του Κωστή Πλάντζου
«Δεμένη» θα κρατάνε οι δανειστές την χώρα ως το 2020 τουλάχιστον για να εφαρμόζει τις μεταρρυθμίσεις, δίνοντάς της με δόσεις την ελάφρυνση που υποσχέθηκαν.
Παρουσιάζοντας χθες στο Ευρωκοινοβούλιο την συμφωνία του Eurogroup για την Ελλάδα, ο Πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο τόνισε ότι οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να συνεχιστούν και «στους επόμενους εκλογικούς κύκλους».
Με βάση τα τόσο υψηλά πλεονάσματα πάντως που έχει δεσμευτεί να παράγει στα επόμενα χρόνια η χώρα, ειδική έκθεση που δημοσίευσε ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους εμφανίζει το ελληνικό χρέος «βιώσιμο» για τα επόμενα 20 χρόνια (κάτω από 20% του ΑΕΠ έως και το 2037) ακόμα και αν δεν είχε δοθεί την περασμένη Πέμπτη καμία απολύτως ελάφρυνση στην χώρα μας!
Την ίδια στιγμή ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών άνοιγε θέμα μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων, αλλά μετά το 2022 (καθώς και ο ίδιος θεωρεί υπερβολικά τα πλεονάσματα 2,2% του ΑΕΠ μεσοσταθμικά μέχρι το 2060).
Σεντένο: Συνέχεια μεταρρυθμίσεων «με όποια κυβέρνηση»
Στην ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο ο Πρόεδρος Σεντένο τόνισε ότι τα κέρδη του Ευρωσυστήματος από τα ελληνικά ομόλογα (σσ: υπολογίζονται σε περίπου 4,8 δισ. ευρώ) θα επιστραφούν τμηματικά στην Ελλάδα ως το 2020, ανά εξάμηνο κάθε Ιούλιο και Δεκέμβριο.
«Αυτό είναι ένα κίνητρο για να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις» τόνισε μάλιστα ο κύριος Σεντένο, «πρέπει να συνεχιστούν και στους επόμενους πολιτικούς κύκλους», εννοώντας δηλαδή να τις εφαρμόσουν και όλες οι επόμενες κυβερνήσεις.
Όσον αφορά στην τελευταία δόση των 15 δισ. ευρώ, είπε ότι αναμένεται να εγκριθούν την επόμενη εβδομάδα από τα Ευρωπαϊκά Κοινοβούλια.
Από τα λεφτά αυτά, τα 9,5 δισ.ευρώ για να αποτελέσουν ένα «μαξιλάρι ρευστότητας» (cash buffer) και «τελευταία καταφυγή» για να πληρώνει χρέη η Ελλάδα. Από την διατύπωση αυτή και μόνον, φαίνεται πως οι δανειστές θεωρούν ότι η Ελλάδα πρέπει να αποπληρώνει με άλλους τρόπους τις υποχρεώσεις της (πχ με πλεονάσματα, έσοδα από αποκρατικοποιήσεις ή νέα ομόλογα) ενώ σαν λύση ανάγκης μέχρι να βγει στις αγορές ομολόγων μπορεί να χρησιμοποιεί και το «μαξιλάρι» που θα φτάσει συνολικά –μαζί με τα πρωτογενή πλεονάσματα- στα 24,1 δισ. ως τα μέσα του 2020.
«Τα υπόλοιπα 5,5 δισ. ευρώ» από τα 15 δισ. συνολικά, «θα εκταμιευθούν σε έναν ειδικό λογαριασμό για να καλύψουν τις ανάγκες εξυπηρέτησης του ελληνικού δημοσίου χρέους» είπε ο κύριος Σεντένο. «Γλώττα λανθάνουσα» πάντως, διαβάζοντας την ομιλία του ο πρόεδρος Σεντένο είπε ότι τα λεφτά θα δοθούν «το 2020» (“in 2020”) αλλά αργά το βράδυ εξέδωσε ανακοίνωση και ανασκεύασε τη δήλωσή του αυτή.
Ο συνδυασμός πάντως όλων όσων περιέγραψε στην επίσημη ενημέρωση ο κύριος Σεντένο δείχνουν ότι ενώ το Μνημόνιο θα έχει τελειώσει το 2018, η Ελλάδα θα πάρει την τελευταία δόση της σε… δόσεις το 2020, πέραν των άλλων μέτρων ελάφρυνσης (αναβολή πληρωμών του EFSF κατά 10 χρόνια) που θα ενεργοποιηθούν από το 2023 και μετά. Και θα έχει πάρει μεν όλα τα μέτρα του 3ου Μνημονίου, αλλά έχοντας αφήσει και 26 από τα 86 δισ. ευρώ που προορίζονταν για αυτήν και θα μπορούσε να τα έχει λάβει όλα, με εξαιρετικά «φθηνά» επιτόκια.
Το χρέος ήταν ήδη βιώσιμο!
Με δεδομένη τη συμφωνία για τα θηριώδη πλεονάσματα στο Eurogroup πάντως, ο ΟΔΔΗΧ δημοσίευσε χθες βράδυ στην ιστοσελίδα του ειδική μελέτη, η οποία δείχνει ότι με τόσο υψηλά πλεονάσματα, ακόμα και χωρίς καμία νέα ελάφρυνση του χρέους, η Ελλάδα μπορεί να εξυπηρετεί τις πληρωμές του χρέους της (κάτω από 20% του ΑΕΠ) έως … το 2037 (πορτοκαλί γραμμή στο σχετικό διάγραμμα)! Και αυτό ενώ οι περισσότερες χώρες στην Ευρωζώνη κινούνται ήδη γύρω ή πάνω από το 20% -και με μέσο χρόνο πληρωμής των κρατικών ομολόγων περί τα 7-10 χρόνια αντί 19-20 όπως η Ελλάδα.
Το στοιχείο αυτό πάντως δείχνει ότι η ελάφρυνση που είχε δοθεί στην Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια ήταν ήδη η καλύτερη δυνατή και ικανή για να θεωρείται μεσομακροπρόθεσμα βιώσιμο το χρέος της στα επόμενα 20-25 χρόνια.
Μετά όμως και την νέα ελάφρυνση (μπλε γραμμή) ποτέ ως το 2060 οι πληρωμές δεν προβλέπεται να ξεπεράσουν το 20% του ΑΕΠ, με αποτέλεσμα να θεωρείται το χρέος «βιώσιμο» και να μην χρειάζεται άλλη ελάφρυνση μετά το 2032, ακόμα και αν η χώρα δανείζεται μεσοσταθμικά από το 2023 μέχρι και το 2060 με επιτόκιο 5,2% (με επιτόκιο δηλαδή με το οποίο η Ελλάδα “χρεoκόπησε” το 2010)!
Πριν όμως καλά – καλά αποτυπωθεί «στο χαρτί» η επίπτωση της Συμφωνίας αυτής, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών άνοιξε χθες ξαφνικά θέμα μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά το 2022.
Ο κ. Τσακαλώτος μιλώντας στο Reuters παραδέχθηκε πως η κυβέρνηση δεσμεύθηκε για πολύ υψηλό επίπεδο λιτότητας, αλλά υποστήριξε πως το ζήτημα μπορεί να επανεξεταστεί.
«Το πρωτογενές πλεόνασμα, αν με ρωτήσετε ως οικονομολόγο, είναι πολύ υψηλό» είπε. «Η ελληνική κυβέρνηση θα το κοιτάξει αυτό και το ίδιο θα κάνουν οι υπουργοί Οικονομικών, να δουν αν το ΔΝΤ έχει δίκιο, αν υπάρξει πρόβλημα με την βιωσιμότητα. Εννοώ ότι είναι μια εμπειρική ερώτηση, όχι μια a priori», επεσήμανε.
Παραδέχθηκε ότι η υψηλή φορολόγηση αποτελεί πρόβλημα, ενώ υποστήριξε ότι υπάρχει η σκέψη για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, κάτι που εξετάζεται από ειδικές ομάδες του υπουργείου Οικονομικών.
