Του Αργύρη Παπαστάθη

Ενέσεις ηθικού και διευκολύνσεις από τους Ευρωπαίους (αλλά και το ΔΝΤ) προς την κυβέρνηση για να κλείσει εύκολα την αξιολόγηση, ώστε να αποδεχτεί μνημόνιο χωρίς λεφτά ως το 2022 μέσα σε κλίμα τεχνητής ευφορίας. Για το χρέος επανήλθε το «αν χρειαστεί» και ο αυτόματος μηχανισμός ελάφρυνσης έγινε ημιαυτόματος μετά τις αντιδράσεις του Βερολίνου.

Virtual Reality. Εικονική Πραγματικότητα. «Ναι, στην ουσία θα είναι μνημόνιο αλλά το περιτύλιγμα θα είναι λάιτ. Το πανηγύρι θα στηθεί και θα συμμετέχουν όλοι οι Ευρωπαίοι. Οι εκδηλώσεις θα μεταδοθούν σε όλα τα Κοινοβούλια για να πειστούν όλοι οι Ευρωπαίοι ότι τα λεφτά τους πιάσανε τόπο».

Με αυτά τα λόγια Ευρωπαίος παράγοντας περιέγραψε τα χαρακτηριστικά του νέου «προγράμματος μεταμνημονιακής παρακολούθησης», το οποίο θα προβλέπει «3 ή 4 επισκέψεις» του κουαρτέτου «αντί για δύο» κάθε χρόνο, όπως διευκρινίζει ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, κάνοντας έξω φρενών το Μαξίμου, το οποίο με τη σειρά του τον στοχοποίησε με τους μηχανισμούς προπαγάνδας που ελέγχει.

Πού είναι το πρόβλημα; Το πρόβλημα είναι ότι το νέο πρόγραμμα θα είναι εξαιρετικά σκληρό, όπως βεβαιώνουν ευρωπαϊκές πηγές, και επίσης ότι ο κ. Τσακαλώτος έχει αποφασίσει να λέει την αλήθεια. Διότι αυτός θα πρέπει να συμφωνήσει και να υπογράψει ένα ακόμη Letter of intent (επιστολή προθέσεων), που θα καλεί τους θεσμούς (του ΔΝΤ συμπεριλαμβανομένου) να εμπλακούν ξανά στη χώρα μας μετά τη λήξη του τρίτου μνημονίου στις 20 Αυγούστου.

Το κλίμα επιτάχυνσης και διευκόλυνσης προς την κυβέρνηση για ένα ντεμαράζ στην τελική ευθεία προβλέπει τα εξής ορόσημα. Η τρόικα έρχεται στην Αθήνα στις 14 Μαΐου με εντολή να κλείσει την αξιολόγηση σε επίπεδο τεχνικών αποστολών (staff level agreement) μέσα σε διάστημα 10 ημερών, ως το Eurogroup της 24ης Μαΐου, ή το πολύ λίγες μέρες αργότερα.

Στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου ή αμέσως μετά είναι πια πολύ πιθανό να έχουμε μία ακόμη μεσοβέζικη λύση για το χρέος, ίσα-ίσα για να επιτρέπει στο ΔΝΤ με λίγη καλή διάθεση να ενεργοποιήσει το πρόγραμμά του. Οπως λένε πηγές από τις ακτές του Ατλαντικού, Γερμανία και ΔΝΤ «θα κλωτσήσουν το τενεκεδάκι παρακάτω» για το χρέος με μια λάιτ συμφωνία, η οποία θα κρατάει το θέμα σε εκκρεμότητα για μία ακόμη παρέμβαση σε 3-4 χρόνια από σήμερα.
 
«Η Μέρκελ θέλει ήσυχο καλοκαίρι»
 
Για πρώτη φορά πηγές των θεσμών μεταδίδουν εικόνα χαλαρότητας και ήδη κυκλοφορεί ότι στις 20 Αυγούστου που τελειώνει το πρόγραμμα θα έχουν ολοκληρωθεί μετά βίας 55-60 από τα συνολικά 88 προαπαιτούμενα.

Παράταση δεν θα υπάρξει, «το Βερολίνο δεν τη θέλει γιατί πρέπει να περάσει από τη Βουλή», ξεκαθαρίζουν διπλωματικές πηγές. «Η Μέρκελ επιθυμεί ήσυχο καλοκαίρι, φέτος θα κάνουμε διακοπές», λέει παράγοντας με μεγάλη εμπειρία στις διαπραγματεύσεις. Ο λόγος είναι ότι το διακύβευμα δεν είναι το μνημόνιο που τελειώνει, αλλά η αποδοχή του νέου προγράμματος. «Αν πέσουν οι υπογραφές τον Ιούλιο ή το πολύ στις αρχές Αυγούστου ο σκοπός θα έχει επιτευχθεί», τονίζει.

 Στο Eurogroup της Σόφιας την Παρασκευή ο κ. Τσακαλώτος παρουσίασε την ανανεωμένη εκδοχή του «ολιστικού σχεδίου ανάπτυξης» της κυβέρνησης, το οποίο, σύμφωνα με τον επίτροπο Πιερ Μοσκοβισί, θα πρέπει στην πορεία να ενισχυθεί κατάλληλα. «Πιο απλά, να το γράψει η τρόικα», λένε αρμόδιες πηγές, καθώς το σχέδιο αυτό θα αποτελέσει τον καμβά ή μάλλον το καλούπι όπου θα πέσει το «τσιμέντο» το οποίο θα μονιμοποιεί τα μέτρα των τριών προηγούμενων μνημονίων.
 
Το τίμημα της φιέστας
 
Το μνημόνιο χωρίς λεφτά, το οποίο αντί για δόσεις θα προσφέρει ελάφρυνση χρέους σε δόσεις ανάλογα με την εφαρμογή μέτρων και μεταρρυθμίσεων, θα προβλέπει τα εξής:

1. Θα εφαρμοστεί κανονικά το λεγόμενο «προνομοθετημένο πακέτο» για τη μείωση των συντάξεων το 2019 και του αφορολόγητου το 2020. Οι περικοπές στις συντάξεις περιγράφονται ως «ακρογωνιαίος λίθος» και επισημαίνεται ότι είναι «χαραγμένες στην πέτρα» από όλους τους θεσμούς -πλην Κομισιόν- οι οποίοι απορρίπτουν κάθε ενδεχόμενο να υπάρξουν εκπτώσεις ή αναβολές. Από την άλλη πλευρά, το ΔΝΤ στο πλαίσιο ενός τελικού συμβιβασμού θα μπορούσε να πάρει πίσω την αξίωσή του να εφαρμοστεί η μείωση του αφορολόγητου το 2019 αντί για το 2020, δίνοντας ένα γλυκαντικό στην κυβέρνηση στη λογική της… καλύβας του Χότζα.

2. Θα υπάρχει ρήτρα μη αναστρεψιμότητας των μεταρρυθμίσεων που έχουν γίνει στα τρία προηγούμενα μνημόνια, χωρίς εκπτώσεις και αλλαγές ούτε στα εργασιακά (συλλογικές διαπραγματεύσεις, κατώτατος μισθός κ.λπ.).

3. Θα προβλέπει ότι δεν θα χαλαρώσει η λιτότητα τα επόμενα 4 χρόνια, καθώς ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος θα παραμείνει στο 3,5% έως και το 2022. Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να επαναβεβαιώσει την προσήλωσή της σε αυτό τον στόχο, ψηφίζοντας στη Βουλή το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο 2018-2022 πριν ολοκληρωθεί το μνημόνιο.

4. Θα πρέπει να καταρτιστεί μια αξιόπιστη λίστα ιδιωτικοποιήσεων για τα επόμενα χρόνια, η οποία θα δεσμεύει την κυβέρνηση. Πρώτη προτεραιότητα η πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και στη συνέχεια του 17% της επιχείρησης.