Του Αργύρη Παπαστάθη
Ως «αμορτισέρ» ανάμεσα στη σκληρή στάση των Γερούν Ντάισελμπλουμ και Πόλ Τόμσεν λειτουργεί σήμερα στην Αθήνα ο Πιέρ Μοσκοβισί. Στις συναντήσεις που είχε με τον υπουργό Οικονομικών κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα, ζήτησε από την Αθήνα να κάνει περισσότερα για να κλείσει η αξιολόγηση. Ως γεφυροποιός άφησε να διαρρεύσει μέσω των ανθρώπων που τον συνοδεύουν ότι ο κ. Ντάισελμπλουμ του είπε στο τηλέφωνο χθες το βράδυ ότι τελικά δεν είναι αδιανόητη μια συμφωνία την Δευτέρα το βράδυ στο Eurogroup.
Βεβαίως, δεν θα πρόκειται για κανονική σύμφωνα αλλά για μία…υβριδική προ-συμφωνία «σωσίβιο» για να αποφευχθεί το ολοκληρωτικό «ναυάγιο» στο Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου και ίσως να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για το κλείσιμο της αξιολόγησης το Μάρτιο.
Ο κ. Μοσκοβισί εμφανίζεται ως εγγυητής ότι τα πράγματα δεν θα ξεφύγουν από τον έλεγχο. Εξάλλου ο ίδιος στις δηλώσεις που έκανε αμέσως μετά τη σύντομη συνάντηση του με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο στο υπουργείο Οικονομικών έστειλε το μήνυμα ότι «υπάρχει πρόοδος αλλά χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια».
Την ίδια ώρα ο Ευρωπαίος επίτροπος επανέλαβε στη συνάντηση του με τον πρωθυπουργό (κεντρ. φωτ.) ότι «οι αποφάσεις πρέπει να βασίζονται στους πραγματικούς αριθμούς που είδαμε στις πρόσφατες προβλέψεις. Δεν είμαστε υπέρ της λιτότητας και κανένας θεσμός δεν είναι υπέρ της λιτότητας δήλωσε ο κ Μοσκοβισί, αφού πρώτα άκουσε τον πρωθυπουργό να του λέει «φτάνει πια με τη λιτότητα στην Ελλάδα. Μπορεί να είναι καταστροφική η συζήτηση για δημοσιονομικά μέτρα ακόμη και ενός ευρώ. Μπορούμε να συζητήσουμε για ένα μείγμα πολιτικό, για μεταρρυθμίσεις, αλλά χωρίς μέτρα λιτότητας».
Η έκτακτη λύση
Από τη στιγμή που δεν επαρκεί ο χρόνος για την κανονική διαδικασία αναγκαστικά μπαίνουν μπροστά οι έκτακτες λύσεις. Η «νορμάλ» αλληλουχία των γεγονότων για το κλείσιμο της αξιολόγησης έχει ως εξής: Πρώτα επιτυγχάνεται συμφωνία σε επίπεδο τεχνικών αποστολών (Staff Level Agreement – SLA), δηλαδή σε επίπεδο τρόικας, και στη συνέχεια σφραγίζεται πολιτικά από το Eurogroup το οποίο δρομολογεί τις (συχνά χρονοβόρες) διαδικασίες για τις εκταμιεύσεις.
Αυτό το σενάριο δεν προλαβαίνουμε να το δούμε ως τη Δευτέρα καθώς ο χρόνος δεν επαρκεί και παραμένουν ακόμη πολλές βασικές εκκρεμότητες σε επίπεδο τρόικας (αφορολόγητο, συντάξεις, εργασιακά κλπ.).
Σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες, ο τρόπος για να αποτραπεί το σοκ ενός ναυαγίου το βράδυ της Δευτέρας είναι να βγει ένα θετικό ανακοινωθέν από το Eurogroup που θα λέει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος. Παράλληλα θα δίνεται χρόνος στις δύο πλευρές, κυβέρνηση και τρόικα, να τα βρουν πριν από ένα «τεχνητό» ορόσημο, για παράδειγμα μια έκτακτη συνεδρίαση του EuroWorking Group (Eurogroup σε επίπεδο συνεργατών των υπουργών Οικονομικών).
Η προ-συμφωνία, την οποία ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος αποκαλεί «πολιτική συμφωνία», είναι ο μόνος τρόπος να σωθούν τα προσχήματα. Ο κ. Μοσκοβισί ήλθε ουσιαστικά γι’ αυτό το λόγο.
Πάνω σε μία τέτοια εξέλιξη ίσως βοηθήσει και η τοποθέτηση του κ. Ποουλ Τόμσεν μέσω της γερμανικής εφημερίδας Handelsblatt ότι θα μπορούσε να αναθεωρήσει τις προβλέψεις του το Ταμείο εφόσον κάτι τέτοιο απαιτηθεί με την ανάλυση όλων των στοιχείων για το 2016. Φρόντισε πάντως να απαντήσει στην Κομισιόν απορρίπτοντας την κριτική για «υπεραπαισιόδοξες προβλέψεις».
Το ίδιο είπε το βράδυ της Τρίτης ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος. Στο ερώτημα αν χάνεται το Eurogroup απάντησε ότι «ο κ. Ντάισελμπλουμ αναφέρθηκε στο τυπικό κλείσιμο της αξιολόγησης»… Ο κ. Τζανακόπουλος πρόσθεσε ότι όλες οι πλευρές, ακόμη και το ΔΝΤ, ελπίζουν σε πολιτική συμφωνία ως την Δευτέρα. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης έκανε λόγο για δρομολόγηση συμφωνίας σε ορατό χρόνο.
Οι κ.κ. Τσακαλώτος και Μοσκοβισί το πρωί στο υπουργείο Οικονομικών
Από την άλλη πλευρά, ευρωπαϊκές πηγές εκτιμούν ότι αν δεν κλειδώσει ούτε αυτή η «φόρμουλα» το πλήγμα για την εμπιστοσύνη θα είναι πολύ σημαντικό καθώς πλησιάζουν οι εκλογές του Μαρτίου στην Ολλανδία.
Η συνταγή της προ-συμφωνίας δεν είναι καινούργια. Έχει χρησιμοποιηθεί ξανά. Το Eurogroup της 10ης Οκτωβρίου του 2016 έδινε χρόνο στην κυβέρνηση για να παρουσιάσει στην τρόικα περισσότερα στοιχεία για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων και εξουσιοδοτούσε το EuroWorking Group της 24ης Οκτωβρίου να εκταμιεύσει την υπο-δόση (της υπο-δόσης των 2,8 δισ. ευρώ) ύψους 1,7 δισ. ευρώ.
Έτσι ολοκληρώθηκε και τυπικά η πρώτη αξιολόγηση και αποτράπηκε το «ναυάγιο». Το καλό σενάριο είναι ότι θα ξανασυμβεί την Δευτέρα. Το κακό είναι η παράταση των διαπραγματεύσεων ως το δίμηνο Απριλίου-Μαΐου και το ακόμη χειρότερο ένα νέο θρίλερ πριν τις λήξεις των ομολόγων της ΕΚΤ στις 20 Ιουλίου.