλων έμμεσων τεχνικών σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές.
Μιλάμε, δηλαδή, για μια συνεκτική φορολογική μεταρρύθμιση με ισχυρή αναπτυξιακή διάσταση.
– Μήπως υπήρξαν υπερβολές στις προεκλογικές εξαγγελίες και μήπως μετά τις εκλογές ορισμένοι συνάδελφοί σας ανεβάζουν πολύ ψηλά τον πήχη των προσδοκιών για ελαφρύνσεις και αλλαγές στο φορολογικό πεδίο;
Δεν υφίστανται ουσιαστικές αποκλίσεις μεταξύ προεκλογικών εξαγγελιών και μετεκλογικών πράξεων.
Και οι όποιες οικονομικές πολιτικές υλοποιούνται ανακοινώνονται από τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Οικονομικών. Αυτό επιτάσσει η θεσμική τάξη και αυτό εφαρμόζεται.
– Δεν σας προβληματίζει ότι ο Προϋπολογισμός του 2019 βασίστηκε σε πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,5% ενώ οι περισσότεροι φορείς δεν προβλέπουν πάνω από 1,9%;
Είναι γεγονός ότι η προηγούμενη κυβέρνηση έπεφτε συνεχώς έξω στις προβλέψεις της για την ανάπτυξη και ότι παρέδωσε, όπως έδειξαν τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μια οικονομία με αναιμικούς ρυθμούς μεγέθυνσης.
Οι θετικές ενδείξεις όμως που άρχισαν να καταγράφονται από τη στιγμή που αναλάβαμε τη διακυβέρνηση της χώρας, καθώς και η σταδιακή και ταχεία υλοποίηση του κυβερνητικού σχεδίου με κάνουν αισιόδοξο ότι τελικά θα επιτευχθεί υψηλότερος ρυθμός ανάπτυξης σε σχέση με τις τελευταίες εκτιμήσεις τόσο της Τραπέζης της Ελλάδος όσο και εγχώριων και διεθνών φορέων.
– Πότε θα μπορέσουν οι ελληνικές τράπεζες να ξανανοίξουν τις στρόφιγγες του δανεισμού προς την πραγματική οικονομία; Σε ποιο στάδιο βρίσκεται το σχέδιο μείωσης των κόκκινων δανείων (APS);
Η βελτίωση του κόστους δανεισμού του Δημοσίου αντανακλά τις θετικές προοπτικές για την ελληνική οικονομία μετά την αλλαγή κυβέρνησης και τα βήματα επιστροφής στην κανονικότητα.
Ως αποτέλεσμα, η πρόσβαση των τραπεζών στις αγορές χρήματος και κεφαλαίου -με κόστος που βαίνει μειούμενο- σταδιακά αποκαθίσταται, οι καταθέσεις επιστρέφουν και η πιστοληπτική ικανότητα εταιρειών και νοικοκυριών βελτιώνεται.
Αυτά τα στοιχεία επηρεάζουν θετικά τα πιστωτικά ιδρύματα, τα οποία καλούνται να επανεκκινήσουν, σε υγιείς όμως βάσεις, την πραγματική οικονομία, αποτελώντας τον μοχλό ανάπτυξής της.
Αναμφισβήτητα όμως το μεγάλο ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων δυσχεραίνει την αναγκαία πιστωτική επέκταση. Η κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή, κατανόησε ότι η επίλυση του προβλήματος είναι ύψιστης σημασίας για την ελληνική οικονομία.
Για τον λόγο αυτό προχωρά άμεσα στην υλοποίηση του μοντέλου εγγύησης του Δημοσίου σε τιτλοποιημένα περιουσιακά στοιχεία (Asset Protection Scheme – APS), σε διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς. Στόχος είναι να νομοθετήσουμε μέσα στο επόμενο δίμηνο.