Της Μαίρης Λαμπαδίτη
Στον ιλιγγιώδες ύψος των 22 δισ ευρώ ανήλθαν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία στο τέλος του Ιανουαρίου 2017. Το ΚΕΑΟ που διαχειρίζεται πλέον όλες τις οφειλές (και αυτές κάτω των 5.000 ευρώ) στοχεύει σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο δράσης του να εισπράξει 1 δισ. ευρώ από τα 22 δισ. εντός του 2017.
Οι νέοι οφειλέτες (κάτω των 5.000 ευρώ) που διαβιβάστηκαν στο Κέντρο είσπραξης ξεπερνούν το 1 εκατ. Οι οφειλές τους θα έρθουν να προστεθούν στις ήδη ενταγμένες οφειλές, οι οποίες στο τέλος του 2016 ήταν στο ύψος των 17,5 δισ. ευρώ για 314.917 οφειλέτες. Είναι εμφανές ότι πρόκειται για πολύ μεγάλο όγκο οφειλών η διαχείριση των οποίων απαιτεί εντατικές προσπάθειες για την τήρηση ενός έγκυρου μητρώου οφειλετών, την ενημέρωση των οφειλετών, τον διαχωρισμό των ανείσπρακτων και την επιβολή της αναγκαστικής είσπραξης. Στο ΚΕΑΟ περνούν επίσης μη ρυθμισμένες παλαιές οφειλές (που δεν έχουν δημιουργηθεί εντός 6μήνου από την τελευταία εμπρόθεσμη καταβολή), οφειλές ασφαλισμένων που βρίσκονται σε καθεστώς πτώχευσης ή υπό καθεστώς εκκαθάρισης κ.α.
Με δεδομένο ότι δεν έχει καταμετρηθεί το συνολικό ύψος των οφειλών που μεταφέρθηκαν αναμένεται το σύνολο των οφειλών να αγγίξει τα 30 δισ.
Το ΚΕΑΟ θα εντείνει την πίεση προς του οφειλέτες με αποστολή ατομικών ειδοποιήσεων και λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης εντός 70 ημερών μετά από απώλεια της ρύθμισης. Το 2016 το ΚΕΑΟ προχώρησε σε εφαρμογή 37.570 ηλεκτρονικών κατασχετηρίων εις χείρας πιστωτικών ιδρυμάτων έναντι 23.791 το 2015.
Δύσκολος στόχος για το ΚΕΑΟ είναι ο χαρακτηρισμός οφειλών ύψους 2 δισ. ευρώ ως ανεπίδεκτων είσπραξης με εφαρμογή του άρθρου 108 του Ν.4387/2016 καθώς και η λειτουργία του συστήματος Ανάλυσης Επικινδυνότητας (Risk Analysis) έως 30/6/2017. Μέχρι σήμερα έχουν χαρακτηριστεί ως ανεπίδεκτα είσπραξής τα χρέη 712 οφειλετών με συνολικό χρέος 87.668.488 ευρώ.
Τα αναγκαστικά μέτρα
Στο στόχαστρο θα μπουν κατά προτεραιότητα οι οφειλέτες ανάλογα με το ύψος και τη παλαιότητα της οφειλής, το προφίλ, η συμπεριφορά και η νομική μορφή του οφειλέτη (π.χ. αν φεσώνει το ΙΚΑ κατ’ επάγγελμα) όπως και η δυνατότητα είσπραξης.
Οι μικροοφειλέτες που δεν είναι εργοδότες αλλά αυτοαπασχολούμενοι δεν μπορούν να εξαναγκαστούν σε πληρωμή, όταν ο νόμος τους δίνει τη δυνατότητα να συμψηφίσουν χρέη μέχρι 20.000 ευρώ με την σύνταξη.
Το ΚΕΑΟ εντείνει τα ηλεκτρονικά κατασχετήρια και κάθε άλλο μέσο αναγκαστικής είσπραξης, ενώ εφοδιάζεται με νέα όπλα όπως είναι η διασύνδεση με την φορολογική διοίκηση για την άντληση πληροφοριών για τα οικονομικά και περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, για την λήψη στοχευμένων μέτρων κατά των περιουσιακών του στοιχείων.
Συγκεκριμένα, θα επιδιωχθεί η εντατικοποίηση της διαδικασίας εγγραφής υποθηκών σε περιουσιακά στοιχεία οφειλετών και λοιπών συνυπόχρεων προσώπων για οφειλές άνω των 200.000 ευρώ ακόμα και μετά τη συμμόρφωσή τους σε ρύθμιση, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 του Ν.4331/2015, οι οποίες μέχρι σήμερα δεν έχουν τύχει ευρείας και συστηματικής εφαρμογής. Επίσης, σχεδιάζεται η αξιοποίηση της δυνατότητας κατάσχεσης κινητών στα χέρια οφειλετών σε βάρος επιχειρήσεων που λειτουργούν και κατά τη διάρκεια της νύχτας, των Κυριακών και των αργιών και έχουν βεβαιωμένη ληξιπρόθεσμη οφειλή άνω του ποσού των 50.000 ευρώ.
Από την έναρξη της λειτουργίας του Κ.Ε.Α.Ο. και μέχρι το τέλος του 2016 έχουν ενταχθεί στο Κ.Ε.Α.Ο. συνολικά 132.923 οφειλέτες από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (περίπου το 26% των οφειλετών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ). Από τον ΟΑΕΕ έχουν ενταχθεί 136.678 οφειλέτες με οφειλές από 5.000 έως 15.000 ευρώ και από 40.000 ευρώ και άνω. Από τον ΟΓΑ και το ΕΤΑΑ έχουν ενταχθεί αντίστοιχα 57.066 και 2.903 οφειλέτες.
Μέσα στο 2016 εντάχθηκαν στο Κ.Ε.Α.Ο. 48.677 νέοι οφειλέτες με συνολικές οφειλές ύψους 824.134.539 ευρώ (κύρια οφειλή και πρόσθετα τέλη)
Από τους 40.142 οφειλέτες του Κ.Ε.Α.Ο. που απώλεσαν την ρύθμιση του Ν.4321/2015, οι 5.232 έχουν υπαχθεί στην πάγια.
Στο τέλος του 2016 οι ενεργές ρυθμίσεις είναι συνολικά 47.492 και το ρυθμισμένο ποσό 1.784.681.781 ευρώ.
Το συνολικό ποσό των εισπράξεων που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2016 ανέρχεται σε 820.159.471 ευρώ.
Το 53% των συνολικών εισπράξεων προέρχεται από καταβολές δόσεων ρυθμίσεων, ενώ το 47% εισπράχθηκε από καταβολές εκτός ρυθμίσεων.
Το μεγαλύτερο μέρος των εισπράξεων έγινε για οφειλές προς το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (90,49%), οι οποίες είναι και το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών που έχουν ενταχθεί στο Κ.Ε.Α.Ο. Το 7,65% των εισπράξεων αφορά οφειλές προς τον ΟΑΕΕ, ενώ για τον ΟΓΑ και το ΕΤΑΑ τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 1,20% και 0,65%.
Οι συνολικές εισπράξεις εντός του 2016 παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Σε σχέση με το 2015 σημειώθηκε αύξηση των εισπράξεων κατά 29,6%.
Σημαντική αύξηση της τάξεως του 48,24% παρατηρείται στις εισπράξεις εκτός ρυθμίσεων (382.554.817 ευρώ το 2016 έναντι 258.066.164 ευρώ το 2015). Επίσης, κατά 16,77% αυξήθηκαν οι εισπράξεις από ρυθμίσεις (437.604.654 ευρώ το 2016 έναντι 374.765.106 ευρώ το 2015).
Το μεγαλύτερο μέρος των εισπράξεων έγινε για οφειλές προς το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (90,49%), οι οποίες είναι και το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών που έχουν ενταχθεί στο Κ.Ε.Α.Ο. Το 7,65% των εισπράξεων αφορά οφειλές προς τον ΟΑΕΕ, ενώ για τον ΟΓΑ και το ΕΤΑΑ τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 1,20% και 0,65%.