Της Στεφανίας Σούκη
Σημάδια ότι η αγορά των επαγγελματικών ακινήτων έχει αρχίσει να «γυρίζει» βλέπουν οι μεγάλες εταιρείες συμβούλων, τουλάχιστον για τα «πρωτοκλασάτα» κτίρια γραφείων στο κέντρο της Αθήνας και δή στον κεντρικό επιχειρηματικό άξονα της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, αφού οι δευτερεύουσες αγορές, με τους παλιότερους γραφειακούς παραμένουν στα… αζήτητα.
Αυτό προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία της διεθνούς εταιρείας Jones Lang LaSalle, η οποία καταγράφει μέν μηδενική αύξηση στις τιμές των ενοικίων στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2016 σε σχέση με το αντίστοιχο α’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους, ωστόσο, διαπιστώνει, από την άλλη πλευρά, άνοδο κατά 10,5% στα ενοίκια για καλούς γραφειακούς χώρους στον κεντρικό επιχειρηματικό άξονα της ελληνικής πρωτεύουσας σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2015!
Στο σημείο αυτό βέβαια δεν πρέπει να παραγνωριστεί το γεγονός ότι για τη συγκεκριμένη περίοδο πέρυσι, η ελληνική αγορά είχε βρεθεί στον… πάτο, λόγω των συνθηκών της απόλυτης αβεβαιότητας στην ελληνική οικονομία και του κινδύνου περί Grexit οδηγώντας στα capital controls. Την ίδια στιγμή, οι περιφερειακές αγορές γραφείων για β’ και γ’ κατηγορίας γραφεία στην Αθήνα συνεχίζουν να μη δείχνουν σημάδια βελτίωσης, αφού η ζήτηση παραμένει πολύ χαμηλή.
H Jones Lang LaSalle, η οποία συνεργάζεται για τη χώρα μας με την εταιρεία συμβούλων Αθηναϊκή Οικονομική, δημοσιεύει ανά τακτά χρονικά τις εξελίξεις όσον αφορά την πορεία της αγοράς γραφείων διεθνώς μέσω του Διεθνή Δείκτη Γραφείων (Global Office Index).
Ειδικά για την Ευρώπη, όπως επισημαίνεται, στο τέλος του δευτέρου τριμήνου του 2016 οι τιμές των ενοικίων συνεχίζουν να αυξάνονται και μάλιστα με επιταχυνόμενους ρυθμούς, όπως αυξάνεται και ο αριθμός των αγοραπωλησιών- επενδύσεων που αντιστοιχούσε στο τέλος Ιουνίου του 2016 στα 2,9 εκατ. τετραγωνικών μέτρων «νούμερο κατά πολύ υψηλότερο του μέσου όρου της τελευταίας δεκαετίας». Ωστόσο, μειωμένος κατά 3% συνεχίζει να παραμένει ο αριθμός των νέων μισθώσεων από τις επιχειρήσεις ανά την Ευρώπη κατά το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2015. Κι αν οι επιχειρήσεις στις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις δείχνουν πρόθυμες να ”επενδύσουν” στην ενοικίαση νέων γραφειακών χώρων, δε συμβαίνει το ίδιο με το Λονδίνο, όπου οι νέες μισθώσεις γραφείων έχουν πληγεί σε μεγάλο βαθμό μετά το δημοψήφισμα για το Brexit.
O Eυρωπαϊκός Δείκτης Γραφείων λοιπόν σημείωσε αύξηση κατά 1,5% σε τριμηνιαία βάση, τη μεγαλύτερη της τελευταίας πενταετίας, με 10 από τις 39 εξεταζόμενες αγορές να σημειώνουν άνοδο στα ενοίκια γραφείων και μόνο δύο, η Ζυρίχη (- 1,3%) και η Κωνσταντινούπολη (-4,4%) να καταγράφουν πτώση και τις υπόλοιπες- μεταξύ των οποίων και η Αθήνα να διατηρούνται στα ίδια. Στο Λονδίνο, μετά το δημοψήφισμα, τα ενοίκια στους καλύτερους γραφειακούς χώρους έχουν διατηρηθεί, επί του παρόντος, στα ίδια επίπεδα, ενώ στο Παρίσι σημειώθηκε αύξηση κατά 3,4% σε τριμηνιαία βάση. ”Πρωταθλήτρια” Ευρώπης, ως προς την τριμηνιαία άνοδο στις τιμές των ενοικίων, ήταν η Στοκχόλμη όπου τα μισθώματα αυξήθηκαν κατά 9,4% λόγω της υψηλής ζήτησης, ενώ το Βερολίνο αναδείχθηκε ”πρωταθλητής” Γερμανίας με άνοδο κατά 6,3% σε σχέση με το α’ τρίμηνο του 2016. Στη Νότια Ευρώπη, οι αναλυτές της Jones Lang LaSalle διαπιστώνουν ότι η ευνοϊκή συγκυρία συνεχίζεται με τις ”μεγαλύτερες” αγορές -Μιλάνο (+2%), Βαρκελώνη (+3,7%) και Μαδρίτη (+0,9%)- να κινούνται σταθερά ανοδικά.