Καίριο πλήγμα στη φοροδιαφυγή και τις «μαύρες» συναλλαγές θέλει να καταφέρει μέσω του «πλαστικού χρήματος» η κυβέρνηση, καθώς, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του οικονομικού επιτελείου, από τον νέο χρόνο, οι πολίτες δεν θα μπορούν να κάνουν με μετρητά καμία συναλλαγή που θα ξεπερνά τα 200 ευρώ.
Σημειώνεται ότι η ετήσια οικονομική αιμορραγία από φοροδιαφυγή υπολογίζεται σε 6-7 δισ.
Τα στοιχεία των τραπεζών και της Τράπεζας της Ελλάδας δείχνουν μεν ενίσχυση των ηλεκτρονικών πληρωμών με κάρτα, ακόμα και στις καθημερινές, μικρής αξίας, συναλλαγές, ειδικά μετά την επιβολή των capital controls, ωστόσο, το φορολογικό νομοσχέδιο που ετοιμάζεται να φέρει το υπουργείο Οικονομικών προς ψήφιση στη Βουλή εντός του Νοεμβρίου προβλέπει νέα αυξημένα ποσοστά υποχρεωτικών συναλλαγών με «ηλεκτρονικό χρήμα». Για το εισόδημα του 2020 οι φορολογούμενοι θα πρέπει να προχωρήσουν σε δαπάνες με «πλαστικό χρήμα» αντίστοιχες με το 30% του εισοδήματός τους προκειμένου να μην τους επιβληθεί πρόστιμο 22% και χάσουν μέρος του αφορολόγητου.
Σε κάθε περίπτωση, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δώσουν όσα ζευγάρια που κάνουν ξεχωριστές φορολογικές δηλώσεις, καθώς το όριο του 30% ισχύει για τον καθένα ξεχωριστά, χωρίς το ποσό αυτό να μπορεί να συμπληρωθεί από τις επιπλέον του 30% αγορές που μπορεί να έχει κάνει ο ένας σύζυγος.
Η υποχρέωση αυτή αφορά μισθωτούς, συνταξιούχους και κατ επάγγελμα αγρότες.
Με αυτό τον τρόπο το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι θα αυξήσει σημαντικά το τζίρο των συναλλαγών που γίνονται μέσω πιστωτικών, χρεωστικών καρτών ή web banking, προκειμένου να αυξηθούν τα έσοδα και να παταχθεί η φοροδιαφυγή.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ υπολογίζεται ότι η ετήσια αξία συναλλαγών με κάρτα ανά κάτοικο σχεδόν τριπλασιάστηκε από 821 ευρώ το 2015 σε 2.294 ευρώ το 2017, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται μόνο στο 40% του μέσου όρου της ΕΕ-28. Η υψηλότερη ετήσια αξία ανά κάτοικο καταγράφεται το 2016 στο Ηνωμένο Βασίλειο (16,7 χιλ. ευρώ), στο Λουξεμβούργο (14,7 χιλ. ευρώ) και στη Δανία (12,3 χιλ. ευρώ).
Ποιες συναλλαγές υπολογίζονται
Ο κατάλογος των προϊόντων και υπηρεσιών με τις συναλλαγές που υπολογίζονται από την εφορία δεν θα αλλάξει, όπως δεν θα αλλάξει και το ποιοι δεν είναι υποχρεωμένοι να κάνουν ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Συγκεκριμένα ο κατάλογος μεταξύ άλλων περιλαμβάνει:
– Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά: Ψωμί, δημητριακά, ρύζι, ζυμαρικά, κρέας, ψάρια, αλλαντικά, γαλακτοκομικά, έλαια, φρούτα, λαχανικά, σοκολάτες, γλυκά, παγωτά, χυμοί, νερό, αναψυκτικά κ.λπ.
– Αλκοολούχα ποτά και καπνός: Αλκοολούχα, οινοπνευματώδη ποτά, κρασιά, μπύρες, καπνός, τσιγάρα, πούρα, πουράκια.
– Ένδυση και υπόδηση: Υφάσματα, ενδύματα, καθαρισμός και μεταποίηση ενδυμάτων, παπούτσια, επιδιορθώσεις υποδημάτων.
– Στέγαση: Ηλεκτρικό ρεύμα, ύδρευση, φυσικό αέριο, υγραέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, αποχέτευση, κοινόχρηστα, δημοτικά τέλη, επισκευή και συντήρηση κατοικία, εργασίες, υδραυλικού, ηλεκτρολόγου, ελαιοχρωματιστή, υπηρεσίες για τη συντήρηση πολυκατοικιών.
– Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες: Έπιπλα, διακοσμητικά είδη, έπιπλα κήπου, φωτιστικά, χαλιά, μοκέτες, κουρτίνες, κλινοσκεπάσματα, οικιακές συσκευές, ψυγεία, πλυντήρια, ηλεκτρικές κουζίνες, κλιματιστικά, συσκευές θέρμανσης, εργαλεία, υπηρεσίες καθαρισμού, είδη καθαρισμού κ.ά.
– Μεταφορές: Ποδήλατα, ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου, καύσιμα, λιπαντικά, μίσθωση γκαράζ και χώρων στάθμευσης, μαθήματα οδήγησης, εισιτήρια τρένου, λεωφορείων, ταξί, αεροπλάνων και πλοίων. Τα διόδια δεν περιλαμβάνονται διότι οι εταιρίες εκμετάλλευσης αυτοκινητοδρόμων δεν έχουν επιτρέψει ακόμη την εξόφλησή τους από τους οδηγούς μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών.
– Επικοινωνίες: Κινητή και σταθερή τηλεφωνία, σύνδεση Internet, ταχυδρομικές υπηρεσίες.
– Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες: Υπολογιστές, κάμερες, μουσικά όργανα, άνθη, κατοικίδια ζώα, αθλητικές δραστηριότητες, θέατρα, κινηματογράφος, συναυλίες, μουσεία, βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά, πακέτα διακοπών.
– Εκπαίδευση: Δίδακτρα για προσχολική, πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση.
– Υγεία: Επισκέψεις σε ιατρούς-οδοντιάτρους, φάρμακα, νοσήλια, φακοί επαφής και υγρά καθαρισμού, τεστ εγκυμοσύνης, οινόπνευμα καθαρό, ιατρικά προϊόντα, γυαλιά μυωπίας, πατερίτσες, πιεσόμετρο, ζώνες παθήσεων, θεραπευτικές συσκευές και εξοπλισμός, μικροβιολογικές εξετάσεις, φυσιοθεραπείες κ.ά.
– Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια, κυλικεία.
– Άλλα αγαθά και υπηρεσίες: Κουρεία, κομμωτήρια, κοσμήματα, ρολόγια, είδη για μωρά, οίκοι ευγηρίας και ιδρύματα για άτομα με ειδικές ανάγκες, υπηρεσίες για βοήθεια στο σπίτι, ασφάλιση κατοικίας, υγείας, οχημάτων.
– Λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου: Για τους λογαριασμούς που είναι σε όνομα διαφορετικό από αυτόν που τους εξοφλεί, γίνονται δεκτές πληρωμές, εφόσον ο καταβάλλων τη δαπάνη είναι και ο πραγματικός χρήστης του ακινήτου.
– Κοινόχρηστα: Στην περίπτωση δαπανών των κοινόχρηστων χώρων, οι οποίες εξοφλούνται από τον διαχειριστή της πολυκατοικίας με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, οι εν λόγω δαπάνες λαμβάνονται υπόψη μετά τον επιμερισμό τους στους ενοίκους ή στους ιδιοκτήτες των οριζόντιων ιδιοκτησιών.
– Αγορές με κάρτες στο εξωτερικό: Δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης παροχής υπηρεσιών που γίνονται είτε στην Ελλάδα είτε σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ. και έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα λαμβάνονται υπόψη για την έκπτωση φόρου. Οι συναλλαγές μπορεί να έχουν γίνει από τον ίδιο τον φορολογούμενο ή τη σύζυγό του ή το άλλο μέλος του συμφώνου συμβίωσης ή τα εξαρτώμενα μέλη.
Ποιοι εξαιρούνται από την υποχρλεωση ηλεκτρονικών συναλλαγών
Εκείνοι που θα εξαιρούνται από την υποχρέωση ηλεκτρονικών συναλλαγών για να κερδίσουν το αφορολόγητο είναι οι εξής:
– Οι φορολογούμενοι εβδομήντα (70) ετών και άνω.
– Άτομα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω.
– Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
– Οι φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 20 του ν. 4172/2013, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
– Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στο εξωτερικό.
– Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων.
– Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
– Φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή/και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ, σύμφωνα με την περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν.4172/2013,
– Φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους, σύμφωνα με την περ. δ΄ της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν.4172/2013, οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ),
– Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία,
– Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών)
– Οι υπάλληλοι του Υπουργείου Εξωτερικών,
– Οι στρατιωτικοί, εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή,
– Οι υπηρετούντες στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– Όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα και
– Οι φυλακισμένοι