Εκτός από τις τιμές των κατοικιών, την ανιούσα έχουν πάρει το τελευταίο διάστημα και οι τιμές των οικοπέδων στο νομό Αττικής, έστω κι αν τα ποσοστά της αντιπαροχής παραμένουν χαμηλά, στα επίπεδα μεταξύ 30 και 38%, από το 58% που είχαν φθάσει πρό κρίσης.
Tα στοιχεία από πέντε ενδεικτικές περιοχές, στο κέντρο, την ανατολική, τη δυτική Αττική, τα βόρεια και τα νότια προάστια παραπέμπουν σε οριζόντια αύξηση το δεύτερο τρίμηνο του 2019, για πρώτη φορά από το 2009, κατά 2,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2018. Στις πέντε περιοχές περιλαμβάνονται οι Αμπελόκηποι, ο Χολαργός, το Περιστέρι, το Παλαιό Φάληρο και το Μαρούσι. Αντίθετα, αναφορικά με τις αντιπαροχές, αυτές παραμένουν καθηλωμένες αφού σε καμία από τις περιοχές μελέτης δεν καταγράφηκε έστω και οριακή αύξηση. Τα ποσοστά αντιπαροχών παραμένουν όχι μεγαλύτερα του 38%, όταν προ της επιβολής του ΦΠΑ στις νεόδμητες οικοδομές (1/1/2006) και προ κρίσης (2009) είχαν καταγραφεί και περιπτώσεις ποσοστού έως 58%.
Oπως επισημαίνει σχετική μελέτη της εταιρείας συμβούλων GEOAXIS «τα ποσοστά αντιπαροχών θα αρχίσουν σταδιακά να αυξάνονται μόνον όταν οι τάσεις αύξησης των αξιών διαμερισμάτων παγιοποιηθούν, σε καμία περίπτωση σε διάστημα μικρότερο των 12 μηνών από σήμερα. Η σταθεροποίηση των αξιών αποτελεί οπωσδήποτε θετικό σημάδι, όχι όμως τόσο ισχυρό ώστε να αντιμετωπίσει μια πιθανή, νέα εσωστρεφή περιδίνηση λόγω πολιτικών, οικονομικών και εθνικών εξελίξεων».
Η έρευνα της GEOAXIS πραγματοποιήθηκε με επί τόπου συλλογή στοιχείων καθώς και μέσω αγγελιών που δημοσιεύθηκαν σε εφημερίδες και στο διαδίκτυο, για τις πέντε ενδεικτικές περιοχές, στο διάστημα του δευτέρου τριμήνου του 2019. Οι εν λόγω περιοχές επιλέχθηκαν λαμβάνοντας υπόψη αφενός την ομοιογένεια των χαρακτηριστικών και αφετέρου την δυνατότητα εύρεσης κατάλληλων και αξιόπιστων συγκριτικών στοιχείων.
Ειδικά για τα οικόπεδα, το τελευταίο έτος καταγράφονται οι παρακάτω βασικές τάσεις:
• Κατασκευαστές/εργολάβοι αρχίζουν σιγά σιγά να διαθέτουν κεφάλαια και να επενδύουν.
• Οι δικαιοπραξίες και η οικοδομική δραστηριότητα παρουσιάζουν μικρή αύξηση.
• Οι τράπεζες είναι περισσότερο διατεθειμένες να χρηματοδοτήσουν νέες αναπτύξεις.
• Η εικόνα στα νότια προάστια είναι σαφώς πιο ενθαρρυντική από ότι στα βόρεια προάστια.
«Διαπιστώνουμε ότι δειλά έχουν αρχίσει από το τις αρχές του 2018 να ξανασηκώνονται οικοδομές οι οποίες κατά κύριο λόγο βρίσκονται σε μεσαίου προφίλ περιοχές (Αγία Παρασκευή, Παλαιό Φάληρο κλπ) όπου οικόπεδα αγοράστηκαν φθηνά μέσα στην κρίση και ο ΕΝΦΙΑ δεν είναι απαγορευτικός, όπως στις ακριβές περιοχές. Οι νέες αυτές οικοδομές σε μεγάλο ποσοστό αυτοχρηματοδοτούνται και δε φαίνεται να είναι προϊόν αντιπαροχής», επισημαίνουν οι αναλυτές της GEOAXIS.
Οι τιμές
Όπως προαναφέρθηκε, μεταξύ του δευτέρου τριμήνου 2019 και του δευτέρου τριμήνου 2018 καταγράφεται αύξηση των ζητούμενων τιμών πώλησης οικοπέδων σε ένα μέσο όρο της τάξης 2,3% και για τις πέντε αγορές. Την μεγαλύτερη αύξηση (3,8%) καταγράφουν τα οικόπεδα με Σ.Δ. 0,8 στο δήμο Αμαρουσίου με τη μέση πιθανή τιμή πώλησης το 2ο τρίμηνο του 2019 να είναι στα 662 ευρώ / τ.μ..
Ακολουθεί η περιοχή των Αμπελοκήπων με οικόπεδα με Σ.Δ. 3,6 να καταγράφουν αύξηση 2,2% (μέση πιθανή τιμή πώλησης στα 1.805 ευρώ/ τ.μ.) και έπεται η περιοχή του Χολαργού με οικόπεδα με Σ.Δ. 1,2 να καταγράφουν αύξηση 2,1% (μέση πιθανή τιμή πώλησης στα 934 ευρώ/ τ.μ.).. Στην περιοχή του Π. Φαλήρου (Αμφιθέα) τα οικόπεδα με Σ.Δ. 1,4 καταγράφουν επίσης αύξηση 1,7% (μέση πιθανή τιμή πώλησης το δεύτερο τρίμηνο του 2019 στα 1.192 ευρώ/ τ.μ.), ενώ τη μικρότερη αύξηση φαίνεται να καταγράφει η περιοχή του Περιστερίου (Ανθούπολη) με τις τιμές στα οικόπεδα με Σ.Δ. 1,8 να αυξάνονται κατά μόλις 1,6% (μέση πιθανή τιμή πώλησης στα 715 ευρώ/ τ.μ.).
Τα ποσοστά αντιπαροχής
Ως προς την αντιπαροχή, είναι γεγονός ότι η έλλειψη οποιασδήποτε δραστηριότητας στον κατασκευαστικό κλάδο στα χρόνια της κρίσης έχει οδηγήσει στην απαξίωση/συρρίκνωση του θεσμού της αντιπαροχής. Οι ιδιοκτήτες αδυνατούν να πετύχουν τα επιθυμητά ποσοστά και οι κατασκευαστές δεν εκδηλώνουν έντονο ενδιαφέρον για αντιπαροχές, γνωρίζοντας εκ των προτέρων την μεγάλη δυσκολία διάθεσης των ακινήτων.
Όσοι ιδιοκτήτες γης διατήρησαν τα οικόπεδά τους μετά το 2006 είναι οι μεγάλοι χαμένοι, καθώς το συνολικό κόστος για την ανέγερση κτιρίου επί οικοπέδου με αντιπαροχή αυξήθηκε σημαντικά με την επιβολή ΦΠΑ από 1/1/2006 στις παραδόσεις των νεόδμητων ακινήτων, ενώ και η επιβολή του ΕΝΦΙΑ επιβάρυνε ανάλογα κάθε σχεδιασμό. Γενικά, σε σύγκριση με το τι ίσχυε μέχρι 31/12/2005, ο οικοπεδούχος θα πάρει σήμερα τουλάχιστον ένα διαμέρισμα λιγότερο, σχεδόν σε κάθε περίπτωση οικοπέδου μεγαλύτερου των 800τμ.
Με βάση τη συλλογή στοιχείων από εργολάβους και κτηματομεσίτες, σήμερα το ποσοστό αντιπαροχής στους Αμπελοκήπους είναι από 30- 35% έναντι του 40%- 50% που ήταν την περίοδο έως τις αρχές του 2006, ενώ στο Μαρόυσι το ποσοστό κυμαίνεται ψηλότερα, μεταξύ 32% -38% από το 45%- 55% προ δεκαπενταετίας. Έως 38% είναι το ποσοστό σήμερα στο Παλαιό Φάληρο, ενώ στο τέλος του 2005 έφθανε ακόμη και το 58%, ενώ στο Περιστέρι το αντίστοιχο νούμερο φθάνει μόλις το 30% από τ 30- 40% που ήταν παλιά. Αντίστοιχα είναι και στο Χολαργό, όπου σήμερα ένας ιδιοκτήτης έχει λαμβάνειν από 30%- 35%, έναντι 45%- 52% που ήταν στο τέλος του 2005.